Με αφορμή τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης «Θεοί, Μύθοι και Θνητοί» στο Ελληνικό Μουσείο της Μελβούρνης, μια έκθεση που αποτελεί εισαγωγή της δεκαετούς συνεργασίας του Ελληνικού Μουσείου Μελβούρνης με το Μουσείο Μπενάκη στην Ελλάδα, βρίσκεται αυτές τις μέρες στην πρωτεύουσα της Βικτώριας ο πρώην υπουργός Πολιτισμού, Τουρισμού και Αθλητισμού της Ελλάδας, Παύλος Γερουλάνος.

Δισέγγονος του Αντώνη Μπενάκη, ιδρυτή του Μουσείου, ο Παύλος Γερουλάνος σπούδασε Ιστορία στο William College στις ΗΠΑ και απέκτησε μεταπτυχιακούς τίτλους από το Tμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Harvard και από το Tμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου MIT.

Από τον Οκτώβριο του 2009 μέχρι τον Μάιο του 2012 υπήρξε βασικός και επιτυχημένος Υπουργός Πολιτισμού, Τουρισμού και Αθλητισμού στις κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου και του Λουκά Παπαδήμου.

Ο Παύλος Γερουλάνος προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα της Ελλάδας. Σε αυτόν δραστηριοποιούνταν πριν την ενεργό συμμετοχή του στην πολιτική και σε αυτόν επέστρεψε μετά το Μάιο του 2012.

Με αφορμή την παραμονή του στη Μελβούρνη, ο «Νέος Κόσμος» είχε μια συζήτηση μαζί του για αρκετά σημαντικά ζητήματα της ελληνικής πραγματικότητας που άπτονταν των αρμοδιοτήτων του την οποία και σας μεταφέρουμε επιγραμματικά.

-Κύριε Γερουλάνε, με το ελληνικό καλοκαίρι να φτάνει τυπικά στο τέλος του και την Ελλάδα σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Εταιρειών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) να δέχεται για άλλη μια χρονιά ρεκόρ αφίξεων (21,5 εκατομμύρια), υπάρχουν προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης στον Ελληνικό τουρισμό;
-Πολλά πράγματα έρχονται και δένουν μαζί αυτόν τον καιρό και βλέπουμε πως ο σχεδιασμός φέρνει αποτελέσματα.
Η Ελλάδα έχει αδικηθεί στον τουρισμό της, κυρίως λόγω της παλαιότερης εμμονής της να απευθύνεται μόνο στις αγορές της Αγγλίας και της Γερμανίας.
Το 2009 ζήσαμε μια σκληρή κρίση, όπου οι Άγγλοι δεν έρχονταν στην Ελλάδα λόγω της δικής τους κρίσης και οι Γερμανοί δεν έρχονταν λόγω της τεταμένης σχέσης των δυο χωρών εκείνον τον καιρό.
Ενεργοποιηθήκαμε στο Υπουργείο με στόχο να ανοίξουμε νέες αγορές από τη Ρωσία, το Ισραήλ, την Τουρκία και ακόμη κι εκείνη τη χρονιά της κρίσης σπάσαμε ρεκόρ αφίξεων.
Πολλοί από αυτούς τους λαούς δυσκολεύονταν να φθάσουν στην Ελλάδα λόγω θεώρησης της βίζας. Κάναμε την αλλαγή στη Ρωσία, ανοίξαμε την αγορά της και συνεχίσαμε με τις αγορές τις Κίνας και της Ινδίας.
Ο δεύτερος λόγος που έχουμε αύξηση αφίξεων στον τουρισμό είναι η ηρεμία που υπάρχει (πλέον) στην Αθήνα. Λαοί όπως οι Κινέζοι και οι Ινδοί λατρεύουν να έρχονται στην Αθήνα, εύλογα όμως επιθυμούν να υπάρχει ηρεμία και εύκολη πρόσβαση με τις βίζες.

-Υπάρχουν περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού;
-Ναι, υπάρχουν και είναι τεράστιες. Τα επόμενα 10 χρόνια ο ελληνικός τουρισμός θα ανεβαίνει συνέχεια. Όσο το κράτος μειώνει τα εμπόδια στους επισκέπτες, και αυτή η πολιτική συνεχίζεται και από τη σημερινή υπουργό, όσο οι επιχειρηματίες του χώρου κρατούν τους ορίζοντές τους ανοιχτούς προς νέους λαούς και επισκέπτες ο αριθμός των τουριστών θα ανεβαίνει.

