Μια αξιοθαύμαστη πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Κρήτης θα δώσει μια νέα πνοή στη διδαχή της ελληνικής γλώσσας σε χώρες της διασποράς. Ένα φιλόδοξο και καινοτόμο πρόγραμμα αναπτύσσεται για να συμπληρώσει και να εμπλουτίσει τη διδασκαλία και τη μάθηση στο χώρο της εκπαίδευσης των Ελλήνων ομογενών. Πρόκειται για τη Μέθοδο Ηλεκτρονικής Μάθησης στην Ελληνική Διασπορά, που επεξεργάζεται το Εργαστήριο Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών» (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ) του πανεπιστημίου Κρήτης. Στόχος του προγράμματος είναι να αναπτυχθεί σε ψηφιακή μορφή πάνω σε μια διαδραστική ηλεκτρονική πλατφόρμα, όλο το διδακτικό υλικό που προσφέρεται για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη διασπορά.
Η πλατφόρμα αυτή θα χρησιμοποιηθεί από μαθητές και δασκάλους τόσο στην τάξη όσο και για εξ αποστάσεως διδασκαλία γλώσσας, πολιτισμού και ιστορίας. Παράλληλα μέσω του προγράμματος αυτού θα γίνονται συνεργασίες μεταξύ σχολείων, ομάδων μαθητών και αδελφοποιήσεις τάξεων, συγκροτώντας κοινότητες μάθησης. Έτσι, τα ελληνικά σχολεία σε όλη την Αυστραλία, θα μπορούν να επικοινωνούν με άλλα ομογενειακά σχολεία στην Ευρώπη, στον Καναδά, στις ΗΠΑ, στην Αφρική, και όπου υπάρχει κέντρο μάθησης της ελληνικής γλώσσας.
Το Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ άρχισε να επιμορφώνει Έλληνες εκπαιδευτικού,ς από διάφορες χώρες, για να μπορούν να χρησιμοποιήσουν και να αξιολογήσουν το Πρόγραμμα αυτό. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, αρκετοί Έλληνες εκπαιδευτικοί από την Αυστραλία και τη Νότια Αφρική, πήραν μέρος στο πρόγραμμα επιμόρφωσης τον περασμένο Ιανουάριο στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ο Διευθυντής των σχολείων της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης συμμετείχε στο σεμινάριο ως εκπαιδευτικός αλλά και ως μέλος της επιτροπής εργασίας του Προγράμματος και πήρε δύο συνεντεύξεις από δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Κρήτης, την κ. Ασπασία Χατζηδάκη, υπεύθυνη του προγράμματος και τον κ. Γιάννη Σπαντιδάκη, υπεύθυνο για τη δημιουργία του λογισμικού υλικού του προγράμματος. Σκοπός των συνεντεύξεων είναι να ενημερώσουν τους Έλληνες γονείς και τους εκπαιδευτικούς για τη σημαντική αυτή εξέλιξη στην ελληνομάθεια.

