Πάνε περίπου τρία χρόνια από τότε που η ομογενής Λαμάρα Κελεσίδου, γιατρός από τη Γεωργία που ζει στην Ελλάδα, τόλμησε το απίστευτο εγχείρημα να γίνει γιαγιά, χρησιμοποιώντας το σπέρμα του νεκρού γιου της και δύο παρένθετες μητέρες. Είχαν περάσει πέντε χρόνια από το θάνατο του μονάκριβου 26χρονου γιου της από λευχαιμία. Και η κ. Κελεσίδου γιατρός στο επάγγελμα ήθελε να γίνει γιαγιά όπως κι έγινε. Τέσσερα εγγόνια απέκτησε.
Η κ. Κελεσίδου γύρισε όλη την πρώην Σοβιετική Ένωση για να βρει τις παρένθετες μητέρες και τελικά τις εντόπισε στην Ουκρανία. Η δυσκολία στο να αποκτήσει εγγόνια από τον γιο της δεν βρισκόταν στο εάν η πολιτεία θα τις έδινε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει το κατεψυγμένο σπέρμα του γιου της, ούτε στο εάν ο γιος της είχε δώσει τη συγκατάθεσή του για να γίνει αυτό. Ρωσία θα σκεφτεί κανείς… Όλα γίνονται! Απλοϊκή σκέψη αλλά ας τη δεχθούμε!
Στην Αυστραλία όμως τι γίνεται; Το θέμα μπορεί να ακούγεται για την… «κατάψυξη» θα ήταν όμως υπεραπλούστευση αν σκεφτόμαστε κατ’ αυτόν τον τρόπο. Γιατί όμως; Κατ’ αρχήν η χορήγηση του δικαιώματος σε παιδιά στην Αυστραλία που γεννιούνται με τεχνητή γονιμοποίηση και με την «συνδρομή» σπέρματος δωρητή, να ψάξουν να βρουν την ταυτότητα του πατέρα τους όταν φτάσουν το 18ο έτος της ηλικίας τους, έχει «τρομοκρατήσει» πολλούς υποψήφιους δωρητές. Οι «καταθέσεις» στις τράπεζες της Κύπρου μπορεί να κουρεύτηκαν αλλά στις τράπεζες σπέρματος της Αυστραλίας έχουν πέσει κατακόρυφα. Και αυτό δημιουργεί ζήτημα όπως λένε οι ειδικοί. Απόρροια της παραπάνω νομοθετικής διάταξης και το γεγονός ότι πολλά ζευγάρια, μεταξύ αυτών και ζευγάρια συμπαροίκων καταλήγουν στην Ελλάδα ή σε άλλες χώρες όπου διαφυλάσσεται η ανωνυμία του δωρητή για να χρησιμοποιήσουν το σπέρμα αγνώστου δότη με την ελπίδα να αποκτήσουν παιδί.
Δεν θα ήταν λοιπόν θεμιτό να επιτραπεί σε εκείνες τις άτυχες γυναίκες που έχασαν το σύζυγό τους ή το σύντροφό τους, αφού η επιστημονική εξέλιξη το επιτρέπει, να μπορούν να χρησιμοποιήσουν το κατεψυγμένο σπέρμα του για να γίνουν μητέρες, από το να ψάχνουν για τον κατάλληλο πατέρα σε τράπεζες σπέρματος; Και οι συναισθηματικοί λόγοι πίσω από την απόφασή τους μπορούν άνετα να αποτελέσουν το ισχυρότερο των επιχειρημάτων. Όταν μάλιστα αποδείξουν ότι είναι σε θέση να μεγαλώσουν μόνες τους το παιδί τους.
Ενώ ο νόμος επιτρέπει σε άγαμες γυναίκες να αποκτήσουν παιδιά μέσω τεχνητής γονιμοποίησης στην Αυστραλία με σπέρμα δωρητή, η χρήση του κατεψυγμένου εμβρύου του συγχωρεμένου συζύγου για να αποκτήσει δικό του παιδί η σύντροφός του είναι πολύ δύσκολη υπόθεση στη χώρα των Αντιπόδων. Αν μάλιστα δεν έχει δώσει τη συγκατάθεσή του πριν το θάνατό του να χρησιμοποιηθεί το σπέρμα του, είναι αδύνατο και παράνομο.
Και ας μην κοροϊδευόμαστε. Κινείται στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας και όχι επιστημονικής εξέλιξης, να ξυπνήσει στα καλά του καθουμένου ένα πρωί ο οποιοσδήποτε σύζυγος και να ανακοινώσει στη γυναίκα του ότι θέλει να αποκτήσουν παιδί και για παν κακό ενδεχόμενο να φροντίσει να καταψύξει το σπέρμα του και να της υπογράψει και υπεύθυνη δήλωση ότι μπορεί μετά το θάνατό του να το χρησιμοποιήσει.
