Κατά τη διάρκεια του Ιουνίου, οι επιπτώσεις των ατελέσφορων διαπραγματεύσεων της Ελλάδας με τους εταίρους της Ευρωζώνης, καθώς και οι ενδοκομματικές τριβές στις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ, επιδείνωσαν περαιτέρω την ήδη οικτρή κατάσταση της οικονομίας, αφού τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού μειώθηκαν κατά 701 εκατομμύρια ευρώ.
Σε μεγάλο βαθμό αυτό αποδίδεται στην καθυστέρηση εκ μέρους μεγάλου αριθμού φορολογουμένων της καταβολής των φορολογικών τους υποχρεώσεων, αλλά και στη μείωση των καταναλωτικών συνηθειών των πολιτών, λόγω του κλίματος αβεβαιότητας που επικρατούσε στη χώρα.
Για την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης φέρνει ο πρώην Υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, με την παρελκυστική πολιτική που είχε υιοθετήσει στις διαπραγματεύσεις με τους ομολόγους του στο Eurogroup.
Ιδιαίτερη βαρύτητα για την υπευθυνότητα του Γιάνη Βαρουφάκη για το αδιέξοδο που οδήγησε τις διαπραγματεύσεις έχουν οι παρατηρήσεις του κ. Πάνου Λαζαράτου, Καθηγητή του Διοικητικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακολουθεί η τελευταία παράγραφος από το άρθρο του με τίτλο «Περί ευθυνών του κ. Βαρουφάκη», ‘Η Καθημερινή’, 17/7/15:
«Ας μη γελιόμαστε! Ο κ. Βαρουφάκης ομολόγησε ότι επιχείρησε με σφετερισμό της ιδιότητάς του ως υπουργός να διαταράξει την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος. Γιατί η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η κατάληψη της Τράπεζας της Ελλάδος, το παράλληλο νόμισμα, η μυστική προετοιμασία της δραχμής, δίχως συνεννόηση με κανέναν και αντίθετα προς τη ρητή εντολή του λαού, συνιστούν διαταραχή της ομαλής λειτουργίας του πολιτεύματος. Ο κ. Λοβέρδος ζητάει την κλήση του τέως υπουργού Οικονομικών ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής για το μνημόνιο, λόγω της περί Grexit εισηγήσεώς του. Καλή αρχή, που όμως δεν αρκεί!
Οι εισαγγελείς θα πρέπει να ασχοληθούν με το κατά πόσον οι πράξεις και οι παραλείψεις του κ. Βαρουφάκη εμπίπτουν τουλάχιστον στο πραγματικό τού άρθρου 134 §2 (β) του Ποινικού Κώδικα αλλά και σε άλλες ποινικές διατάξεις. Τώρα, όχι αύριο».
Ενόψει αυτών των εξελίξεων ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας, δέχθηκε στις 13 Ιουλίου, ομολογουμένως κάτω από ασφυκτικές πιέσεις, ένα τρίτο «μνημόνιο», ύψους 86 δισεκατομμυρίων ευρώ, για μια τριετία.
Ο ίδιος ομολόγησε πως η συμφωνία είναι σκληρή και επώδυνη, αλλά αναγνωρίζει πως κάτω από τις υφιστάμενες συνθήκες οποιαδήποτε άλλη επιλογή θα ήταν καταστροφική.
Η ΒΟΥΛΗ ΨΗΦΙΣΕ ΤΟ ΝΕΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ
Στις 14 Ιουλίου κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας με τους εταίρους, καθώς και τα μέτρα που προτείνει να λάβει η Κυβέρνηση για τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, για τις αυξήσεις φόρων και για περικοπές σε συντάξεις.
