Μετά την πρόσφατη Σύνοδο των Βρυξελλών, οι εταίροι της Ελλάδας στην Ευρωζώνη ζήτησαν την υποβολή του προγράμματος για τις μεταρρυθμίσεις που είχαν συμφωνηθεί στην Σύνοδο της 20 Φεβρουαρίου 2010.

Στις 24 Φεβρουαρίου ο Γιάνης Βαρουφάκης, Υπουργός Οικονομικών, είχε υποβάλει έναν κατάλογο για τις μεταρρυθμίσεις που προγραμματίζει να κάνει η Ελλάδα, για τον οποίο καμάρωνε για την «δημιουργική του ασάφεια», καθότι δεν περιείχε την κοστολόγηση, αλλά ούτε και προσδιόριζε το χρονοδιάγραμμα των μεταρρυθμίσεων που η Ελλάδα δεσμευόταν να πραγματοποιήσει.

Τα μέλη της Ευρωζώνης δεν άργησαν να επισημάνουν τις ασάφειες του ελληνικού σχεδίου. Εξ ου και η πρόσφατη εγκύκλιος από την Ευρωζώνη για την παροχή των απαραίτητων αυτών πληροφοριών.

Η Ελληνική Κυβέρνηση δεν έχει άλλη επιλογή στην προκείμενη περίπτωση παρά να ανταποκριθεί στο αίτημα της Ευρωζώνης, καθότι η εκταμίευση μέρους των 7,2 δισεκατομμυρίων ευρώ του δανείου που έχει εγκριθεί για την Ελλάδα κατά τη διάρκεια του 2015 θα εξαρτηθεί από την ανταπόκριση της Ελλάδας μέχρι την 27η Μαρτίου.

Ο κ. Αλέξης Τσίπρας άρχισε να συνειδητοποιεί πως από τις 25 Ιανουαρίου είναι Πρωθυπουργός, και όχι αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ,και ως εκ τούτου οι προγραμματικές του δηλώσεις πρέπει να εστιάζονται σε αδιάσειστα στοιχεία. Επίσης φαίνεται να έχει αντιληφθεί πως τα φραστικά του πυροτεχνήματα του είδους «εμείς θα παίζουμε τα τύμπανα και αυτοί θα χορεύουν», και οι μεγαλοστομίες «εμείς θα αλλάξουμε την Ευρώπη» μπορεί να είχαν απήχηση στους ψηφοφόρους, έκαναν όμως τους Ευρωπαίους να μειδιάσουν με ειρωνεία. 

Στην ίδια κατηγορία εντάσσεται η προεκλογική δήλωση του κ. Αλέξη Τσίπρα για το «σχίσιμο του Μνημονίου» και για την «αποπομπή της Τρόικα», ενώ τώρα αναφέρονται σε «οικονομική ρευστότητα» και σε «Brussels Group» ή σε εταίρους, ανάλογα με την περίσταση. Αυτή η στάση έκανε τον Μανώλη Γλέζο, κοινοβουλευτικό μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, να πει το κλασικό «Αυτά είναι σαν να μετονομάζεις το κρέας σε χήνα». 

Μετά από δύο μήνες στην εξουσία, η Ελληνική Κυβέρνηση άρχισε να συνειδητοποιεί πως τα εθνικά συμφέροντα δεν προωθούνται με συνθήματα προορισμένα για εσωτερική κατανάλωση, ούτε με τις αμφίσημες ερμηνείες συμφωνιών με τους Ευρωπαίους εταίρους. Γιατί και εκείνοι έχουν τους δικούς τους ψηφοφόρους, που τους πιέζουν να λαμβάνουν μέτρα που προωθούν τα δικά τους εθνικά συμφέροντα, αντί να ασχολούνται συνεχώς με τα προβλήματα μιας χώρας-μέλους της Ευρωζώνης, η οποία δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει πράξη το αρχαίο ρητό «Συν Αθηνά και χείρα κίνει».

ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

Εν όψει της μέχρι τώρα ακολουθούμενης πολιτικής από την Κυβέρνηση, ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κύρια άρθρα δύο μεγάλων αθηναϊκών εφημερίδων.