-Υπήρξατε υπουργός Πολιτισμού Τουρισμού και Αθλητισμού. Ποιο ήταν το σκεπτικό πίσω από αυτό το δέσιμο αρμοδιοτήτων;
-Βρήκαμε καταπληκτικές συνέργειες με αυτό. Ίσως το καλύτερο παράδειγμα είναι η αναβίωση του κλασικού Μαραθωνίου της Αθήνας
Η κλασική διαδρομή δεν ήταν ούτε καν στο ραντάρ των μεγάλων μαραθωνοδρόμων του κόσμου.
Με μια επένδυση ελάχιστων χρημάτων εκτοξεύσαμε τον Μαραθώνιο στην Αθήνα, τον κάναμε γνωστό σε όλο τον κόσμο και σήμερα πια φτάσαμε στο σημείο να μην αρκούν οι υπάρχουσες υποδομές να επεκτείνουμε και άλλο αυτό το εγχείρημα.

-Στη Μελβούρνη βρίσκεστε με την ιδιότητα του δισέγγονου του Αντώνη Μπενάκη, ιδρυτή του Μουσείου Μπενάκη με αφορμή τη συνεργασία του με το εδώ Ελληνικό Μουσείο. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
-Το Μουσείο Μπενάκη αποτελεί το μοναδικό Μουσείο στον κόσμο που ουσιαστικά παρακολουθεί την ελληνικό πολιτισμό και την ιστορία από την προϊστορία ως σήμερα. Δε θεωρεί ότι επειδή υπήρξε ο χρυσός αιώνας του Περικλή δεν υπήρξε τίποτα πριν ή μετά. Αντίθετα, δένει κάθε περίοδο του Ελληνισμού με όλους τους πολιτισμούς με τους οποίους ο ελληνικός πολιτισμός ήρθε σε επαφή.
Η οικογένειά μας ασχολείται εθελοντικά με το Μουσείο και στο πλαίσιο αυτό όταν αποφάσισε το Μουσείο να έχει μια πολύ πιο ενεργή πολιτική στο εξωτερικό ζητήθηκε η συνδρομή μου και βοηθάω σε αυτό το πλαίσιο.
Αυτό που γίνεται στη Μελβούρνη είναι πάρα πολύ σημαντικό. Μια μικρογραφία του Μουσείου Μπενάκη στήνεται ουσιαστικά στη Μελβούρνη για τα επόμενα 10 ίσως και περισσότερα χρόνια, από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα και μέσα σε αυτή την έκθεση υπάρχουν καταπληκτικά εκθέματα, όπως είναι ο χρυσός Κύλικας, ο πίνακας από το θάνατο του Καποδίστρια ή το ξίφος του Κολοκοτρώνη. Αυτά είναι εκθέματα που σπανίως βγαίνουν εκτός Ελλάδας και θα είναι εδώ στη Μελβούρνη και για να περιγράψουν τη διαχρονικότητα των Ελλήνων και για να κάνουνε κάθε Έλληνα εδώ περήφανο για τον πολιτισμό μας και γι’ αυτό που έχουμε να προφέρουμε στον κόσμο.

-Πώς εκλαμβάνουν οι Έλληνες τον πολιτισμό τους, είναι η προσέγγισή τους μια κατά κόρον αναφορά στην αρχαιότητα; Πώς εκλαμβάνεται ο πολιτισμός μας στο εξωτερικό;
-Αν δείτε, ο τρόπος που διδάσκεται η ελληνική ιστορία στα σχολεία, αυτό το οποίο κάνουμε είναι να τη σπάμε σε κομμάτια, λες και η αρχαιότητα είναι ανεξάρτητη από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, λες και η περίοδος του Αλεξάνδρου είναι ανεξάρτητη από τη ρωμαϊκή εποχή, ή η ρωμαίική εποχή είναι ανεξάρτητη από το Βυζάντιο και το Βυζάντιο ανεξάρτητο από την Οθωμανική αυτοκρατορία και την επανάσταση
Αυτές οι περίοδοι έχουν πολύ δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αλλά έχει πολύ μεγάλη σημασία και τα πόσα κοινά σημεία έχουν μεταξύ τους, που ξεκινούν από την αρχαιότητα και φτάνουν μέχρι σήμερα.
Οι διαχρονικές ελληνικές αξίες που επιβιώνουν μέσα από την ιστορία και φθάνουν μέχρι σήμερα μας κάνουν να μπορούμε να είμαστε περήφανοι για ολόκληρη την πορεία του ελληνικού πολιτισμού και όχι μόνο για συγκεκριμένες περιόδους.
Αν δεν καταλαβαίνουμε ως Έλληνες το τι ενώνει την ιστορία μας τότε θα παραμείνουμε πάντοτε αποκομμένοι από οτιδήποτε έχουμε κάνει στο παρελθόν μας. Αν δούμε έτσι την ιστορία μας τότε θα αντιληφθούμε και τη σημασία του τι δημιουργούμε αλλά και το βάρος αυτού που δημιουργούμε να είναι σημαντικό για το μέλλον και την ιστορία μας.
Μια τέτοια αλλαγή στη φιλοσοφία θα ήταν πολύ σημαντική για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τους εαυτούς μας και τον τρόπο με τον οποίο μας αντιλαμβάνονται οι άλλοι λαοί.

