Τώρα που αρχίζουν οι νέες σπουδές (new studies) για το νέο σχολικό έτος (new school year) 2014, είναι η πιο κατάλληλη περίοδος (period) να δούμε και να σκεφτούμε (sceptic) αυτή τη λέξη σπουδή (study) και πώς έγινε από γεννησιμιού της.
Η αρχική σημασία της λέξης ήταν η ταχύτητα, η βιασύνη, ο ζήλος, η επιμέλεια και η σοβαρή ενασχόληση. Από εδώ έγινε το ρήμα μας σπουδάζω = σπεύδω να κάνω κάτι. Η σημασία της κατά τους ελληνιστικούς χρόνους κατέληξε να σημαίνει μελετώ συστηματικά ένα πρόγραμμα διδασκαλίας. Από το σπεύδω, τη σπουδή και το σπουδάζω δημιουργήσαμε και άλλες λέξεις γιατί μας χρειάζονται όλες: σπουδαστής, σπουδαστήριο, σπούδασμα, σπουδαστικός, σπουδαστέον (αυτό που πρέπει να σπουδαστεί). Από εδώ προέρχεται και ο σπουδαίος, η σπουδαιότητα και πολλές άλλες λέξεις μας. Βλέπετε πως το πνευματικό μας αυτό πηγάδι έχει άφθονο νερό για τους πάντες που θέλουν να ξεδιψάσουν και να ξανανιώσουν.
Η ΣΠΟΥΔΗ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ
Η ελληνική γλώσσα –όπως βλέπετε– δεν είχε αυτές τις λέξεις, αλλά τις δημιούργησε όταν τις χρειάστηκε. Η αγγλική γλώσσα –και όλες οι άλλες– τις πήραν έτοιμες από το ελληνικό φυτώριό της. Οι Λατίνοι/Ρωμαίοι οικειοποιήθηκαν τη σπουδή και την έκαναν δική τους ως studium. Λένε τα λεξικά: It is connected with Greek Σπουδή and Σπουδάζω. Από εδώ έγιναν οι αγγλικές λέξεις study και studies, student και students, studio και studios και πολλές άλλες.
Όλες, όμως, οι σπουδές studies γίνονται στα σχολεία = schools και διδάσκονται οι σπουδαστές = students από τους δασκάλους = teachers. Οι δάσκαλοι συνήθως δείχνουν στους σπουδαστές το δρόμο των σπουδών τους. Από το ρήμα δείχνω ( αρχαίο μας ρήμα δείκνυμι ) οι άγγλοι έκαναν το δάσκαλο ως teacher. Το ομολογούν: Teacher from Greek Δείκνυμι.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ
Αρκετοί αναγνώστες μου λέτε και μου γράφετε, ότι οι σημειώσεις μου αυτές μορφώνουν και πληροφορούν όλους αυτούς που θέλουν να μάθουν την καταγωγή των λέξεων, και πώς αυτές μπήκαν στην αγγλική γλώσσα, και ενώ τις χρησιμοποιούμε κάθε μέρα, μάς είναι άγνωστη η ελληνική τους ρίζα και καταγωγή. Προτείνετε τα «μαθήματα» να είναι: α) ολιγόλογα και σύντομα, β) να γράφονται όλα πιο απλά, γ) να εξηγούνται όλες οι λέξεις –και πάλι απλά–, δ) να μην είναι μαθήματα Γραμματικής, γιατί η Γραμματική είναι δύσκολη (! ) και ε) τι σημαίνει επιμύθιο και συνήθως έτσι τελειώνουν τα άρθρα μου;
Θα προσπαθήσω από σήμερα να ικανοποιήσω τις συστάσεις σας όλες, αλλά θα ήθελα να επισημάνω ότι η γλώσσα μας έχει ιστορία πολλών χιλιάδων ετών και όταν μιλάμε γι’ αυτήν είναι δύσκολο να γράψεις κάτι πιο απλά εάν δεν αναφερθείς σε λέξεις αρχαίες, που ίσως δεν έχουμε ακούσει ή διαβάσει ποτέ μας. Εξάλλου, αυτός είναι και ο σκοπός της Στήλης αυτής: Πώς οι αγγλόφωνοι τις ξέρουν και εμείς τις δικές μας λέξεις να μην τις γνωρίζουμε; Στα σπουδαστήρια σπουδάζουμε σπουδές και για αυτό πάμε και στο σχολείο.
ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΜΥΘΙΟ ΜΑΣ
Εάν δεν έχουμε λέξεις όπως Σπουδές, Σχολείο και Δάσκαλος ή στα Αγγλικά Studies, School και Teacher, μπορούμε να λέμε ότι είμαστε μορφωμένοι άνθρωποι και ότι έχουμε μάλιστα και… Πολιτισμό; Χωρίς λέξεις –που έχουν μέσα τους τις ιδέες– και καλλιεργημένη γλώσσα σαν τα Ελληνικά, πολιτισμός δεν υπάρχει, γιατί –χωρίς γλώσσα– οι άνθρωποι ζουν μέσα στα σπήλαια και σε πρωτόγονη κατάσταση.
Για όλα τα ανωτέρω αυτό είναι ένα λογικό συμπέρασμα, θαρρώ. Αυτό σημαίνει και το επιμύθιο!