Στην ψηφοφορία της 16ης Ιουλίου, από τους 299 βουλευτές που ήταν παρόντες, 229 ψήφισαν «ναι» για τη συμφωνία, 64 ψήφισαν «όχι», και 6 δήλωσαν «παρών», με άλλα λόγια δεν πήραν θέση.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει το γεγονός ότι από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ 32 ψήφισαν «όχι», 6 δήλωσαν «απών», και μία βουλευτής απουσίασε. Με άλλα λόγια, 39 κοινοβουλευτικά μέλη του ΣΥΡΙΖΑ δεν ψήφισαν υπέρ της συμφωνίας με τους Ευρωπαίους που υπέγραψε ο αρχηγός του κόμματός τους, και πρωθυπουργός της Ελλάδας!
Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι μεταξύ των 39 που δεν ψήφισαν υπέρ ήταν τρεις υπουργοί της Κυβέρνησης, και η Πρόεδρος της Βουλής, Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Οι υπουργοί που δεν ψήφισαν υπέρ του νομοσχεδίου ήταν ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο Δημήτρης Στρατούλης και ο Κώστας Ήσυχος
Σύμφωνα με την εφημερίδα ‘Η Καθημερινή’, 16/7/15, «Στην ομιλία της, τέλος η Ζωή Κωνσταντοπούλου έκανε χρήση βαρύτατων εκφράσεων, προκειμένου για ακόμα μία φορά να καταδείξει την διαφωνία της στην κυβερνητική και πρωθυπουργική επιλογή. Ενδεικτικό είναι ότι μεταξύ άλλων έκανε λόγο για «μαύρη μέρα για την Δημοκρατία», «ενταφιασμό της κοινοβουλευτικής λειτουργίας», και «κοινωνική γενοκτονία».
Σε αντίθεση, σύμφωνα με την εφημερίδα ‘Έθνος’ (16/7/15) ο Υπουργός Οικονομίας, κ. Γιώργος Σταθάκης, έκανε την ακόλουθη παρατήρηση: «Είναι μια δύσκολη συμφωνία, ένα δύσκολο πρόγραμμα αλλά υπό τις παρούσες συνθήκες είναι η καλύτερη διάσωση για τη χώρα, και έκανε λόγο για στιγμές ευθύνης».
Στο κύριό της άρθρο με τίτλο «Το καθήκον του κ. Τσίπρα», η εφημερίδα ‘Το Βήμα’, 16/7/15, γράφει τα ακόλουθα, μεταξύ άλλων: «Η ψηφοφορία στη Βουλή κατέδειξε με σαφήνεια ότι υπάρχει μια ευρύτατη πολιτική πλειοψηφία, για πρώτη φορά τα τελευταία πέντε χρόνια, υπέρ της συμφωνίας που διασφαλίζει την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Κατέδειξε όμως παράλληλα ότι υπάρχει και ένα βαθύτατο ρήγμα στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, που εγκυμονεί κινδύνους για την πολιτική σταθερότητα της χώρας.
{…} Η κρίσιμη κατάσταση της οικονομίας και οι μεγάλες εκκρεμότητες που παραμένουν για την ολοκλήρωση της συμφωνίας, καθιστούν αναγκαίο, όχι μόνο να μην διαταραχθεί αλλά και να συνεχιστεί η συναίνεση που επιτεύχθηκε στη Βουλή».
Σε συνέντευξη που είχε δώσει ο κ. Τσίπρας δύο ημέρες πριν από την ψηφοφορία στη Βουλή, τόνισε πως μια επιστροφή της χώρας στη δραχμή θα ήταν απόλυτη καταστροφή για τους οικονομικά αδύνατους πολίτες, λέγοντας πως ένας συνταξιούχος που παίρνει 800 ευρώ, θα έπαιρνε 800 δραχμές, και με αυτές θα έβγαζε τρεις ημέρες και όχι ένα μήνα.
Σε αντίθεση, εκείνοι που μετέφεραν τα χρήματά τους στο εξωτερικό, ύψους 250 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα αγόραζαν τη μισή Ελλάδα. Οι φτωχοί θα πέρναγαν τραγικά, και οι πλούσιοι «ζωή και κότα»!
