Απερισκεψία, ή υπολογισμός; Η δήλωση του Κωστή Χατζηδάκη περί νέου «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις στο Βερολίνο. «Είναι εκνευριστικό το ότι Έλληνες πολιτικοί κάνουν εικασίες για ένα νέο κούρεμα» δήλωσε ο εκπρόσωπος των συγκυβερνώντων Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα προϋπολογισμού, Νόρμπερτ Μπάρτλε. «Αυτό ξυπνά λάθος προσδοκίες και είναι εντελώς ξεκάρφωτο».
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Die Welt», που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, ο Έλληνας υπουργός Ανάπτυξης, απαντώντας στο ερώτημα αν υπολογίζει με μια δεύτερη αναδιάρθρωση του χρέους, είχε δηλώσει τα εξής: «Υλοποιούμε τους όρους της τρόικας και κάνουμε κάθε τι δυνατό για να επιτευχθεί, ως έχουμε υποσχεθεί, ένα διαρθρωτικό πλεόνασμα στο τέλος του έτους. Αν είμαστε συνεπείς και κάνουμε την έκπληξη είμαι σίγουρος, ότι οι εταίροι μας θα δείξουν αλληλεγγύη προς την Ελλάδα. Η καλύτερη απόδειξη γι’ αυτό είναι η ίδια η δουλειά μας».
Ο κ. Μπάρτλε απέρριψε, ωστόσο, κάθε ενδεχόμενο «κουρέματος». «Το Eurogroup συμφώνησε το Δεκέμβριο του 2012 να εξετάσει την εφαρμογή νέων μέτρων σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν θα έπιανε το σχεδιαζόμενο πλαφόν του χρέους της» είπε. «Για κούρεμα δεν έγινε λόγος». Η Ελλάδα, πρόσθεσε, έχει τώρα την υποχρέωση να υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της και να επιτύχει ένα θετικό πλεόνασμα το 2014.
Έμπειρος διπλωμάτης στο Βερολίνο δήλωνε, πάντως, βέβαιος, ότι η δήλωση του Έλληνα υπουργού αντανακλά την πραγματικότητα. «Κατά τη συνάντησή του στο Βερολίνο με το Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τέθηκε σίγουρα το θέμα» είπε. «Κι από αυτό έβγαλε το βάσιμο συμπέρασμα ότι οι Γερμανοί θα αποδεχθούν το νέο κούρεμα».
Το λάθος του ήταν όμως, πρόσθεσε, ότι μίλησε για αυτό δημόσια και δη στη Γερμανία – κάτι που δεν θέλουν σε καμιά περίπτωση οι Χριστιανοδημοκράτες πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. «Κι αυτό, το κάνει πολιτικά ασυγχώρητο» κατέληξε.
Η συνέντευξη του κ. Χατζηδάκη στη «Welt» έχει ως εξής:
– Κύριε Χατζηδάκη, όταν ανατρέχετε στο παρελθόν, θεωρείτε πως το κλείσιμο της κρατικής τηλεόρασης ΕΡΤ ήταν ένα σφάλμα;
«Όχι, η προσωρινή διακοπή λειτουργίας της ΕΡΤ ήταν ένα αναγκαίο βήμα. Πρόκειται για μια περιορισμένης χρονικής διάρκειας διακοπή, για να επαναλειτουργήσει μετά από την αναδιοργάνωση του ραδιοτηλεοπτικού φορέα, αλλά με χαμηλότερο προϋπολογισμό και λιγότερο μεγαλεπήβολες απαιτήσεις. Εκτός αυτού, ήταν η μοναδική μας δυνατότητα να εκπληρώσουμε τις αξιώσεις της τρόικα, η οποία αναμένει από εμάς να περικόψουμε 4000 θέσεις στον δημόσιο τομέα μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Μέχρι τα τέλη Μαΐου έπρεπε να βρούμε τις πρώτες 2000 θέσεις που θα περικόπτονταν. Δεδομένου ότι ο αρμόδιος υπουργός δεν είχε κάνει από μόνος του καμία πρόταση, δεν είχαμε άλλη επιλογή από το να κλείσουμε τον ραδιοτηλεοπτικό φορέα».
