Την περασμένη εβδομάδα, ως εισαγωγή στο βιβλίο «Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ – Διάλυση ή Αναγέννηση», στο οποίο ο Τζωρτζ Σόρος (George Soros) απαντάει σε ερωτήσεις που του θέτει ο Dr Gregor Peter Schmitz, αναφέρθηκα σε γενικές γραμμές στη ζωή και στις δραστηριότητες του Τζωρτζ Σόρος.
Αυτό το έκρινα απαραίτητο, δεδομένου ότι για δεκαετίες τώρα ο Τζωρτζ Σόρος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε οικονομικές εξελίξεις σε παγκόσμια κλίμακα, κι αν και δισεκατομμυριούχος, είναι αυτοδημιούργητος.
Πριν όμως ασχοληθώ με τις απόψεις που εκφράζει ο Τζωρτζ Σόρος για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τη θέση του επενδυτή, αλλά και με την ιδιότητα της ευρωπαϊκής του καταγωγής, κρίνω πως η Εισαγωγή του Δρα Gregor Peter Schmitz στο υπό συζήτηση βιβλίο δημιουργεί το πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα διεξαχθούν οι τέσσερις συνεντεύξεις του με τον Τζωρτζ Σόρος.
Εισαγωγικά σημειώνω πως εντύπωση κάνουν τα συχνά επικριτικά σχόλια του Gregor Peter Schmitz για τη Γερμανία, και για την Καγκελάριο Άντζελα Μέρκελ, στην Εισαγωγή του υπό συζήτηση βιβλίου, ιδιαίτερα όταν λάβουμε υπόψη πως και ο ίδιος είναι γερμανικής καταγωγής, με πανεπιστημιακές σπουδές στην Γερμανία και σε άλλες χώρες. Μάλιστα τώρα είναι και ανταποκριτής του διεθνούς φήμης εβδομαδιαίου γερμανικού περιοδικού Der Spiegel από τις Βρυξέλλες, όπου εδρεύει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το 2013, όταν πήρε τις συνεντεύξεις από τον Τζωρτζ Σόρος, ήταν ανταποκριτής του Der Spiegel από την Νέα Υόρκη των ΗΠΑ.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ Ή ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ;
Εντύπωση κάνει πως στην αρχή της Εισαγωγής του στο εν λόγω βιβλίο, ο Gregor Peter Schmitz δίνει το ακόλουθο απόσπασμα από άρθρο του Joschka Fischer, πρώην Υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας, δημοσιευμένο σε γερμανικό περιοδικό τον Ιούνιο του 2012:
«Στον 20ό αιώνα, η Γερμανία κατέστρεψε τον εαυτόν της και την επικρατούσα τάξη στην Ευρώπη δύο φορές, σε πολέμους κατά τους οποίους διαπράχθηκαν εγκλήματα και γενοκτονίες, με πρόθεση να κυριαρχήσει στην Ευρώπη. Θα ήταν τραγωδία και ειρωνεία εάν, στις αρχές του 21ου αιώνα, η ενωμένη Γερμανία κατέστρεφε την ευρωπαϊκή τάξη για μια ακόμη φορά, τώρα όμως με ειρηνικά μέσα και με καλές προθέσεις».
Ο Gregor Peter Schmitz παρατηρεί πως τα σχόλια του Joschka Fischer φέρνουν στην επιφάνεια άκρως ανησυχητικά ερωτήματα, ιδιαίτερα ενόψει κάποιων σκηνών από τις εκλογές στην Γερμανία το 2013, σε μια από τις οποίες οι οπαδοί ενός γερμανικού πολιτικού κόμματος έκαψαν ευρώ μπροστά στην είσοδο του Γερμανικού Κοινοβουλίου στο Βερολίνο.
Σε άλλο σημείο της Εισαγωγής του ο G. P. Schmitz αναφέρεται σε απόψεις της Άντζελα Μέρκελ, σύμφωνα με τις οποίες τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι υπεύθυνα για τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, τα οποία θα πρέπει να επιλύουν από μόνα τους. Επιπρόσθετα, ο G. P. Schmitz παρατηρεί πως, στον προεκλογικό αγώνα του 2013, η Άντζελα Μέρκελ δεν μιλούσε για μια Ευρώπη με μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των κρατών-μελών της, αλλά για μια Ευρώπη με χαλαρότερους δεσμούς μεταξύ των κρατών-μελών. Σύμφωνα με τον G. P. Schmitz, η στάση αυτή της Άντζελα Μέρκελ έρχεται σε αντίθεση με τις απόψεις των προηγούμενων Καγκελαρίων της Γερμανίας.
Από τις αντιλήψεις της Άντζελα Μέρκελ ο G. P. Schmitz συμπεραίνει πως η Καγκελάριος της Γερμανίας δεν έχει μεγάλη εμπιστοσύνη σε ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την επίλυση ενδοευρωπαϊκών προβλημάτων, και προτιμάει την αντιμετώπισή τους με την Γερμανία ως κύριο μεσολαβητή.
