Σήμερα 15 Ιουνίου 2015 συμπληρώνονται ακριβώς 800 χρόνια από την υπογραφή στο Runnimede της Αγγλίας της Magna Carta στις 15-6-1215. Αυτή την ημέρα ο βασιλιάς της Αγγλίας Ιωάννης ο Ακτήμων υπέγραψε τον «Καταστατικό και Συνταγματικό Χάρτη Ελευθεριών» έπειτα από πίεση των ευγενών. Σκοπός αυτού του Χάρτη ήταν η κατοχύρωση των φεουδαρχικών δικαιωμάτων των βαρώνων (= τίτλος ευγενών στη Δυτική Ευρώπη που διέθεταν σημαντική δύναμη και επιρροή), από την αυθαιρεσία των βασιλέων.
Η Magna Carta – τουλάχιστον στον αγγλόφωνο κόσμο – λέγεται – πως έβαλε τις βάσεις των δικαιωμάτων και ελευθεριών και πως όρισε τη δύναμη του βασιλιά Ιωάννη και των ισχυρών βαρώνων της Αγγλίας. Στην ιστορική εξέλιξη όμως έγινε η εγγύηση των ελευθεριών όλων των κοινωνικών τάξεων.
Τελικά, μετά τον 17ο αιώνα έγινε η βάση των αγώνων του αγγλικού λαού εναντίον του στέμματος. Αυτός ο πολιτικός πολιτισμός της Αγγλίας πέρασε και στις αποικίες της όπως η Αυστραλία. ΄Ετσι και εμείς σήμερα -και τόσοι άλλοι στον αγγλόφωνο κόσμο – είμαστε οι άμεσοι «δικαιούχοι των συνταγματικών ελευθεριών» που όρισε πριν από οκτώ ακριβώς αιώνες η Magna Carta. ΄Αρα είναι όντως μία πολύ σημαντική ιστορική επέτειος.
ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Μέσα στα πλαίσια και στο πνεύμα της Στήλης, η Magna Carta είναι οι δύο ελληνικές λέξεις μας Μέγας Χάρτης. Πέρασαν πρώτα στα Λατινικά και εν συνεχεία στα Αγγλικά – με την άγνωστη και μυστήρια γλωσσική και εννοιολογική δύναμη – κάτι πολύ σημαντικού που αρχικά οι ΄Αγγλοι δεν καταλάβαιναν, αλλά αυτό έγινε το «σήμα κατατεθέν» ενός πολύ σπουδαίου εγγράφου. Σημειωτέον εδώ πως η Magna Carta είναι γραμμένη στα Λατινικά. Σημειώστε επίσης εδώ, πως η λατινική γλώσσα είναι θυγατέρα της ελληνικής και πως η γλώσσα είναι η βάση κάθε ανθρώπινου πολιτισμού.
Το ελληνικό επίθετο ο Μέγας, η Μεγάλη, το Μέγα, που μάς έχει δώσει εκατοντάδες παράγωγες λέξεις στη γλώσσα μας, οι …ινδοευρωπαίοι «επιστήμονες» λένε πως δεν είναι καθόλου ελληνικό, αλλά προέρχεται από αμάρτυρο …ινδοευρωπαϊκό θέμα *mega, που ως εκ θαύματος μυρίστηκαν πως σημαίνει: μεγάλος και ογκώδης, παρακαλώ! Τους προσπερνάμε εδώ όλους αυτούς ως ανάξιους λόγου! ΄Οσο για το χαρτί και χάρτη λένε πως προήλθε από ελληνική ρίζα και πρωτογράφτηκε στα Λατινικά ως Charta και κατέληξε σε Carta. (Δύσκολη η αλφαβητική πολιτογράφηση του ελληνικού Χ στα Λατινικά!).
Ο ΜΕΓΑΣ ΚΑΙ Ο ΧΑΡΤΗΣ …ΕΤΕΚΟΝ!
Ο Μέγας λοιπόν έγινε στα Λατινικά Magnus, Magna, Magnum και έδωσε πάμπολλα παράγωγα που πέρασαν σαν γρήγορο ποτάμι και στα Αγγλικά. Το ίδιο έγινε και με τον χάρτη και χαρτί. Οι Λατίνοι τον πήραν και τον ορθογράφησαν ως Chart και έτσι μπήκε στα Αγγλικά.
Ο Μέγας και ο Χάρτης παρήγαγαν στα Αγγλικά πολλές σημαντικές λέξεις ολκής. Ας δούμε μόνο μερικές δειγματοληπτικά:
Α.) From Greek Μέγας = Magnitude, magnanimity, magnanimous. magnate, magnificent, magnify, magistrate, majesty, major, mayor, master, maxim, maximum, main, mister, miss, mistress και πολλές άλλες που ο Μέγας τις έκανε όντως μεγάλες με ελληνικό αίμα και απαρχή! ΄Ηταν αίνιγμα – θαρρώ – για όλους σας το πού βρήκαν οι ΄Αγγλοι τον Mister, τον Master και την …Her Majesty! Λέτε αυτή να το γνωρίζει αυτό;΄Ακρως αμφίβολο!
Β.) From Greek Χάρτης = Card, cart, cartel, cartoon, cartouche, cartulary, chart, charter και αρκετές άλλες, αλλά ήδη σας κούρασα και σας ευχαριστώ πολλαπλά για τη …χαρτογραφημένη σας μεγαλοσύνη!
ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΜΥΘΙΟ ΜΑΣ
Είναι όντως μία πολύ σημαντική επέτειος σήμερα και ειδικότερα για όλο τον αγγλόφωνο κόσμο. Η Μάγκνα Κάρτα σηματοδοτεί τη νέα εποχή πως «όλοι οι άνθρωποι μπροστά στο νόμο είναι ίσοι – φτωχοί και ασήμαντοι πολίτες, αλλά και βασιλιάδες – και ότι όλοι πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα».
Αν και η Magna Carta δεν προσδιόρισε επακριβώς δικαιώματα και ελευθερίες, έγινε όμως το εφαλτήριο από όπου ξεπήδησε ζωντανά η αρχαία μας ελληνική Δημοκρατία και κατοχύρωσε οριστικά και τελεσίδικα το σύγχρονό μας πολιτισμό.
Τέλος, η Μάγκνα Κάρτα σήμερα θεωρείται από όλους ως ένα από τα πλέον σημαντικά νομικά έγγραφα στην εξέλιξη της σύγχρονης δημοκρατίας και αποτέλεσε το σημείο αναφοράς στη μάχη για τη θεμελίωση της ανθρώπινης ελευθερίας.