Γ. Μηλίδης: Κυρία Χατζηδάκη, τα εκπαιδευτικά βιβλία του προγράμματος «Παιδεία Ομογενών», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών που τα δίδαξαν, είχαν μεγάλη επιτυχία. Εσείς πώς είδατε αυτή την επιτυχία και ποιες νέες προοπτικές δημιούργησε αυτή η επιτυχία;
Α. Χατζηδάκη: Κοιτάξτε, κ. Μηλίδη. Νομίζω ότι η επιτυχία των βιβλίων που έχουν συγγραφεί στο πλαίσιο του «Παιδεία Ομογενών» οφείλεται, κατά μεγάλο μέρος, στο ότι ασχολήθηκαν με αυτά άνθρωποι με γνώση και εμπειρία, και ότι προσπαθήσαμε να καλύψουμε διαφοροποιημένες ανάγκες των μαθητών στη διασπορά. Δηλαδή, προσεγγίσαμε και παιδιά που ξεκινούσαν την ελληνική από μικρή ηλικία, και παιδιά που ξεκινούν την επαφή με τα ελληνικά ως έφηβοι και φροντίσαμε να κάνουμε τη διάκριση ανάμεσα σε παιδιά που ζουν σε περιοχές όπου ομιλείται η ελληνική στο σπίτι, και σε περιοχές όπου η ελληνική χρησιμοποιείται ως ξένη γλώσσα. Από δω και πέρα, τώρα, ανοίγονται νέες προκλήσεις, βεβαίως, τα βιβλία πρέπει να επικαιροποιηθούν γιατί αλλάζουν και οι τεχνικές και η μεθοδολογία πολλές φορές ανανεώνεται. Προς το παρόν, είμαστε σε μια νέα φάση. Το πρόγραμμα το οποίο υλοποιούμε αυτή τη στιγμή έχει ως επίκεντρο την ηλεκτρονική μάθηση που βέβαια αξιοποιεί τα βιβλία, αξιοποιεί το εκπαιδευτικό υλικό και τα λογισμικά μας, με μια νέα στόχευση, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Γ. Μηλίδης: Αυτή λοιπόν είναι η νέα σας πρωτοβουλία, που έχετε ήδη αρχίσει. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικής μάθησης, μέσω μιας πλατφόρμας στο διαδίκτυο. Πιστεύω ότι είναι μία εξαιρετική πρωτοβουλία που εμπεριέχει ένα όραμα για το μέλλον της ελληνομάθειας για μαθητές της διασποράς. Νομίζω ότι θα ήταν πολύ ωφέλιμο να μας εξηγήσετε ορισμένες σημαντικές ερωτήσεις: τη φιλοσοφία του προγράμματος, τους στόχους του προγράμματος, πώς θα ωφεληθούν οι μαθητές ελληνικών στη διασπορά από το πρόγραμμα, πώς θα ωφεληθούν οι εκπαιδευτικοί και τι πρέπει να γνωρίζουν οι Έλληνες γονείς. Να πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα από την αρχή: τη φιλοσοφία της ηλεκτρονικής μάθησης.
Α. Χατζηδάκη: Πολύ ευχαρίστως. Θα πρέπει, κατ’ αρχήν, να εξηγήσουμε ότι δεν ήταν πρωτοβουλία του Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. Εμείς ανταποκριθήκαμε στην πρόκληση και πρόσκληση που έθεσε το Υπουργείο Παιδείας, όταν προκήρυξε αυτό το έργο, το οποίο χρηματοδοτείται, κατά κύριο λόγο, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από κονδύλια του ΕΣΠΑ, όπου αναζητούνταν ένας φορέας για να υλοποιήσει μία μεθοδολογία και μία πλατφόρμα, όπως είπατε, ένα περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης, για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στη διασπορά, με εξ αποστάσεως μεθοδολογία. Αυτή τη φορά, λοιπόν, το Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας και εμείς, ως φορέας υλοποίησης, φροντίζουμε να φτάσει όλο και πιο μακριά, σε όλο και περισσότερους χρήστες, η δυνατότητα εκμάθησης της ελληνικής. Η φιλοσοφία, αν θέλετε, είναι να αξιοποίησουμε τις δυνατότητες που μας δίνουν οι νέες τεχνολογίες, και για να κάνουμε την εκμάθηση πιο ενδιαφέρουσα, πιο ελκυστική στους νέους, και για να διευρύνουμε τον κύκλο των πιθανών χρηστών, πιθανών μαθητών της ελληνικής γλώσσας.