ΠΙΘΑΝΟ ΝΕΟ ΣΧΗΜΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Μετά από την ψηφοφορία στη Βουλή την περασμένη Πέμπτη και την άρνηση 39 κοινοβουλευτικών μελών του ΣΥΡΙΖΑ να ψηφίσουν τη συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους για το δάνειο-μνημόνιο των 86 δισεκατομμυρίων ευρώ, δημιουργείται το ερώτημα πώς η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα περάσει τα επόμενα νομοσχέδια για τις διάφορες πτυχές της συμφωνίας, αφού δεν θα έχει πλειοψηφία χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των κομμάτων της Αντιπολίτευσης.
Η Κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα ξεκίνησε τη θητεία της με 162 βουλευτές, από τους οποίους οι 149 ήταν του ΣΥΡΙΖΑ και οι 13 των ΑΝΕΛ. Μετά από την αρνητική στάση των 39 κοινοβουλευτικών μελών του ΣΥΡΙΖΑ την περασμένη Πέμπτη, ο αριθμός των μελών του κυβερνητικού συνασπισμού που υποστηρίζει τα νέα μέτρα της Κυβέρνησης μειώθηκε στα 123.
Εν όψει αυτών των εξελίξεων η Κυβέρνηση δεν διαθέτει τα 151 μέλη, απαραίτητα για την ψήφιση νομοσχεδίων, όπως προβλέπει το Σύνταγμα. Για να ξεπεραστεί αυτό το κώλυμα, η Κυβέρνηση θα πρέπει είτε να κηρύξει νέες εκλογές, είτε να προσεταιρισθεί κάποια από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης για να μπορέσει να περάσει τα επόμενα μέτρα, τα οποία είναι επείγοντα.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι όμως έχουν κάνει γνωστή στην Κυβέρνηση την αντίρρησή τους για εκλογές στο άμεσο μέλλον, καθότι κρίνουν πως οι εκλογές θα επιτείνουν την οικονομική κρίση και ίσως οδηγήσουν σε νέους, απρόβλεπτους κινδύνους. Εξάλλου έχουν το προηγούμενο των πρόωρων εκλογών της 25ης Ιανουαρίου 2015, με την επιδείνωση της οικονομικής κρίσης.
Μια εναλλακτική λύση είναι ο σχηματισμός Κυβέρνησης που θα απαρτίζεται από τα κόμματα ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, Ποταμιού, και ΠΑΣΟΚ.
Μια άλλη προοπτική είναι ο σχηματισμός Οικουμενικής Κυβέρνησης ειδικού σκοπού, που θα απαρτίζεται από τα κόμματα που ψήφισαν τη συμφωνία την περασμένη Πέμπτη, δηλαδή ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, Ν.Δ., Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα με τους υπέρμαχους αυτής της λύσης μια τέτοια Οικουμενική Κυβέρνηση μπορεί να ασκήσει εξουσία για ένα διάστημα, μέχρι να σταθεροποιηθεί λίγο η οικονομία της Ελλάδας.
Από τα παραπάνω προκύπτει πως πολλά είναι τα διλήμματα του Αλέξη Τσίπρα, και που θα πρέπει να αντιμετωπισθούν στις επόμενες ημέρες. Το ερώτημα βεβαίως είναι αν τα κόμματα της Αντιπολίτευσης είναι διατεθειμένα να επωμισθούν μέρος της ευθύνης για τα σκληρά μέτρα που θα εφαρμοσθούν ως αποτέλεσμα της μέχρι τώρα αναποφασιστικότητας της Κυβέρνησης.
Πάντως το εθνικό συμφέρον θα εξυπηρετηθεί καλύτερα από το σχηματισμό μιας Οικουμενικής Κυβέρνησης κάτω από τις ισχύουσες συνθήκες. Κρίσιμη θα είναι η ψηφοφορία για δεύτερο νομοσχέδιο σχετικά με άλλα μέτρα του τρίτου μνημονίου την Τετάρτη, 22 Ιουλίου (το άρθρο αυτό γράφτηκε την Τρίτη, 21/7).
Ας ελπίσουμε πως τα κόμματα της Αντιπολίτευσης θα στηρίξουν την Κυβέρνηση και αυτήν τη φορά, για το καλό της χώρας.