Στην έκδοση της 18ης Μαρτίου «Το Βήμα», στο κύριό του άρθρο με τίτλο «Η χώρα δεν αντέχει άλλη αβεβαιότητα» γράφει τα ακόλουθα μεταξύ άλλων:

«{… } Ο συνεχιζόμενος πόλεμος δηλώσεων, οι διαρκείς καθημερινές αμφιταλαντεύσεις, το έλλειμμα συμμαχιών, οδηγούν δυστυχώς στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ένα σημαντικό κενό στρατηγικής που επηρεάζει δραματικά τις δυνατότητες επίτευξης μιας επωφελούς συμφωνίας.

{… } Η κατάσταση αυτή είναι προφανές ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί. Η χώρα, η κοινωνία, οι πολίτες, δεν αντέχουν άλλη αβεβαιότητα, δεν μπορούν να ζουν μέσα σε ένα καθημερινό κλίμα φόβου και έντασης. Η κυβέρνηση, και ο κ. Τσίπρας προσωπικά, πρέπει να αποφασίσουν πώς εννοούν τον συμβιβασμό που επιδιώκουν, ποιες παραχωρήσεις είναι διατεθειμένοι να κάνουν για να εξασφαλίσουν την ομαλή πορεία της χώρας στην Ευρώπη, που αποτελεί και την πεποίθηση της πλειοψηφίας των πολιτών».

{… } Είναι ευθύνη και υποχρέωση του πρωθυπουργού να χαράξει μια σταθερή ευρωπαϊκή πορεία για τη χώρα και την κυβέρνησή του και να μην διαψεύσει τις ελπίδες και προσδοκίες που δημιούργησε τόσο στους πολίτες που τον ψήφισαν, όσο και στους πολύ περισσότερους που επένδυσαν σ’ αυτόν».

Ακολουθεί το κύριο άρθρο της εφημερίδας «Η Καθημερινή» με τίτλο «Μεταρρυθμίσεις» (22/3/15) στην ολότητά του, γιατί είναι σύντομο:

«Ας μη ζούμε σε μια εικονική πραγματικότητα. Η διαπραγμάτευση με την Ευρωζώνη έφτασε στο τέλος της και δεν θα υπάρξει άλλος γύρος, ούτε άλλη ευκαιρία. Ο πρωθυπουργός πρέπει τώρα να επωμισθεί το όποιο πολιτικό κόστος, να συγκρουσθεί ενδεχομένως με στελέχη του κόμματός του και να υλοποιήσει τις ελληνικές δεσμεύσεις. Η χίμαιρα περί αλλαγής συσχετισμών στην Ευρώπη εξανεμίσθηκε. Η οικονομία δεν αντέχει ούτε μια μέρα την ομηρία της αβεβαιότητας. Τα χρήματα τελειώνουν. Ιστορική ευθύνη του κ. Τσίπρα είναι να εξηγήσει την αλήθεια στον ελληνικό λαό και να πάρει πολύ γρήγορα τις αποφάσεις του. Το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί να κάνει αυτή την ώρα είναι η αναζήτηση εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών. Οι λύσεις δεν θα βρεθούν ποτέ στο κυνήγι μαγισσών ή τη δήθεν πατριωτική εσωστρέφεια. Η μόνη διέξοδος είναι να συνεννοηθούμε μεταξύ μας, να ξανακερδίσουμε συμμάχους και να εκμεταλλευθούμε τις ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά μας από την ποσοτική χαλάρωση και το χαμηλό ευρώ. Οι δυνάμεις της δραχμής θα δώσουν μάχη για να χαθεί και αυτή η ευκαιρία. Όλοι όσοι πιστεύουν σε μια εξωστρεφή Ελλάδα μέσα στο ευρώ οφείλουν να υπερασπισθούν αυτή την προοπτική και να μην αφήσουν τη χώρα να διολισθήσει στο χάος και την ακόμη μεγαλύτερη παρακμή».

Ο ΚΟΜΠΟΣ ΕΧΕΙ ΦΤΑΣΕΙ ΣΤΟ ΧΤΕΝΙ

Η Ελληνική Κυβέρνηση δεν έχει μεγάλα χρονικά περιθώρια να κωλυσιεργεί στις διαπραγματεύσεις με την Ευρωζώνη για την επέκταση της δανειακής συμφωνίας. Αποτελεί πανθομολογούμενο γεγονός ότι η Ελλάδα έχει επαρκή ρευστότητα για τις άμεσες ανάγκες της μόνο μέχρι τις 8 Απριλίου.

