Σύντροφοι και comrades, ιδού δύο λέξεις που θα μάς απασχολήσουν σήμερα. Ειναι σχετικά πολύ νέες λέξεις και στις δύο γλώσσες. Πολύ όμορφος και άκρως περιεκτικός ο χαιρετισμός μας: «Γεια σου Σύντροφε!…» Σκεφτήκατε όμως τι σημαίνει και πώς οδηγηθήκαμε να δημιουργήσουμε το «Σύντροφο»; Όσο για τον Comrade, τι λέτε;
Η λέξη μας σύντροφος είναι σύνθετη και αποτελείται από τι δύο μας λέξεις συν (=μαζί ) και την τροφή. Σύντροφος λοιπόν σημαίνει αυτός που έχει ανατραφεί μαζί. Ο καλός φίλος είναι και σύντροφος. Η καλή φιλία και σύνδεση με κάποιον μάς έδωσε τη συντροφικότητα. Με αυτόν που επιλέγουμε να ζήσουμε μαζί γίνεται ο σύντροφος της ζωής μας. Έχουμε επαγγελματικό σύντροφο, πολιτικό σύντροφο, αλλά και ερωτικό σύντροφο. Μεταφορικά λέμε «ο πόνος είναι ο μόνιμος σύντροφός μας». Όταν κάποιοι αγωνίζονται μαζί για να πετύχουν κάτι, λέγονται σύντροφοι. Οι κομμουνιστές έχουν υιοθετήσει τον όρο να προσφωνούνται σύντροφοι και να υπενθυμίζουν τον κοινό τους αγώνα. Λέγονται επίσης και συναγωνιστές. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως έχουν μονοπωλήσει τους όρους. Κάθε άλλο. Όλοι έχουμε τα ίδια δικαιώματα στη γλώσσα. Η γλώσσα είναι κοινή για όλους μας.
Η λέξη μόλις μπήκε στη γλώσσα μας έγινε, όπως όλες οι άλλες, γονιμότατη. Έτσι από εδώ έγινε η συντροφιά, ο συντροφικός, η συντροφικότητα, ο συντροφιαστός και το ρήμα έγινε συντροφεύω. Επίσης, η πολύ γνωστή μας συντομογραφία «Σία» προέρχεται από τη Συντροφία. Λέμε λοιπόν: «Μαντράχαλος και Σία».
Η ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ
Η ιδέα της δημιουργίας της λέξης μας αυτής με ελληνικά υλικά προήλθε από τη λατινική γλώσσα. Αυτοί που τρώνε μαζί λέγονται κομπανία. Η λέξη έγινε από τον ελληνογενή σύνδεσμο συν που στα Λατινικά έγινε con και τη λατινική λέξη panis που σημαίνει ψωμί. ΄Ετσι έγινε η compania και στα Αγγλικά κατέληξε ως company.
Στα Ελληνικά τις πήραμε τις λέξεις και ακατέργαστες και κάναμε την κομπανία, αλλά η συντροφία γέννησε τις παραπάνω λέξεις μας που στη γλώσσα έγιναν λειτουργικότατες. ΄Οσο για το Σία γεννήθηκε από την αγγλική συντομογραφία &Co όπως Cobb & Co = Κομπ και Σία.
ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ
Όσοι μένουμε στην ίδια κάμαρα, δεν μπορεί παρά να είμαστε φίλοι. Επειδή τρώμε και μαζί είμαστε και σύντροφοι.
Η λέξη μας καμάρα στην αρχαία μας γλώσσα δήλωνε ένα κτίσμα με θολωτή στέγη. Κάθε αίθουσα, δωμάτιο με θολωτή στέγη ήταν και η κάμαρα η οποία έμεινε ολοζώντανη μέχρι σήμερα. Την πήραν οι Λατίνοι και την έγραψαν ανορθόγραφα ως camera. Τέσσερις τοίχοι, μία στέγη και ένα άνοιγμα τη θήρα = door. Αυτό ακριβώς ήταν η πρώτη φωτογραφική μηχανή και γι’ αυτό ονομάστηκε camera. Και στα Ελληνικά μπορούμε να την λέμε κάμερα, αλλά μάς φάνηκε λίγο …παρατραβηγμένο και προτιμήσαμε τη φωτογραφική μηχανή.
Από την κάμαρα στα Ελληνικά κάναμε πολλές νέες μας λέξεις όπως: καμάρι, καμαρίνι, καμαρωτός, καμαριέρα, καμάρωμα, καμαρότος, καμαρόπορτα, καμαροφρύδης και το ρήμα μας έγινε καμαρώνω. Όλες έχουν τη δική τους ιστορία πώς δημιουργήθηκαν και γιατί. Οι Άγγλοι από εδώ έκαναν τη λέξη τους Chamber μέσω της γαλλικής γλώσσας και το ελληνικό Κ το έγραψαν ως Ch για να μάς μπερδεύουν περισσότερο. Πάντως, όταν την λένε οι ΄Αγγλοι, η προφορά τους είναι από έναν άλλο κόσμο. Προσέξτε την μια νέα φορά που θα την ακούσετε.
Όπως ήδη ειπώθηκε εάν μένεις στην ίδια κάμαρα τότε γίνεσαι καλός φίλος.΄Ετσι μέσα από τα Ισπανικά, τα Γαλλικά και τα Αγγλικά βγήκε η λέξη Comrade = Σύντροφος και comradeship = αδελφοσύνη. Όσο δε για τους Γερμανούς, εκεί έφτασε ως Kamerad.
ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΜΥΘΙΟ ΜΑΣ
Όπως είδαμε παραπάνω, κάθε γλώσσα που δανείζεται ξένες λέξεις τις προσαρμόζει στο δικό της κλιτικό και γλωσσικό σύστημα και έτσι γίνονται κτήμα της. Στην Ελλάδα τις τελευταίες δύο-τρεις δεκαετίες καταργήσαμε την ελληνική γλωσσική προσαρμογή και σήμερα διαπιστώνουμε ότι καταστρέφουμε τη γλώσσα μας σε σημείο που φαίνεται καθαρά ότι διαπράττουμε μία γλωσσική ΄Υβρη.
Στη Διασπορά αυτό διαπιστώνουμε όλοι μας από το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, όλο τον ελληνκό Τύπο και τώρα στο Διαδίκτυο, πως δεν υπάρχει σεβασμός στη γλώσσα μας και ό,τι παίρνουμε ως δάνεια τα χρησιμοποιούμε ασυλλόγιστα χωρίς να σκεφτόμαστε το τι αφήνουμε πίσω μας. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, αυτή είναι η χειρότερή μας ΔΙΑΦΘΟΡΑ. Φρονώ ότι αυτή η διαφθορά μάς έχει οδηγήσει στην πολιτική διαφθορά η οποία έφερε και την οικονομική διαφθορά. Όλα αυτά συνοψίζονται στην κλασική φράση που κυκλοφορεί από την αρχή του 21ου αιώνα μας: «Σύντροφε… αγόρασα Μερσεντές!» -φυσικά με δάνειο- και για να παντρευτώ πήρα και… Γαμοδάνειο!!
