Η Αλεχάντρα Πισάρνικ (Alejandra Pizarnik) υπήρξε μια από τις πιο σπουδαίες ποιήτριες όχι μόνο της Αργεντινής αλλά και ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής. Δικαίως το έργο της όσο και η ίδια και ο τρόπος ζωής της, απασχόλησαν και εξακολουθούν να απασχολούν άλλους ποιητές, κριτικούς, εκδότες και όλους όσους ασχολούνται με την ποίηση και τη λογοτεχνία γενικότερα, και φαίνεται ότι αυτό θα εξακολουθήσει να συμβαίνει. Κάτι που λίγοι ποιητές το έχουν καταφέρει μέχρι σήμερα.
Η Πισάρνικ και η ποίησή της έχουν ξεπεράσει τα όρια της Αργεντινής και της Λατινικής Αμερικής, μιας και οι συλλογές της έχουν αρχίσει να μεταφράζονται τα τελευταία χρόνια σε διάφορες γλώσσες και να κυκλοφορούν σε διάφορες χώρες.
Προσωπικά έτυχε να διαβάσω ποιήματά της για πρώτη φορά πριν τρία περίπου χρόνια, μεταφρασμένα στα ελληνικά από τον Βασίλη Λαλιώτη, σε μια μικρή συλλογή στο διαδίκτυο, και έμεινα εκστασιασμένος.
Ίσως ποιήματά της κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στα ελληνικά στο διαδικτυακό τόπο http://poiein.gr του Σωτήρη Παστάκα.
Η παρούσα έκδοση έρχεται από τους συντελεστές της, επίσης, διαδικτυακής λογοτεχνικής πλατφόρμας http://bibliotheque.gr
Η ποίηση της Αλεχάντρα Πισάρνικ διατρέχεται από πόνο, οργή, απογοήτευση, αποστασιοποίηση από τα εγκόσμια και τον εαυτό της, και αυτά είναι τα στοιχεία που την χαρακτηρίζουν ως δημιουργό όσο και ως άνθρωπο. Όπως γράφει ένας Έλληνας κριτικός, η Πισάρνικ συνθέτει ποίηση και η ποίηση συνθέτει την ίδια.
Η συγκεκριμένη αυτή θέαση των πραγμάτων γύρω της δεν είναι κάτι που απέκτησε η Πισάρνικ με τον καιρό, αλλά κάτι που την χαρακτήριζε από πολύ νωρίς. Το έργο της, η γραφή της, είναι ένας απαρασάλευτος μινιμαλισμός, όπου τα βασικά στοιχεία της καθημερινής της ζωής σε όλες τους τις υποστάσεις γίνονται τα βασικά εργαλεία της γραφής της και αυτά είναι που την κοινωνικοποιούν.
Μπορεί η συλλογή ποιημάτων “Δέντρο της Άρτεμης (1962), με πρόλογο του Οκτάβιο Πας, να σηματοδότησε την ώριμη περίοδο της ποιητικής της καριέρας, αλλά η συλλογή “Τα Έργα και οι Νύχτες” (1964) είναι το έργο αυτό που καθιέρωσε την Πισάρνικ στη λογοτεχνία της εποχής της. Είναι μια ποιητική συλλογή όπου η ίδια αποπειράται με τη μέγιστη δυνατή οικονομία σε λέξεις και φράσεις να δώσει τέτοιους ήχους και αποχρώσεις που να αντιλαλήσουν και να καρφωθούν στη μνήμη του αναγνώστη. Πατώντας σε πολλά επίπεδα, η εν λόγω συλλογή αγγίζει τα πάντα, ακόμα και ψηφίδες της αρχαιοελληνικής λυρικής ποίησης. Είναι ένα μέσο με το οποίο η Αλεχάντρα Πισάρνικ καλεί τον αναγνώστη να δει στο όλο της έργο την ίδια τη ζωή της, αυτό που η ίδια υπήρξε, αυτό που εξέπεμπε.
Η Πισάρνικ είναι μια άκρως εμβληματική ποιήτρια, σπάνια τεχνίτης του λόγου, καταφέρνοντας να δώσει μικρά μεν ποιήματα, απλά πλήρη νοημάτων και σημασιών, όπου η κάθε λέξη παίζει το δικό της, καθοριστικό ρόλο.
Η Αλεχάντρα Πισάρνικ γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες στις 29 Απριλίου 1936 από Πολωνοεβραίους μετανάστες γονείς και αυτοκτόνησε στις 25 Σεπτεμβρίου 1972, παίρνοντας υπερβολική δόση ναρκωτικών. Σπούδασε Φιλοσοφία και Ζωγραφική. Έζησε στο Παρίσι (1960-1964). Έγραψε, επίσης δοκίμια και έκανε μεταφράσεις.
