Οι διαφιλονικούμενες νήσοι Σενκακού στη Θάλασσα της Ανατολικής Κίνας καλύπτονται πλήρως από τους όρους της Συνθήκης του 1960, που υποχρεώνει τις Ηνωμένες Πολιτείες να βοηθήσουν την Ιαπωνία σε περίπτωση επίθεσης. Αυτό επισήμανε Αμερικανός διπλωμάτης, καθώς εξελίσσεται η σοβαρή κρίση στις σχέσεις Κίνας-Ιαπωνίας, και υπογράμμισε ότι η χώρα του ανησυχεί έντονα για την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα. Σε περίπτωση που ξεσπάσει σύγκρουση, προειδοποιούν οι αναλυτές, θα παρασύρει ενδεχομένως τις ΗΠΑ σε εχθροπραξίες με την Κίνα.
Αναλύοντας το θέμα με βάση τις προβλέψεις της συνθήκης του 1960, ο Κερτ Κάμπελ, αναπληρωτής υπουργός αρμόδιος για Θέματα Ανατολικής Ασίας και Ειρηνικού, έσπευσε να υπογραμμίσει ότι οι ΗΠΑ «δεν παίρνουν θέση για το ποιος τελικά έχει την κυριαρχία των νήσων»…
Η Ιαπωνία είχε τον έλεγχο των βραχονησίδων από το 1895, με εξαίρεση την περίοδο 1945-1972, και τις αποκαλεί Σενκακού. Η Κίνα και η Ταϊβάν υποστηρίζουν ότι το καθεστώς τους είχε καθοριστεί πολύ νωρίτερα και ονομάζουν τις νήσους Ντιαογού. «Αναγνωρίζουμε σαφώς ότι η Ιαπωνία διατηρεί τον διοικητικό έλεγχο, και ως τέτοιος υπόκειται σαφώς στο άρθρο 5 της συνθήκης ασφάλειας», δήλωσε ο κ. Κάμπελ. Η συνθήκη της Αμοιβαίας Συνεργασίας και Ασφάλειας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας υπεγράφη το 1960 για να διαδεχθεί τη διμερή συνθήκη του 1951. Σύμφωνα με το άρθρο 5, «κάθε πλευρά αναγνωρίζει ότι μια ένοπλη επίθεση εναντίον της μιας ή της άλλης πλευράς στα υπό ιαπωνική διοίκηση εδάφη θα ήταν επικίνδυνη για τη δική της ειρήνη και ασφάλεια και διακηρύσσει ότι θα δράσει για την αντιμετώπιση του κοινού κινδύνου».
«Δεν νομίζω ότι οι δύο πλευρές σκοπεύουν να κάνουν πόλεμο για τα νησιά αυτή τη φορά», σχολίασε ο Σουν Γιουν, ειδικός σε θέματα κινεζικής πολιτικής ασφάλειας στο Stimson Centre της Ουάσιγκτον. «Πιστεύω όμως ότι υπάρχει κίνδυνος, καθώς αυτή τη φορά επικρατεί μεγαλύτερη συναισθηματική φόρτιση». Την άποψη ότι σε περίπτωση σύγκρουσης «οι ΗΠΑ δεν θα μπορέσουν να μείνουν αμέτοχες» διατύπωσε ο Ρος Μπάμπατζ, αναλυτής και πρώην αξιωματούχος του αυστραλιανού υπουργείου Αμύνης.
