Η τόνωση της παγκόσμιας ανάπτυξης, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και η κρίση στην Ουκρανία κυριάρχησαν στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής των G20, στο Μπρίσμπαν.
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, μιας πλανητικών διαστάσεων μάστιγας που «στραγγίζει» τα δημόσια ταμεία, κατείχε την κορυφαία θέση στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής των G20.
Η Αυστραλία, ως οικοδέσποινα της Συνόδου, η οποία έφερε στο ίδιο στρογγυλό τραπέζι τους ηγέτες των
μεγαλύτερων ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων οικονομιών του πλανήτη, είχε από νωρίς διακηρύξει την πρόθεσή της να προωθηθεί μια «πολύ επιθετική» εκστρατεία, με κύριο στόχο τούς λεγόμενους φορολογικούς παραδείσους.
Πρόκειται για ένα καυτό πρόβλημα, που προκάλεσε πολιτική θύελλα τις προηγούμενες ημέρες στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο, ύστερα από τις αποκαλύψεις για τη λειτουργία του Λουξεμβούργου ως φορολογικού παραδείσου επί πρωθυπουργίας Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Ως πρόεδρος της Κομισιόν από την 1η Νοεμβρίου, ο Γιούνκερ παρευρέθηκε στη Σύνοδο του Μπρίσμπαν, και πέρασε δύσκολες ώρες.
ΠΥΡΑ ΚΑΤΑ ΓΙΟΥΝΚΕΡ
Συγκεκριμένα, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δέχθηκε σφοδρή επίθεση όσον αφορά τη δέσμευσή του για φορολογικές μεταρρυθμίσεις και την πάταξη της φοροδιαφυγής στην Ευρώπη, κάτι που χαρακτηρίστηκε μάλιστα από έναν ακτιβιστή “σαν να έχεις βάλει τον κόμη Δράκουλα φύλακα σε μια τράπεζα αίματος”.
Ο Γιούνκερ έχει μπει στο στόχαστρο μετά τις αποκαλύψεις για τις συμφωνίες της χώρας του με μεγάλες εταιρείες, προκειμένου να πληρώνουν όσο το δυνατόν μικρότερο φόρο, την εποχή που ο ίδιος ήταν πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου.
“Ο κόσμος ρωτάει πώς μπορεί ο αρχιτέκτονας του LuxLeaks να αναλαμβάνει να το ξεκαθαρίσει. Για πολλούς αυτό μοιάζει σαν να έχεις βάλει τον Δράκουλα να φυλάει μια τράπεζα αίματος” είπε χαρακτηριστικά ο Τιμ Κοστέλο, επικεφαλής της Civil Society 20, μιας “πλατφόρμας διαλόγου” μεταξύ των ηγετών των χωρών της G20 και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.
“Επαφίεται στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να διαψεύσει αυτές τις φωνές και να αποκαταστήσει το έλλειμμα εμπιστοσύνης αντιμετωπίζοντας τη φοροαποφυγή. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό για τους απλούς πολίτες να αναλάβουν από κοινού δράση οι ηγέτες της G20 εδώ στο Μπρίσμπαν” πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την έρευνα της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων, το Λουξεμβούργο σύναψε συμφωνίες με περίπου 340 πολυεθνικές, επιτρέποντάς τους να αποφύγουν την καταβολή υψηλών φόρων.
Ο ίδιος ο Γιούνκερ έχει δηλώσει ότι “δεν είναι ο αρχιτέκτονας” αυτού του “προβλήματος” και ότι τίποτα στο παρελθόν του δεν υποδηλώνει ότι φιλοδοξία του ήταν “να οργανώσει τη φοροδιαφυγή στην Ευρώπη”. Μολονότι έχει αναλάβει την πολιτική ευθύνη για το θέμα, όταν ρωτήθηκε σήμερα από δημοσιογράφου εάν θα έπρεπε να υποβάλει την παραίτησή του, απέφυγε να απαντήσει ευθέως.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, από το Μπρίσμπαν, υπερασπίστηκε τη θέση του μετά τις αποκαλύψεις για τα φορολογικά πεπραγμένα του Λουξεμβούργου όταν αυτός ήταν πρωθυπουργός του Μεγάλου Δουκάτου
«Πραγματικά, πιστεύω ότι όλοι πρέπει να αγωνιστούμε εναντίον της φοροδιαφυγής σε διεθνές επίπεδο» δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος δέχτηκε καταιγισμό ερωτήσεων από τους δημοσιογράφους σχετικά με τις αποκαλύψεις για το ρόλο του Λουξεμβούργου στη φοροδιαφυγή ορισμένων μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών.
Ερωτηθείς από δημοσιογράφο για το πώς σκοπεύει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη ως προς τις ικανότητες του να ηγηθεί της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν ληφθεί υπόψη η αυξανόμενη σημασία του θέματος της φοροδιαφυγής για την Ευρώπη, ο Γιούνκερ απάντησε λακωνικά: «Στην Ευρώπη είμαστε αποφασισμένοι να καταπολεμήσουμε την φοροδιαφυγή. Αυτό είναι ένα από τα κύρια σημεία που έθεσα ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προτού εκλεγώ πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι όλα όσα έγιναν στο Λουξεμβούργο ήταν σύμφωνα με τους εθνικούς και διεθνείς κανόνες, αναγνωρίζοντας, ωστόσο, ότι ήταν ενάντια στο καθεστώς της «φορολογικής δικαιοσύνης» και στα «δεοντολογικά και ηθικά πρότυπα».
Η Αυστραλία, η οποία κατέχει την εκ περιτροπής προεδρία της ομάδας των G20, των χωρών που αντιπροσωπεύουν το 85% του παγκόσμιου πλούτου έχει καταστήσει τον αγώνα κατά της φοροδιαφυγής μία από τις προτεραιότητές της και το θέμα συζητήθηκε ευρέως περιλαμβάνεται στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου κορυφής.
ΤΙ ΕΙΠΕ Ο ΧΟΚΕΪ
Ο Αυστραλός Θησαυροφύλακας, Τζο Χόκεϊ, χαρακτήρισε τη φοροδιαφυγή των πολυεθνικών μέσω των φορολογικών παραδείσων «ληστεία» σε βάρος των εθνικών κρατών και εξέφρασε τη βούληση να υπάρξουν πολύ ισχυρές δεσμεύσεις της Συνόδου Κορυφής για την καταπολέμηση του φαινομένου. Οι ΗΠΑ έχουν ρίξει το βάρος τους στην πλευρά των Αυστραλών, καθώς και αυτοί υφίστανται οι ίδιες τεράστιες απώλειες δημοσίων εσόδων λόγω της νόμιμης ή παράνομης φοροδιαφυγής.
Οι ηγέτες του G20 αναζήτησαν επίσης δρόμους για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την αναζωογόνηση της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιεί για τον κίνδυνο αναιμικής ανάπτυξης, με την Ευρώπη στο χείλος της ύφεσης, την Κίνα να «κατεβάζει ταχύτητα» και την Ιαπωνία σε χρόνια οικονομική δυσπραγία. Στην οικονομική ατζέντα της συνόδου ήταν η επισκόπηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και οι μηχανισμοί ρύθμισής του.
Οι πρώτες καλές ειδήσεις που ήρθαν από το Μπρίσμπαν αφορούσαν τις δεσμεύσεις των μεγάλων βιομηχανικών δυνάμεων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.