Ο πρόεδρος της μη κυβερνητικής εθελοντικής οργάνωσης PRAKSIS, Αντύπας Τζανέτος, μιλά αποκλειστικά στο “Νέο Κόσμο” για την Κοινωνία των Πολιτών, τις δραστηριότητες και τα προγράμματα που τρέχουν στην Ελλάδα της κρίσης, δίνει στοιχεία-σοκ για τους νεόπτωχους Έλληνες της μεσαίας τάξης, που αποκλείονται από το δημόσιο σύστημα υγείας, για τις ασθένειες που πλήττουν τις ευάλωτες ομάδες του ελληνικού πληθυσμού, την εμπορία ανθρώπων – αγόρια και κορίτσια με στόχο την σεξουαλική εκμετάλλευση ή την εμπορία οργάνων.
Αναφέρεται στη μετανάστευση και την προσφυγιά και εύχεται να φτάσει η κρατική μέριμνα σε τόσο υψηλό επίπεδο, ώστε να αυτοκαταργηθούν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, σαν την PRAKSIS και να μην είναι απαραίτητοι στην ελληνική κοινωνία. Γνωρίζω το έργο της οργάνωσης και του κ. Τζανέτου από τα ρεπορτάζ που είχαμε κάνει στην ΕΡΑ για τις δραστηριότητές τους, αλλά για πρώτη φορά μιλά εφ όλης της ύλης και ειδικά στη σημερινή εποχή της οικονομικής κρίσης που πλήττει την Ελλάδα και τις συνέπειες της.
Ο ΑΝΤΥΠΑΣ ΤΖΑΝΕΤΟΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ PRAKSIS
Να τι μας είπε ο κ. Αντύπας:
«Κλείσαμε 10 χρόνια ζωής φέτος τον Οκτώβριο από την ίδρυση της PRAKSIS, ενώ έχουμε μια ιδιαιτερότητα με παρελθόν ήδη 19 χρόνων υπό την ομπρέλα των Γιατρών χωρίς Σύνορα με τα Πολυϊατρεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης – πυρήνας της Οργάνωσης από το 1995 έως το 2004.
Γιατί ανεξαρτητοποιηθήκαμε; Το επέβαλαν οι κοινωνικές ανάγκες, δηλαδή, τα Πολυϊατρεία μας στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη εξυπηρετούσαν μετανάστες και πρόσφυγες με παροχή δωρεάν ιατρικής και φαρμακευτικής αγωγής από ομάδα εθελοντών ιατρών, κοινωνικών λειτουργών κ.ά.
Διαπιστώσαμε από το 2004, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, που δεν υπήρχε ακόμη οικονομική και ανθρωπιστική κρίση στη χώρα μας, ότι υπήρχαν και άλλες ομάδες του πληθυσμού μας, εκτός από τους μετανάστες, τους πρόσφυγες, τα ασυνόδευτα παιδιά από χώρες της Αφρικής, της Ασίας και των Βαλκανίων, τα θύματα του trafficking, τα παιδιά του δρόμου, υπήρχαν και ανασφάλιστοι Έλληνες που ξεφεύγουν από τα δίκτυα της κρατικής προστασίας, όπως αποφυλακισμένοι, φορείς του AIDS, της Ηπατίτιδας Β, πόρνες, τρανσέξουαλ, χρήστες ναρκωτικών ουσιών, μονογονικές οικογένειες, τσιγγάνοι, οι οποίοι ήταν στιγματισμένοι και στο περιθώριο χωρίς κάλυψη των βασικών τους ιατρικών και κοινωνικών αναγκών, όπως θα έπρεπε να έχει ο κάθε πολίτης σε μια ευνοούμενη ευρωπαϊκή πολιτεία.
