O εγγονός του Μ. Καραγάτση, Δημήτρης Τάρλοου, γνωστός ηθοποιός, σκηνοθέτης και μεταφραστής, καταπιάνεται με το μεγάλο αριστούργημα του διάσημου παππού του και φέρνει σε παγκόσμια πρώτη στη σκηνή του Φεστιβάλ Αθηνών το πιο ερωτικό μυθιστόρημα του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη της «Γενιάς του 30. Πρόκειται για τη “Μεγάλη Χίμαιρα», ένα από τα φημισμένα έργα του Μ. Καραγάτση, ψευδώνυμο του Δημήτρη Ροδόπουλου. Η παράσταση θα παιχθεί από 14 έως 17 Ιουλίου στην Αθήνα στην οδό Πειραιώς και είναι ήδη sold out.
Σε 36 ώρες πουλήθηκαν 2500 εισιτήρια. Η μεγάλη αγάπη του ελληνικού κοινού για το έργο του Καραγάτση σε όλο τον κόσμο είναι δεδομένη, ενώ για πρώτη φορά επιχειρείται η θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα και στοχαστή. Με αφορμή την παράσταση, βρέθηκα στα καμαρίνια του θεάτρου «Πορεία» στο κέντρο της Αθήνας, όπου ο γνωστός σκηνοθέτης, ηθοποιός και μεταφραστής Δημήτρης Τάρλοου έχει στεγάσει τα όνειρά του και ανεβάζει εδώ και 15 χρόνια έργα δύσκολα και απαιτητικά, από αρχαία ελληνική τραγωδία με σύγχρονη ματιά έως πρωτοποριακά θεατρικά έργα Ελλήνων και ξένων δραματουργών.
Για πρώτη φορά καταπιάνεται με έργο του παππού του και, όπως δείχνει, το είχε στο μυαλό του πολλά χρόνια και τώρα ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Μισή ώρα από τις πρόβες του παραχώρησε ο κ. Τάρλοου στο «Νέο Κόσμο», ενώ τηλεφωνούσαν συνεχώς θεατές, ζητώντας εισιτήρια για τις παραστάσεις του. Ο Τάρλοου απαντούσε προσωπικά και ευγενικά, ζητούσε κατανόηση με την υπόσχεση ότι από το Νοέμβριο η «Μεγάλη Χίμαιρα» θα ξαναπαρουσιαστεί και στο θέατρο «Πορεία».
Ο Δημήτρης Τάρλοου μίλησε αποκλειστικά στο «Νέο Κόσμο» για τη σχέση του με τον Καραγάτση και την γιαγιά του την, διάσημη ζωγράφο Νίκη Καραγάτση, εξέφρασε τον θαυμασμό του για τον Ελληνισμό της Αυστραλίας, τον οποίο εκτιμά βαθύτατα και για την επιθυμία του η παράσταση να ταξιδέψει στην Αυστραλία.
Η «ΜΕΓΑΛΗ ΧΙΜΑΙΡΑ» ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΑΤΣΗ
Το γνωστό σε όλους μυθιστόρημα του Καραγάτση πρωτοεκδόθηκε το 1936 με τον τίτλο «Χίμαιρα», κατόπιν το 1954 κυκλοφόρησε ξανά σε εμπλουτισμένη και αναθεωρημένη έκδοση με το σημερινό τίτλο. Πρόκειται για ένα ψυχογράφημα και με ενδιέφερε χρόνια να το μεταφέρω στη θεατρική σκηνή σε συνεργασία με τον ποιητή και συγγραφέα Στρατή Πασχάλη, γνώστης του έργου του Καραγάτση, ο οποίος έχει κάνει τη διασκευή του μυθιστορήματος.
