Μια υποβάθμιση, από τη Standard&Poor’s, μια δήλωση, αυτή του προέδρου Πούτιν για τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η Ρωσία θα συνδράμει στη διάσωση της κυπριακής οικονομίας, και μια συνέντευξη, του Τόμας Βίζερ, έφεραν τα πάνω-κάτω στην Κύπρο, η οποία παραμένει στον προθάλαμο του Μνημονίου, με αβέβαιο τον χρόνο κατάληξης των διαπραγματεύσεων.
Μεγάλο ερώτημα παραμένει η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, η οποία εξαρτάται από τις κεφαλαιακές ανάγκες των κυπριακών τραπεζών. Ενδεικτικό της νευρικότητας που επικρατεί είναι ότι θα οριστεί διεθνής συμβουλευτικός οίκος, ο οποίος θα αναλάβει να αναλύσει τη μεθοδολογία που ακολουθεί η Pimco για να καταλήξει στο ύψος των κεφαλαιακών αναγκών των κυπριακών τραπεζών. Όλα αυτά ενώ στις 15 Ιανουαρίου η Pimco αναμένεται να παραδώσει την τελική της έκθεση, οπότε και θα γίνει γνωστό αν η ευρωπαϊκή στήριξη προς τη Λευκωσία θα καταστήσει το χρέος μη βιώσιμο.
Την κατάσταση πιέζει ακόμη περισσότερο η υποβάθμιση από την S&P, που έριξε την πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου στο «CCC+» από «Β» (η Ελλάδα έχει καλύτερη αξιολόγηση) λόγω της καθυστέρησης της οριστικής συμφωνίας με την τρόικα, κάτι που αυξάνει, κατά τον οίκο, τον κίνδυνο χρεοκοπίας.
Στο μείζον ζήτημα, το πώς θα χρηματοδοτηθεί η κεφαλαιακή στήριξη του κυπριακού τραπεζικού συστήματος, η αξία του οποίου ανέρχεται στα 95 δισ. ευρώ (530% του ΑΕΠ, περιλαμβανομένων των δραστηριοτήτων στο εξωτερικό) απάντηση δεν υπάρχει. Τα σενάρια «κουρέματος» συντηρούνται τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, παρά τις δηλώσεις σε ανώτερο επίπεδο (τόσο από τον πρόεδρο Χριστόφια όσο και από τον πρόεδρο του Eurogroup, Ζαν-ΚλοντΓιουνκέρ) ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν υφίσταται. Μάλιστα, ο κ. Γιουνκέρ το απέκλεισε. Αντίθετο στο «κούρεμα» είναι και το Διεθνές Χρηματοοικονομικό Ινστιτούτο, το οποίο εκτιμά ότι μια τέτοια κίνηση είναι λάθος και θα αυξήσει, τελικά, την οικονομική βοήθεια προς την Κύπρο.
Πέρα από λόγους αξιοπιστίας της ίδιας της Ε.Ε. (το ελληνικό PSI υποτίθεται ότι ήταν μια μοναδική περίπτωση) υπάρχουν και πρακτικοί λόγοι που καθιστούν απαγορευτικό ένα κυπριακό «κούρεμα». Στη συντριπτική του πλειοψηφία το χρέος, πέραν των 9 δισ. ευρώ, είναι εσωτερικό και βρίσκεται στα χέρια συνταξιοδοτικών ταμείων, ταμείων πρόνοιας, τοπικών συνεταιριστικών τραπεζών και φυσικά των τραπεζών. Ένα «κούρεμα» δεν θα είχε κανένα πρακτικό αποτέλεσμα, καθώς στη συνέχεια θα έπρεπε να στηριχθούν όλοι οι παραπάνω, διότι θα έχαναν σημαντικό τμήμα των αποθεματικών τους.
Τέλος, το ΔΝΤ συνεχίζει να μιλάει με γρίφους, αναφέροντας, σε ανακοίνωσή του ότι οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται για να βρεθούν λύσεις συμβατές με ένα βιώσιμο επίπεδο χρέους.
