Μια φορά, προσέγγισε την ομάδα νεαρών παιδιών ένας κύριος, τη στιγμή που η Αθήνα «έβραζε» από τις διαδηλώσεις. Εκείνη τη συγκινητική στιγμή τους είπε ότι «του δίνουν πίσω αυτά, που του κλέψανε οι υπόλοιποι».
Πρόκειται για μια ομάδα, που πολεμά χαμογελώντας. Αυτό τους έμαθε η κρίση. Χωρίς να θέλουν να «χρωματιστούν» ως υποστηρικτές μιας ή της άλλης μεριάς, ο μοναδικός τους στόχος είναι να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης του μέλλοντος της Ελλάδας. Της νεολαίας, δηλαδή. Πάντα, όμως, αποφεύγοντας τη βία και προωθώντας τη δημιουργικότητα, την αλληλεγγύη και την πίστη στις ιδέες τους και την πατρίδα τους.
Το Streetlights είναι μια ομάδα που ξεκίνησε ως παρέα, τον Φεβρουάριο του 2010, από νέους που είδαν διαφορετικά τη θέση τους στην πόλη όταν έβαλαν σε πράξη αξίες όπως η ισότητα, η συνεργασία, η κοινωνικότητα.
«Όταν αρχίσαμε να βλέπουμε στους νέους σημάδια απελπισίας, όταν άρχισαν να αυξάνονται οι νεανικές αυτοκτονίες και η ανεργία, τότε μαζευτήκαμε μια παρέα που θέλαμε, πανω απ’ όλα, να δούμε μια αλλαγή. Δουλέψαμε όλοι μαζί. Η παρέα μας μαζευόταν στο Σύνταγμα – ασχολιόμασταν με τους νέους, οργανώναμε διάφορα χάπενινγκ, με σκοπό να βοηθήσουμε τους νέους να δουν την καθημερινότητά τους με διαφορετικό μάτι, να τους ενθαρρύνουμε ώστε να εκφραστούν» λέει στον «Νέο Κόσμο» ο συντονιστής της ομάδας, και ένα από τα κεντρικά της στελέχη, ο Φιλήμων Αρμένης.
Σιγά-σιγά, η ομάδα προχώρησε και ο κόσμος ήταν περισσότερος, με αποτέλεσμα αυτή η παρέα το 2011 να οργανωθεί επίσημα σε αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία. Μέσα από δημιουργικά projects, τα μέλη της ομάδας έρχονται πιο κοντά ο ένας με τον άλλο, πιο κοντά στην κοινότητα, πιο κοντά στον άνθρωπο και στο λόγο για τον οποίο υπάρχουν. Το βασικό τους θέμα είναι η στάση τους απέναντι στις συνέπειες που έχει η κρίση και ο τρόπος που την αντιμετωπίζουν.
Η οργάνωση πλησιάζει νέα παιδιά, είτε στο Σύνταγμα είτε πάνω στα επεισόδια όταν αυτά εξελίσσονται. Πλησιάζει άτομα που είναι πιο μοναχικά, μέσα από διαφορετικούς τρόπους, από το Facebook, από το λεγόμενο Streetwork, βοηθώντας τους να βρουν έναν πιο δημιουργικό τρόπο έκφρασης, τη θέση τους στην κοινωνία και την ελπίδα, που τόσο την χρειάζεται η ελληνική νεολαία.
«Αυτό που θέλουμε να επιτύχουμε είναι να ξεκολλήσουμε από τον απλό τρόπο σκέψης, ή ‘το κράτος θα μου δώσει…’ ή ‘κάποιος θα μου παρέχει πράγματα, για να μπορέσω να τα καταφέρω’, και να μπούμε στο σκεπτικό ότι ‘μόνος μου θα τα καταφέρω’… Να βγούμε πια από το σκεπτικό του θύματος» λέει ο Φιλήμων Αρμένης, προσθέτοντας ότι η ομάδα αποτελείται από άτομα ηλικίας από 15 μέχρι και λίγο πάνω από 30 χρόνων.
Ο Φιλήμων Αρμένης είναι από εκείνους που ξεκίνησαν την οργάνωση και που έκαναν αυτό που είχαν στη καρδιά τους – άφησαν τις δουλειές τους, αφού έτσι ή αλλιώς, ‘δεν πρόκειται να βγάλουν λεφτά’, όπως μας είπε ο Φιλήμων αστειευόμενος.
