Ξημερώματα στο νησί της Φολέγανδρου. Σε ένα μικρό εργαστήριο με θέα τη θάλασσα, ο Κωνσταντίνος και η Άρτεμις, εργάζονται πυρετωδώς πάνω στο καινούριο τους πόνημα: ένα e-book mobile app, το οποίο θα επιχειρήσει να συστήσει τον ήρωα της ελληνικής μυθολογίας, Τάλω*, στις ασιατικές αγορές. Η επικοινωνία μας γίνεται μέσω skype. Σε χαμηλούς τόνους, αφού στο διπλανό δωμάτιο κοιμούνται ακόμη ο δύο ετών Φίλιππος και η έξι μηνών αδελφή του Αριάδνη.

To ζευγάρι πήρε την απόφαση να αφήσει την Αθήνα για το νησί πριν από περίπου ένα χρόνο. Όνειρό τους η συν-δημιουργία ενός σύγχρονου πολιτιστικού προϊόντος, το οποίο και διαθέτουν στις παγκόσμιες αγορές μέσω διαδικτύου, υπό την επωνυμία White Island Works. «Και το μεγάλωμα των δυο μικρών παιδιών μας, σε συνθήκες ηρεμίας, με την φυσική παρουσία και των δυο μας», συμπληρώνει η Άρτεμις. Χρειάστηκε να παραιτηθεί από τη δουλειά της σε γνωστή εταιρεία πολυτελών ειδών προκειμένου το όνειρο να γίνει πραγματικότητα. Σε μια εργασιακή πραγματικότητα που δεν βοηθά την εργαζόμενη μητέρα, δημιούργησε η ίδια μία «θέση εργασίας» στα μέτρα της. Από τα χέρια της περνούν όλα τα ζητήματα εμπορικής πολιτικής και marketing της White Island Works.

H καλλιτεχνική δημιουργία του Κωνσταντίνου αποτελεί τη βάση για το σχεδιασμό και παραγωγή νέων προϊόντων, τα οποία παίρνουν ποικίλες μορφές: e-books, video-games, applications, χαρακτικά, animations, ακόμη και μία σειρά κοσμημάτων. Εκτός της οικογενειακής startup, o Κωνσταντίνος είναι ένας βραβευμένος εικαστικός. Έργα του βρίσκονται στο Μουσείο Μπενάκη, το Μουσείο Φρυσίρα και σε ιδιωτικές συλλογές, σε Ελλάδα και εξωτερικό. Τα εξώφυλλα της μηνιαίας έκδοσης Athens Review of Books φέρουν σταθερά την υπογραφή του από το 2009. Προσφάτως η διαδικτυακή Gallery Pepper ανέλαβε την εκπροσώπηση των έργων του για την αγορά της Ολλανδίας.

Καλλιτέχνης ή επιχειρηματίας εν μέσω κρίσης;
«Το ένα δεν αποκλείει το άλλο, ίσα-ίσα. Ένας καλλιτέχνης είναι, υπό μιαν έννοια, ο αρχετυπικός επιχειρηματίας: δημιουργεί ένα προϊόν που πριν δεν υπήρξε και, ταυτοχρόνως, επιχειρεί να δημιουργήσει την επιθυμία σε επίδοξους πελάτες να αποκτήσουν κάτι που δεν γνώριζαν ποτέ πως ήθελαν.
Σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως κληθεί να δημιουργήσει μια εντελώς νέα αγορά για ένα καινοφανές έργο – έχει ξανασυμβεί πολλές φορές και θα συμβεί οπωσδήποτε και στο μέλλον, όσο υφίσταται ανθρώπινη επινοητικότητα.
Αυτή ήταν και η σκέψη πίσω από τη σειρά e-books που ξεκινάμε με το Talos: να φέρουμε την ελληνική μυθολογική αφήγηση και τους ήρωές της στην παγκόσμια ψηφιακή αγορά, συμπεριλαμβανομένης και της ασιατικής. Πώς το κάνουμε αυτό; Παντρεύοντας το παραδοσιακό story telling με μία σύγχρονη,καλλιτεχνική εικονονογράφηση, και εντάσσοντας το όλον σε μια πλατφόρμα ψηφιακή, άρα προσβάσιμη στους καταναλωτές σε κάθε γωνιά της γης. Αυτή τη στιγμή είμαστε ήδη στη διαδικασία της μετάφρασης στα ιαπωνικά, ενώ αναζητούμε συνεργάτες για την κινέζικη έκδοση. Πιστεύω πως θα είμαστε έτοιμοι να βγούμε στην αγορά στις αρχές του 2015.
Σε κάθε περίπτωση, για να επανέλθω στην ερώτησή σας, η εργασιακή μου ηθική δεν μου επιτρέπει τέτοιες διακρίσεις. Αυτό οφείλεται στον πατέρα μου, ο οποίος θεωρεί την έντιμη δουλειά ό,τι σημαντικότερο μπορούσε να μου διδάξει».