Το όλο θέμα γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο αν λάβει υπόψη του κανείς ότι η άδεια για την αφαίρεση σπέρματος από το σώμα ενός νεκρού άνδρα, είναι μία όχι βέβαια πολύ απλή αλλά όχι και πολύ δύσκολη υπόθεση. Οι δικηγόροι της συζύγου πρέπει να πάρουν ειδική άδεια από το δικαστήριο για την αφαίρεση του σπέρματος από το νεκρό της σύντροφο και αυτό πρέπει να γίνει μέσα σε 24 ώρες από το θάνατό του, για να θεωρείται το σπέρμα του χρησιμοποιήσιμο. Και σήμερα στην Αυστραλία, είναι πολλές οι γυναίκες που βρίσκουν τη δύναμη να σκεφτούν πρώτα την κατάψυξη του σπέρματος του αγαπημένου τους και μετά τα της κηδείας τους.
Μέχρι εδώ όλα καλά ή πιο εύστοχα σχεδόν καλά. Μετά όμως έρχεται η πολιτεία και λέει ένα σκέτο… «Όχι, παράνομο». Η εκκλησία όμως λέει άλλα… Όπως μας είπε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Δέρβης κ.κ. Ιεζεκιήλ…. Κανένα πρόβλημα. «Αμαρτία ουκ έστι».
Πού η αλήθεια της πολιτείας όμως και πού η αμαρτία της εκκλησίας;
ΤΟ ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ
Μία από τις εξέχουσες προσωπικότητες στην επιστήμη της Δεοντολογίας, στην Αυστραλία, η καθηγήτρια του πανεπιστημίου Μελβούρνης και μόνιμο μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας για Ιατρονομικά Θέματα, Λεόνι Σκιν μιλώντας στο «Νέο Κόσμο» εξήγησε τα πώς και τα γιατί πίσω από την απόφαση της πολιτείας να μην επιτρέπει τη χρήση του σπέρματος νεκρών συζύγων για την αναπαραγωγή απογόνων.
«Είναι πολλά τα προβλήματα που θα δημιουργούσε μία διαφορετική νομοθετική ρύθμιση. Κατ’ αρχήν υπάρχει το βασικό ερώτημα πως ερμηνεύεται το ζήτημα της συγκατάθεσης του συζύγου. Για παράδειγμα υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν καταλήξει στο δικαστήριο και η σύζυγος ή η σύντροφος χρησιμοποιεί ως απόδειξη συγκατάθεσης το γεγονός ότι προσπαθούσαν όσο ο σύζυγος ήταν εν ζωή να αποκτήσουν παιδί. Ποιος όμως μπορεί να το εγγυηθεί αυτό. Ποιος μπορεί να ξέρει αν όντως ήθελε παιδί ο νεκρός σύζυγος; Αν δεν υπέκυπτε σε εξωτερικές πιέσεις για παράδειγμα. Αν τώρα προσπαθούσε να αποκτήσει παιδί με τεχνητή γονιμοποίηση λίγο πριν το θάνατό του, μπορεί αυτό να θεωρηθεί συγκατάθεση» αναφέρει η κ. Σκιν.
Μιλά για την περίπτωση μίας γυναίκας από την Βικτώρια, που έμενε μόνιμα στην Καμπέρα, και έχασε τον άντρα της σε αυτοκινητιστικό. Αυτή κατάφερε κάτω από ειδικό νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει μόνο στην Πολιτεία Περιοχής Πρωτευούσης και πουθενά αλλού στην Αυστραλία, να πείσει το δικαστήριο ότι έστω και αν δεν είχε υπογράψει ο συγχωρεμένος, είχε δώσει «άτυπα» την συγκατάθεσή του.
«Είναι μία και μοναδική περίπτωση που δόθηκε άδεια και πρέπει να σας πω ότι πρωτόδικα της απαγορεύθηκε η χρήση του σπέρματος και μόνο μετά από έφεση στην απόφαση και λόγω κάποιων νομικίστικων λεπτομερειών κατάφερε να πάρει την ειδική άδεια. Αυτό όμως δεν πρέπει να εμπνέει αισιοδοξία σε άλλες γυναίκες που ζουν σε άλλες Πολιτείες» τονίζει η κ. Σκιν.