«Αλλά τουλάχιστον να αξίζει η ζωή μας, μέσα από αυτό που κάνουμε, να ξέρω ότι κάθε μέρα γίνεται κάτι άλλο, πιο βαθύ. Όχι απλά ότι έφτιαξα μια κούκλα, σχεδίασα ακόμα ένα Barbie, και τι ωραία που φαίνεται» λέει ο Φιλήμων, ο οποίος παράτησε τη δουλειά του, ως σχεδιαστής των περίφημων κουκλιών Barbie, ώστε να μπορέσει να αφιερωθεί στη δουλειά που κάνει με το Streetlights.
«Μεγάλο ποσοστό αυτών που κάνουμε πηγαίνει στο έργο μας για τη νεολαία και το υπόλοιπο πηγαίνει στα άτομα που δουλεύουν στην οργάνωση. Με αυτόν τον τρόπο εμβαθύνουμε τους πόρους της ομάδας, και βοηθάμε τα άνεργα άτομα. Αυτήν τη στιγμή έχουμε τρία άτομα μερικής απασχόλησης, τα οποία πληρώνονται μόνο από τα projects που αναλαμβάνει η ομάδα – σχεδιάζουμε ιστοσελίδες και δημιουργούμε διάφορα βίντεο. Ξεκινήσαμε με πέντε άτομα, και τώρα έχουμε τουλάχιστον 40 με 50 εθελοντές».
Η βάση της ομάδας Streetlights, βρίσκεται στο Κολωνάκι, στην Αθήνα. Σ’ εκείνο το χώρο όπου όλοι μπορούν να εκφραστούν και να δοκιμάσουν τις ιδέες τους, η οργάνωση τους περιέχει και τα λεγόμενα ‘hot desks’ – γραφεία, όπου μπορεί να έρθει ο καθένας, να χρησιμοποιήσει το διαδίκτυο, να κάνει ένα βίντεο, να επικοινωνήσει με άτομα, να βρει πόρους… Μία από τις δράσεις τους συμπεριλαμβάνει και εκείνη, όταν μία μικρή ομάδα προθύμων μελών του Streetlights, τις πιο κρύες ημέρες του χειμώνα, αγκάλιασε τους άστεγους και εγκαταλειμμένους, προσπαθώντας να καλύψει πρακτικά τις βασικές υλικές και πνευματικές τους ανάγκες για φαγητό και ζεστασιά – μαζεύοντας καθαρά ρούχα, παπούτσια, κουβέρτες και κονσερβοποιημένη τροφή, και κάνοντάς τους παρέα.
«Είμαστε πολύ μόνοι σ’ όλη αυτή τη κατάσταση, ειδικά όσον αφορά τον οικονομικό παράγοντα. Γι αυτό η ομάδα μας στο μέλλον θέλει να βασίζεται οικονομικά σε υπηρεσίες, επιχειρηματικότητα και τα projects που κάνουμε. Η οργάνωση μας βάζει σ’ ένα σκεπτικό ότι εμείς θα παλέψουμε, εμείς θα δημιουργήσουμε, εμείς θα ξαναχτίσουμε… Κάνει καλό και στα παιδιά, και σ’ όλον το κόσμο που μας ακούει. Δεν θέλουμε απλά να μας δοθούν τα λεφτά. Θέλουμε να έχουμε πελάτες που θα ξέρουν ότι αυτός που σχεδιάζει και δημιουργεί τα βίντεό τους και πολλά άλλα, αξίζει, με την έννοια ότι υποστηρίζεται από μια ομάδα που κάνει κάτι καλό. Το ενθαρρυντικό είναι ότι αλλάζει πλέον ο τρόπος σκέψης μας, καταλαβαίνουμε ότι η δύσκολη αυτή κατάσταση στην Ελλάδα δεν μας σταματάει από το να συμμετέχουμε σε δημιουργικά πράγματα» αναφέρει ο Φιλήμων.
Το κίνητρο για να συγκροτηθεί μια οργάνωση με έναν τέτοιο αλτρουιστικό σκοπό, ήταν η κρίση. Η ίδια, ως μεγεθυντικός φακός, φανέρωσε ότι δεν υπάρχει πια ο δημόσιος τομέας, ότι σταμάτησαν οι πόροι και η όρεξη, ότι ξαφνικά δεν είχε μείνει κανείς για να γεμίσει αυτό το κενό. Ακόμα και σήμερα, το Streetlights είναι η μοναδική οργάνωση, τα μέλη της οποίας δεν έμειναν κλεισμένα μέσα στα γραφεία τους, αλλά βγήκαν στο δρόμο, στο επίκεντρο των επεισοδίων και διαδηλώσεων, και έγιναν ένα με τη νεολαία που ψάχνει για υποστήριξη. Μια φορά, όταν μέσα στα επεισόδια, οι τραυματίες μαζεύονταν στο Μετρό του Συντάγματος, τα μέλη της ομάδας έπαιζαν κιθάρα, φέρνοντας την ειρήνη μέσα στον αναστατωμένο κόσμο.
