Ο χρησμός της ιέρειας Πυθίας δόθηκε στον ιερό ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, στις αρχές Ιουνίου του 2014: «Στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Βραζιλία θα βρεθούν η Ελλάδα και η Αυστραλία και θα επιστρέψουν νικήτριες για τα κράτη τους». Η εξήγηση του χρησμού της είναι δικό σας μέλημα σήμερα. Το Κύπελλο θα το πάρει η καλύτερη. Η επιρροή που εξασκούσε -στα παλιά χρόνια- το Μαντείο των Δελφών, σήμερα είναι στα χέρια του νέου θρησκευτικού κέντρου της μπάλας με το όνομα FIFA και ο χρησμός ερμηνεύεται αναλόγως. Κύπελλο 2014: Αυστραλία όχι Ελλάδα! (Βάλτε το κόμμα -όπου ταιριάζει- πριν ή μετά το όχι!). Φυσικά εδώ υπεισέρχονται και οι ευσεβείς πόθοι.
ΤΟ ΚΥΠΕΛΛΟ
Στο πνεύμα της Στήλης, σήμερα θα ασχοληθούμε με την ετυμολογία του Κυπέλλου. Προσέξτε λίγο καλύτερα τη λέξη. Οι αρχαίοι μας ίσως να την πρόφεραν και Κούπελλο. Σήμερα λέμε: Κύμη, αλλά οι κάτοικοί της μέχρι σήμερα ονομάζονται Κουμιώτες. Έτσι, Κύπελλο ή Κούπελλο σήμερα είναι μία λέξη πολύ περιεκτική, ευκολοπρόφερτη και σαφώς εύηχη και ολοκληρωμένη. Η δημιουργία της πηγαίνει πίσω στη μυκηναϊκή εποχή όπου πρωτοχρησιμοποιήθηκε.
Στη γλώσσα του Ησύχιου παρουσιάζεται ως κύπη. Μεταπηδάει στη Λατινική και γίνεται Cupa. Στις νεότερες γλώσσες παραμένει εύηχη και στα Γαλλικά εμφανίζεται ως cupe και στα Αγγλικά πετσοκόπηκε και έμεινε cup. Τα ετυμολογικά λεξικά το τονίζουν: τελικά από την Ελληνική λέξη Κύπελλο = a cup ή ακόμη από την κύπη= hollow (κουφός). Ανήκει στην ίδια κατηγορία λέξεων όπως κύλιξ, κύαθος, λήκυθος, χύτρα, υγρόν, υδρία και η ζωτική μας λέξη ύδωρ. Το Υ έχει εδώ μία άξια λόγου σημασία. Η αποκωδικοποίησή του είναι ζήτημα ύψιστης σπουδαιότητας. Όλες είναι ελληνικές λέξεις με σοφία καμωμένες.
Η ΑΓΓΛΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ
Το Κύπελλο λοιπόν, μέσω της Λατινικής φτάνει στα Αγγλικά ως Cup και αφού προέρχεται από τον αρχαίο μας ελληνικό κόσμο, σαν αμφορέας ενώνει το παρελθόν και το μέλλον του ελληνικού αθλητισμού με τα δύο του χερούλια (αμφί+φέρω=αμφορέας). Μετά την Αναγέννηση το Κύπελλο γίνεται το τρόπαιο της νίκης και παρουσιάζεται σε διάφορα σχέδια. Tα αθλητικά κύπελλα (Athletic Cups) πολλαπλασιάζονται και έτσι σήμερα έχουμε το Παγκόσμιο Κύπελλο και τόσα άλλα κύπελλα όπως Presentation Cup, Stanley Cup, High School Cup και το περίφημο δικό μας Melbourne Cup.
Εμείς όμως τελευταία φαίνεται ότι το προτιμούμε και ως Κούπα. Μάλιστα, το βάλαμε και στα τραγούδια μας: «Φέρτε μια κούπα με κρασί και κάντε μου παρέα». Και στην καθημερινή μας χρήση στη Μελβούρνη έγινε και κάπι! Το τρόπαιο όμως πρέπει να παραμείνει ως Κύπελλο, νομίζω.
Επειδή στο κύπελλο συνήθως κρατούμε και πολλά επιθυμητά και αγαπητά πιοτά και πάλι μέσω Λατινικών ο Θεός της Αγάπης (the God of Love) έγινε στα Αγγλικά Cupid. Επίσης, η πλεονεξία ονομάστηκε cupidity και το συρτάρι για κύπελλα έγινε cupboard, αλλά και ο θόλος, το ημισφαιρικό σχήμα ενός κτιρίου έγινε cupola. Επίσης, η ζήλια και η μεγάλη επιθυμία, από την ίδια ρίζα ονομάστηκε covet. Να πούμε, επίσης, πως και το δισκοπότηρο από την ίδια ρίζα έγινε Chalice. Πολλά γλωσσικά αγαθά δώρισε στην Αγγλική το ελληνικό Κύπελλο.
ΚΑΙ ΤΟ ΚΥΠΕΛΛΟΥΧΟ ΕΠΙΜΥΘΙΟ ΜΑΣ
Επειδή διάγουμε την περίοδο του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μερικά ιδιαίτερα και ενδιαφέροντα διαδικτυοπεριδιαβάσματά μου.
1) Στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αργεντινής το 1978 χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά ο όρος Μουντιάλ από τους διοργανωτές. Θεωρήθηκε πολύ πετυχημένος κι επειδή τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν οι διοργανώσεις της Ισπανίας (1982) και του Μεξικού (1986), ο όρος διατηρήθηκε μέχρι σήμερα και από ελληνική πλευρά, φαίνεται πως μας αρέσει. (Μουντιάλ σημαίνει του κόσμου).
2) Ο δικτάτορας της Ιταλίας, Μπενίτο Μουσολίνι, όταν η διοργάνωση του 1934 ανατέθηκε στη χώρα του, μάζεψε στο ανάκτορό του τους παίκτες και παρήγγειλε: «Φέρτε μου το Κύπελλο!».
3) Το 1974 στη Γερμανία, η Αυστραλία έγινε η πρώτη ομάδα της Ωκεανίας που έλαβε μέρος σε τελικά Παγκοσμίου Κυπέλλου. Για να προκριθούν οι Αυστραλοί έδωσαν αγώνα-μπαράζ με τη Νότια Κορέα και νίκησαν με 1-0.
4) Στο Παγκόσμιο Κύπελλο των ΗΠΑ το 1994, συμμετείχε και η εθνική Ελλάδας. Η παρουσία της όμως ήταν απογοητευτική, καθώς γνώρισε τρεις ήττες σε ισάριθμους αγώνες και τελείωσε το τουρνουά με τέρματα 10 κατά και κανένα υπέρ, κάτι που κανένας Έλληνας δεν εύχεται φέτος να επαναληφθεί!
