Από τη στήλη αυτή στις 17 και 24 Ιουλίου αναφέρθηκα στα βιβλία τεσσάρων πανεπιστημιακών οικονομολόγων -των Joseph Stiglitz, James Galbraith, Andrew Leigh και T. Piketty – (Αμερικανοί οι δύο πρώτοι, Αυστραλός ο τρίτος και Γάλλος ο τέταρτος) -οι οποίοι αναλύουν το φαινόμενο της οικονομικής ανισότητας, και επισημαίνουν την αυξανόμενη διεύρυνση της ανισότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Αυστραλία και στην Ευρώπη στις τελευταίες δεκαετίες.

Ενόψει της περιθωριοποίησης των χαμηλόμισθων κοινωνικών στρωμάτων από την αυξανόμενη οικονομική ανισότητα, όπως προκύπτει από τις έρευνες των προαναφερθέντων οικονομολόγων, θα περίμενε κανείς πως ο πρώτος Προϋπολογισμός της Κυβέρνησης του Tony Abbott θα περιείχε μέτρα για την σταδιακή προστασία των οικονομικά ευάλωτων πολιτών της Αυστραλίας.

Το ότι ο Προϋπολογισμός για το 2014-2015 κάνει ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή πλήττει κατά κύριο λόγο τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα της αυστραλιανής κοινωνίας, τους ηλικιωμένους, τους άνεργους και τους φοιτητές, δεν είναι μόνο απορίας άξιο και ακατανόητο, αλλά και κατακριτέο με κάθε μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης.
Στις 29 Μαΐου, αναφέρθηκα στις αναλύσεις οικονομολόγων και σχολιαστών, όπως είχαν καταχωρηθεί στην εφημερίδα «The Age». Οι αναλύσεις εκείνες, αρνητικές χωρίς εξαίρεση, στηρίζονταν στα στοιχεία που περιλαμβάνονταν στον Προϋπολογισμό.

Αν και έχουν περάσει πάνω από τρεις μήνες από την κατάθεση του Προϋπολογισμού στις 13 Μαΐου, νέες έρευνες, και νέα στοιχεία, συνεχίζουν να έρχονται στη δημοσιότητα, και αποκαλύπτουν πτυχές του Προϋπολογισμού που δείχνουν πέραν κάθε αμφιβολίας πως τα φτωχότερα στρώματα της αυστραλιανής κοινωνίας επηρεάζονται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τις περικοπές στα δημόσια κονδύλια, από ότι τα πιο εύπορα στρώματα.

ΜΥΘΟΣ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ

Το πρώτο πράγμα που έχει αποδειχθεί αναληθές είναι η βάση, πάνω στην οποία στηρίζονται όλες οι περικοπές στα δημόσια κονδύλια για προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, εκπαίδευσης, και ανεργίας: ότι η Αυστραλία έχει δυσβάσταχτο δημόσιο χρέος, και ως εκ τούτου αντιμετωπίζει οικονομική κρίση.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι απόψεις διακεκριμένων Αυστραλών οικονομολόγων, οι οποίες διατυπώθηκαν σε έρευνα που διενέργησε η εφημερίδα «The Age», τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στην έκδοση της 12ης Ιουλίου.

Η εφημερίδα συνοψίζει ως ακολούθως τις απόψεις των οικονομολόγων:
«Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν στην οικονομική έρευνα στα μέσα του έτους απέρριψαν την άποψη της «κρίσης χρέους», την οποία ένας από αυτούς χαρακτήρισε ως κατάχρηση της γλώσσας όταν αναφέρεται στην περίπτωση της Αυστραλίας».

Για να διαμορφώσουν γνώμη οι αναγνώστες της στήλης, στον παρακάτω Πίνακα δίνω στοιχεία αναφορικά με το δημόσιο χρέος, ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, για 10 ανεπτυγμένες χώρες, με τις οποίες μπορεί να συγκριθεί η Αυστραλία. Τα ποσοστά αυτά προέρχονται από αναφορά του διεθνούς φορέα «Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης» (ΟΟΣΑ), στα αγγλικά “Organisation for Economic Cooperation and Development” (OECD), ο οποίος απαρτίζεται από 30 χώρες. Οι παρακάτω χώρες είναι μέλη του ΟΟΣΑ.

