«Τα παραμύθια αλλάζουν την πραγματικότητα» είναι μια φράση που ακούγεται στην ταινία του Γιάννη Σμαραγδή «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι».
Και μοιάζει με παραμύθι η συναρπαστική ζωή του Ιωάννη Βαρβάκη, πρώην πειρατή – που μύησε την Ευρώπη στο χαβιάρι – και μέγα ευεργέτη του νεοσύστατου ελληνικού έθνους-κράτους (η Βαρβάκειος Αγορά, η Βαρβάκειος Σχολή είναι δωρεές του μεταξύ άλλων). Μια ζωή που έγινε ταινία διά χειρός Γιάννη Σμαραγδή και έκανε πρεμιέρα σε ένα κατάμεστο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με πολλές παρουσίες από τον χώρο της πολιτικής και των τεχνών.
Μετά το τέλος της προβολής μάλιστα, το χειροκρότημα ήταν παρατεταμένο και οι συντελεστές που συμμετείχαν – ανάμεσά τους ξεχώριζε ο γερμανός ηθοποιός Σεμπάστιαν Κοχ (ο Βαρβάκης στο φιλμ) – έδωσαν το «παρών» μέσα σε καταιγισμό από φλας και τηλεοπτικές κάμερες.
«Η τέχνη έχει τη δύναμη να οργανώνει τα αισθήματα των ανθρώπων, να παρηγορεί και να μαλακώνει την ψυχή για να μείνει όρθια, κάτι που σήμερα το έχουμε ανάγκη. Εκανα την ταινία για τους ανθρώπους μου, τη χώρα μου» είπε με χαρά και συγκίνηση ο Γιάννης Σμαραγδής.
Ο σκηνοθέτης ήταν η «ψυχή» ενός μεγαλεπήβολου εγχειρήματος που συγκέντρωσε μεγάλα ονόματα, όπως της Κατρίν Ντενέβ στον ρόλο της Μεγάλης Αικατερίνης και του Τζον Κλιζ των Μόντι Πάιθον στον ρόλο του διοικητή της Ζακύνθου αλλά και μια σειρά γνωστών ελλήνων ηθοποιών που βρέθηκαν το βράδυ της Δευτέρας στην πρεμιέρα.
«Νιώθω πολύ καλά, μου άρεσε ως εμπειρία. Είμαι βέβαια μικρός για να αποφασίσω αν θα γίνω ηθοποιός, μικρότερος πάντως έλεγα πως θα γίνω ποδοσφαιριστής. Προέκυψε όμως αρχικά το σίριαλ “Νησί” όπου συμμετείχα και μετά ετούτη η ταινία και άλλαξα όνειρα» είπε στα «ΝΕΑ» – με κρητική προφορά – ο μικρός Μάνος Τσαγκαράκης που στην ταινία του Σμαραγδή είχε τον ρόλο ενός μικρού κατεργάρικου αγοριού που συμβάλλει με την παρέα του να δραπετεύσει ο Βαρβάκης από το λοιμοκαθαρτήριο της Ζακύνθου εν μέσω Ελληνικής Επανάστασης.
Ο μικρός Μάνος με συστολή περίμενε στο φουαγιέ του Μεγάρου μαζί με τους επίσης μικρούς και συμμετέχοντες στην ταινία Ευγενία και Νίκο Θεοτοκά. Πλάι τους, τα ποτά καλωσορίσματος πήγαιναν και έρχονταν από καλλίγραμμες κοπέλες ενώ οι κάμερες άναβαν και έκλειναν σε κάθε άφιξη επωνύμου.
«Οι σκηνές όπου συμμετείχα ήταν με την Κατρίν Ντενέβ και τον Σεμπάστιαν Κοχ. Ηταν μοναδική εμπειρία και μόνο ότι έπαιξα με την Ντενέβ. Ηταν και λίγο παράξενο που μία Γαλλίδα, ένας Γερμανός και ένας Ελληνας μιλάγαμε όλοι αγγλικά» μας είπε ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης (ερμηνεύει τον ρόλο του πανούργου Ποτέμκιν στην ταινία).