Ο πατέρας, Βασίλης Παπαμιχαλόπουλος, ήταν μετανάστης της δεκαετίας του ’60, που πρόκοψε και γύρισε πίσω στην πατρίδα με χρήματα αρκετά για να κάνει δική του επιχείρηση. Μέσα από τις διηγήσεις του η πόλη της Μελβούρνης σχηματίζεται στο μυαλό του μικρού τότε Κωνσταντίνου σαν μια πόλη μαγική, «όμορφη, με πράσινο πολύ, χτισμένη πάνω στη θάλασσα. Κι είχαμε μαζευτεί εκεί όλες οι φυλές του Ισραήλ, μαύροι, άσπροι, κόκκινοι, κίτρινοι. Κουτσο-αγγλικά ξέραμε όλοι. Όλοι ίσοι, στο κυνήγι για το μεροκάματο και για ένα καλύτερο μέλλον. Όποιος δεν φοβόταν τη δουλειά και το ρίσκο, πρόκοψε». Επιστροφή όμως στη Φολέγανδρο του σήμερα.

Πώς είναι η ζωή εκεί;
«Θέλαμε ένα μέρος στο οποίο να μπορούμε να απολαμβάνουμε την καθημερινότητα. Καθώς δεν υπάρχουν αντιπερισπασμοί, μοιάζει σαν να έχουμε άπειρο χρόνο στη διάθεσή μας για να δουλέψουμε, να διαβάσουμε και να απολαύσουμε τη ζωή μας και τα παιδιά μας.
Σε αυτό το μικρό μέρος δουλεύουμε πάρα πολύ, ωστόσο η ευελιξία που μας δίνει το online μαγαζί μας σημαίνει ότι μπορούμε να εργαζόμαστε από οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη. Τον επόμενο Απρίλιο, για παράδειγμα, θα μετακομίσουμε οικογενειακώς στην Ολλανδία, όπου και πρόκειται να μείνουμε στο Amsterdam Grafisch Atelier (AGA) ως resident artists. Εκεί θα μελετήσουμε έργα σε συλλογές όπως αυτή του Tropenmuseum και, χρησιμοποιώντας τις εγκαταστάσεις του Amsterdam Grafisch Atelier, θα φτιάξουμε μια νέα σειρά χαρακτικών ως σπουδές της συνέχειας του Μεγάλου Χρυσού Δωματίου, του μεγαλύτερου εν εξελίξει έργου μου αυτή τη στιγμή. H παρουσία μας εκεί θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο, με μία έκθεση των έργων που θα έχουμε δημιουργήσει και με διαλέξεις στο AGA, παρουσιάζοντας τη δουλειά μας αλλά και συζητώντας με το κοινό ζητήματα που μας απασχολούν και που θίγουμε στο συνολικό μας έργο».


Υπάρχει περίπτωση να ακολουθήσεις τα χνάρια του πατέρα σου και να σε δούμε και σε αυτή τη μεριά του πλανήτη;
«Γιατί όχι. Η καλλιτεχνική παραγωγή στην Αυστραλία είναι εξαιρετικά σημαντική σε πάμπολλους τομείς και με επιρροή που γίνεται επανειλημμένως αισθητή εκτός ορίων Ωκεανίας – όπως επί παραδείγματι συμβαίνει στον κινηματογράφο.
Όσον αφορά τώρα το λεγόμενο brain drain, όπως είναι η κλισέ έκφραση για τo σύγχρονο κύμα μετανάστευσης, προσωπικώς διαφωνώ με τα έξαλλα συναισθήματα του συρμού στην Ελλάδα. Η μετανάστευση σήμερα δεν έχει καμία σχέση με τις συνθήκες της εποχής του πατέρα μου. Τώρα μπορείς να μπεις σε ένα αεροπλάνο και να κάνεις το ταξίδι προς Μελβούρνη σε χρόνο λίγο μεγαλύτερο απ’ ό,τι απαιτείται για το ταξίδι Αθήνας-Φολέγανδρου με πλοίο. Την εποχή του πατέρα μου σε αεροπλάνο έμπαινες μόνο αν ήσουν πάμπλουτος – ο ίδιος ταξίδευε επί ενάμισι μήνα στο κατάστρωμα του «Πατρίς». Σήμερα επίσης υπάρχει το internet, τα social media και ταχύτατα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα που ενώνουν ανθρώπους απ’ άκρου εις άκρον οπουδήποτε επί της γης. Είναι πολύ πιο εύκολο να παρακολουθείς, και μέχρι ενός σημείου να συμμετάσχεις στη ζωή αγαπημένων προσώπων και οικείων φίλων, είτε ζουν στην Γλυφάδα είτε διαμένουν στην St Kilda».