Ο Πίνακας περιέχει στοιχεία που ισχύουν για το 2013 και προβλέψεις για το 2014 για τις αντίστοιχες χώρες. Οι αριθμοί αντιπροσωπεύουν το δημόσιο χρέος ως ποσοστό (%) του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) – Gross National Product (GDP) στα αγγλικά.
Για ευκολία σύγκρισης, η κατάταξη των παρακάτω χωρών έγινε με βάση το ποσοστό του δημόσιου χρέους για το 2013, αρχίζοντας από το μικρότερο και τελειώνοντας με το μεγαλύτερο.
Χώρες    2013    2014
Αυστραλία    33%    35%
Γερμανία    86%    84%
Καναδάς    94%    94%
Αγγλία    101%    103%
ΗΠΑ    104%    106%
Ισπανία    104%    108%
Γαλλία    113%    115%
Ιταλία    145%    147%
Ελλάδα    186%    189%
Ιαπωνία    225%    230%

Σημείωση
Η Κίνα δεν είναι μέλος του ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με άλλες αξιόπιστες πηγές το δημόσιο χρέος της για το 2013 ήταν 39% του ΑΕΠ. Για το 2014 δεν βρήκα σχετικά στοιχεία.
Από τον παραπάνω Πίνακα προκύπτει ότι η Αυστραλία το 2013 είχε το μικρότερο δημόσιο χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από τις υπόλοιπες οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες. Επιπλέον, και για το 2014 προβλέπεται πως θα συνεχίσει να έχει το μικρότερο δημόσιο χρέος.
Η Γερμανία έχει πάνω από διπλάσιο δημόσιο χρέος από την Αυστραλία, πάντοτε υπολογισμένο ως ποσοστό του ΑΕΠ, και όχι σε απόλυτους αριθμούς, γιατί τότε δεν θα μπορούσε να γίνει σύγκριση, αφού το μέγεθος των οικονομιών των διαφόρων χωρών διαφέρει σημαντικά. Το χρέος των ΗΠΑ είναι πάνω από τριπλάσιο από το χρέος της Αυστραλίας. Όσο για την Ιαπωνία, το χρέος της είναι επταπλάσιο της Αυστραλίας.

Από τα παραπάνω στοιχεία αναφύεται το ερώτημα: πού βλέπει την οικονομική κρίση η Κυβέρνηση του Tony Abbott, με πρόσχημα την οποία έχει καταθέσει έναν Προϋπολογισμό με μέτρα που διευρύνουν την οικονομική ανισότητα στην Αυστραλία, καθιστούν την τριτοβάθμια εκπαίδευση προνόμιο για τα παιδιά των εύπορων οικογενειών, εξοστρακίζουν από τον κοινωνικό ιστό τους άνεργους νέους, και ταλανίζουν τους ηλικιωμένους;

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΕΡΓΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

«Κοινωνική καταστροφή» (Welfare catastrophe) είναι ο τίτλος άρθρου των Dan Harrison και Beau Donelly, στην εφημερίδα «The Age» (6/6/2014), στο οποίο τονίζουν πως τα μέτρα του Προϋπολογισμού για τους άνεργους νέους κάτω των 30 θα οδηγήσουν εκατοντάδες χιλιάδες σε κατάσταση κρίσης.
Ο Διευθυντής του φιλανθρωπικού οργανισμού “Brotherhood of St Laurence”, Tony Nicholson, χαρακτήρισε τα σχετικά μέτρα ως «δρακόντεια» (draconian), και πρόσθεσε: «Θα είναι καταστροφή για τα άτομα αυτά, καθώς επίσης και για τις φιλανθρωπικές οργανώσεις, οι οποίες θα χρειασθεί να επωμισθούν το βάρος».