Ο Γιάννης Σμαραγδής προλόγισε την ταινία και ευχαρίστησε τη γυναίκα του Ελένη που είχε και τη δύσκολη αποστολή μιας παραγωγής η οποία ταξίδεψε σε Αστραχάν, Ταγκανρόκ Κασπίας, Μεθώνη, Ζάκυνθο και αλλού για να ζωντανέψει την ιστορία του Βαρβάκη, ενός σύγχρονου Οδυσσέα που, μεταξύ άλλων, γνώρισε στην υφήλιο το χαβιάρι, τότε «φτωχικό» κολατσιό των ψαράδων στην Κασπία.
Στην πρεμιέρα νωρίς κατέφθασαν από τον χώρο της πολιτικής ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού Κωνσταντίνος Τζαβάρας, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Σίμος Κεδίκογλου, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, οι Γιάννης Ανωμερίτης, Λούκα Κατσέλη, Γεράσιμος Αρσένης. Ξεχωρίσαμε επίσης τον Μάκη Μάτσα (ο γιος του, Μίνως, υπογράφει τη μουσική της ταινίας), τους Μάνο Ελευθερίου και Δημήτρη Νόλλα, τον ΚΥΡ, τη Μαρινέλλα, τον Μανούσο Μανουσάκη και τους εικαστικούς Χρίστο Καρά, Κώστα Τσόκλη. Ηθοποιοί που παλιότερα συνεργάστηκαν με τον Σμαραγδή όπως ο Δημήτρης Καταλειφός. Οι περισσότεροι από αυτούς που έπαιξαν στο «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» όπως ο Παύλος Κοντογιαννίδης, ο Γιώργος Κοτανίδης, ο Λάκης Λαζόπουλος, ο Αλέξανδρος Μυλωνάς και ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης.
Η ταινία καταπιάνεται με την ταραχώδη ζωή του δαιμόνιου Έλληνα που από πειρατής του Αιγαίου έφτασε στην αυλή της Μεγάλης Αικατερίνης της Ρωσίας για να απλωθεί στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας και να καταλήξει στη διχασμένη Ελλάδα της επανάστασης του 1821.
Η ταινία γυρίστηκε σε έξι χώρες.
Τον Ιωάννη Βαρβάκη υποδύεται ο Σεμπάστιαν Κοχ (Οι Ζωές των Άλλων), ενώ στο πλευρό του βλέπουμε την ντίβα του ευρωπαϊκού σινεμά Κατρίν Ντενέβ, στο ρόλο της Αικατερίνης της Ρωσίας καθώς και τον μοναδικό Τζον Κλιζ (Monty Python) στο ρόλο του Βρετανού Διοικητή Ζακύνθου.
Πρωταγωνιστούν, επίσης, οι Χουάν Ντιέγκο Μπότο και Νικ Άσντον, πρωταγωνιστές του El Greco.
Το διεθνές καστ συνοδεύεται από μια πλειάδα Ελλήνων ηθοποιών: τον Άκη Σακελλαρίου, τη Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, την Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, τον Παύλο Κοντογιαννίδη, τον Αλέξανδρο Μυλωνά, τον Μάνο Βακούση, τον Γιώργο Κοτανίδη ως Κολοκοτρώνη, τη Φωτεινή Μπαξεβάνη, τον Γιάννη Βούρο, την Ειρήνη Μπαλτά, τον Γιώργο Μακρή, τον Λάμπρο Κτεναβό, τον Μιχάλη Ιατρόπουλο, τον Δημήτρη Μαύρο, τον Αλέξη Αντωνόπουλο, τον Γιώργο Χαραλαμπίδη, τον Κώστα Σόμερ, τον Κώστα Δελακούρα, την Κωστάντζα Κωνσταντακοπούλου, τη Μελίνα Ζαχαροπούλου και τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη ως πρίγκιπα Ποτέμκιν.
Τη διεύθυνση φωτογραφίας υπογράφει ο Άρης Σταύρου, τα σκηνικά ο Νίκος Πετρόπουλος (σκηνογράφος, σκηνοθέτης, ενδυματολόγος σε μεγάλες παραγωγές όπερας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό) , τα κοστούμια η Ισπανίδα Λάλα Χουέτε (βραβείο Goya για το El Greco, βραβείο Bafta για τον Λαβύρινθο του Πάνα), το μοντάζ ο Γιώργος Μαυροψαρίδης και τη μουσική ο Μίνως Μάτσας.