Γ. Μηλίδης: Μάλιστα. Οι στόχοι, τώρα, του προγράμματος.
Α. Χατζηδάκη: Οι στόχοι. Κατ’ αρχάς, απευθυνόμαστε στους εκπαιδευτικούς που ήδη εργάζονται σε οργανωμένες τάξεις, και θέλουμε να τους προτείνουμε ένα νέο εργαλείο, μία νέα μεθοδολογία που θα κάνει το έργο τους πιο ευχάριστο, πιο δυναμικό, πιο διαδραστικό, και θα αποτελέσει ένα συμπληρωματικό εργαλείο στη δουλειά που ήδη επιτελούν, στο έργο που ήδη επιτελούν. Θα μπορεί αυτό και να διευκολύνει το έργο τους αλλά και να προσθέσει χρόνο στις λιγοστές ώρες που κατά κανόνα διαθέτει ο εκπαιδευτικός της ελληνικής γλώσσας. Θα μπορεί, δηλαδή, και ο μαθητής στο σπίτι του να αξιοποιήσει την πλατφόρμα αυτή με το ηλεκτρονικό περιβάλλον.
Ένας άλλος στόχος είναι να μπορέσουμε να καλύψουμε τις αποστάσεις, τις γεωγραφικές αποστάσεις, με το να δημιουργήσουμε εικονικές τάξεις, αξιοποιώντας το ηλεκτρονικό περιβάλλον. Θα μπορεί, λόγου χάρη, μαθητής ή μαθητές που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως, λόγου χάρη, στην Αυστραλία, και δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν μάθημα δια ζώσης με κάποιο δάσκαλο, να οργανώνονται σε εικονικές τάξεις με κάποιον εκπαιδευτικό που θα βρίσκεται 500 χιλιόμετρα, ίσως, μακριά, και μία ή δύο φορές την εβδομάδα να κάνουν μάθημα μέσω διαδικτύου, αξιοποιώντας, είτε εκείνη την ώρα είτε και άλλες ώρες, το διαδίκτυο.
Τέλος, θα μπορεί, βέβαια, και κάποιος μεμονωμένος χρήστης, ένας μαθητής στο σπίτι με τη βοήθεια του γονιού, να χρησιμοποιήσει αυτό το περιβάλλον για να βελτιώσει τα ελληνικά του.

Γ. Μηλίδης: Κυρία Χατζηδάκη, από τα λεγόμενά σας προβλέπω πολύ εντυπωσιακές εξελίξεις στην ελληνομάθεια για τα ελληνόπουλα της διασποράς. Από την πλευρά, τώρα των εκπαιδευτικών, πώς θα ωφεληθεί ο εκπαιδευτικός με αυτό το ηλεκτρονικό πρόγραμμα;
Α. Χατζηδάκη: Κοιτάξτε, η τεχνολογία για μας, εννοώ για τους συνεργάτες του προγράμματος, παραμένει ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο. Δεν είναι το άπαν. Πιστεύω στη δύναμη του βιβλίου και στην παρουσία του εκπαιδευτικού στην τάξη, δε θεωρούμε ότι θα υποκαταστήσει τον εκπαιδευτικό.

Γ. Μηλίδης: Μάλιστα. Μπορείτε να το επεκτείνετε το θέμα αυτό περισσότερο;
Α. Χατζηδάκη: Επειδή οι νέοι σήμερα και τα παιδιά, κακά τα ψέματα, από πολύ νεαρή ηλικία είναι εξοικειωμένοι με τις τεχνολογίες των υπολογιστών, θεωρούμε ότι θα συμβάλει στο να κάνει το μάθημα πιο ενδιαφέρον, τη διαδικασία της μάθησης και της διδασκαλίας πιο ενδιαφέρουσα, γιατί πραγματικά, το περιβάλλον αυτό, για όσους το έχουν δει, είναι πάρα πολύ διαδραστικό, προωθεί πολύ την ενεργό συμμετοχή του μαθητή, την ενεργό εμπλοκή του στη μάθηση, και αυτό νομίζουμε ότι θα βοηθήσει τον εκπαιδευτικό να κάνει το μάθημα πιο αποτελεσματικό· και να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μαθητών αλλά και να πετύχει τους στόχους του καλύτερα.

Γ. Μηλίδης: Έχω προσέξει ότι στις μέχρι τώρα ηλεκτρονικές σελίδες υπάρχει γλωσσικό και πολιτισμικό, πολιτιστικό περιεχόμενο. Αυτό είναι πολύ καλά στοχευμένο περιεχόμενο.
Α. Χατζηδάκη: Τα στοιχεία ιστορίας και πολιτισμού, βεβαίως, που αφορούν και τη μυθολογία αλλά και στοιχεία ιστορίας, για μεγαλύτερους σε ηλικία και σε επίπεδο γλωσσομάθειας μαθητές.