Με επιρροές και ταξίδια από κάθε μέρος της γης, πόσο νιώθεις να σε καθορίζει η ελληνική σου καταγωγή;
«Η περιέργεια και πολυέργεια, η ικανότητα να βρίσκει κανείς λύσεις παρακάμπτοντας προβλήματα που δύσχρηστες, περίπλοκες και εν πολλοίς περιττές διαδικασίες θέτουν, μια εμπειρία η οποία -θέλοντας και μη- εμφορείται από ένα ιστορικό βάθος, είναι στοιχεία πολύ σημαντικά και σίγουρα απαντώνται και στην ελληνική ιδιοσυστασία».

Και τι σε πληγώνει περισσότερο στην Ελλάδα του σήμερα;
«Οι Έλληνες δυστυχώς δεν αναγνωρίζουμε καν τις σχέσεις μεταξύ πράξεων και επιλογών μας, εν σχέσει με το αποτέλεσμά τους. Δεν αντιλαμβανόμαστε, επί παραδείγματι, πως εκλέγοντας επί δεκαετίες αυτούς που θα μας βοηθούσαν να λεηλατήσουμε τα δημόσια ταμεία, κάποια στιγμή θα χρειαζόταν να βρεθούμε αντιμέτωποι με δυσθεώρητα χρέη. Από την άλλη, δεν μας περνά ποτέ απ’ το μυαλό πως εμποδίζουμε τη διέλευση αναπήρων ή γονέων με μωρά αν παρκάρουμε συστηματικώς σε ράμπες αναπήρων ή επάνω σε πεζοδρόμια!
Θεωρούμε την Ελλάδα ως ένα απομονωμένο νησί, ξεχωριστό από τη λοιπή υφήλιο και στην απολύτως διασυνδεδεμένη εποχή μας, αυτή η στάση στοιχειοθετεί έναν ιδιότυπο επαρχιωτισμό, που απείρως περισσότερο μας βλάπτει παρά μας προστατεύει».

Τελειώνοντας τη συνομιλία μας, κάνω την οθόνη ένα γύρο για να δώσω στον Κωνσταντίνο μια εικόνα Μελβούρνης. Πίσω μου φαίνεται το εμβληματικό St Kilda Luna Park. Άλλη μια παιδική ανάμνηση από τις κουβέντες με τον πατέρα του για τον συνομιλητή μου.

«Είχε κι ένα Λούνα Παρκ γεμάτο παιχνίδια, που για να μπεις έπρεπε να περάσεις μέσα από το τεράστιο στόμα ενός κλόουν».

-Ο Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος σπούδασε Ζωγραφική και Χαρακτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Το μεταπτυχιακό του πάνω στις Ψηφιακές Μορφές Τέχνης πρόκειται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2014. Συνδημιουργός της εταιρείας White Islands Works, αντιλαμβάνεται την καλλιτεχνική δημιουργία ως ένα συνεχές που περιλαμβάνει χρηστικά αντικείμενα και κοσμήματα, ρούχα, διακοσμητικά, βιβλία, mobile applications και videogames. Περισσότερα για τον ίδιο και τις δημιουργίες του:
http://about.me/papamichalopoulos
https://www.behance.net/Papamichalopoulos
https://www.etsy.com/shop/WhiteIslandWorks.
https://www.facebook.com/whiteislandworks?fref=ts
«ΤALOS: το πρώτο έργο μιας σειράς διαδραστικών e-book apps που αναβιώνουν αρχαίους ελληνικούς μύθους με τρόπο σύγχρονο. Πραγματεύεται τις εκδοχές της δημιουργίας, του βίου και των θανάτων του Τάλω, του μυθικού ρομπότ που προστάτευε τη νήσο Κρήτη κατά τους μινωικούς χρόνους. Το βιβλίο θα είναι αρχικά διαθέσιμο στα αγγλικά και τα ιαπωνικά. Στόχος των δημιουργών του είναι η μεταφορά του στην κινεζική γλώσσα».