Την πρώτη, άτυπη, αλλά εξαιρετικά σημαντική, συνάντησή του είχε χθες ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς με τον νέο πρωθυπουργό της Αλβανίας, Έντι Ράμα. Ο κ. Ράμα, ο οποίος βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο ιδιωτικής επίσκεψης, συναντήθηκε και με τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι ο νέος πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας μετά τη νίκη του αλβανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος στις πρόσφατες εκλογές, δεν είχε ιδιαίτερες πολιτικές σχέσεις με την Αθήνα, ουσιαστικά πρόκειται για έναν νέο πολιτικό συνομιλητή, αν και με τον κ. Βενιζέλο γνωρίζονται από τις ευρωπαϊκές συναντήσεις των σοσιαλιστικών κομμάτων.
Καρπός των συναντήσεων είναι η απόφαση να εγκαινιασθεί ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας, οι λεπτομέρειες του οποίου θα οριστικοποιηθούν μετά την ανάληψη καθηκόντων από τη νέα αλβανική κυβέρνηση, στις 9 Σεπτεμβρίου και την επίσκεψη, εκείνη την περίοδο, του κ. Βενιζέλου στα Τίρανα.

Τα ανοιχτά μέτωπα με την Αλβανία παραμένουν σημαντικά, με ένα από τα βασικότερα το ζήτημα της ΑΟΖ. Ο κ. Ράμα έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ακύρωση της συμφωνίας που είχαν συνάψει Ελλάδα και Αλβανία το 2009, καθώς είναι αυτός που προσέφυγε στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, που με απόφασή του έχει «παγώσει» τη συμφωνία. Η Αθήνα προσδοκά ότι ο νέος Αλβανός πρωθυπουργός είναι ο πλέον κατάλληλος άνθρωπος να «ξεπαγώσει» το θέμα, προκειμένου να οριστικοποιηθεί η συμφωνία.

ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ

Κεντρικό ζήτημα σε διμερές επίπεδο έχει αναδειχθεί, πλέον, και η συνεργασία στον ενεργειακό τομέα, καθώς από τις δύο χώρες διέρχεται ο αγωγός ΤΑΡ. Είναι κοινή θέση Αθήνας και Τιράνων ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικής σημασίας έργο -στην Αλβανία έχει χαρακτηρισθεί ως το σημαντικότερο έργο που έγινε ποτέ- το οποίο, πέραν της άμεσης οικονομικής ωφέλειας που θα έχει, αναβαθμίζει τον γεωπολιτικό ρόλο τους. Οι δύο χώρες συνεργάσθηκαν στενά στην προσπάθεια να πάρει ο ΤΑΡ προβάδισμα και να καταστεί, τελικά, η επιλογή για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην ευρωπαϊκή αγορά, ενώ έχουν κάθε λόγο να επιδιώκουν συνέχιση της συνεργασίας για την ολοκλήρωση του έργου.

Τα Τίρανα επιδιώκουν να επανέλθουν σε πορεία σύγκλισης προς την Ε.Ε. και στην προσπάθεια αυτή επιθυμούν τη συνδρομή της Αθήνας, που θα έχει και την Προεδρία της Ε.Ε. για το πρώτο εξάμηνο του 2014. Παρά ταύτα, τα «αγκάθια» στις διμερείς σχέσεις δεν λείπουν. Η έξαρση αλυτρωτικής ρητορείας και η διολίσθηση σε αυτή ακόμα και εκπροσώπων της κεντρικής πολιτικής σκηνής στα Τίρανα, προβληματίζει την Αθήνα. Πέρυσι τον Νοέμβριο, άλλωστε, ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Αβραμόπουλος, είχε ακυρώσει κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή επίσκεψη στα Τίρανα κατόπιν δηλώσεων του τότε πρωθυπουργού, Σαλί Μπερίσα, περί Μεγάλης Αλβανίας που φθάνει μέχρι την Πρέβεζα.

Η ελληνική πλευρά επίσης θέτει το θέμα των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, αλλά και το ζήτημα της απογραφής του 2011, της οποίας η μεθοδολογία και τα αποτελέσματα αμφισβητούνται ευρέως.