«Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει» είχε πει ο μεγάλος Νομπελίστας ποιητής μας Γ. Σεφέρης και αν είχε ταξιδέψει στην Θεσσαλονίκη και είχε δει τα όσα διαδραματίζονται σε ένα από τα μεγαλύτερα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΑΕΙ) της Β. Ελλάδας, σίγουρα θα είχε πληγωθεί πολύ, όπως και εμείς άλλωστε με την ιστορία του υποψήφιου καθηγητή Α. Ρ. (πλέον κάτοικου Μελβούρνης και διευθυντή προγράμματος γνωστού Πανεπιστημίου) που αναζητά δικαίωση εδώ και οκτώ χρόνια από μία ανύπαρκτη Ελληνική δικαιοσύνη και ευθιξία από ένα σύστημα διαφθοράς. Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή. Η ιστορία ξεκινά τον Φεβρουάριο του 2005 όταν δύο υποψήφιοι κάνουν αίτηση για την ίδια θέση αναπληρωτή καθηγητή, ο ένας (Α.Ρ) παλαιός φοιτητής του συγκεκριμένου ΑΕΙ με υποτροφίες και διδακτορικό από Πανεπιστήμια της Αμερικής και της Αυστραλίας, διευθυντής Τμήματος μεγάλου Πανεπιστημίου της Βρετανίας, και ο άλλος επίκουρος καθηγητής τότε του συγκεκριμένου ΑΕΙ (δηλ. εσωτερικός υποψήφιος). Κατά τη διαδικασία εκλογής ο υποψήφιος Α.Ρ. (τα στοιχεία του οποίου είναι στη διάθεση του Ν. Κ.) ανακαλύπτει έκπληκτός ότι η δική του πτυχιακή εργασία περιλαμβάνεται στο βιογραφικό του επίκουρου καθηγητή ως ανακοίνωση σε συνέδριο, χωρίς όμως καμία αναφορά στον ίδιο ως συγγραφέα. «Η αντιγραφή ήταν ξεκάθαρη, είχαν μεταφερθεί αυτούσια ακόμα και τα λάθη της εργασίας μας» αναφέρει. Κατά τη διαδικασία εκλογής, ο επίκουρος καθηγητής αποδέχτηκε τη λογοκλοπή, ενώ οι εκλέκτορες ανακάλυψαν και άλλες αντιγραφές και διπλότυπες εργασίες. Ύστερα από δύο αναπομπές και επαναλήψεις της διαδικασίας της εκλογής για τυπικούς λόγους, η πλειοψηφία των συναδέλφων του υπερψήφισαν τον εσωτερικό υποψήφιο, παραβλέποντας τη σαφή αναφορά του νόμου στο ήθος των υποψηφίων μελών ΔΕΠ (Διδακτικού Επιστημονικού Προσωπικού).
Παρά τις δηλώσεις του πρώην Υπουργού Παιδείας «Η λογοκλοπή αποτελεί ακραία παράβαση των κανόνων ακαδημαϊκής δεοντολογίας και ηθικής που θίγουν τον πυρήνα των χαρακτηριστικών του ακαδημαϊκού δασκάλου και πρέπει να τιμωρείται με τρόπους που να μην αφήνουν περιθώρια», οι διαμαρτυρίες του Α.Ρ. προς όλες τις κατευθύνσεις στάθηκαν άκαρπες. Η αντιμετώπιση καταγγελιών λογοκλοπής στην Ελλάδα είναι κάθε άλλο από την ενδεδειγμένη από τον Κώδικα Ακαδημαϊκής Δεοντολογίας, τις κείμενες διατάξεις του Πρότυπου γενικού κανονισμού των ΑΕΙ και της νομοθεσίας. Όλα τα όργανα του Πανεπιστημίου και του Υπουργείου Παιδείας συγκάλυψαν επί πέντε και πλέον έτη τις παρατυπίες, με τη δικαιολογία της «συνεκτίμησης» των προσόντων κατά την εκλογή.
