Ο μήνας Ιούνιος είναι η περίοδος των Γραπτών Εξετάσεων της τελευταίας -Γ’ Τάξης- σε όλα τα Λύκεια στην Ελλάδα. Παλιά ήταν η Στ’ Γυμνασίου. Σήμερα λέγονται Πανελλαδικές Εξετάσεις, και είναι περίπου σαν τις δικές μας εδώ που έχουμε στη Βικτώρια, το VCE (= Victorian Certificate of Education).
Για μια κάποια σύγκριση με το δικό μας Γραπτό Διαγώνισμα στην Ελληνική Γλώσσα, αλλά να δούμε και με τι ζητήματα ασχολείται η ελληνική εκπαίδευση, παρουσιάζουμε παρακάτω τα θέματα, αλλά και τις πιθανές απαντήσεις, με τη συνδρομή του φροντιστηρίου ΔΟΜΗ της Αθήνας.
ΚΕΙΜΕΝΟ
Ένα σημαντικό πρόβλημα του καιρού μας είναι η μεγάλη αύξηση της εγκληματικότητας, ιδίως των νέων. Σε σημαντικό βαθμό οφείλεται στην έλλειψη υγιούς οικογενειακού περιβάλλοντος, στην απουσία διαπαιδαγώγησης και παραδείγματος που να εμπνέει πίστη στις ηθικές αξίες και να τους δίνει υγιείς στόχους και ιδανικά, στην ανεργία, στη χρήση ναρκωτικών και στην έκθεση σε μια υποκουλτούρα βίας, μέσα από τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. [… ]1
Η αύξηση της εγκληματικότητας και παραβατικότητας των νέων έχει επιβεβαιωθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως μαρτυρούν στοιχεία στατιστικών ερευνών και μελετών. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού στο περιοδικό «Time» χαρακτηριστικά αναφέρεται: «[… ] Πρέπει να αναρωτηθούμε τι θα κάνουμε εμείς η ενήλικη κοινότητα; Ναι, η βιομηχανία της ψυχαγωγίας πρέπει να σταματήσει «να πουλάει βία» στα παιδιά. Ναι, η βιομηχανία όπλων πρέπει να σταματήσει ν’ αγωνίζεται να κάνει τα όπλα προσιτά σε όλους. Ναι, οι πολιτικοί χρειάζεται να δουν αυτά τα θέματα με μία ειλικρινή και διακομματική προσπάθεια και όχι απλά ως μέσα αντιπαράθεσης στις κομματικές εκστρατείες. Και ναι, τα ΜΜΕ πρέπει να κάνουν περισσότερα από το να χρησιμοποιούν τις τραγωδίες για εντυπωσιακούς τίτλους. Αλλά και τι μερίδιο ευθύνης θ’ αναλάβουμε εμείς τα άτομα;» Κοινωνιολόγοι και ψυχολόγοι καλούνται να ερμηνεύσουν το φαινόμενο αναζητώντας τα αίτια της εγκληματικότητας. [… ] Γάλλοι κοινωνιολόγοι που ερεύνησαν το πρόβλημα της βίας στα σχολεία, επισημαίνουν ότι η λύση πρέπει ν’ αναζητηθεί στην «αποκατάσταση της λειτουργίας των θεσμών» και όχι τόσο στα μέτρα επιτήρησης. Βασικές αιτίες θεωρούνται: τα οικονομικά προβλήματα, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η ανασφάλεια στον τομέα της εργασίας και οι ολοένα διογκούμενες ανισότητες.
Από το βιβλίο του Ιωάννη Π. Τσαχαγέα, «Η ανθρωπότητα σε κρίση θεσμών και αξιών», Εκδόσεις Γκοβόστη, Αθήνα 2006, (Διασκευή).
(1 *Το σύμβολο [… ] σημαίνει ότι παραλείπεται κείμενο.)
ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ ΣΤΑ ΕΞΗΣ ΘΕΜΑΤΑ:
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε (80-100 λέξεις).
Μονάδες 25.
Β1. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 60-80 λέξεων το περιεχόμενο της παρακάτω περιόδου: «Ναι, η βιομηχανία της ψυχαγωγίας πρέπει να σταματήσει “να πουλάει βία” στα παιδιά».
Μονάδες 10.
Β2. α. Να βρείτε τον τρόπο ανάπτυξης της πρώτης παραγράφου του κειμένου: «Ένα σημαντικό… τηλεόραση» και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
(Μον. 4)
β. Να γράψετε τα δομικά μέρη της ίδιας παραγράφου.
(Μον. 6)
Μονάδες 10
Β3. α. Να γράψετε από ένα αντώνυμο για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις: σημαντικό, απουσία, ενήλικη, σταματήσει, ανασφάλεια.