Γ. Μηλίδης: Και θα βοηθήσει, επίσης, τον εκπαιδευτικό σε πολλές γλωσσικές δραστηριότητες.
Α. Χατζηδάκη: Η γλώσσα διδάσκεται μέσα από πολλά αντικείμενα. Όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι ο στόχος ο βασικός αυτών των μαθημάτων και των δραστηριοτήτων αλλά οπωσδήποτε καλλιεργείται και το γλωσσικό αισθητήριο μέσα από αυτά τα μαθήματα.

Γ. Μηλίδης: Ωραία. Ας απευθυνθούμε, τώρα, στους γονείς. Τι πρέπει να γνωρίζουν οι Έλληνες γονείς του εξωτερικού και τι πρέπει να περιμένουν από το πρόγραμμα αυτό;
Α. Χατζηδάκη: Οι Έλληνες γονείς που ήδη γνωρίζουν τα υλικά του «Παιδεία Ομογενών», θα ξέρουν ότι, πέρα από τα βιβλία, έχουμε παραγάγει και μια σειρά από πολύ ενδιαφέροντα λογισμικά που μπορούν να χρησιμοποιήσουν είτε στο σπίτι, είτε στην τάξη. Συνέχεια αυτής της προσπάθειας είναι και αυτό το περιβάλλον. Είναι κάτι, δηλαδή, που μπορεί να αξιοποιήσει ο γονιός στο σπίτι με το παιδί του.

Γ. Μηλίδης: Μάλιστα θα μπορούσαν και οι ίδιοι οι γονείς να έχουν πρόσβαση στο ηλεκρονικό αυτό πρόγραμμα, έτσι δεν είναι;
Α. Χατζηδάκη: Ναι, θα μπορούσαν, αν πληροφορηθούν γι’ αυτό το πρόγραμμα, να συμβουλέψουν, να παροτρύνουν τους εκπαιδευτικούς, που ασχολούνται με τα παιδιά τους, να κάνουν χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, του περιβάλλοντος ηλεκτρονικής μάθησης, γιατί νομίζω ότι θα είναι πολύ χρήσιμα εργαλεία, όπως επαναλαμβάνω. Δεν πρόκειται κανείς να μάθει μόνο από το διαδίκτυο ελληνικά.

Γ. Μηλίδης: Σωστά. Μπορείτε, τώρα, να μας εξηγήσετε ποιοι εργάζονται γι’ αυτό το πρόγραμμα, μέσα και έξω από το Πανεπιστήμιο της Κρήτης; Πώς εκλέγονται οι συνεργάτες σας; Πώς αξιολογείτε το πρόγραμμα καθώς το γράφετε;
Α. Χατζηδάκη: Το πρόγραμμα αυτό έχει ξεκινήσει ήδη από το 2011 και πρέπει να αναφέρω ότι οι συνεργάτες μας είναι ήδη παλιοί και δοκιμασμένοι. Κατ’ αρχάς, αποτελεί συνέχεια του «Παιδεία Ομογενών», ενός προγράμματος που υλοποιήθηκε για πάνω από δέκα χρόνια από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, με επιστημονικά υπεύθυνο τον κ. Μιχάλη Δαμανάκη, ομότιμο καθηγητή, σήμερα, του Πανεπιστημίου Κρήτης, ο οποίος για ενάμιση χρόνο περίπου ήταν και επιστημονικά υπεύθυνος του παρόντος προγράμματος και εξακολουθεί να συμβάλλει, ακόμα και σήμερα, με όλες του τις δυνάμεις.
Οι συνεργάτες μας είναι διακεκριμένοι επιστήμονες στο χώρο της διδακτικής της γλώσσας, της ιστορίας, συνάδελφοι από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, ο κ. Χουρδάκης, ο κ. Σπαντιδάκης, η κ. Κατσιμαλλή, ο κ. Αναστασιάδης που ασχολείται με εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ο κ. Νικολάου, πρώην πρύτανης, που είναι υπεύθυνος για το σχεδιασμό της πλατφόρμας και το τεχνολογικό, ας πούμε, κομμάτι· άλλοι συνάδελφοι από άλλα Πανεπιστήμια, όπως η κ. Χατζηπαναγιωτίδη που είναι συγγραφέας και της σειράς «Μαργαρίτα», η κ. Κοιλιάρη από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, που έχει και τα προγράμματα επιμόρφωσης, στα οποία συμμετέχουν οι εκπαιδευτικοί από τις παραευξείνιες χώρες, και πολλοί άλλοι συνάδελφοι που εμπλέκονται σε διάφορες φάσεις του προγράμματος, σε επιμορφωτικά σεμινάρια κ.ά.