Στο θέατρο δεν έχει ξαναγίνει μεταφορά έργων του Καραγάτση, ενώ έχει γίνει παρόμοια μεταφορά στον κινηματογράφο και τη τηλεόραση. Η καινοτομία μας στη θεατρική σκηνή είναι η μίξη του θεάτρου με τον κινηματογράφο, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα φιλμ νουαρ, επειδή είναι δύσκολο να έχω επί σκηνής 25 άτομα. Με τη χρήση του κινηματογράφου, μπαινοβγαίνουν στη σκηνή όλοι οι ηθοποιοί.
Τα γυρίσματα έγιναν στη Σύρο, όπου διαδραματίζεται η υπόθεση. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο της Μαρίνας είναι η Αλεξάνδρα Αϊδίνη, γνωστή από την ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου “Το λιβάδι που δακρύζει”, μαζί με τους Νίκο Ψαρρά, Όμηρο Πουλάκη, Σοφία Σεϊρλή κ.ά.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια είναι της Ελένης Μανωλοπούλου και η μουσική της Κατερίνας Πολέμη, Ελληνίδα της Διασποράς. Η παράσταση είναι συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών και του θεάτρου Πορεία, με την υποστήριξη του Γαλλικού Ινστιτούτου και υπό την αιγίδα του ΕΟΤ. Η σκηνοθετική μου άποψη πάντα είναι να μένω πιστός στο κείμενο και την εποχή, ακολουθώντας την εποχή του Μεσοπολέμου.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Η υπόθεση της «Μεγάλης Χίμαιρας» αφορά τον έρωτα και την ψυχοσύνθεση των ανθρώπων. Σε αυτό το επικό ερωτικό μελόδραμα παρακολουθούμε την ιστορία μιας Γαλλίδας, της Μαρίνας Μπαρέ, που έρχεται να ζήσει στην Ελλάδα, ερωτευμένη και παντρεμένη με έναν Έλληνα εφοπλιστή, αλλά και παθιασμένη με την ελληνική κλασική παιδεία. Ερχόμενη σε επαφή όμως με την ίδια τη χώρα των ονείρων της, συναντά τις δικές της Χίμαιρες: το δραματικό τοπίο τραχύ, και αισθησιακό ταυτόχρονα, την παρασύρει σε μια μοιραία δίνη πάθους, πυροδοτεί τα παλιά ψυχολογικά της τραύματα και την οδηγεί στην αυτοκαταστροφή.
Ο Καραγάτσης σε αυτό το μυθιστόρημα που κλείνει την γνωστή τριλογία «Γιούγκερμαν – Λιάπκιν – Χίμαιρα», μελετάει ενδελεχώς την δυνατότητα προσαρμογής των ξένων στην ελληνική πραγματικότητα, αλλά και την αμφιθυμία των Ελλήνων απέναντι στη Δύση. Η Μαρίνα δεν είναι παρά ένα φάντασμα, μια οπτασία, είναι αυτό που οι άντρες θέλουν να βλέπουν σε μια γυναίκα. Είναι κατ’ επέκταση το άπιαστο της αγάπης, η ματαιότητα της ύπαρξης, η τραγική παρεξήγηση στην επαφή μας με το αλλότριο. Ο Καραγάτσης είναι ένας φαινομενικά ψυχρός ανατόμος, κατ’ ουσίαν όμως βαθύτατα απελπισμένος. Η Χίμαιρα είναι το τελευταίο κομμάτι ενός γοητευτικού παζλ που συγκροτούν τα μυθιστορήματα «Γιούγκερμαν, Λιάπκιν και Χίμαιρα» με τον κοινό τίτλο «Εγκλιματισμός κάτω από τον Φοίβο». Στα βιβλία αυτά ο Καραγάτσης μελετάει ενδελεχώς τη δυνατότητα προσαρμογής των ξένων στην ελληνική πραγματικότητα. Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι αρκετά σαφές όσο και σοκαριστικό: ούτε ο Φιλανδός, ούτε ο Ρώσος, ούτε η Γαλλίδα θα καταφέρουν να νιώσουν ποτέ Έλληνες. Φενάκη, ουτοπία, υπέρμετρη φιλοδοξία; Πετυχαίνουν, γίνονται σημαίνοντα πρόσωπα, ερωτεύονται τον τόπο, τους ανθρώπους, το πνεύμα αυτής της χώρας, όμως το σκληρό φως της, τους κατακαίει τελικά. Σαν μύγες μαγευόμαστε από το άγνωστο, από το εκτυφλωτικό φως, για να γίνουμε παρανάλωμα σε μια στιγμή. Αυτή την μοιραία στιγμή περιγράφει ο Καραγάτσης.
Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ
Οι Έλληνες της Αυστραλίας είναι ένα ειδικό κομμάτι του Ελληνισμού, αυθεντικό και μοναδικό, με ενεργούς πολίτες σε όλους τους τομείς. Γνωρίζω ότι οι Έλληνες της Αυστραλίας σέβονται και αγαπούν την ελληνική τέχνη και τον Ελληνικό πολιτισμό. Με ενδιαφέρει το κοινό των Ελλήνων της Διασποράς και ειδικά της Αυστραλίας, την οποία δεν έχω επισκεφθεί ποτέ, αλλά έχω συγγενείς που μένουν εκεί. Θα ήταν ευκαιρία να ταξιδέψει η παράσταση στον Ελληνισμό της Αυστραλίας, για να γνωρίσει από κοντά το έργο του Καραγάτση, αλλά χωρίς την κρατική υποστήριξη δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί αυτό, όπως και η λειτουργία των θεάτρων στην Αθήνα, μιας που έχουν κοπεί οι επιχορηγήσεις από το υπουργείο Πολιτισμού, λόγω της κρίσης. Αυτό το γεγονός είναι πολύ δυσάρεστο για τα μη εμπορικά θέατρα ρεπερτορίου.
Όμως, είμαι αισιόδοξος και πιστεύω ότι οποίος κάνει σοβαρή και σωστή δουλειά, θα επιβιώσει και θα βρει το δρόμο του, αλλά πρέπει να τονίσω ότι ο ελληνικός πολιτισμός δεν είναι μόνο ο Ρέμος και η Βανδή, που είναι επίσης αγαπητοί στο κοινό της Αυστραλίας και της ομογένειας σε όλο τον κόσμο. Ξέρω πολύ καλά ότι μεγάλο μέρος της Ομογένειας λατρεύει την ποπ μουσική, αλλά νομίζω ότι οφείλουμε να προσφέρουμε στην Ομογένεια και καλό ελληνικό θέατρο. Έχουμε κάνει ως θέατρο «Πορεία» και εταιρεία «Δόλιχος», όπου είμαι καλλιτεχνικός διευθυντής, όλες τις απαραίτητες ενέργειες προς την Ελληνική Πολιτεία, ώστε το 2015 το καλοκαίρι, δηλαδή για την Αυστραλία το χειμώνα, να ταξιδέψει η «Μεγάλη Χίμαιρα» του Καραγάτση στην Ομογένεια της Αυστραλίας στη Μελβούρνη και το Σίδνεϊ.
Η υπουργός Τουρισμού, κ. Όλγα Κεφαλογιάννη, έχει υποσχεθεί ότι θα μας βοηθήσει σε αυτό το εγχείρημα, αναφέροντας ότι ο Πρόξενος μας στη Μελβούρνη είναι πολύ δραστήριος και θετικός σε πολιτιστικές ανταλλαγές και την προβολή του σύγχρονου πολιτισμού στη μακρινή Αυστραλία. Με τον Ελληνισμό της Αυστραλίας θα έχουμε και μια άλλη επαφή, μέσα από τα έργα της γιαγιάς μου Νίκης Καραγάτση, τα οποία θα παρουσιαστούν σύντομα από το Μουσείο Μπενάκη στο Hellenic Museum της Μελβούρνης μαζί με πίνακες των Τσαρούχη, Μανουσάκη, Παπαλουκά κ.α. σημαντικών Ελλήνων ζωγράφων.