Όπως μας λέει, μπορεί η «συγκομιδή» να έγινε με πολλή ταλαιπωρία από τη σύζυγο αλλά… σε ποιον ανήκει τελικά ο καρπός; «Ας αρχίσουμε από το ερώτημα της ιδιοκτησίας. Σε ποιον ανήκει το σπέρμα; Και μέχρι στιγμής υπήρξαν μία σειρά από δικαστικές υποθέσεις που αναγνώρισαν κάποια κυριότητα του σπέρματος στη σύζυγο, αλλά όχι απόλυτη κυριότητα».
Τίθεται λοιπόν ένα ακόμα ηθικό ερώτημα. Πώς μπορεί ο νόμος να δώσει την άδεια να χρησιμοποιήσει μία ζωντανή το «κτήμα» ενός νεκρού. Και δεν μιλάμε για οικόπεδο….
Η καθηγήτρια Σκιν πάει όμως και στο «οικόπεδο». «Θα δημιουργηθούν πολλά προβλήματα ακόμα και στο πώς θα διαχειριστούν οι κληρονόμοι και ο νόμος την ακίνητη περιουσία του νεκρού συζύγου. Αν αποκτήσει παιδί μετά από πέντε χρόνια από τον θάνατό του, τότε οι κληρονόμοι του θα πρέπει να περιμένουν έως ο απόγονός του να γεννηθεί για να αποδοθούν οι μοίρες. Και μετά αν υπάρχουν πάνω από δύο οι τρεις νόμιμοι κληρονόμοι ή υπερήλικες κληρονόμοι που ίσως φύγουν από τη ζωή; Πολύ πολύπλοκες οι νομικές επιπτώσεις» λέει χαρακτηριστικά η καθηγήτρια.
Και η πολυπλοκότητα του θέματος έχει ήδη δημιουργήσει για την πολιτεία ένα τεράστιο τείχος μέσα στο οποίο έχει τοποθετήσει το όλο ζήτημα και λίγο νοιάζεται να το βγάλει απ’ εκεί. «Δεν βλέπω να αλλάζει τίποτα». Θα ήταν ένας εφιάλτης αν άλλαζε κάτι, λέει εμμέσως πλην σαφώς η κ. Σκιν.
«ΕΦΙΑΛΤΗΣ» ΤΟ ΞΕΝΟ ΣΠΕΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Ενώ η πολιτεία και κάποιες φιλόδοξες άτεκνες χήρες, προβληματίζονται με ηθικά, γραφειοκρατικά, νομικά και προσωπικά διλλήματα, η θρησκεία αντιμετωπίζει το όλο θέμα με πολύ πιο απλά κριτήρια.
«Κανένα πρόβλημα. Η ορθόδοξη εκκλησία το επιτρέπει» μάς είπε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Δέρβης κ.κ. Ιεζεκιήλ.
Με άλλα λόγια με την ευλογία του Θεού αυξάνεστε και πληθύνεστε.
Το κριτήριο όμως που χρησιμοποιεί η εκκλησία δημιουργεί «ερωτηματικά» πίστεως, σε κάποιες άλλες υποψήφιες μητέρες αυτές που χρησιμοποιούν κατ’ ανάγκη σπέρμα δωρητή, λόγω της αδυναμίας του σπέρματος του συζύγου τους να αναπαράγει.
Και είναι πολλές οι συμπάροικοι που ταξιδεύουν στην Ελλάδα, όπου ο δωρητής σπέρματος παραμένει εφ’ όρου ζωής ανώνυμος, προκειμένου να γίνουν μητέρες.
«Δεν επιτρέπεται μία γυναίκα να δεχθεί σπέρμα ξένου ανδρός, όταν είναι παντρεμένη έχει σύζυγο και τα λοιπά, έστω και αν ακόμα ο σύζυγος το επιτρέπει αυτό. Θα είναι προτιμότερο και καλύτερο να υιοθετήσουν ένα παιδί και να το μεγαλώσουν κάτι που κάνουν πολλοί» λέει ο Θεοφιλέστατος.
«Η λύση της υιοθεσίας είναι ευλογημένη. Και ενισχύεται και το παιδί που μπορεί να ζει σε άθλιες συνθήκες» προσθέτει.
«Η πίστη μας δεν επιτρέπει τη χρήση ξένου σπέρματος. Θεωρείται ότι είναι μοιχεία» επαναλαμβάνει και δεν μας κρύβει ότι είναι πολλά τα ζευγάρια των συμπαροίκων που τον επισκέπτονται ρωτώντας τον για αυτό ακριβώς το θέμα.
Από όποια πλευρά λοιπόν να το δει κάποιος το θέμα η ουσία είναι ότι τόσο τα ηθικά όσο και τα νομικά διλλήματα για τις άτεκνες μητέρες παραμένουν… Και αυτήν την φορά με την ευλογία του Θεού και της πολιτείας!