Γ. Μηλίδης: Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς θα δουλέψει αυτό το πρόγραμμα eLearning όταν ολοκληρωθεί;
Α. Χατζηδάκη: Το πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2013. Τότε θα παραδώσουμε την ολοκληρωμένη μορφή του περιβάλλοντος. Θα έχουμε, ωστόσο, δημιουργήσει δίκτυα συνεργατών και κόμβων ανά τον κόσμο. Φροντίσαμε τα δύο χρόνια αυτά, το χρόνο που μας πέρασε και τον επόμενο χρόνο, να δημιουργήσουμε ομάδες συνεργατών, συνδέσμων, θα έλεγα, και άλλων εκπαιδευτικών που θα επιμορφωθούν πάνω στη λειτουργία του προγράμματος, και με αυτόν τον τρόπο υπάρχει μια διάχυση της πληροφόρησης και της γνώσης γύρω από το πρόγραμμα. Στη συνέχεια, θα δούμε πώς θα αξιοποιήσει την πλατφόρμα το Υπουργείο Παιδείας, που είναι άλλωστε, θα έλεγα, και ο πνευματικός ιδιοκτήτης και ο υπεύθυνος για την τύχη του προγράμματος.

Γ. Μηλίδης: Έχετε κάνει επίσης μία σειρά σεμιναρίων για εκπαιδευτικούς οι οποίοι διδάσκουν ελληνικά σε διάφορες χώρες όπου ζουν. Πού στοχεύετε με αυτά τα σεμινάρια και πώς νομίζετε ωφελούνται οι εκπαιδευτικοί που έρχονται στο επιμορφωτικό σεμινάριο του Πανεπιστημίου Κρήτης;
Α. Χατζηδάκη: Υπάρχουν διάφορες μορφές επιμόρφωσης. Αυτή στην οποία αναφέρεστε είναι η δια ζώσης επιμόρφωση που πραγματοποιείται δύο φορές το χρόνο. Έρχονται στο Ρέθυμνο εκπαιδευτικοί από το Βόρειο Ημισφαίριο το καλοκαίρι και από το Νότιο Ημισφαίριο τον Ιανουάριο, ανάλογα με τις διακοπές των σχολείων. Στόχος μας είναι να τους εξοικειώσουμε με όψεις της διδακτικής μεθοδολογίας δεύτερης γλώσσας, αλλά κυρίως και με το υλικό που έχει παραχθεί στο Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ. Ειδικά φέτος, τους δείχνουμε το πώς έχει σχεδιαστεί το ηλεκτρονικό περιβάλλον, ποιες είναι οι λειτουργίες του, ποια είναι η φιλοσοφία του, οι στόχοι του. Ελπίζουμε ότι κάποιοι από αυτούς θα αναδειχτούν σε πολλαπλασιαστές αυτών των γνώσεων στις χώρες που θα πάνε, και θα αποτελέσουν για μας πολύτιμους συμπαραστάτες και συνδιαμορφωτές του υλικού, θα λέγαμε. Όλα αυτά γίνονται με την ελπίδα ότι θα λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά στις χώρες τους.

