Μετά τα Μηδικά (Μαραθώνας, Θερμοπύλες, Σαλαμίνα) η Αθήνα, ως η μεγαλύτερη Ελληνική ναυτική δύναμη, ανέλαβε την προστασία όλων των Ιώνων του Αιγαίου και της Μ. Ασίας. Οι σύμμαχοι υποχρεώθηκαν, ανάλογα με τις δυνάμεις τους, να συνεισφέρουν για την κοινή άμυνα κάθε χρόνο, έναν αριθμό πλοίων ή μετρητά. Έτσι η Αθήνα υπήρξε, εν σμικρύνσει, οι σημερινή Η.Π.Α με τους συμμάχους της (ΝΑΤΟ) και στα κρατικά ταμεία εισέρρεε πολύ χρυσάφι. Αυτά τα χρήματα έδωσαν τη δυνατότητα στον Περικλή, εκτός των άλλων, ν’ ανοικοδομήσει (440 μ.Χ.) όλα τα κτίσματα στην Ακρόπολη, τα οποία είχε κάψει ο Ξέρξης. Από τότε (2.450 χρόνια) στέκονται τα κομμάτια του Παρθενώνα, του Ερεχθείου με τις Καρυάτιδες κόρες, ο ναός της Απτέρου Νίκης (άπτερος για να μην εγκαταλείψει την Αθήνα πετώντας μακριά… ) και των Προπυλαίων.
Για το κάλλος και την τελειότητα αυτών των αριστουργημάτων γράφτηκαν και θα γράφονται όσο θα υπάρχουν πολιτισμένοι άνθρωποι, πολλά.
Η λαίλαπα του 4ου μ.Χ. αιώνα, η οποία ισοπέδωσε ναούς, θέατρα, βιβλιοθήκες.., για κάποιο ανεξήγητο λόγο, σεβάστηκε την Ακρόπολη της Αθήνας. Ίσως σε αυτό να βοήθησε το γεγονός ότι ο ναός της Παρθένου Αθηνάς μετετράπη σε ναό της Παρθένου Μαρίας της “Αθηνιώτισσας.” Πάντως, ο Παρθενώνας στέκονταν ακέραιος μέχρι την Τουρκοκρατία, οπότε τον κανονιοβόλησε ο σενιόρ Μοροζίνι (1687) από το λόφο του Φιλοπάππου και τον ρήμαξε. Οι Τούρκοι τον χρησιμοποίησαν ως τζαμί, κατοικία, αποθήκη…
Δε γνωρίζω πότε στήθηκε ο πρώτος γερανός για… αναστηλώσεις· εγώ πάντως τον βλέπω διαρκώς από το 1947! Γι’ αυτή την απαράδεκτη κωλυσιεργία, η οποία πλησιάζει τα 100 χρόνια, αγανακτώ σήμερα.
Όταν, για να γίνουν ΟΛΑ τα έργα πάνω στον Ιερό βράχο, χρειάστηκαν 15 χρόνια, πώς γίνεται να μην μπορούμε σήμερα, με βενζινοκίνητα και ηλεκτροκίνητα μηχανήματα, να ξανασηκώσουμε στη θέση τους μερικές κολώνες, μετά από “αναστηλώσεις” 60 ετών! Αναστηλώσεις στο ναό γίνονται ή αναστηλώσεις στους λογαριασμούς των εμπλεκομένων! Κατάντησαν τον Παρθενώνα σάβανο του Λαέρτη και της Άρτας το γεφύρι…
Οι Αθηναίοι του Περικλή είχαν την τύχη να καμαρώσουν τον Παρθενώνα και τα άλλα έργα της Ακρόπολης (άκρο Πόλης, Άκρα) ν’ αρχίζουν και να ολοκληρώνονται σε λίγα χρόνια. Με πρωτόγονα μέσα γινόταν το κόψιμο των μαρμάρων στην Πεντέλη, το κουβάλημα –έπαιρνε μία μέρα για να έρθει ένα κομμάτι στην Αθήνα–, το πελέκημα/γλύψιμο και η τοποθέτηση. Οι κολώνες τοποθετούνταν στρογγυλές και μετά έξυναν τις πτυχές/αυλάκια.
Τέλος, δεν έφτανε η καταστροφή απ’ το βομβαρδισμό, ήρθε κι ο μίστερ Ελγίνος, με τεχνίτες/χαλαστές Ιταλούς και κατακρεούργησε τα υπέροχα γλυπτά της ζωφόρου και τα πήγε στο σπίτι του στην Αγγλία, λες κι ήταν σε δάσος κι έκοβε ξύλα! Τα υπόλοιπα στεγάζονται σήμερα στο Μουσείο της Ακρόπολης λίγο πιο κάτω.
Και για το Μουσείο, επί τη ευκαιρία, έχω παράπονα. Πλησιάζοντας, δεν το καλοβλέπεις διότι άφησαν δύο διατηρητέα κτίρια μπροστά του. Το ίδιο, δεν έχει απολύτως κανένα χαρακτηριστικό γνώρισμα Μουσείου (άγαλμα/τα στην αυλή, κολώνες Δωρικού, Ιωνικού, ή Κορινθιακού ρυθμού, κ.λπ.). Μέσα, πάλι, εγώ τουλάχιστον, δεν ένιωσα όμορφα. Αντίκρισα ένα δάσος από ά-σχημες (δίχως σχήμα) τσιμεντοκολώνες. Ούτε βάση, ούτε πτυχές, ούτε χαριτωμένα κιονόκρανα. Χοντρές, το ίδιο πάνω κάτω, καταλαμβάνουν πολύ χώρο απ’ το δάπεδο ως την κορυφή (κάπου 6 μ. ύψος) και τα όμορφα αγάλματα των αρχαίων φαίνονται μικροσκοπικά ανάμεσά τους, σχεδόν κρυμμένα, δίνοντας την εντύπωση ότι έχουν εγκαταλειφθεί σ΄ ένα απέραντο, κρύο πετροδάσος, ξένο προς το ναό τους.
Ο αρχιτέκτονας του Μουσείου δεν μπορούσε να στηρίξει την οροφή χωρίς τόσες άχαρες κολώνες; Πώς στηρίζεται η γέφυρα του Ρίου-Αντιρρίου 6 χιλιόμετρα μάκρος, σε τρείς βάσεις, και το Ολυμπιακό Στάδιο (του Calatrava) μόνο στις άκρες, χωρίς ίχνος κολώνας;
Ο Παρθενώνας τόσο πολύ συγκίνησε Έλληνες και ξένους –περισσότερο τους ξένους– που στην Αμερική και τη Γερμανία έχουν οικοδομήσει Παρθενώνες στις διαστάσεις του αρχικού, κι εμείς δεν μπορούμε να συμπληρώσουμε λίγες κολώνες και μια στέγη!
Τόνοι λευκού μάρμαρου χρησιμοποιείται για σκάλες, δάπεδα κ.λπ στις πολυκατοικίες (πριν λίγες δεκαετίες έφτιαχναν και νεροχύτες), αλλά για το στολίδι του κόσμου δεν περισσεύει..!
Ως ναός της Παρθένου Αθηνάς χτίστηκε, αλλά βιάστηκε από Ανατολή και Δύση κι ακόμα δεν τον αφήνουν να ηρεμήσει με τις αιώνιες αναστηλώσεις και τους άσχετους και αταίριαστους γερανούς να υψώνονται στον αέρα μέσ’ από τα σπλάχνα του.
Αν ο Παρθενώνας είχε φωνή, σίγουρα θά ‘βγαινε, σήμερα, μαζί μου
Διαμαρτυρόμενος