-Η Ελλάδα της πολυεπίπεδης κρίσης εξακολουθεί να παράγει πολιτισμό;
-Ένας λαός παράγει πολιτισμό ακόμη και όταν δεν παράγει παραδοσιακές εκφράσεις που όπως η ποίηση, οι τέχνες, ο κινηματογράφος κ.ο.κ.
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε στην Ελλάδα μια μεγάλη αύξηση παραγωγής πολιτισμού σε όλα τα επίπεδα κι αυτό είναι πολύ ελπιδοφόρο. Είναι σα να λένε οι Έλληνες πως η οικονομική κρίση που περνάμε δε σημαίνει ότι δε θα συνεχίσουμε να δημιουργούμε ή να υπάρχουμε ως Έλληνες.
Υπάρχουν δυσκολίες στη χρηματοδότηση προγραμμάτων για τον πολιτισμό παρ’ όλα αυτά όμως βλέπω ότι και με λιγότερα χρήματα μπορούμε να κάνουμε τα ίδια ίσως και περισσότερα. Αυτό ήταν ένα από τα θετικά πράγματα που αφήσαμε στο Υπουργείο Πολιτισμού. Οργανισμοί που στο παρελθόν είχαν πολύ μεγαλύτερους προϋπολογισμούς όπως η Λυρική Σκηνή, όπως το Εθνικό Θέατρο, όπως το Μουσείο Μπενάκη δεν πάψανε να υπάρχουν με τη μείωση των κονδυλίων, αντίθετα παρήγαγαν πολύ πιο ουσιαστικό και πολύ πιο πλούσιο έργο απ’ ό,τι ίσως κάνανε στο παρελθόν. Η κρίση δημιουργεί δυσκολίες αλλά δεν είναι λόγος κάποιος να κρυφτεί και να φοβηθεί

-Σε ποιο στάδιο βρίσκεται κατά την άποψή σας η κρίση της Ελλάδας σήμερα;
-Βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο στην πορεία της κρίσης. Μέχρι σήμερα είχαμε δώσει όλη μας την έγνοια στην αποπληρωμή και εξυπηρέτηση των δανείων μας προς τους πιστωτές.
Η αποπληρωμή του δανεισμού και να μην είχε επιβληθεί από τους πιστωτές μας θα έπρεπε να την είχαμε κάνει εμείς, διότι, αυτό που δεν μπορεί να κάνει η γενιά μου είναι να αφήσει την επόμενη γενιά με ένα ασήκωτο βάρος.
Αυτό ήταν ένα σωστό και επίπονο βήμα στην αντιμετώπιση της κρίσης. Όμως, ο δανεισμός δεν είναι η κρίση. Η κρίση είναι η έλλειψη θεσμών και δομών τις οποίες έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία για να πάει μπροστά.
Είναι η ώρα να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Να δούμε τους λόγους για το πού και γιατί φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Τις αδυναμίες που έχουμε ως κράτος να εξυπηρετήσουμε την ελληνική κοινωνία και αυτά τα πράγματα να διορθωθούν. Εκεί δεν έχω δει τις αλλαγές που θα περίμενα μέχρι σήμερα από τον τρόπο με τον οποίο έχουν γίνει τα πράγματα ως τώρα.
Είναι σημαντικό να μη χάσουμε άλλο χρόνο για να γίνουν οι δομικές αλλαγές που χρειάζονται για να πάει μπροστά ο τόπος.

-Υπάρχουν οι κρίσιμες μάζες ατόμων στην κοινωνία, στον πολιτικό, στον επιχειρηματικό κόσμο και αλλού που θα μπορούσαν να στρατευτούν και να υποστηρίξουν αυτήν την προσπάθεια;
-Σαφώς υπάρχουν. Οποιοσδήποτε ξέρει τους Έλληνες είτε στο εξωτερικό είτε στην Ελλάδα γνωρίζει ότι το μόνο που δεν μας λείπει είναι το ταλέντο και οι δυνατότητες. Ο κόσμος υπάρχει και ξέρει ποιες ανάγκες έχει η Ελλάδα διότι τις ζει στην καθημερινότητά του. Κι εγώ σαν επιχειρηματίας, ζω καθημερινά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κάθε Έλληνας που θέλει να δημιουργήσει κάτι καλό για τον τόπο του.
Το ερώτημα είναι αν θα ανταποκριθεί η ηγεσία, κυρίως η πολιτική, αλλά όχι μόνο, και η τραπεζική, η επιχειρηματική, η μιντιακή, η δικαστική ηγεσία.
Όλες αυτές οι εξουσίες πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν έτσι ώστε να παρέχουν στον πολίτη τις συνθήκες μέσα στις οποίες μπορεί να δημιουργήσει. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση που έχει η Ελλάδα μπροστά της.