Γίναμε ασπίδα προστασίας αυτών των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων του πληθυσμού μας με κινητά ιατρεία στους χώρους όπου συχνάζουν στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, τον Έβρο κ.ά. Ταυτόχρονα, η καθημερινή μας ενασχόληση με τα προβλήματα αυτών των ανθρώπων, μας έδωσε την ευκαιρία να γίνουμε η φωνή τους μπροστά στην Πολιτεία, παρεμβαίνοντας, ακόμα και χτυπώντας το χέρι στο τραπέζι ώστε να αλλάξουν τα νομοθετικά δεδομένα και να δοθούν τα αυτονόητα σε αυτούς τους ευάλωτους πληθυσμούς, δηλαδή να καλύπτονται δωρεάν με υγειονομικές υπηρεσίες, νομική υποστήριξη, εργασιακή προώθηση, ψυχολογική υποστήριξη, στέγαση, δηλαδή τα αυτονόητα για έναν πολίτη.
Δεν κάνουμε μόνο έργο, δουλεύοντας με αυτούς τους ανθρώπους καθημερινά, αλλά παρεμβαίνουμε σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο προς όφελος τους. Αν απλώς μόνο σκουπίζουμε τα σκουπίδια που δημιουργεί το ίδιο το κράτος, δεν κάνουμε τίποτα άλλο από το να αναμοχλεύουμε μια σαπίλα ανθρωπίνων υπάρξεων του συστήματος, που θέλουμε να αλλάξουμε, αλλά και να αποδοθούν ευθύνες εκεί που πρέπει. Συνομιλούμε με ευρωβουλευτές όλων των κομμάτων και όλων των ευρωπαϊκών κρατών, ώστε να δρομολογηθούν οι κατάλληλες συνθήκες και να ενσωματωθούν οι ευρωπαϊκές directives και στις εθνικές κοινωνικές πολιτικές μας. Σήμερα πλέον η κοινωνία μας έχει αποκτήσει μια νέα τάξη νεόπτωχων Ελλήνων που ζουν χωρίς δουλειά, χωρίς στέγη, χωρίς μισθό, χωρίς γιατρό και φάρμακα, χωρίς εισόδημα, χωρίς μια στοιχειώδη αξιοπρέπεια, χωρίς μέλλον, χωρίς τα αυτονόητα…
ΤΑ ΠΟΛΥΪΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΣΤΕΓΑΣΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Όσον αφορά τα Πολυϊατρεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης, είχαμε στο παρελθόν 180 επισκέψεις την ημέρα. Το καμπανάκι χτύπησε κόκκινο το 2008, λόγω της ανεργίας, όταν Έλληνες πολίτες που στο παρελθόν δεν αντιμετώπιζαν οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, άρχισαν να ζητούν απεγνωσμένα βοήθεια με αύξηση του 580%. Αυτό για μας ήταν σοκαριστικό, ότι οι ανασφάλιστοι Έλληνες δεν μπορούσαν να εξυπηρετηθούν δωρεάν από το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Αρκετοί από αυτούς τους συνανθρώπους μας δεν είχαν τη δυνατότητα να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, να αγοράσουν αντιπυρετικά φάρμακα. Αυτό μας εντατικοποίησε να στρέψουμε το βλέμμα μας πιο συστηματικά στους Έλληνες ανασφάλιστους, άνεργους και άστεγους. Σε αυτό το νέο φαινόμενο με τα σοκαριστικά στοιχεία αστέγων, σε μια χώρα με υψηλό επίπεδο ιδιοκατοίκησης, όπου το όνειρο κάθε Έλληνα είναι να αποκτήσει ένα σπίτι με δάνειο, απαντήσαμε με πράξεις με κινητές ομάδες street work.
Εξετάσαμε τα μοντέλα μη στέγασης σε παγκόσμιο επίπεδο και μελετήσαμε ειδικά το αντίστοιχο μοντέλο της Αμερικής και ειδικά της Νέας Υόρκης, το οποίο θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, της κρίσης. Δημιουργήσαμε έτσι κέντρα στέγασης στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τον Πειραιά, όπου ο άστεγος έρχεται στο Ημερήσιο Κέντρο Αστέγων, τρώει, πλένει τα ρούχα του, του δίνουμε καθαρά ρούχα, τον εξετάζουμε και ταυτόχρονα με κοινωνικούς λειτουργούς και εργασιακούς συμβούλους τον βοηθάμε να του βρούμε εργασία για να επανενταχθεί αυτόνομα στη κοινωνία.
