Ο πρώην συμβασιούχος της αμερικανικής υπηρεσίας ασφαλείας (NSA), Έντουαρντ Σνόουντεν, δήλωσε τη Δευτέρα ότι η κυβέρνηση του προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, του καταπατά το δικαίωμα για άσυλο, σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιοποίησε ο οργανισμός WikiLeaks.
«Αναφέρεται ότι μετά την υπόσχεσή του να μην πράξει κάτι τέτοιο, ο πρόεδρος διέταξε τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης να πιέσει τους ηγέτες εθνών, από τα οποία έχω ζητήσει άσυλο, να μου το αρνηθούν», είπε ο Σνόουντεν σε ανακοίνωση την οποία δημοσίευσε στην ιστοσελίδα WikiLeaks, αναφερόμενος στον Ομπάμα και στον αντιπρόεδρο, Τζο Μπάιντεν. «Αυτό το είδος εξαπάτησης από ένα παγκόσμιο ηγέτη δεν εκπροσωπεί τη δικαιοσύνη».
Στην ανακοίνωσή του ο Σνόουντεν κατηγορεί την κυβέρνηση Ομπάμα ότι «χρησιμοποίησε την υπηκοότητα ως όπλο» ενάντια στις προσπάθειές του να αναζητήσει άσυλο. Πρόσθεσε επίσης ότι «δεν σκοπεύει να κάνει πίσω στις πεποιθήσεις του».
Ο νεαρός τεχνικός, υπέβαλε αίτημα ασύλου, από το αεροδρόμιο της Μόσχας -όπου παραμένει «μετέωρος» εδώ και μια βδομάδα στη ζώνη τράνζιτ- σε πλήθος ευρωπαϊκών χωρών -ανάμεσά τους η Γερμανία, η Γαλλία, η Φινλανδία, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Ιταλία και η Ισπανία. Επίσης, έχει ζητήσει άσυλο από αρκετές χώρες της νότιας Αμερικής: την Τρίτη ζήτησε επίσης άσυλο και από τη Βενεζουέλα η οποία ανέφερε ότι θα εξετάσει το ζήτημα λέγοντας πως ο Σνόουντεν -ο οποίος στις αιτήσεις του αναφέρει τον κίνδυνο δίωξης που αντιμετωπίζει στις ΗΠΑ- «αξίζει την προστασία της υφηλίου».
Το Καράκας ανέφερε θα ήταν έτοιμο να εξετάσει αίτημα ασύλου, με τον Μαδούρο να λέει πως ο Σνόουντεν «δεν έχει ακόμη ζητήσει προστασία».
Στις πρώτες αντιδράσεις τους, αξιωματούχοι από χώρες στις οποίες απευθύνθηκε ο Σνόουντεν επιβεβαίωσαν πως ο τεχνικός έστειλε αιτήματα αλλά ανέφεραν δεν μπορεί να ζητήσει άσυλο εάν δεν βρίσκεται στο έδαφός τους. Μέχρι στιγμής, αυτή είναι η πρώτη αντίδραση από Γερμανία, Αυστρία, Νορβηγία, Ελβετία, Φινλανδία και Ισπανία.
Η Πολωνία ανέφερε πως έλαβε αίτημα ασύλου από τον Σνόουντεν, το οποίο όμως δεν πληρούσε τις τυπικές προϋποθέσεις της υποβολής. Ακόμη και εάν τις τηρούσε όμως, ανέφερε ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών στο twitter, δεν θα είχε γίνει δεκτή.
ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΑΣΥΛΟ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ
Ο Έντουαρντ Σνόουντεν, ο οποίος βρίσκεται εν μέσω διπλωματικής διελκυστίνδας και ενός σκανδάλου αποκαλύψεων που διαρκώς γιγαντώνεται, φέρνοντας σε δεινή θέση τη διακυβέρνηση Ομπάμα, είχε υποβάλει αίτημα πολιτικού ασύλου στη Ρωσία το οποίο την Τρίτη απέρριψε έπειτα από τις δηλώσεις και την αντίδραση της ρωσικής κυβέρνησης.
Ειδικότερα, αρχικά αξιωματούχος των ρωσικών υπηρεσιών Μετανάστευσης δήλωσε υπό καθεστώς ανωνυμίας ότι ένας ακτιβιστής του δικτύου WikiLeaks που ταξιδεύει με τον Σνόουντεν παρέδωσε την αίτηση χορήγησης ασύλου σε ρωσικό προξενείο στον χώρο μετεπιβίβασης του αεροδρομίου Σερεμέτιεβο το βράδυ της Κυριακής.