Έπρεπε λοιπόν ο κόμπος να φτάσει στο χτένι για να ανταποκριθεί στο αίτημα της Ευρωζώνης για τον ακριβή καθορισμό των μέτρων που προτίθεται να λάβει η Κυβέρνηση για την επίτευξη των μεταρρυθμίσεων, που αποτελούν προαπαιτούμενο για την εκταμίευση της πρώτης δόσης από το δάνειο των 7,2 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχει εγκρίνει η Ευρωζώνη.

Όταν το πακέτο των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να υποβάλει η Ελλάδα μέχρι τις 27 Μαρτίου κοστολογηθεί από τα τεχνικά κλιμάκια και εγκριθεί από τους τεχνοκράτες της Ευρωζώνης, θα συγκληθεί έκτακτη σύνοδος του Eurogroup, πιθανόν τη Δευτέρα, 30 Μαρτίου, προκειμένου να εκταμιεύσει την πρώτη δόση από το ποσό των 7,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, και ίσως 1,9 δισ. ευρώ που αποτελούν τα κέρδη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από τα ελληνικά ομόλογα του 2014.

Τα ζητήματα που αναμένεται να διευκρινίσει η κυβέρνηση μέχρι το τέλος της εβδομάδας είναι τα ακόλουθα:

1. Δημοσιονομικά. Θα πρέπει να προσδιοριστεί το μέγεθος του δημοσιονομικού κενού για το υπόλοιπο του 2015 και να καθοριστούν τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για να καλυφθεί το κενό αυτό.

2. Διαρθρωτικά. Μεταξύ άλλων, τα μέτρα αυτά αφορούν το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων καθώς και των εργαζομένων στον επιχειρηματικό τομέα.

3. Αποκρατικοποιήσεις. Το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων που είχε επεξεργασθεί η προηγούμενη Κυβέρνηση παρέμεινε μετέωρο τους τελευταίους δύο μήνες.

4. Ασφαλιστικό. Το σχέδιο ενοποίησης των ασφαλιστικών ταμείων και ο περιορισμός των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων.

5. Εργασιακά. Η αναμόρφωση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε συνεργασία με το Διεθνές Γραφείο Εργασίας (International Labour Organisation), καθώς και η σταδιακή επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ.

Τις τελευταίες εβδομάδες δύο διαμετρικά αντίθετες εξελίξεις έκαναν την εμφάνισή τους στην Ελλάδα, με τις διαβεβαιώσεις της Κυβέρνησης πως το οικονομικό βάρος στους πολίτες θα ελαφρυνθεί. Από τη μια, η τάση για φοροδιαφυγή αυξήθηκε, με αποτέλεσμα τη μείωση στα δημόσια έσοδα, και από την άλλη, πολίτες με σημαντικές καταθέσεις στις τράπεζες, κρίνοντας πιο αντικειμενικά τα πράγματα, έστελναν τα χρήματά τους σε τράπεζες άλλων χωρών, με αποτέλεσμα την ανεπάρκεια τραπεζικών αποθεμάτων για να χρηματοδοτούν αναπτυξιακά έργα, γεγονός που συνέβαλε στη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας.

Από τα παραπάνω προκύπτει πως η κατάσταση στην Ελλάδα έχει φτάσει σε ένα οριακό σημείο. Οι αποφάσεις που θα πάρει η Κυβέρνηση σε έναν ευρύ τομέα δραστηριοτήτων αυτές τις ημέρες θα επηρεάσουν καθοριστικά το μέλλον της χώρας.

Από το σημείο αυτό είναι εύκολη η διολίσθηση σε μια σειρά ανεξέλεγκτων εξελίξεων, με απρόβλεπτες επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό, τους δημοκρατικούς θεσμούς και την οικονομική ευεξία της Ελλάδας.

Ελπίδα όλων μας είναι πως η Ελληνική Κυβέρνηση έχει ήδη συνειδητοποιήσει πως η υπέρβαση των ποικίλων προβλημάτων της χώρας δεν θα επιτευχθεί με λαϊκίστικα συνθήματα και με την έξαρση του αντιγερμανικού αισθήματος, στο οποίο συμβάλλει η ανακίνηση των πολεμικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου, σε μια περίοδο που ο γερμανικός παράγοντας είναι καθοριστικός για την μελλοντική πορεία της χώρας…