Γ. Μηλίδης: Πάντως από την εμπειρία μας στην Αυστραλία θα μπορούσα με σιγουριά να πω ότι τα βιβλία της σειράς «Παιδεία Ομογενών» έπαιξαν μεγάλο ρόλο να σωθεί η ελληνομάθεια, γιατί όταν διδάσκαμε τα ίδια βιβλία που διδάσκονται τα παιδιά στην Ελλάδα, φτάσαμε σε κάποιο σημείο που τα βιβλία ήταν δυσκολονόητα και αρχίσαμε να χάνουμε μαθητές από τα ελληνικά σχολεία. Από τη θέση σας ως επιστημονική υπεύθυνος του προγράμματος, σίγουρα έχετε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την ελληνομάθεια στη διασπορά απ’ ό,τι ο καθένας από εμάς σε διάφορες χώρες, και θα θέλαμε να μας πείτε αν είχατε ορισμένες συμβουλές που θα δίνατε στους Έλληνες εκπαιδευτικούς που θα χρησιμοποιήσουν το πρόγραμμα ηλεκτρονικής μάθησης.
Α. Χατζηδάκη: Δεν ξέρω αν είναι ρόλος μου να δώσω συμβουλές στους εκπαιδευτικούς γενικότερα προς το έργο τους. Θα ήθελα απλώς να πω ότι το περιβάλλον αυτό λειτουργεί συμπληρωματικά, δεν θα τους υποκαταστήσει. Θα έλεγα να μη φοβηθούν να το χρησιμοποιήσουν, επειδή ορισμένοι μπορεί να έχουν μία φοβία ως προς τη χρήση των υπολογιστών, δεν απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις υπολογιστή· και να το δουν ως ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που θα λειτουργήσει παρωθητικά για τους μαθητές τους και θα πολλαπλασιάσει -αυτό, για μένα, είναι πολύ σημαντικό- το χρόνο που μπορεί να ασχοληθεί ένας μαθητής με το εκπαιδευτικό υλικό. Ξέρουμε ότι σε διάφορες χώρες, οι μαθητές μπορεί να παρακολουθούν μαθήματα 2-3 ώρες την εβδομάδα, και αυτό δυστυχώς δεν είναι αρκετό για να φτάσουν σε ένα υψηλό επίπεδο ελληνομάθειας. Μπορούν, λοιπόν, να κάνουν χρήση περαιτέρω δραστηριοτήτων ή να εμπεδώσουν κανόνες, κάνοντας χρήση και αυτού του υλικού στο σπίτι. Αυτή θα ήταν η δική μου συμβουλή, οδηγία, αν θέλετε, για το πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το υλικό.

Γ. Μηλίδης: Πριν τελειώσουμε τη συνέντευξή μας, θα θέλατε να προσθέσετε κάτι που δεν σας έχω ρωτήσει;
Α. Χατζηδάκη: Θα ήθελα να στείλω χαιρετισμούς στην ομογένεια της Αυστραλίας που είναι μία χώρα που, απ’ ό,τι ακούω, είναι από τις ομορφότερες στον κόσμο και από τις καλύτερες να ζει κανείς. Είναι επίσης, απ’ ό,τι μαθαίνω, οι Έλληνες της Αυστραλίας πολύ ενεργοί, πολύ δραστήριοι σε θέματα που αφορούν τη γλωσσική διατήρηση, και τη διατήρηση της γλώσσας και της παράδοσης της ελληνικής, παρόλο που είναι απόλυτα ενταγμένοι στο σύστημα. Και νομίζω ότι έχουν κερδίσει αυτό το στοίχημα της πετυχημένης ένταξης που όλοι το αναζητούμε για τη μετανάστευση, και ελπίζω να πετύχει και αυτό το στοίχημα που εμείς έχουμε θέσει, της ηλεκτρονικής μάθησης, και στη χώρα αυτή.

Γ. Μηλίδης: Κυρία Χατζηδάκη, ερχόμενος εδώ, εντυπωσιάστηκα με το πόσο, πράγματι, σκληρά εργάζεστε για να δημιουργήσετε πραγματικά νέες προοπτικές στην ελληνομάθεια της διασποράς, και το εννοώ αυτό. Μου έχει κάνει φοβερή εντύπωση, επίσης, η συνεργασία των ακαδημαϊκών εδώ με τόσους ξένους εκπαιδευτικούς που ζουν σε διάφορες χώρες. Έχω εντυπωσιαστεί από το γεγονός ότι έχετε εκπαιδεύσει πάρα πολλούς εκπαιδευτικούς, τους οποίους έχετε ενθουσιάσει να συνεχίσουν το έργο της ελληνομάθειας. Σας ευχαριστούμε, επίσης, για το έργο σας και για την προσφορά σας στην ελληνομάθεια των παιδιών της διασποράς
Α. Χατζηδάκη: Να ‘στε καλά. Σας ευχαριστώ.
Γ. Μηλίδης: Κι εγώ σας ευχαριστώ πολύ.