Ο πατέρας μου, ο Αμερικανός ζωγράφος Φίλιππος Τάρλοου, επίσης, ετοιμάζεται για αναδρομική έκθεση στην Αυστραλία, ενώ η μητέρα μου Μαρίνα Καραγάτση μετά το πρώτο της βιβλίο ετοιμάζει ένα δεύτερο βιβλίο με παλιές φωτογραφίες της Άνδρου από τις εκδόσεις Άγρα, όπου απεικονίζονται μετανάστες, παιδιά, γέροντες, ξεχασμένα επαγγέλματα κ.ά. Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει τέλος Ιουλίου στην Άνδρο.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ
Η κρίση σήμερα δεν είναι μόνο οικονομική, αφορά την παιδεία, τον πολιτισμό, τις τέχνες και τις κοινωνίες. Από τη στιγμή που η Ευρώπη ξεπουλήθηκε στο βωμό του χρήματος, χάσαμε πολλά σημαντικά πράγματα που αφορούν τις ανθρώπινες αξίες του Ουμανισμού. Το σημερινό μοντέλο ζωής της ψεύτικης ευμάρειας είναι λανθασμένο και αν δεν το διορθώσουμε, σε λίγο θα μείνουμε χωρίς παιδεία, υγεία και πολιτισμό και τότε θα μας φανεί ο Κασιδιάρης καθηγητής Πανεπιστημίου. Ο εύκολος πλουτισμός, η έλλειψη παραγωγικότητας, η φτώχεια, η κοινωνική υποβάθμιση είναι δυστυχώς, φαινόμενα της εποχής μας. Ένας τρόπος υπάρχει και αυτός είναι επιστροφή στις ιδέες και τα ιδεώδη του ανθρωπισμού.
Με την κρίση γεννάται και η φυγή από τον τόπο σου, η ξενιτιά. Έχω ζήσει την ομογένεια από κοντά στην Αμερική και ξέρω πώς αισθάνονται για την πατρίδα. Τους καταλαβαίνω απόλυτα. Όμως, έχω ζήσει και τους ξένους, όπως ήταν ο πατέρας μου, ο οποίος από την Αμερική ήρθε να ζήσει μόνιμα στην Ελλάδα. Στα χρόνια της ευημερίας είδαμε και τη μετανάστευση προς την Ελλάδα απελπισμένων ανθρώπων από τις χώρες των Βαλκανίων, την Ασία και την Αφρική. Έχω κάνει πολλές παραστάσεις για τα παιδιά των μεταναστών στην Ελλάδα και έχω ανεβάσει έργα με θέμα τη μετανάστευση. Όμως, το επίπεδο ζωής στην Ελλάδα τώρα είναι τραγικό και για αυτό υπάρχει ένα μεγάλο κύμα μετανάστευσης προς την Αυστραλία, όπου υπάρχει μια άνετη καθημερινότητα με υψηλό βιοτικό επίπεδο με κοινωνικές και πολιτιστικές παροχές. Πρόσφατα μετανάστευσε εκεί και ο κουνιάδος μου με τα παιδιά του, όπως και πολλοί άλλοι νέοι από την Ελλάδα, αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο για τους ίδιους και τις οικογένειες του. Ομολογώ, ότι αν δεν είχα τα παιδιά μου και τη δουλειά μου, θα είχα μεταναστεύσει και εγώ εκεί.
Τέλος, θα ήθελα να τονίσω ότι χρειάζεται εξωστρέφεια το ελληνικό θέατρο, να βγει εκτός συνόρων, στην ομογένεια και στο ξενόγλωσσο κοινό, το οποίο το έχω κάνει στο παρελθόν, συμμετέχοντας σε διάφορα Φεστιβάλ Θεάτρου στο Σαράγιεβο, την Τυφλίδα κ.α. Χωρίς την υποστήριξη του κράτους αυτό δεν μπορεί να είναι εφικτό. Θυμάμαι, ότι πλήρωσα 12.000 ευρώ για τα αεροπορικά εισιτήρια του θιάσου και παρά τις υποσχέσεις, δεν τα έχω λάβει ακόμη.