Έχουμε βοηθήσει με αυτό το πρόγραμμα 4.000 οικογένειες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη για 6 μήνες, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα με εργασιακούς συμβούλους να ενταχθούν ξανά στην αγορά εργασίας. Μεταξύ τους δεν υπήρχαν μόνο εργάτες, αλλά και κάτοχοι πτυχίων με εργασιακή εμπειρία. Όσοι από τους Έλληνες ανασφάλιστους και άνεργους έχουμε βοηθήσει, τους παρέχουμε και νομική κάλυψη με εθελοντές δικηγόρους, έτσι ώστε να σώσουν τα σπίτια τους από τα δάνεια, εντάσσοντάς τους σε σχετικά προγράμματα διακανονισμού. Κατορθώσαμε ένα μεγάλο ποσοστό απ’ αυτούς τους συνανθρώπους μας, να βγουν από το πρόγραμμα χωρίς χρέη, το 80% βρήκε δουλειά και ζει αξιοπρεπώς.
Είμαστε ανήσυχοι ως Οργάνωση και θέλαμε να προλάβουμε τον άστεγο πριν βγει στο δρόμο και δημιουργήσαμε το πρωτοποριακό ακόμα και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, πρόγραμμα Κοινωνική Κατοικία. Δηλαδή, επιλέγουμε με κοινωνικά κριτήρια οικογένειες Ελλήνων με τους δυο γονείς στην ανεργία, τους εντάσσουμε στο πρόγραμμα και τους δίνουμε χρήματα για τα διατροφικά τους έξοδα, τα νοίκια τους, τη θέρμανση και για τα βιβλία και τα δίδακτρα των φροντιστηρίων των παιδιών τους. Μας κοστίζει κάθε μια από αυτές της οικογένειες 900 ευρώ το μήνα, ενώ τα χρήματα προέρχονται από την ιδιωτική πρωτοβουλία – το ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το ίδρυμα Μποδοσάκη, το ίδρυμα Λάτση, διεθνή Ιδρύματα, όπως Hellenic Initiative από την Αμερική, η Αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα, ευρωπαϊκά προγράμματα κ.ά. Από τον τακτικό προϋπολογισμό της χώρας μας δεν έχουμε χρηματοδότηση, αλλά μόνο από τα ΕΣΠΑ μέσω των ελληνικών υπουργείων.
Η ΕΜΠΟΡΙΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ
Κάθε χρόνο στην Ελλάδα, η οποία αποτελεί διαμετακομιστικό κέντρο προώθησης της εμπορίας ανθρώπων (trafficking), εισάγονται αγόρια 8 – 14 ετών τα οποία τα μεταπουλάνε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είτε για εμπόριο οργάνων, είτε για σεξουαλική εκμετάλλευση, γιατί η μόδα αυτό επιτάσσει δυστυχώς. Έχει αλλάξει το trend, τα προηγούμενα χρόνια σεξουαλικά εμπορεύσιμα ήταν τα μικρά κορίτσια αυτής της ηλικίας. Διαπιστώσαμε από τη σχετική έρευνα που κάναμε, ότι το εμπόριο αυτό έρχεται από τον Έβρο μέσω Τουρκίας στην Αθήνα και την Πάτρα, όπου διοχετεύονται τα αγόρια στην Ιταλία, τη Γαλλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Αρκετά από αυτά τα μικρά αγόρια καταλήγουν σε κακόφημες περιοχές και πάρκα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, όπου αναγκάζονται να εκδίδονται για 2 έως 5 ευρώ. Αυτό δεν μπορούμε να το ανεχτούμε ως κοινωνία των πολιτών. Συνεργαστήκαμε με τις αντίστοιχες ανθρωπιστικές οργανώσεις της Ευρώπης και ειδικά από την Ιταλία, όπου δημιουργήσαμε από κοινού κέντρα περίθαλψης των θυμάτων του trafficking, όπου υπάρχει ξενώνας, φαρμακείο, ιατρεία, μικρό σχολείο και νομικές υπηρεσίες.
Επίσης, συνεργαζόμαστε με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, ο οποίος έχει γραφεία σε όλο τον κόσμο, βρίσκοντας τους γονείς των παιδιών σε περίπτωση που έχει απαχθεί και τα επαναπροωθούμε στις χώρες καταγωγής τους.
