Η Αυστραλία –ένα ευρωπαϊκό κράτος στο γεωγραφικό χώρο της Ασίας– έχει λάβει μέρος σχεδόν σε όλες τις παγκόσμιες συρράξεις και τοπικούς πολέμους τα τελευταία 120 χρόνια. Ποιον θα κατατάξετε ως τον πιο γνωστό Αυστραλό στο πάνθεο των ηρώων της; Σήμερα που γιορτάζουμε την 97η επέτειο των ANZACς ποιον θα λέγατε τον πιο αγαπημένο ήρωα της χώρας;
Δύσκολη η απάντηση, που γίνεται δυσκολότερη στη στρατιά των ηρώων της Αυστραλίας σε όλους τους ανωτέρω πολέμους, αλλά η λαϊκή μούσα, ανάμεσα στους πιο γνωστούς κατατάσσει τον Τζακ Σιμπσον και το γαϊδουράκι του.
Η ΜΙΚΡΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ
Ο Jack Simpson Kilpatrick γεννήθηκε το 1892 στην Αγγλία. Ήταν ένας γεροδεμένος και δυνατός άνδρας και αφού εγκατέλειψε το πλοίο με το οποίο ήρθε στη Δυτική Αυστραλία, στα 25 του χρόνια, κατατάχτηκε στον αυστραλιανό στρατό και για να μην αναγνωριστεί εγκατέλειψε το επώνυμό του. Στις 25 Απριλίου 1915 αποβιβάστηκε με το στρατό των ANZACs στην τοποθεσία που αργότερα ονομάστηκε ANZAC Cove (όρμος/λιμανάκι των συμμαχικών δυνάμεων Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας).
Η τοποθεσία χαρακτηρίζεται άγρια. Από την πρώτη μέρα υπήρχαν θάνατοι και πολλοί τραυματίες. Από το πρωί της 25ης Απριλίου ο Τζακ Σίμπσον άρχισε να κουβαλάει τραυματίες πάνω στους ώμους του, από τα χαρακώματα στην παραλία. Έγινε μέλος των Πρώτων Βοηθειών.
Σε μερικές μέρες «επιστράτευσε» ένα γαϊδουράκι να μεταφέρει τους τραυματίες και ο Τζακ τους βοηθούσε με λόγια παρηγοριάς στη διάρκεια της διαδρομής. Στο στρατό έγινε γνωστός ως «Ο Τζακ και το γαϊδουράκι του». Τη διαδρομή αυτή με τους τραυματισμένους στρατιώτες ο Τζακ την έκανε πάρα πολλές φορές. Οι πολεμικές επιχειρήσεις συνεχίζονταν με τον πιο άγριο τρόπο χωρίς οι ANZACs να μπορούν να προχωρήσουν.
Είκοσι μέρες αργότερα, στις 19 Μαΐου 1915, μία ριπή οθωμανικού πολυβόλου «θέρισε» τον Τζακ και τον άφησε νεκρό στις πλαγιές του ANZAC Cove. Στο διάστημα αυτό, όμως, ο Τζακ πρόφτασε να σώσε περισσότερους από 300 αυστραλούς τραυματισμένους στρατιώτες και έτσι έμεινε στην ιστορία ως «Jack and his donkey».
Το μετάλλιο «Victoria Cross of Australia» αντικατέστησε το παλιό «Imperial Victoria Cross» το 1991 το οποίο έχει απονεμηθεί σε 96 αυστραλούς ήρωες των πολέμων. Ο Jack Simpson δεν είναι ανάμεσά τους. Είναι καιρός –έστω και μετά από πολλά χρόνια– να απονεμηθεί στον πιο αγαπημένο ήρωα της Αυστραλίας.
Ο ΤΖΑΚ ΣΙΜΠΣΟΝ ΣΤΗ ΜΕΛΒΟΥΡΝΗ
Όσοι παρακολουθήσατε την ελληνική παρέλαση για την εθνική μας γιορτή της 25 Μαρτίου 2012, θα είδατε, θαρρώ, το εντυπωσιακό άγαλμα του «Τζακ Σίμπσον με το γαϊδουράκι του» και τον τραυματία που μεταφέρει.
Και φέτος στην Εθνική Ημέρα της Αυστραλία, το ANZAC Day, χιλιάδες συντοπίτες μας θα αποτίσουν φόρο τιμής στην ήρωα που γνωρίζουμε όλοι και πολλά λουλούδια θα στολίσουν το άγαλμα του.
Ως γνωστόν, σήμερα βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Shrine of Remembrance.
ΤΙΜΗ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ
Όλα τα κράτη του κόσμου τιμούν τους νεκρούς τους σε όλους τους πολέμους. Στην Ελλάδα και στην Πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, έχουμε το γνωστό μας «Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη». Ο ιστορικός μας Θουκυδίδης στον Επιτάφιο του Περικλή λέει ότι οι αρχαίοι μας τιμούσαν τους νεκρούς.
Λέει ο Θουκυδίδης: «Μία κλίνη κενή φέρεται εστρωμένη των αφανών». Δηλ. «Μία κλίνη κενή = ένα άδειο κρεβάτι, μεταφέρεται στρωμένο για τους άγνωστους (αφανείς)». Έτσι ο Θουκυδίδης μάς ώθησε να τα ονομάσουμε σήμερα σε όλον τον κόσμο ως «Μνημεία του Άγνωστου Στρατιώτη».
Στο Σύνταγμα των Αθηνών βλέπουμε και την επιτύμβια επιγραφή, λόγια του Περικλή που μάς σώθηκαν από το Θουκυδίδη: «Ανδρών Επιφανών πάσα γη τάφος» = Για τους επιφανείς άνδρες, κάθε μέρος της γης (είναι άξιο να είναι) ο τάφος τους. Αθάνατα και παρήγορα λόγια!
Σε όποια πόλη και να πάτε θα βρείτε αυτά τα μνημεία. Άλλοι τα ονομάζουν Εθνικά Μνημεία, Πλατείες των Ηρώων, εθνικά κοιμητήρια, και στην Καμπέρα εμείς έχουμε το «Australian War Memorial» Αυστραλιανό Μνημείο Πολέμου.
ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΛΒΟΥΡΝΗ;
Εδώ εμείς έχουμε το επιβλητικό και δωρικού ρυθμού μνημείο που μας θυμίζει δικαίως τον Παρθενώνα με το όνομα: Shrine of Remembrance. Εμείς, μάλλον χαλαρά, το ονομάζουμε «Το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη».
Το αρχικό σκεπτικό, όμως, ήταν πλατύτερο: να συμπεριλάβει τους πάντες και τα πάντα. Φρονώ ότι η σωστή μετάφραση θα ήταν: «ΤΟ ΤΕΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΜΝΗΣΗΣ». Από το τέμενος έγινε η λατινική λέξη templum και η αγγλική Temple. Επίσης, από τον τύμβο έγινε το Αγγλικό Tomb (=και σήμερα τάφος). Από την ίδια ρίζα. Λέμε και το τέμενος των Μουσών – αφιερωμένος χώρος. Άρα αφιερωμένος χώρος των αναμνήσεων είναι το Shrine of Remembrance! = Εδώ όλοι μας τιμούμε τη μνήμη τους.
Σε ένα μνημείο για τον «Άγνωστο Στρατιώτη» δεν μπορεί να ανήκει ο Jack Simpson και όλοι οι άλλοι γνωστοί μας ήρωες. Άρα, Τέμενος της Ανάμνησης είναι η πιο αποδοτική ερμηνεία για όλους μας.
Εσείς τι λέτε; Ας ακούσουμε κάποιον.