«Εμείς, ουσιαστικά, θέλαμε να βρισκόμαστε εκεί, παρόντες, και νιώθαμε ότι υπήρχε πολύ μεγάλη αίσθηση ελπίδας μέσα στον πανικό. Πολέμα χαμογελώντας, αυτό είναι το μότο μας – θα είμαστε εκεί, να παίζουμε μουσική, να περιθάλπουμε τραυματίες, να πολεμάμε για τη δικαιοσύνη, αλλά δεν θα θέλαμε να έχει βίαιη κατάληξη αυτό το πράγμα. Μια φορά ήταν εκεί τα παιδιά που ήταν πιο βίαια -δεν θέλω να τους αποκαλώ αναρχικούς- και ήθελαν να μπουν στον χώρο των τραυματιών. Η ομάδα μας στάθηκε εκεί πέρα, με κάπως αγχωμένα χαμόγελα, και τους είπαμε ότι δεν θα περάσουν. Τους κάναμε να δουν την πραγματικότητα από ψηλά, και είχε ενδιαφέρον ότι το κατάλαβαν» θυμάται ο Φιλήμων.
Βλέποντας την κατάσταση αυτή, καταλαβαίνει κανείς ότι δεν υπάρχει μόνο άσπρο και μαύρο, μνημόνιο και αντι-μνημόνιο. Όπως λέει ο Φιλήμων, υπάρχουν και τόσα άλλα λάθος πράγματα που πρέπει να αλλάξουν.
Η μη κερδοσκοπική οργάνωση Streetlights συνεργάζεται στενά με τη διεθνή οργάνωση κοινοτικού και νεανικού έργου Fusion International (Υouth and Community Work), τα μέλη της οποίας δουλεύουν σε διάφορες χώρες και περιοχές που τους έχουν ανάγκη -στη Νιγηρία, την Ινδία, τη Σρι Λάνκα, την Αλβανία…
Ο Φιλήμων Αρμένης, τελείωσε τη σχολή αυτής της Fusion International, που εδρεύει στην Τασμανία, γινόμενος κοινωνικός λειτουργός για νέους. Έκανε το μεταπτυχιακό του στη Γερμανία όπου εργάστηκε με Τούρκους και Γερμανούς νέους που πριν ήσαν οργανωμένοι σε συμμορίες. Μόλις επέστρεψε στην Ελλάδα, έγινε η συνεργασία με την διεθνή οργάνωση αυτή. Το Streetlights τώρα έχει την υποστήριξη της οργάνωσης Fusion International στον τομέα εκπαίδευσης (ανταλλαγή εθελοντών) και δικτύωσης.
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΛΛΗΝΟΑΥΣΤΡΑΛΩΝ
Στην επίσκεψή του στην Αυστραλία -όπου ο Φιλήμων βρίσκεται για τέσσερεις εβδομάδες- η οργάνωση έχει κιόλας βρει κάποιους υποστηρικτές.
«Συναντήθηκα με Αυστραλούς που τους ενδιαφέρει να στείλουν εθελοντές στην Ελλάδα, και με Έλληνες επιχειρηματίες που έδειξαν ενδιαφέρον να έχουν Έλληνες εργαζόμενους μέσω του διαδικτύου, για παράδειγμα στο σχεδιασμό. Έτσι θα υποστηρίζουν την ομάδα, αλλά, επίσης, θα έχουν και την αίσθηση ότι με αυτόν τον τρόπο υποστηρίζουν την πατρίδα τους» λέει ο Φιλήμων.
Κάποιοι έδειξαν, επίσης, ενδιαφέρον να παράσχουν πόρους στην ομάδα, ενώ Αυστραλοί επιχειρηματίες που εργάζονται σε τοπικά τηλεοπτικά κανάλια, ενδιαφέρθηκαν για δημιουργία ντοκιμαντέρ που κάνει το Streetlights. Αν και η επίσκεψή του στην Αυστραλία πήρε πολλαπλές κατευθύνσεις, οι ιδέες και το σκεπτικό του Streetlights είναι πάντα ίδια – το πώς μπορεί να υποστηριχτεί η ομάδα χωρίς τα μέλη της να νιώθουν ότι θα έρθουν οι όποιοι σωτήρες από έξω.
Με την επίσκεψη του συντονιστή του Streetlights, μια ομάδα ξεκίνησε από την Αυστραλία, με Έλληνες και Αυστραλούς που έχουν στην καρδιά τους την Ελλάδα και ενδιαφέρονται να βοηθήσουν οι ίδιοι τους νέους Έλληνες, στην νεανική ανεργία, και έλλειψη επιχειρηματικότητας.