Όσον αφορά τα παιδιά που δεν έχουν γονείς και προέρχονται από χώρες της Αφρικής και της Ασίας, σε εμπόλεμη κατάσταση ή σε εμφύλιες συγκρούσεις, τότε ενεργοποιούμε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Παιδιών και εξασφαλίζουμε τη στέγαση των παιδιών αυτών στους ξενώνες που έχουμε ιδρύσει, επειδή τα ελληνικά κέντρα προστασίας παιδιών υπολειτουργούν. Στην Αθήνα και την Πάτρα έχουμε δυο ξενώνες όπου βοηθάμε τα ασυνόδευτα αγόρια μέχρι την ηλικία των 18 ετών, παρέχοντάς τους στέγη, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σχολεία και όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη διαβίωσή τους στην Ελλάδα. Εκεί αναπτύσσουν και δεξιότητες, που τους κάνουν να ονειρεύονται, χρήσιμες στο μέλλον.
Στους πρόσφυγες παρέχουμε στέγη σε ενοικιαζόμενα από εμάς διαμερίσματα για 9 μήνες, κοινωνική πρόνοια, ευκαιρίες εργασίας, ενώ για τους παράνομους μετανάστες οι οποίοι εισρέουν καθημερινά στην Ελλάδα από την Τουρκία μέσω Έβρου και τα νησιά του Αιγαίου, στέλνουμε κινητές μονάδες ιατρών και τους περιθάλπουμε. Όσον αφορά τους φορείς του AIDS, τους εντοπίζουμε, κάνοντάς τους δωρεάν και ανώνυμα με απόλυτη εχεμύθεια, ένα τεστ με το σάλιο, το αποτέλεσμα βγαίνει σε 20 λεπτά, στη συνέχεια τους στέλνουμε στα νοσοκομεία για τις υπόλοιπες εξετάσεις. Συνήθως, πρόκειται για ομοφυλόφιλους, χρήστες ναρκωτικών ουσιών, εκδιδόμενοι άνδρες ή γυναίκες, μετανάστες μη ενημερωμένοι κ.ά.
Τα τελευταία χρόνια, αυξήθηκε και ο αριθμός των εκδιδόμενων αγοριών και κοριτσιών, θύματα της διεθνούς εμπορίας σαρκός. Με αυτό τον τρόπο μειώνονται τα κρούσματα στην Ελλάδα και υπάρχει πρόληψη για την υγεία του πληθυσμού μας. Αυτό αφορά και τους φορείς του ιού της Ηπατίτιδας Β, οι οποίοι είναι πάνω από 200.000 Έλληνες, δυστυχώς. Είναι σοκαριστικός ο αριθμός αυτός.
Λόγω της κρίσης, οι Έλληνες ανασφάλιστοι και άνεργοι, δεν έχουν ούτε τα 5 ευρώ να δώσουν στα νοσοκομεία για να εξεταστούν έστω προληπτικά.
Τέλος, το έργο μας στηρίζεται στους 600 εθελοντές που έχουμε σε όλη την Ελλάδα, οι οποίοι δεν είναι μόνο ιατροί, δικηγόροι, ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, αλλά και απλοί πολίτες. Έχουμε δωρεάν τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης, η οποία λειτουργεί όλο το 24ωρο, 800 11 11 600, καμπάνιες ενημέρωσης μέσω των ελληνικών ΜΜΕ για τις ασθένειες, τα προγράμματα που τρέχουν για τους Έλληνες, τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. Ευαισθητοποιείται ο κόσμος και προσφέρει από το υστέρημά του το φάρμακο που του περισσεύει στο σπίτι του, το ρούχο που δεν φοράει ή όπως μπορεί, βοηθώντας τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους.