(Μον. 5)
β. Να γράψετε από ένα συνώνυμο για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις: πίστη, στόχους, αναφέρεται, μερίδιο, ερμηνεύσουν.
Μονάδες 10.
Β4. α. Να αιτιολογήσετε τη χρήση των σημείων στίξης (εισαγωγικά) στις παρακάτω περιπτώσεις:
– «Πρέπει να αναρωτηθούμε … εμείς τα άτομα;»,
– «να πουλάει βία».
(Μον. 2)
β. Να εντοπίσετε στο κείμενο μία έκφραση με μεταφορική σημασία.
(Μον. 3)
Μονάδες 5.
Γ1. Σε ένα άρθρο 400-500 λέξεων που θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου σας, να αναφέρετε μορφές ενδοσχολικής βίας που γνωρίζετε και να προτείνετε τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου.
Μονάδες 40.
Πιθανές μαθητικές απαντήσεις:
Α1. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα ο συγγραφέας αναφέρεται στο πρόβλημα της νεανικής παραβατικότητας που έχει γνωρίσει ραγδαία ανάπτυξη και απασχολεί τη σύγχρονη κοινωνία ενώ παρουσιάζει τρόπους επίλυσης αυτού του προβλήματος. Αρχικά, επισημαίνεται πως αιτία εμφάνισης της βίας είναι η αδιαφορία της οικογένειας να μεταβιβάσει στα νεότερα μέλη της ηθικές αξίες και ιδανικά. Οι αυξητικές τάσεις επιβεβαιώνονται και από στατιστικές μελέτες ενώ το περιοδικό «Time» θεωρεί πως οι ενήλικοι, η πολιτική εξουσία αλλά και ΜΜΕ θα πρέπει να συνεισφέρουν στην αντιμετώπισή της. Ολοκληρώνοντας παρουσιάζονται οι απόψεις Γάλλων κοινωνιολόγων οι οποίοι προτείνουν πως μόνο με θεσμικές αλλαγές θα εκλείψει το φαινόμενο της βίας ιδιαίτερα των νέων.
Β1. Στη σύγχρονη κοινωνία, η τηλεόραση αλλά και τα μέσα ψυχαγωγίας όπως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια αποτελούν τις σημαντικότερες πηγές προώθησης της νεανικής εγκληματικότητας. Αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις που προκαλούν και ιδιαίτερα στα νεαρά παιδιά, επιλέγονται και προβάλλονται εκπομπές και ταινίες οι οποίες διακρίνονται για τις σκηνές βίας που περιέχουν. Αυτό έχει σαν συνέπεια οι νέοι, μη έχοντας διαμορφώσει έναν ολοκληρωμένο πνευματικό κόσμο και προσωπικότητα, να τις υιοθετούν και να τις μιμούνται με αποτέλεσμα να απειλείται τόσο η σωματική τους ακεραιότητα όσο και η δομή της κοινωνίας. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει η βιομηχανία της ψυχαγωγίας να συνειδητοποιήσει το ρόλο της παρουσίας της και να ενδιαφερθεί περισσότερο για τη ψυχική υγεία των νέων.
Β2α. Η πρώτη παράγραφος του κειμένου αναπτύσσεται με τη μέθοδο της αιτιολόγησης όπου ο συγγραφέας στη θεματική περίοδο αναφέρεται στο πρόβλημα της νεανικής εγκληματικότητας (Ένα σημαντικό πρόβλημα του καιρού μας είναι η αύξηση της εγκληματικότητας, ιδιαίτερα στους νέους) και στη συνέχεια παρουσιάζει τις αιτίες που το προκαλούν.
Β2β. Θεματική πρόταση: «Ένα σημαντικό πρόβλημα του καιρού μας είναι η αύξηση της εγκληματικότητας, ιδιαίτερα στους νέους»
Β3α. σημαντικό: ασήμαντο
απουσία: παρουσία
ενήλικη: ανήλικη
σταματήσει: ξεκινήσει
ανασφάλεια: ασφάλεια
Β3β. πίστη: πεποίθηση
στόχους: επιδιώξεις
αναφέρεται: τονίζεται
μερίδιο: ποσοστό
ερμηνεύσουν: εξηγήσουν
Β4α. Αυτούσια μεταφορά αποσπάσματος από περιοδικό «Time»
Μεταφορική χρήση της γλώσσας
Β4β. «όπως μαρτυρούν στοιχεία στατιστικών ερευνών και μελετών»
Γ1. (Ακολουθεί Άρθρο Ιστοσελίδας του Σχολείου με περίπου 400 λέξεις).
Στη Μελβούρνη, ποια θα ήταν η δική σας απάντηση; Προσπαθήστε!