– Στην αντιπαράθεση για την ΕΡΤ χάσατε τον εταίρο σας στον κυβερνητικό συνασπισμό- και τώρα έχετε μόνο μία ισχνή πλειοψηφία τριών εδρών στο κοινοβούλιο. Άξιζε τον κόπο;
«Θα προτιμούσαμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία με τη Δημοκρατική Αριστερά. Αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Έτσι κι αλλιώς ο πρώην εταίρος στο συνασπισμό μάς διαβεβαίωσε ότι δεν θα είναι απέναντι στην κυβέρνηση».
– Επιχειρήσεις διαμαρτύρονται ήδη για ανασφαλές νομικό περιβάλλον και για αυθαιρεσίες των υπαλλήλων της ελληνικής διοίκησης. Το απότομο κλείσιμο του καναλιού θα μπορούσε να ενισχύσει περαιτέρω το αίσθημα αβεβαιότητας.
«Ακριβώς το αντίθετο. Το κλείσιμο της ΕΡΤ αποτελεί σημάδι της αποφασιστικότητάς μας να αντιμετωπίσουμε και να επιλύσουμε τα προβλήματα στην Ελλάδα, ακόμη κι αν το πολιτικό τίμημα γι’ αυτό είναι υψηλό. Και αυτό το μήνυμα το κατανοούν οι εταίροι μας και οι επενδυτές».
– Αλλά γιατί να έρθουν ξένοι επενδυτές στην Ελλάδα, όταν οι ίδιες οι ελληνικές επιχειρήσεις εγκαταλείπουν τη χώρα;
«Μα οι ξένοι επενδυτές έρχονται! Η Hewlett Packard υπέγραψε μόλις πρόσφατα συμφωνίες για τη μεταφορά στο μέλλον υπολογιστών στην Ευρώπη μέσω του Πειραιά. Η εταιρεία Unilever προτίθεται μελλοντικά να παράγει περισσότερα προϊόντα στην Ελλάδα, η Philip Morris το ίδιο, η Nokia Siemens Network προτίθεται να διευρύνει στην Αθήνα το ερευνητικό της κέντρο και η SAP θα μεταφέρει στην Αθήνα τα κεντρικά της γραφεία για την Νότια Ευρώπη. Η Ελλάδα ανακάμπτει. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε ξεπεράσει όλα τα προβλήματα, αλλά η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη απ’ ότι το περασμένο καλοκαίρι, όταν αναλάβαμε την κυβέρνηση».
– Πράγματι φαίνεται ότι και οι αγορές επανακτούν την εμπιστοσύνη τους στην Ελλάδα. Αλλά θα έχουν πράγματι διάρκεια οι αλλαγές;
«Γι’ αυτό είμαστε πεπεισμένοι. Για κάποια χρόνια εκπλήξαμε δυσάρεστα την Ευρώπη. Τώρα αρχίζουμε να εκπλήσσουμε θετικά τους εταίρους μας. Θέλουμε να γίνουμε μία φιλική προς την επιχειρηματικότητα οικονομία και γι’ αυτό το σκοπό εργαζόμαστε σκληρά. Είναι ο αγώνας της γενιάς μας να κάνουμε την Ελλάδα μία σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα».
– Με αυτή την υπόσχεση ξεκινήσατε πριν από ένα χρόνο. Τι έχει επιτύχει από τότε η κυβέρνησή σας;
«Η ελληνική οικονομία πρέπει να γίνει μία σωστή οικονομία της αγοράς. Γι’ αυτό το σκοπό απελευθερώσαμε τους προηγούμενους μήνες πολλούς τομείς της αγοράς».
– Για παράδειγμα;
«Για παράδειγμα, δεν είναι πλέον απαραίτητη κάποια ακριβή άδεια για τη μεταφορά εμπορευμάτων στην Ελλάδα με φορτηγό. Έτσι μειώνεται το κόστος των μεταφορών. Επίσης καταργήσαμε ρυθμίσεις, οι οποίες προέβλεπαν έως τώρα ότι το πλήρωμα στα κρουαζιερόπλοια κατά ένα ορισμένο ποσοστό πρέπει να αποτελείται από Έλληνες, εάν τα ταξίδια ξεκινούν ή τελειώνουν στην Ελλάδα. Αυτό προηγουμένως απέτρεπε πολλά ξένα κρουαζιερόπλοια να σταθμεύουν σε ελληνικά λιμάνια».