Ο ΤΟΜΑΣ ΒΙΖΕΡ
Την ανησυχία του για τη βιωσιμότητα του κυπριακού χρέους εξέφρασε και ο επικεφαλής του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του Eurogroup (EWG) και της Οικονομικής και Νομισματικής Επιτροπής της Ε.Ε. (EFC), Τόμας Βίζερ, σε αποκλειστική συνέντευξή του. «Το θέμα της βιωσιμότητας θα μπορούσε να λυθεί εν μέρει με εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις, αλλά και πάλι η κυπριακή κυβέρνηση δεν συμφωνούσε», σημείωσε ο κ. Βίζερ. Ο αξιωματούχους της Ευρωζώνης δεν χρησιμοποιεί τη λέξη «κούρεμα», αν και εμφανίστηκε έντονα προβληματισμένος για την κατάσταση στην Κύπρο.
«Μέχρι τις 12 Φεβρουαρίου θα έχει υπογραφεί το κυπριακό Μνημόνιο», προέβλεψε ο κ. Βίζερ και αποδίδει την καθυστέρηση αποκλειστικά στην κωλυσιεργία και στην έλλειψη πολιτικής βούλησης από την κυβέρνηση. «Η Κύπρος πίστευε ότι θα ενταχθεί σε ένα ενιαίο πακέτο διευθέτησης με την Ελλάδα και παρά τις προειδοποιήσεις μας, καθυστερούσε. Τώρα, έχασε το τρένο», προσθέτει.
Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν πολιτική ένταση και ερωτήματα για τα ποια κυβέρνηση θα υπογράψει το Μνημόνιο -η παρούσα ή η επόμενη- καθώς στις 17 Φεβρουαρίου θα διεξαχθεί ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών. Ο νέος πρόεδρος αναλαμβάνει καθήκοντα την 1η Μαρτίου.
Ο πρόεδρος Χριστόφιας σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Χαραυγή» χαρακτήρισε ανυπόστατα τα όσα δήλωσε ο κ. Βίζερ, επιρρίπτοντας την ευθύνη για την καθυστέρηση στην ίδια την τρόικα, η οποία αναμένει το αποτέλεσμα της Pimco για τις τράπεζες.
ΜΥΧΙΟΣ ΠΟΘΟΣ Η ΡΩΣΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ
Ο μύχιος πόθος της κυπριακής κυβέρνησης ήταν να λάβει από τη Ρωσία ένα νέο δάνειο ύψους 5 δισ. ευρώ, για να καλύψει τις δημοσιονομικές ανάγκες και να ασκήσει στη συνέχεια πίεση στις Βρυξέλλες ώστε ο ESM να αναλάβει τη διάσωση των τραπεζών (όπως έγινε στην Ισπανία). Τον περασμένο Ιούνιο, η Κυπριακή Δημοκρατία υπέβαλε σχετικό αίτημα στις ρωσικές αρχές, ενώ Πούτιν και Χριστόφιας συζήτησαν το ζήτημα σε τηλεφωνική επικοινωνία διάρκειας μισής ώρας που είχαν τον Αύγουστο.
Ο κ. Πούτιν έσβησε την πιθανότητα ενός νέου δανείου κατά την πρόσφατη σύνοδο κορυφής Ε.Ε. και Ρωσίας, στις Βρυξέλλες. «Το θέμα δεν είναι τα χρήματα, αλλά παίρνω ως δεδομένο ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι της Κύπρου οφείλουν να καθορίσουν τους κανόνες στο εσωτερικό της Ευρωζώνης και εμείς δεν αισθανόμαστε πολύ άνετα να παρεμβαίνουμε τώρα σ’ αυτήν τη διαδικασία», δήλωσε.
Η Ρωσία, προσέθεσε, θα μπορούσε να μετάσχει σε μια συνολική επίλυση του προβλήματος για τη σταθεροποίηση της κυπριακής οικονομίας, αφού η Κύπρος ολοκληρώσει τη διαπραγμάτευση με την τρόικα. Από την πλευρά του, πάντως, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας, Σεργκέι Στόρτσακ, διευκρίνισε στο Bloomberg ότι η χώρα του δεν σχεδιάζει να χορηγήσει στην Κύπρο δάνειο.
