Αποστολή στη γη

Τελικά, υπάρχει πράσινο στην Αθήνα, αρκεί να ξέρεις πού να το αναζητήσεις. Στο Ιλιον, για παράδειγµα, στις παρυφές της πόλης, εκεί όπου πολλοί «πρωτευουσιάνοι» του κέντρου πρέπει να αναζητήσουν επισταµένως οδηγίες για να φτάσουν. Στη λεωφόρο Δηµοκρατίας, για την ακρίβεια, το πράσινο περισσεύει: στο νούµερο 67, πίσω από το Πάρκο Αντώνης Τρίτσης, υπάρχει µια έκταση 25 στρεµµάτων, εντός του κτήµατος «Πύργος Βασιλίσσης», ένας χώρος που φιλοδοξεί να οδηγήσει παιδιά και µεγάλους σε ένα «Ταξίδι στο κέντρο της Γης». Ενα ταξίδι µε πολλές στάσεις, αλλά έναν συγκεκριµένο προορισµό: να φέρει τον κόσµο σε επαφή µε το περιβάλλον, αλλά και τη βιώσιµη ανάπτυξη. Το ταξίδι κρατάει περίπου µία ώρα και προσφέρει εµπειρίες ιδιαίτερες: ένα µουσείο µε έντοµα και ασπόνδυλα, έναν στάβλο µε άλογα κούρσας, µια συστάδα δέντρων που µιλάνε και εξηγούν την ιστορία τους, έναν κήπο βιοποικιλότητας, έναν βιολογικό λαχανόκηπο, έναν µικρό ελαιώνα και ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον οικοβιβλιοπωλείο για όποιον αναζητεί οικολογική ενηµέρωση ή θέλει να ικανοποιήσει τον ευαισθητοποιηµένο καταναλωτή µέσα του. Και το πρωτότυπο αυτό εγχείρηµα ακούει στο όνοµα «Οργάνωση Γη».

ΟΙ ΠΑΡΕΕΣ ΓΡΑΦΟΥΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Πρόκειται για µια ελληνική µη κυβερνητική οργάνωση, η οποία συστάθηκε χάρη στην πρωτοβουλία που ανέλαβαν τρεις φίλοι µε εντελώς διαφορετικό background και από µια γενιά που πολλοί στην Ελλάδα της κρίσης χαρακτηρίζουν «χαµένη»: ο Χρήστος Ζούρας, για πολλά χρόνια διευθυντής της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Αρκτούρος», ο Πέτρος Κόκκαλης, πρώην αντιπρόεδρος του Ολυµπιακού, και ο Σέργιος Φωτιάδης, βιοµηχανικός σχεδιαστής και λέκτορας στο Τµήµα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστηµάτων του Πανεπιστηµίου Αιγαίου. Σκοπός της να δώσει απαντήσεις σε σύγχρονους προβληµατισµούς που αφορούν την κοινωνία και το περιβάλλον. Η πρωτοβουλία ήταν του Χρήστου: «Είχα στο µυαλό µου ότι η Αθήνα χρειάζεται ένα πρότζεκτ πιο αστικό απ’ ό,τι ήταν ο “Αρκτούρος” τότε. Ο Πέτρος έφερε τον Γιάννη Σακιώτη και εγώ τον Σέργιο και αρχίσαµε να συζητάµε τι θα µπορούσε να γίνει σχετικά. Η πρώτη συνάντηση έγινε στο τέλος του 2008, οπότε βρισκόµαστε πέντε χρόνια µετά. Οταν ήρθαµε εδώ, ο χώρος ήταν εντελώς διαφορετικός». Για να γίνει αυτό που ονειρεύτηκαν πραγµατικότητα, χρειάστηκε περαιτέρω συνεργία και, βεβαίως, πολύ περισσότεροι άνθρωποι. Ηταν 40 για την ακρίβεια, οι οποίοι αποτελούν και τα «ιδρυτικά» µέλη της οργάνωσης και συµµετέχουν ενεργά στην προσπάθεια µέχρι σήµερα. «Εκτός από τα ιδρυτικά µέλη, συµµετέχουν δεκάδες εθελοντές, έχουν δηµιουργηθεί περίπου 20 θέσεις εργασίας, περίπου 25.000 µαθητές σχολείων έχουν επισκεφθεί το “Κέντρο της Γης” στον έναν χρόνο λειτουργίας του και 20.000 επισκέπτες» επισηµαίνει ο Ζούρας.

