Απανωτές, και απροσδόκητες, οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα τις τελευταίες ημέρες.
Η σύσταση Κυβέρνησης Εθνικής Ευθύνης, με κύριο κορμό τη Νέα Δημοκρατία, και συμμετοχή, έστω και με εξωκοινοβουλευτικά στελέχη, του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Αριστεράς, αποτελεί ασυνήθιστο, αν όχι πρωτάκουστο, φαινόμενο για τα ελληνικά πολιτικά δεδομένα.

Από μόνος του ο όρος «Κυβέρνηση Εθνικής Ευθύνης» στέλνει θετικά μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις. Για τους Έλληνες πολίτες έρχεται ως παρότρυνση να αφήσουν πίσω τα κομματικά πάθη που αναρριπίσθηκαν από τις δύο τελευταίες εκλογές, και να ατενίσουν το μέλλον με σύνθημα τη ρήση «Η ισχύς εν τη ενώσει».
Για τους Ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας, ο συμβολισμός της επωνυμίας της νέας κυβέρνησης στέλνει το μήνυμα πως η επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής συμφωνίας, με άλλα λόγια των όρων του Μνημονίου, θα γίνει με βάση τη συλλογική θέση τριών πολιτικών κομμάτων, που αντιπροσωπεύουν ένα ευρύ φάσμα των αντιλήψεων, προσδοκιών και αναγκών του ελληνικού λαού.

Για τον Αντώνη Σαμαρά η ανάληψη της πρωθυπουργίας σίγουρα αποτελεί την κορωνίδα των μακρόχρονων πολιτικών του φιλοδοξιών. Τραγική όμως ειρωνεία το ότι αμέσως μετά την ορκωμοσία του, και πριν προλάβει να αναλάβει τα καθήκοντά του, χρειάσθηκε να μπει σε νοσοκομείο, όπου υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση για αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς χιτώνα.

Σαν να μην έφτανε αυτό, ο Βασίλης Ράπανος, προοριζόμενος για τη θέση του Υπουργού Οικονομικών, μεταφέρθηκε εσπευσμένα σε νοσοκομείο την περασμένη Παρασκευή για διάγνωση των αιτίων ξαφνικής αδιαθεσίας και λιποθυμικού επεισοδίου.

Το κακό τρίτωσε όταν την περασμένη Δευτέρα ο κ. Ράπανος, με επιστολή του στον κ. Σαμαρά, του έκανε γνωστή την απόφασή του να μην αναλάβει τη θέση του Υπουργού Οικονομικών γιατί, όπως τόνισε «Η κατάσταση της υγείας μου, προς το παρόν, δεν είναι αυτή που θα μου επέτρεπε να ασκήσω με πληρότητα και με επάρκεια τα καθήκοντά μου».

Σημειώνω πως την νέα κυβέρνηση απαρτίζουν 37 άνδρες και 2 (μόνο) γυναίκες, σύνολο 39. Μετά τον Πρωθυπουργό, 17 είναι υπουργοί, 7 οι αναπληρωτές υπουργοί, και 14 υφυπουργοί.

Από το σύνολο των μελών της νέας κυβέρνησης 13 έχουν προηγούμενη κυβερνητική θητεία, ενώ τα υπόλοιπα 26 ανέλαβαν για πρώτη φορά.
Στη Διακήρυξη που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα η επιστροφή της Ελλάδας στην ανάπτυξη, η αναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου, και η παραμονή της στην Ευρωζώνη, προσδιορίζονται ως οι κεντρικοί στόχοι της νέας κυβέρνησης.

Η Διακήρυξη τονίζει πως η Κυβέρνηση Εθνικής Ευθύνης που δημιουργήθηκε με τη στήριξη των τριών κομμάτων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ ΔΗΜΑΡ) θα έχει πλήρεις αρμοδιότητες και χρονικό ορίζοντα όπως ορίζει το Σύνταγμα. Με άλλα λόγια, διευκρινίζεται ότι η κυβέρνηση δεν έχει προσωρινό χαρακτήρα, αλλά πρόθεσή της είναι να ασκήσει εξουσία για μια τετραετία.
Άλλος στόχος της νέας κυβέρνησης είναι να καταστεί ακόμα μικρότερη, και πιο λειτουργική, με την πάροδο του χρόνου, να στηρίζεται στη διαφάνεια, και να μεριμνήσει για τη στελέχωση όλου του διοικητικού μηχανισμού με αξιοκρατικά κριτήρια.

ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ

Στρατηγικός στόχος της νέας κυβέρνησης είναι η οριστική έξοδος της χώρας από την κρίση και η απεμπλοκή από τις δανειακές συμβάσεις.

Οσον αφορά τις επιμέρους διαφωνίες που ενδέχεται να προκύψουν, τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού διακήρυξαν ότι θα υπάρχει ευελιξία στη λήψη αποφάσεων, προκειμένου να μην αναστέλλεται το έργο της κυβέρνησης, και να επιτυγχάνεται η συναίνεση που απαιτείται. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι σημαντικές αποφάσεις θα πρέπει να έχουν τη σύμφωνη γνώμη και των τριών αρχηγών, ενώ θα υπάρχει επιτροπή παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου.

Το Προοίμιο της προγραμματικής συμφωνίας προαναγγέλλει και για την αλλαγή του κανονισμού λειτουργίας της Βουλής, προκειμένου το ελληνικό Κοινοβούλιο να προσαρμοστεί στους ρυθμούς παραγωγής νομοθετικού έργου, αναβαθμίζοντας παράλληλα τον ρόλο του στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται.

Βάση της νέας κυβέρνησης συνεργασίας είναι η σύγκλιση απόψεων που υπήρξε και καταγράφηκε στα εξής ζητήματα ευρύτερων κατευθύνσεων και άμεσης πολιτικής προτεραιότητας, χωρισμένα στα ακόλουθα κεφάλαια-κατηγορίες:
*Ζητήματα αναθεώρησης όρων της δανειακής σύμβασης.
*Ζητήματα αναπτυξιακής ανασυγκρότησης, κοινωνικής προστασίας και πολιτικών που δεν συνδέονται με το Μνημόνιο.
*Άμεσες οικονομικές προτεραιότητες.
*Συμφωνία για αλλαγές στο πολιτικό σύστημα της χώρας και στο κράτος.
*Μέτρα για ασφάλεια και παράνομη μετανάστευση.
*Ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.

Συμφωνία έχει επίσης επιτευχθεί για τη λήψη μέτρων που θα συμβάλλουν στο νομοθετικό έργο της κυβέρνησης και στην αναβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου.
Ένα από τα πρώτα μέτρα που θα ληφθούν είναι η επαναφορά του αφορολόγητου ορίου του εισοδήματος από τα 5.000 ευρώ που μειώθηκε με τα μέτρα λιτότητας στα 8.000 ευρώ από το επόμενο έτος. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στην ανακούφιση των χαμηλότερων εισοδημάτων, τα οποία δοκιμάστηκαν εντονότερα στα τελευταία δύο χρόνια της εφαρμογής των προγραμμάτων δημοσιονομικής λιτότητας. Βέβαια, ένα τέτοιο μέτρο προϋποθέτει και την έγκριση της Τρόικας.

Η Κυβέρνηση θα υποβάλει επισήμως αίτημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την Κεντρική Τράπεζα Ευρώπης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για χρονική παράταση της εφαρμογής του Μνημονίου στο 2016, από το 2014 που προβλέπει η ισχύουσα συμφωνία. Κοινή απόφαση των τριών κομμάτων είναι να μην γίνουν απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, για τις οποίες πιέζει η Τρόικα.

ΟΥΔΕΝ ΚΑΚΟΝ ΑΜΙΓΕΣ ΚΑΛΟΥ

Ιδιαίτερης σημασίας είναι η συμφωνία των τριών κομμάτων για ριζική αλλαγή του πολιτικού συστήματος και για αναδιοργάνωση της δημόσιας διοίκησης.
Οι ακόλουθες είναι μερικές από τις κυριότερες προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις:

*Εξυγίανση του πολιτικού συστήματος, με την ψήφιση νόμου για αναδρομικό έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων όσων διετέλεσαν αρχηγοί κομμάτων, υπουργοί, υφυπουργοί, γενικοί γραμματείς υπουργείων, και ανώτεροι κρατικοί λειτουργοί, οι οποίοι διαχειρίστηκαν δημόσιο χρήμα από το 1974 μέχρι σήμερα. Ο νόμος θα προβλέπει και θα εξασφαλίζει διοικητικά την επιβολή ποινών και τη δήμευση περιουσιών για εκείνους που η περιουσία τους δεν δικαιολογείται από τα νόμιμα εισοδήματά τους.

*Αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για ευθύνη υπουργών, και υπαγωγή των περιπτώσεων οικονομικών εγκλημάτων υπουργών στις διατάξεις του νόμου για τους καταχραστές του Δημοσίου και της καταπολέμησης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.

*Κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας για τα θέματα που δεν έχουν σχέση με την πολιτική δραστηριότητα.
*Κατάργηση της αποζημίωσης βουλευτών για συμμετοχή στις επιτροπές της Βουλής.
*Επανεξέταση όρων και προϋποθέσεων για τη χρηματοδότηση των κομμάτων. Πλήρης έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων και των βουλευτών από ανεξάρτητο θεσμικό όργανο.
*Δραστικός περιορισμός του αριθμού των ειδικών συμβούλων και συνεργατών των υπουργών, γενικών γραμματέων και βουλευτών.
*Συνολική στρατηγική για πάταξη της γραφειοκρατίας και της φοροδιαφυγής.
*Ενίσχυση της αυτοτέλειας της δημόσιας διοίκησης από τις πολιτικές αλλαγές.
*Πάταξη της διαφθοράς μέσω της ενίσχυσης πρακτικών διαφάνειας και νομοθέτησης νέου αυστηρότερου πειθαρχικού δίκαιου και κυρίως εφαρμογή του στην πράξη.
*Αντικειμενικές και διαφανείς διαδικασίες προαγωγής. Διαδικασίες εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησης υπηρεσιών και προσωπικού. Θεσμοθέτηση της λογοδοσίας και της διαφάνειας. Σύνδεση του προϋπολογισμού που δίδεται σε κάθε δημόσια υπηρεσία με τους στόχους και την απόδοση.

Τα παραπάνω αποτελούν μόνο ένα μέρος του μεταρρυθμιστικού προγράμματος που καθορίζεται στην Διακήρυξη των τριών κομμάτων.

Σημειώνω πως η αρχή έχει γίνει με την ανακοίνωση του Πρωθυπουργού, κ. Σαμαρά, για μείωση των υπουργικών αμοιβών κατά 30%, συμπεριλαμβανομένης και της αμοιβής του Πρωθυπουργού. Και ας μην ξεχνάμε πως «Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός».

Αν πράγματι υπάρξει η πολιτική βούληση για την υλοποίηση στα επόμενα τέσσερα χρόνια όλων των μέτρων που προτείνονται στην εν λόγω Διακήρυξη, τότε θα μπορούμε να πούμε πως για την Ελλάδα επαληθεύεται η ρήση «Ουδέν κακόν αμιγές καλού».

Είναι βέβαιο πως τα προτεινόμενα μέτρα, αν εφαρμοσθούν στην ολότητά τους, θα θωρακίσουν την ελληνική οικονομία, και θα καταστήσουν την Ελλάδα ευνομούμενη χώρα, γεγονός που θα συμβάλει στον επαναπατρισμό των δισεκατομμυρίων ευρώ που μεταφέρθηκαν σε ξένες τράπεζες, και στην προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων.

Ομολογουμένως οι στόχοι της Κυβέρνησης Εθνικής Ευθύνης είναι υψηλοί, αλλά απαραίτητοι για την σταδιακή έξοδο της Ελλάδας από την οικονομική κρίση.
Για την επιτυχία τους θα απαιτηθεί η συλλογική βούληση των τριών κομμάτων της Κυβέρνησης, και η αποφυγή λαϊκίστικης πολιτικής από την Αντιπολίτευση.
Ιδού η Ρόδος, λοιπόν, και ιδού και το πήδημα για τους πολιτικούς της Ελλάδας.