Η πληροφορία έγινε γνωστή κατόπιν δηλώσεων του ρώσου προέδρου ότι ο τεχνικός σύμβουλος της NSA θα πρέπει να σταματήσει τη διαρροή εμπιστευτικών πληροφοριών εάν θέλει να λάβει άσυλο στη Ρωσία, κάτι που ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανέφερε πως ο 30χρονος Σνόουντεν δεν προτίθεται να πράξει.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε το απόγευμα της Δευτέρας, ο Πούτιν επανέλαβε πως ο Σνόουντεν δεν είναι ρώσος πράκτορας και οι ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν έχουν έλθει σε επαφή μαζί του.
Έχοντας εξ αρχής επιχειρήσει να αποστασιοποιηθεί από την υπόθεση, ο Πούτιν κατέστησε στην πραγματικότητα σαφές πως ο Σνόουντεν δεν είναι επιθυμητός στη Ρωσία, ωστόσο εξίσου σαφές κατέστησε το γεγονός ότι δεν προτίθεται να τον εκδώσει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Εάν θέλει να φύγει προς κάπου και κάποιος τον δεχτεί, φυσικά να πάει» είπε ο Πούτιν. Ωστόσο, παράλληλα για πρώτη φορά δήλωσε πως θα μπορούσε να λάβει άσυλο στη Ρωσία υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
«Εάν θέλει να μείνει εδώ, υπάρχει ένας όρος. Πρέπει να σταματήσει να βλάπτει τους αμερικανούς εταίρους μας -όσο παράξενο κι αν ακούγεται αυτό από το δικό μου στόμα» είπε απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους κατόπιν διάσκεψης κρατών-εξαγωγέων φυσικού αερίου.
Ερωτηθείς σχετικά με φημολογία ότι ο Σνόουντεν θα μπορούσε να αναχωρήσει με μία από τις αντιπροσωπείες στη διάσκεψη -παρόντες είναι μεταξύ άλλων οι πρόεδροι Βενεζουέλας και Βολιβιας- ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι δεν έχει γνώση τέτοιων σχεδίων.
Το αμερικανικό διαβατήριο του πρώην τεχνικού συμβούλου της NSA έχει ανακληθεί, και χώρες ανά τον κόσμο δέχονται διπλωματικές πιέσεις από τις ΗΠΑ να μην τον αφήσουν να συνεχίσει το ταξίδι του.
Ο Ισημερινός -όπου ο 30χρονος ευελπιστεί να λάβει άσυλο- δεν έχει φανεί πρόθυμος να βοηθήσει τον καταζητούμενο από τις Ηνωμένες Πολιτείες να «δραπετεύσει» από την παρούσα κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει.
Ο πρόεδρος του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα «δείχνει» τη Ρωσία ως υπεύθυνη για την τύχη του Σνόουντεν, λέγοντας ότι το αίτημα ασύλου δεν μπορεί να εξεταστεί έως ότου φθάσει στο έδαφος της ίδιας της χώρας της Λατινικής Αμερικής ή σε πρεσβεία της στο εξωτερικό.
Σε κάθε περίπτωση, χωρίς ρωσική βίζα ο Σνόουντεν δεν μπορεί να μεταβεί στην πρεσβεία του Ισημερινού, στο κέντρο της Μόσχας.
ΕΠΑΝΕΛΑΒΕ ΤΗΝ ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΤΗΣ Η ΕΕ
Στο μεταξύ, το βράδυ της Δευτέρας η ΕΕ δήλωσε ότι «έλαβε υπόψη της» τη δέσμευση του αμερικανού προέδρου, να διαβιβάσει από τους Αμερικανούς όλες τις πληροφορίες για την παρακολούθηση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Ωστόσο επανέλαβε «τη βαθιά της ανησυχία».
Σε ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου ανέφερε: «Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (σ.σ.: Χέρμαν Φαν Ρομπάι) είναι πολύ ανήσυχος για τις πληροφορίες στον Τύπο που αφορούν τις αιτιάσεις για παρακολούθηση από την πλευρά των Αμερικανών των γραφείων της ΕΕ στο εξωτερικό και τις Βρυξέλλες.
Η ΕΕ, κυρίως μέσω της Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, εξετάζει αυτές τις αιτιάσεις και βρίσκεται σ’ επαφή με τις αμερικανικές αρχές. Η ΕΕ ζήτησε και αναμένει πλήρεις και άμεσες διευκρινίσεις από τις ΗΠΑ αναφορικά με τις πληροφορίες αυτές. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έλαβε υπ’ όψη του τις σημερινές δηλώσεις του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, όπως και τη δέσμευσή του να εξασφαλίσει ώστε να διαβιβασθούν στους συμμάχους των ΗΠΑ όλες οι πληροφορίες που αυτοί αξιώνουν και το ποιόν αυτόν των αιτιάσεων».