«Πριν να καλέσουμε για πόρους, θέλω να καλέσουμε για φίλους της οργάνωσής μας. Εννοείται ότι είναι δύσκολο να ζητάς χρήματα, αλλά είμαστε περήφανοι για τη δουλειά που κάνουμε στην Αθήνα. Θέλω να καλέσουμε ως πελάτες και Έλληνες που θέλουν να δουλέψουμε για τα projects τους.
«Λογικό είναι ότι πολλοί Έλληνες του εξωτερικού έχουν χάσει λίγο την ελπίδα τους για την Ελλάδα. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα από τα πράγματα στα οποία οι Έλληνες πρέπει να επανακτήσουν την πίστη τους. Υπάρχει μια φοβερή δημιουργική μερίδα, που μπορεί να μην φαίνεται σ’ αυτήν την φάση, όμως κάνει πολύ δουλειά. Η κρίση μας κάνει και λίγο καλό – μας ξεκαθαρίζει τους στόχους. Αλλά, φυσικά, ο περισσότερος κόσμος περνάει δράμα, και είναι στα χέρια μας να επαναστατούμε σ’ αυτό το κόσμο» λέει ο συντονιστής της ομάδας, Φιλήμων Αρμένης.
Αναρωτιόμαστε, πόσο μεγάλη ανάγκη είχε η Ελλάδα από μια τέτοια οργάνωση, πριν και μετά της κρίσης;
«Πριν από την κρίση υπήρχαν πάρα πολλά προβλήματα, αλλά η κρίση, έφερε περισσότερη ένταση, ειδικά στις οικογένειες. Αυτό αυτομάτως πέρασε στα παιδιά. Έχει αυξηθεί η βία στα σχολεία και τις οικογένειες. Αυτό κοστίζει σε όλες τις γενιές. Στο τέλος, λες και όλη η πίεση της οικογένειας βγαίνει στον έφηβο, στα νεαρά άτομα, δηλαδή αυτούς με τους οποίους η ομάδα περιμένει να εργασθεί ώστε να έχουν καλύτερο μέλλον απ’ ό,τι οι γονείς τους. Η κρίση μας έχει κοστίσει σε πολλά επίπεδα. Σήμερα αυτές οι οργανώσεις είναι ζωτικής σημασίας, αφού δεν υπάρχουν πια οι κοινωνικές υπηρεσίες που ξέραμε κάποτε» λέει ο Φιλήμων.
Η ομάδα Streetlights δραστηριοποιείται επίσης και στο κοινοτικό έργο, καθώς συνεργάζεται με την Παιδόπολη, το κέντρο που στεγάζει τα παιδιά που στερούνται οικογενειακής φροντίδας. Τον Νοέμβριο η οργάνωση ξεκινάει και το πρόγραμμα στο Κυψέλη -μια μέρα την εβδομάδα, τα μέλη της οργάνωσης θα περνάνε με τα παιδιά της Κυψέλης, κυρίως προσφυγόπουλα. Η ομάδα πρόσφατα επεκτάθηκε στην Πτολεμαΐδα και Θεσσαλονίκη, και σύντομα θα ξεκινήσει το έργο της και στην Κατερίνη. Όπως λέει ο Φιλήμων, μόλις δυναμώσει η οργάνωση στην Αθήνα, θα υπάρχει μια ισχυρή βάση να γίνουν ομάδες και σε άλλα μέρη.
Αυτό, όμως, που φέρνει την απόγνωση, όπως λέει ο ίδιος, είναι οι ανάγκες που υπάρχουν γύρω, και το γεγονός ότι πολλές φορές αυτή η μη κερδοσκοπική οργάνωση δεν μπορεί να τις διαχειριστεί λόγω έλλειψης συνήθως οικονομικών, αλλά και ανθρώπινων πόρων.
Και ενώ χιλιάδες νέοι Έλληνες ονειρεύονται την Αυστραλία, ο Φιλήμων δεν δέχτηκε τις δουλειές που του πρότειναν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του στην Αυστραλία. Υπάρχουν, λέει, τόσα πολλά άτομα που στηρίζονται πάνω στην οργάνωση της οποίας είναι συντονιστής, τόσος κόσμος που θέλει να κάνει πράγματα μαζί τους. Η απόφασή του να μείνει στην Αυστραλία, θα κόστιζε τότε κάποιους άλλους, πιο ευάλωτους.
*Ο Φιλήμων Αρμένης θα βρίσκεται στην Αυστραλία μέχρι τις 29.Οκτοβρίου. Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τον «Νέο Κόσμο».