Το ενδιαφέρον µε το κτήµα στο οποίο δραστηριοποιείται η «Οργάνωση Γη» είναι ότι, εκ πρώτης όψεως τουλάχιστον, δεν υπάρχει απόλυτη τάξη στο πράσινο. Ο τρόπος µε τον οποίο φύεται µοιάζει… φυσικός, ένα δείγµα τού πόσο µπορεί να έχει διαστρεβλωθεί η αντίληψη ενός ανθρώπου της πόλης σχετικά µε το πώς οργανώνει κανείς τη φύση γύρω του: εν προκειµένω, ευτυχώς όχι ως landscape architecture. Εδώ τα πράγµατα είναι ανεπιτήδευτα, τα φυτά «χωροκατακτητικά», όνοµα και πράγµα, και ο κήπος βιοποικιλότητας έχει γίνει έπειτα από πολύ ήπια παρέµβαση, προκειµένου να δείξει στους επισκέπτες πώς αναπτύσσεται το αττικό οικοσύστηµα. Εκτός από τις καθηµερινές, κυλιόµενες ξεναγήσεις για παιδιά ή µεγάλους (µε αντίτιµο 4 ευρώ) υπάρχει και µια σταθερή κυριακάτικη δράση που έχει αγαπηθεί πολύ: η κουζίνα της «Κυριακής στη Γη», όπου όλοι οι συµµετέχοντες µαγειρεύουν µαζί «µε βάση τον δεκάλογο της συλλογικής κουζίνας για την υγιεινή, αλλά και οικονοµική διατροφή», ενώ υπάρχει «παιχνιδαγωγείο» για τους µικρούς, αλλά και γιόγκα και meditation για τους µεγάλους. Μια ενδιαφέρουσα αντιπρόταση στην παραδοσιακή κυριακάτικη ταβέρνα.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ

«Νοµίζω ότι, ούτως ή άλλως, βρισκόµαστε σε µια περίοδο όπου έχει αρχίσει να αλλάζει ο τρόπος ζωής µας» λέει από την πλευρά του ο Πέτρος Κόκκαλης. «Νιώθουµε πως το µήνυµα των καιρών είναι ότι η ουσία βρίσκεται στα απλά πράγµατα. Θα µπορούσε κανείς να πει ότι αλλάζει η κοσµοεικόνα µας. Οταν εµείς ήµασταν µικροί, δεν είχαµε την αντίστοιχη παιδεία µε τα σηµερινά παιδιά. Δεν υπήρχε κανείς να µας εξηγήσει ότι οι πόροι του πλανήτη είναι πεπερασµένοι, ότι δεν πρέπει να σπαταλάµε το νερό, να ρυπαίνουµε τη φύση… Σήµερα το διδάσκουν στα σχολεία. Θελήσαµε να φτιάξουµε κάτι το οποίο θα µπορεί να το επισκεφθεί κανείς για να το βιώσει και όχι απλώς να το ακούσει. Αυτό είναι το “Κέντρο της Γης”».  Ο Χρήστος Ζούρας συµπληρώνει: «Προσπαθούµε να προωθήσουµε τη βιώσιµη ανάπτυξη για την καλλιέργεια µιας καλύτερης ποιότητας ζωής. Πιστεύουµε σε αυτό». Ο Σέργιος Φωτιάδης καταλήγει: «Το σηµαντικό για όλους εµάς είναι να αντιληφθεί ο σύγχρονος άνθρωπος της πόλης ότι η προστασία του περιβάλλοντος περνάει µέσα από την κατανόησή του. Αυτό που µε δυο λόγια λέγεται βιωσιµότητα, αειφορία, είναι κουλτούρα, είναι ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης και στάσης, και αυτό ακριβώς προσπαθούµε να εξηγήσουµε».

Ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας των δραστηριοτήτων στο «Κέντρο της Γης» δεν αποσκοπεί µόνο στη µακροπρόθεσµη καλλιέργεια µιας διαφορετικής αντίληψης, έχει και µετρήσιµο κοινωνικό χαρακτήρα. Το πρόγραµµα «Εισαγωγή στη γεωργία», δωρεά του Ιδρύµατος Σταύρος Νιάρχος, απευθύνεται σε ανέργους και στοχεύει σε αυτό ακριβώς που υπόσχεται ο τίτλος του. Μέσα από εντατικά πρακτικά και θεωρητικά σεµινάρια διάρκειας εννέα εβδοµάδων, άνθρωποι που έχουν αποφασίσει να αλλάξουν τρόπο ζωής και επαγγελµατικό προσανατολισµό εκπαιδεύονται στις βασικές αρχές της βιοκαλλιέργειας.

Το πρόγραµµα aephoria.net, από την άλλη, το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία µε τη διαδικτυακή πλατφόρµα πολιτισµού ελculture και το Κ2, ένα κοινωφελές ίδρυµα ενηµέρωσης και στήριξης ανθρώπων µε καρκίνο, ξεκίνησε µόλις πριν από µία εβδοµάδα.  Είναι «µια θερµοκοιτίδα για πράσινες επιχειρήσεις» λέει ο Πέτρος Κόκκαλης. «Αφορά ανθρώπους που έχουν µια επιχειρηµατική ιδέα στους τοµείς της πράσινης οικονοµίας και µέσω του Aephoria.net τούς δίνεται η δυνατότητα να µάθουν πώς να τη µετατρέψουν σε επιχείρηση που µπορεί να προσφέρει περιβαλλοντική και κοινωνική προστιθέµενη αξία στην ελληνική οικονοµία. Το βάπτισµα του πυρός αυτές τις ηµέρες παίρνουν 40 οµάδες που θα παρουσιάσουν τις καινοτόµες ιδέες τους στις 4 Ιουλίου 2013». Και αν όλα αυτά δεν σας φαίνονται δεόντως ελκυστικά ή πολλά υποσχόµενα, υπάρχει και το café του κτήµατος µε τις ωραίες ροκ µελωδίες ή οι ποικίλες µουσικές βραδιές για ονειροπόληση µέσα στο πράσινο και τους ήχους της φύσης. Δεν είναι άσχηµα για αρχή.