Τη δεκαετία του ’90 το πιο σύντομο ανέκδοτο ήταν «Αλβανός τουρίστας». Την εποχή της βαθιάς κρίσης, όμως, η πιο σύντομη φράση, όχι όμως ως ανέκδοτο, είναι «Έλληνας μετανάστης στην Αλβανία». Και αυτό γιατί εκτός από τους εργαζόμενους αλβανικής καταγωγής, που ζούσαν για χρόνια στην Ελλάδα και υποχρεώθηκαν σε επιστροφή στην πατρίδα τους λόγω ανεργίας, αρχίζουν «σιγά σιγά» να πηγαίνουν στη γειτονική χώρα για εργασία και Έλληνες.
«Περνάω αρκετά συχνά στην Αλβανία και αναλαμβάνω μικρές εργολαβίες σε οικοδομές. Συναντάω όλο και περισσότερους συμπατριώτες μας, από διάφορα μέρη της Ελλάδας, όχι μόνο από την Ήπειρο, αλλά και από την Πάτρα, τη Θεσσαλία και αλλού, οι οποίοι δουλεύουν πια στην Αλβανία», λέει ο Σ.Κ., τεχνίτης από τη Θεσπρωτία.
Οι περισσότεροι από τους Έλληνες πήραν τον δρόμο για την Αλβανία έχοντας κάποιον γνωστό εκεί, δηλαδή κάποιον Αλβανό μετανάστη στην Ελλάδα ο οποίος επέστρεψε και ήξερε τα κατατόπια. «Τα μεροκάματα στην Αλβανία βέβαια είναι πολύ μικρά. Ο εργάτης στην οικοδομή παίρνει 7-10 ευρώ την ημέρα, ενώ ο τεχνίτης 15 ευρώ. Δύσκολα θα φθάσει στα 20 ευρώ. Ωστόσο και η ζωή στη γειτονική χώρα είναι πολύ πιο φτηνή από την Ελλάδα. Καταλαβαίνεις ότι αυτοί που πηγαίνουν για δουλειά στην Αλβανία είναι πολύ απελπισμένοι», συμπληρώνει ο ίδιος.
«Είναι διαφορετικό εάν πάρεις κάποια μικρή εργολαβία, εκεί μπορεί να έχεις σημαντικό όφελος, ειδικά όταν στην από δω πλευρά των συνόρων δεν κουνιέται φύλλο. Τις προάλλες είχαμε περάσει στην Αλβανία και φτιάξαμε τα μπάνια, βάλαμε πλακάκια κ.λπ. σε μια οικοδομή. Άλλος συνάδελφος ανέλαβε τις γυψοσανίδες. Δεν ήταν πολλά τα λεφτά, αλλά από ολότελα…» καταλήγει ο Σ.Κ.
«Ορισμένες ελληνικές εταιρείες ή και αλβανικές ζητούν εξειδικευμένους Έλληνες εργαζόμενους, όπως μηχανοτεχνίτες, για δουλειά στην Αλβανία. Πρόκειται για εντατική εργασία, με μικρή αμοιβή για την ειδικότητα και την απασχόληση. Μιλάμε για 10 ώρες εργασία την ημέρα, με τέσσερα ρεπό τον μήνα, δηλαδή δύο Σαββατοκύριακα. Αυτά τα δύο Σαββατοκύριακα ο εργαζόμενος έρχεται στην Ελλάδα, βλέπει την οικογένειά του και επιστρέφει πάλι πίσω. Δεν είναι καλά, αλλά είναι κάτι, όταν εδώ δεν βρίσκεις τίποτα», λέει ο Κ.Π. από τα Ιωάννινα, ο οποίος έχει εργαστεί αρκετές φορές πέραν των συνόρων.
Πιο διευρυμένο ήταν το φαινόμενο το καλοκαίρι, σε τουριστικές επιχειρήσεις, κυρίως στον νότο της Αλβανίας, όπου τα μεροκάματα ήταν μεγαλύτερα. Μάλιστα για εξειδικευμένη εργασία, σε ορισμένες περιπτώσεις, κυμαίνονταν από 30-40 ευρώ.
Η παρουσία Ελλήνων για δουλειά στην Αλβανία έχει ακόμα αποσπασματικό χαρακτήρα ή τη λογική της ανάληψης εργολαβίας από τεχνίτες. Πάντως και σύμφωνα με τα στοιχεία του τμήματος μετανάστευσης του υπουργείου Εργασίας της Αλβανίας, καταγράφεται ήδη μια αυξημένη ροή μεταναστών. Το υπουργείο εντός του 2013 μιλούσε για «αυξανόμενο αριθμό αλλοδαπών που αναζητούν δουλειά στην Αλβανία». Οι περισσότεροι προέρχονται από την Τουρκία, την Ελλάδα, την ΠΓΔΜ αλλά και την Ιταλία, τον Καναδά, την Κίνα.