Πριν από μερικές ημέρες με κάλεσαν στη Βουλή να ενημερώσω τη μόνιμη επιτροπή ισότητας, νεολαίας και δικαιωμάτων του ανθρώπου, με θέμα τον εθελοντισμό και το νομοσχέδιο για τις ΜΚΟ, όπου είπα ότι η κοινωνία των πολιτών χρειάζεται ενίσχυση και ότι δεν μπορεί λόγω της ύπαρξης κάποιων ΜΚΟ που δεν προσέφεραν έργο, αλλά πήραν χρηματοδότηση και καταχράστηκαν δημόσιο χρήμα, να υπάρχει καχυποψία προς το έργο άλλων οργανώσεων, που λειτουργούν χρόνια με ελάχιστα έσοδα και προσφέρουν καθημερινά έργο στην κοινωνία μας. Είπα στους βουλευτές ότι και αυτοί είναι κατασκεύασμα του συστήματος.
Πρέπει να ελέγχονται τακτικά όλες οι ΜΚΟ και οι δημόσιοι λειτουργοί που δίνουν την χρηματοδότηση. Δεσμεύτηκαν στη Βουλή να υλοποιήσουν τις προτάσεις μας και αυτό είναι ευχάριστο. Θα ήθελα να απευθύνω μια έκκληση προς τους ομογενείς μας στην Αυστραλία να μας βοηθήσουν μέσω των ανθρωπιστικών οργανώσεών τους, να ανταλλάξουμε απόψεις και εμπειρίες γύρω από τα ζητήματα της μετανάστευσης, της προσφυγιάς, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Θα ήταν πολύ σημαντικό για εμάς, επειδή οι Έλληνες της Αυστραλίας έχουν ζήσει την ξενιτιά, την αγωνία επιβίωσης και προσαρμογής σε μια άλλη Πατρίδα, γνωρίζουν τα προβλήματα των μεταναστών και θα ήταν χρήσιμο από κοινού να διοργανώσουμε ένα συνέδριο ή κάποιες άλλες εκδηλώσεις και να γνωστοποιήσουμε στην ελληνική κοινωνία τις καλές πρακτικές της δομής και των υποδομών της Αυστραλίας στην ένταξη των μεταναστών στις τοπικές κοινωνίες. Εμείς ως Έλληνες έχουμε βιώσει τη μετανάστευση, δεν υπάρχει ελληνική οικογένεια χωρίς καταγραφή κάποιας μεταναστευτικής εμπειρίας. Εμείς, ως χώρα εξαγωγής μεταναστών μετατραπήκαμε σε χώρα υποδοχής μεταναστών και προσφύγων τα τελευταία χρόνια. Χρειάζεται ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων και με την Αυστραλία, η οποία έχει παράδοση στην υποδοχή μεταναστών. Επιδίωξή μας, πάντως, είναι να αυτοκαταργηθούμε, δηλαδή, να φτάσει σε ένα τόσο υψηλό επίπεδο η Πολιτεία και ο κρατικός μηχανισμός, έτσι ώστε να παρέχει στους συνανθρώπους μας τα αυτονόητα και να μην είμαστε πια απαραίτητοι στην ελληνική κοινωνία. Αυτός είναι ο στόχος μας.
Τα κεντρικά γραφεία της πολυβραβευμένης οργάνωσης είναι στην Αθήνα στην οδό Στουρνάρη 57, ενώ το τηλέφωνο επικοινωνίας – 210 520 5200. Λειτουργούν και άλλα προγράμματα όπως Κέντρο Υποδοχής Αποφυλακισμένων, Κέντρα Νομικής Αρωγής, τα Παιδιά της Διπλανής Πόρτας και άλλα 18 συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα προγράμματα της PRAKSIS παρέχουν ιατροφαρμακευτική κάλυψη, κοινωνική βοήθεια, ψυχολογική υποστήριξη και νομική συμβουλευτική σε κοινωνικά και οικονομικά αποκλεισμένες ομάδες σε όλη την ελληνική επικράτεια. Με κεντρικά «ορμητήρια» τα δύο Πολυϊατρεία της PRAKSIS, τα στελέχη και οι εθελοντές του οργανισμού στηρίζουν μετανάστες, πρόσφυγες, τσιγγάνους, παιδιά των φαναριών, Έλληνες άπορους/ άστεγους/ ανασφάλιστους, θύματα διεθνικής σωματεμπορίας, αποφυλακισμένους, τοξικοεξαρτημένους και μονογονεϊκές οικογένειες.