Μόνον μετά τις επανειλημμένες υποδείξεις του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Λ. Ρακιτζή για πειθαρχική δίωξη των υπευθύνων από την διοίκηση του Πανεπιστημίου, μία διαδικασία λίγων ημερών σε οιαδήποτε άλλη χώρα, στην Ελλάδα ο Πρύτανης αποφάσισε μετά από πεντέμισι χρόνια να μελετήσει τα στοιχεία και στη συνέχεια να απαλλάξει τους συναδέλφους καθηγητές, καθώς αντίθετα με τον Γεν. Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, έκρινε ότι … οι εξηγήσεις που δόθηκαν ήταν ικανοποιητικές και δεν συνέτρεχε λόγος άσκησης πειθαρχικής δίωξης! Η ανεπαρκής αντιμετώπιση όμως μίας τέτοιας ηθικά απαράδεκτης και παράνομης πράξης οδήγησε τον Α.Ρ. να στραφεί στη δικαιοσύνη όπου κατήγγειλε τον (πλέον) αναπληρωτή καθηγητή, τους συναδέλφους του εισηγητές που παρέβλεψαν τις παρατυπίες, αλλά και τον πρόεδρο του τμήματος του ΑΕΙ.
Φαίνεται όμως ότι η ολοφάνερη συγκάλυψη, συναδερφική αλληλεγγύη, αδιαφάνεια και αναξιοκρατία (να μην αναφέρουμε καν τα κομματικά ομαδικά συμφέροντα) που επικρατούν στα Ελληνική πανεπιστημιακή κοινότητα διαφεύγουν και της Ελληνικής Δικαιοσύνης. Η μακρόχρονη, φθοροποιός και πολυέξοδη διαδικασία της δικαίωσης του θιγόμενου Α.Ρ. από την Ελληνική Δικαιοσύνη αποδείχθηκε ελπίδα φρούδα και στην πρόσφατη εκδίκαση της υπόθεσης στις 29 Μαρτίου, Πλημμελειοδικείο της Θεσσαλονίκης αθώωσε τα τέσσερα μέλη ΔΕΠ και τους δύο πρώην προέδρους του Τμήματος από τις κατηγορίες (κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, παράβαση καθήκοντος κατ’ εξακολούθηση, υφαρπαγή ψευδούς βεβαίωσης), παραβλέποντας και την ομοιότητα των κειμένων αλλά και τις καταγεγραμμένες στα πρακτικά της εκλογής ομολογίες των κατηγορουμένων. «Ο επίκουρος καθηγητής είχε μάρτυρες υπεράσπισης όλο το Τμήμα, αλλά και τον πρώην πρύτανη – ο οποίος αντί για μάρτυρας κατηγορίας προσήλθε να βοηθήσει το συνάδελφο. Δυστυχώς οι ακέραιοι καθηγητές, που δεν είναι πολλοί, φοβούνται να καταθέσουν κατά των διεφθαρμένων» αναφέρει ο Α.Ρ. Για του λόγου το αληθές, μόνο ένας θαρραλέος (γιατί θα αντιμετωπίσει το μένος των υπολοίπων) κατέθεσε ως μάρτυρας κατηγορίας στην εκδίκαση της υπόθεσης.
Η ιστορία όμως δεν τελειώνει εδώ. Ο πρόσφατα αθωωθείς πρώην κατηγορούμενος για λογοκλοπή δε, έχει κάνει και μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση κατά του καταγγέλλοντα ζητώντας αποζημίωση 100.000 ευρώ! Αυτή είναι η τύχη λοιπόν κάποιου που προσπαθεί να διορθώσει τα πράγματα στην Ελλάδα, να βρίσκεται ο ίδιος δακτυλοδεικτούμενος, ταπεινωμένος, ψυχικά εξαθλιωμένος, αγανακτισμένος, ξενιτεμένος, ηθικά απαξιωμένος, εξοστρακισμένος… αλλά και κατηγορούμενος! Ο εισαγγελέας άσκησε έφεση κατά της απόφασης για την αθώωση του λογοκλόπου καθηγητή και τμήμα της υπόθεσης θα ξαναδικαστεί σε δύο με τρία χρόνια, που σημαίνει ότι η ταλαιπωρία, η ψυχική οδύνη αλλά και τα πολλών χιλιάδων ευρώ έξοδα συνεχίζονται για τον Α.Ρ. στην άνιση (ως τώρα) μάχη Δαβίδ-καθηγητή εναντίον Γολιάθ -πανεπιστημιακού κατεστημένου.
«Δεν είμαι ο μόνος» καταλήγει ο Δρ. Α.Ρ. «Γνωρίζω δεκάδες παρόμοιες ιστορίες συναδέλφων, οι οποίοι θεωρήθηκαν μη ικανοί (σε σχέση με τους ημέτερους εσωτερικούς υποψήφιους) να εκλεγούν στα σχετικά τμήματα του Ελληνικού δημόσιου πανεπιστήμιου και αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν, προσφέροντας σήμερα τις γνώσεις τους σε πανεπιστήμια… με λιγότερες απαιτήσεις – όπως αυτό του Harvard»!
· dorothyhatzopoulou@gmail.com