Τους πρώτους έξι μήνες που θα μένουν άνεργοι οι νέοι δεν θα παίρνουν κανένα επίδομα. Τους επόμενους έξι μήνες θα υποχρεώνονται να δουλεύουν 25 ώρες την εβδομάδα για να πάρουν το επίδομα ανεργίας. Αν συνεχίσουν να παραμένουν άνεργοι, πάλι για έξι μήνες κάθε χρόνο δεν θα παίρνουν το επίδομα ανεργίας.
Σε όλο αυτό το διάστημα θα υποχρεώνονται να υποβάλλουν 40 αιτήσεις το μήνα για εξεύρεση εργασίας. Το πώς θα καλύπτουν τα έξοδα διαβίωσης, καθώς και τα έξοδα συγκοινωνίας για συνεντεύξεις με πιθανούς εργοδότες, καθ’ όλο αυτό το διάστημα, δεν φαίνεται να απασχολεί την Κυβέρνηση.

Σύμφωνα με το κύριο άρθρο της εφημερίδας «The Age» (7/7/2014) η ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δημοσίων Υπηρεσιών δήλωσε σε Επιτροπή της Γερουσίας πως τα νέα μέτρα θα υποχρεώσουν 550.000 νέους να καταφεύγουν σε φιλανθρωπικούς οργανισμούς για τη διατροφή τους, και για απαραίτητα έξοδα για τη διαβίωσή τους. Σκεφτείτε τις επιπτώσεις που θα έχει στο ηθικό των άνεργων νέων, αλλά και στην κοινωνική τους συμπεριφορά, η μετατροπή τους σε επαίτες. Όταν οι νέοι βρίσκονται στο μεταίχμιο της απελπισίας, οι πειρασμοί της παρανομίας συχνά γίνονται ακαταμάχητοι.

Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΙΕΥΡΥΝΕΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ

Σύμφωνα με τον Peter Martin, δημοσιογράφο της εφημερίδας «The Age» (5/8/2014), το 2005 ο τότε Υπουργός Οικονομικών, Peter Costello, είχε για πρώτη φορά συμπεριλάβει στον Προϋπολογισμό έναν πίνακα που έδειχνε αναλυτικά πώς οι οικογένειες διαφόρων εισοδηματικών στρωμάτων επηρεάζονταν από τα μέτρα του Προϋπολογισμού.

Από τον πρόσφατο Προϋπολογισμό ο πίνακας αυτός έλειπε, πράγμα που παρακίνησε δύο δημοσιογράφους της εφημερίδας «The Age», τον Tom Allard και τον Peter Martin, να ζητήσουν από το Θησαυροφυλάκιο (Treasury), με βάση το νόμο “Freedom of Information”, τα σχετικά στοιχεία αναφορικά με τα μέτρα του Προϋπολογισμού.
Το Θησαυροφυλάκιο υποχρεώθηκε να δώσει τις πληροφορίες που είχαν ζητήσει οι δύο δημοσιογράφοι. Σημειωτέον πως ενώ οι πληροφορίες αυτές είχαν διαβιβασθεί στην Κυβέρνηση πριν από την κατάθεση του Προϋπολογισμού στις 13 Μαΐου, δεν είχαν συμπεριληφθεί σ’ αυτόν, για ευνόητους λόγους.
Σύμφωνα με σχετικά άρθρα των δύο δημοσιογράφων στις 4 και 5 Ιουλίου, και το κύριο άρθρο της εφημερίδας «The Age» στις 6 Ιουλίου, το κόστος των περικοπών το επωμίζονται σε μεγάλο βαθμό οι οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.

Για παράδειγμα, οι διάφορες περικοπές σε κοινωνικά προγράμματα κατά μέσον όρο στοιχίζουν κατ’ έτος $842 σε μια οικογένεια της χαμηλής εισοδηματικής τάξης, $477 σε μια οικογένεια της μέσης εισοδηματικής τάξης, και $71 σε μια οικογένεια της υψηλής εισοδηματικής τάξης.
Δεν παραξενεύει λοιπόν η άποψη που εκφράσθηκε από οικονομολόγους και άλλους σχολιαστές πως από πλευράς κοινωνικής δικαιοσύνης, ο Προϋπολογισμός του 2014-15 είναι ο χειρότερος των τελευταίων δεκαετιών.

Και να σκεφθεί κανείς πως κάποτε η Αυστραλία θεωρούταν «The lucky country» και χαρακτηριζόταν ως «Egalitarian Society» – Χώρα κοινωνικής ισότητας.
Παλιοί καλοί καιροί…