Ενόψει αυτών των αντιλήψεων της Άντζελα Μέρκελ ο G. P. Schmitz θέτει το ακόλουθο, ζωτικής σημασίας, ερώτημα:
«Μήπως πρόκειται να βρεθούμε αντιμέτωποι με την επιθυμία του Βερολίνου για μια ‘Γερμανική Ευρώπη’; Μήπως πρόκειται η στενή πολιτική ένωση να αντικατασταθεί από την Τραγωδία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως προβλέπει ο Αμερικανός Νομπελίστας οικονομολόγος Paul Krugman;».
ΤΙ ΔΙΑΚΥΒΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
Σε αυτές τις εξελίξεις στην Ευρώπη το 2013 και το 2014, ο G. P. Schmitz αντιπαραβάλλει τις απόψεις που εξέφρασαν διεθνώς αναγνωρισμένοι συγγραφείς της περασμένης δεκαετίας, όπως ο Jeremy Rifkin στο βιβλίο του «The European Dream», 2004, και ο Mark Leonard στο βιβλίο του «Why Europe Will Run the 21st Century», σύμφωνα με τις οποίες η Ευρώπη, και όχι οι ΗΠΑ, έμελλε να αποτελέσει παγκόσμιο μοντέλο, και θα διαδραμάτιζε τον πιο σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα.
Σύμφωνα με τον G. P. Schmitz, στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν οφείλεται μόνο το γεγονός ότι η Ευρώπη γνώρισε την μακρότερη ειρηνική περίοδο από τον 16ο αιώνα μέχρι σήμερα, αλλά και η διαμόρφωση μιας γενιάς με πολυεθνικούς προσανατολισμούς, η οποία χάρις στην απρόσκοπτη διακίνηση από χώρα σε χώρα και στο κοινό νόμισμα, ζει σε μεγαλύτερη αρμονία από τις προηγούμενες γενιές.
Ο G. P. Schmitz εκφράζει την άποψη πως οι ιστορικοί του μέλλοντος θα απορούν πώς μια περιοχή με 7% του παγκόσμιου πληθυσμού συνέβαλε κατά 32% στο παγκόσμιο εμπόριο και 50% στα κοινωνικά προγράμματα σε παγκόσμια κλίμακα.
Προς το τέλος της Εισαγωγής του ο G. P. Schmitz συνοψίζει ως ακολούθως τα κύρια ερωτήματα που συζήτησε με τον Τζωρτζ Σόρος στις τέσσερις συνεντεύξεις κατά τη διάρκεια του 2013, και τα οποία αποτελούν τον κύριο κορμό του υπό συζήτηση βιβλίου.
1. Η σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ένωση ασπάζεται ακόμη τα ιδανικά που είχαν οδηγήσει στη σύστασή της;
2. Τι προξένησε την κρίση του ευρώ, και τι έχουν διδαχθεί τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα λάθη του παρελθόντος;
3. Ποια είναι η σύγχρονη σχέση μεταξύ της πολιτικής και της αγοράς;
4. Προς ποια κατεύθυνση κινείται η Ευρωπαϊκή Ένωση;
Παράλληλα, ο G. P. Schmitz εξηγεί πως η συζήτησή του με τον Τζωρτζ Σόρος επεκτείνεται και στο πώς, μια εθελούσια ένωση κρατών με ίσα δικαιώματα μετατρέπεται σε μια καταναγκαστική ένωση κρατών-δανειστών και κρατών-δανειζόμενων, η οποία απειλεί να υπονομεύσει το άνευ προηγουμένου πείραμα για την ένωση της Ευρώπης.
Ο G. P. Schmitz αποφαίνεται πως αν αυτές οι πρόσφατες εξελίξεις οδηγήσουν στην κατάρρευση της ένωσης, μια τέτοια εξέλιξη δεν θα χαρακτηρισθεί μόνο ως ένα ‘γερμανικό έγκλημα εις βάρος της Ευρώπης’, αλλά και ως ένα ‘έγκλημα κατά της ίδιας της Γερμανίας’.
Κλείνοντας την Εισαγωγή του, ο G. P. Schmitz παροτρύνει τους αναγνώστες του βιβλίου να πάρουν το μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως την είχαν οραματισθεί οι αρχιτέκτονές της, καθότι εξασφαλίζει το οικονομικό και πολιτικό μέλλον της Ευρώπης στο σύνολό της, καθώς και της Γερμανίας, η οποία δεν θα βγει κερδισμένη από την αποδυνάμωση, ή ακόμη και τη διάλυση, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επίσης τονίζει πως αν οι πολιτικοί στο Βερολίνο πιστεύουν ότι έχουν αποτρέψει μια επικείμενη ευρωπαϊκή τραγωδία με την πολιτική που ακολουθούν μέχρι τώρα, η εκτίμησή τους αυτή αποτελεί ‘τραγικό λάθος’.
Από τα σχόλια αυτά του G. P. Schmitz, εικάζω, δόθηκε στο βιβλίο ο τίτλος Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ – Διάλυση ή Αναγέννηση;
Για το λόγο αυτό είμαι της γνώμης πως η απόδοση του τίτλου στην ελληνική μετάφραση του βιβλίου ως «ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ – Διάλυση ή Αναγέννηση;» δεν αντανακλά τη διάσταση του προβλήματος, όπως το αντιλαμβάνεται ο G. P. Schmitz, αλλά και ο Τζωρτζ Σόρος στις συνεντεύξεις που έδωσε, με τις οποίες θα κλείσω αυτήν τη σειρά την ερχόμενη εβδομάδα.