– Είχατε υποσχεθεί ότι το 2013 θα είναι η χρονιά των ιδιωτικοποιήσεων. Ωστόσο ο απολογισμός μέχρι τώρα είναι απογοητευτικός: Η ιδιωτικοποίηση του ομίλου ΔΕΠΑ απέτυχε. Θα μπορούσε κανείς να νομίσει ότι η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να προβεί σε ιδιωτικοποιήσεις.
«Παραμένουμε πιστοί στις υποσχέσεις μας. Αλλά το οικονομικό περιβάλλον είναι εξαιρετικά δύσκολο και οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται ακόμα σε κρίσιμη κατάσταση. Συνεχίζουμε την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, αλλά θα χρειαστεί ένα χρονικό διάστημα έως ότου ο χρηματοπιστωτικός τομέας λειτουργήσει και πάλι με τάξη. Αυτό φυσικά επηρεάζει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Παρά ταύτα, συνεχίζουμε. Πουλήσαμε την ΔΕΣΦΑ, τον φορέα διαχείρισης του δικτύου φυσικού αερίου, σε επενδυτές από το Αζερμπαϊτζάν και θα υπάρξει σύντομα ένας νέος διαγωνισμός για την ΔΕΠΑ. Επίσης θα υπάρξουν περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις. Προκηρύσσουμε για παράδειγμα διαγωνισμό για τις συμβάσεις εκχώρησης λιμανιών και περιφερειακών αεροδρομίων. Η Fraport και το αεροδρόμιο του Μονάχου έχουν εκδηλώσει ήδη ενδιαφέρον. Βλέπετε, οι διεθνείς επενδυτές ενδιαφέρονται για την Ελλάδα. Και σύντομα θα ξεκινήσει η πώληση των ελληνικών σιδηροδρόμων».
– Η ελληνική οικονομία βρίσκεται εδώ και πέντε χρόνια σε ύφεση. Η ανεργία των νέων κυμαίνεται στο 64%. Πόσο θα υπομένει ακόμη ο ελληνικός λαός;
«Παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, οι πολίτες δεν αντιδρούν ακραία. Ακόμη και όταν ανακοινώσαμε τον Νοέμβριο σημαντικά μέτρα λιτότητας, οι πολίτες αντέδρασαν λιγότερο ακραία απ’ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Οι πολίτες στην Ελλάδα αντέχουν, διότι αρχίζουν να βλέπουν ένα φως στο τέλος του τούνελ. Ως εκ τούτου, πρέπει να εργαστούμε σκληρά ως κυβέρνηση για να τηρήσουμε τις υποσχέσεις μας. Θέλουμε η ελληνική οικονομία να ανακάμψει γρήγορα και να επιστρέψει στην ανάπτυξη».
– Έχετε την αίσθηση ότι η γερμανική κυβέρνηση σας υποστηρίζει σε αυτό;
«Τα περασμένα έτη υπήρξαν ορισμένες εντάσεις ανάμεσα στη Γερμανία και την Ελλάδα, ειδικά στα μέσα ενημέρωσης των δύο χωρών. Αλλά το κλίμα είναι τώρα πολύ καλύτερο. Ωστόσο, αναμένουμε από τους εταίρους μας και αλληλεγγύη. Δεν χρειαζόμαστε κυρώσεις, αλλά ένα σύμβολο της αλληλεγγύης. Κάτι τέτοιο επιδρά σε ψυχολογικό επίπεδο και γνωρίζετε πόσο σημαντικό είναι αυτό».
– Θα μπορούσε μία δεύτερη αναδιάρθρωση του χρέους μετά από τις ομοσπονδιακές εκλογές να είναι μία τέτοια ένδειξη;
«Υλοποιούμε τους όρους της τρόικας και κάνουμε κάθε τι δυνατό για να επιτευχθεί, όπως έχουμε υποσχεθεί, ένα διαρθρωτικό πλεόνασμα στο τέλος του έτους. Αν είμαστε αξιόπιστοι και εκπλήξουμε θετικά, είμαι σίγουρος ότι οι εταίροι μας θα δείξουν την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα. Η καλύτερη απόδειξη γι’ αυτά τα θέματα είναι η ίδια η δουλειά μας».