“Να τρώτε πολλά λαχανικά και να αποβάλλετε το άγχος”.
Αυτή είναι η συνταγή της μακροζωίας κατά την Ματίνα Νοταρά, η οποία στις 3 Ιουνίου μπήκε στο «κλαμπ» των εκατοντάχρονων.
“Είναι θαυμάσιο, γιατί στα εβδομηκοστά της γενέθλια είχε πει ‘δεν έχω πολύ δρόμο μπροστά μου Μαίρη.’ Από τότε έχουν περάσει τριάντα χρόνια και βρίσκεται ακόμα εδώ! Είναι απίστευτο” μας λέει η κόρη της Μαίρη Νοταρά, 66 χρόνων.
Η Ματίνα βέβαια -ή αλλιώς Σταματούλα το γένος Κόπμινου- δεν έχει σχέση με τους εκατοντάχρονους όπως τους φαντάζεστε.
Αντιμετωπίζοντας σε πολλές περιστάσεις τη ζωή με περισσό θράσος, όπως μας εξηγεί η κόρη της, η Ματίνα συνεχίζει να θυμίζει περισσότερο τον εαυτό της στα 27 της χρόνια, όταν κατατάχθηκε στον Αυστραλιανό στρατό γυναικών.
Υπηρετούσε στο Wallangarra, 190 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Brisbane και εκτελούσε χρέη γραμματέα, με καθήκοντα όπως η προετοιμασία και η μετάφραση απόρρητων διαταγών για τον στρατηγό Douglas McArthur. Οι ιστορίες που περισσότερο έχουν χαραχθεί στο νου της και στη θύμησή τους το πρόσωπό της λάμπει, είναι οι στιγμές «κατεργαριάς» που μοιράστηκε με τους συναδέλφους της.
“Υπήρχαν φορές, μου έχει πει, που έφευγαν στα κρυφά και πήγαιναν στο σινεμά, ενώ δεν είχαν άδεια για κάτι τέτοιο. Άλλοτε, πάλι, πήγαιναν και έπαιρναν φρούτα από τις διπλανές φάρμες” εξηγεί η Μαίρη.
Όμως η ανάμνηση που ξεχωρίζει στο μυαλό της είναι η στιγμή της επίσκεψης του Αμερικανού στρατηγού Douglas MacArthur, όταν αυτή νοσηλευόταν στο στρατιωτικό νοσοκομείο λόγω δυσεντερίας.
Εκεί είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει χειραψία με τον στρατηγό και, μάλιστα, «την προσέγγισε ο ίδιος για να της μιλήσει», μας μεταφέρει η κόρη της. «Ήταν πραγματικά μια ιδιαίτερη στιγμή για αυτήν».
Όσο για τις αναμνήσεις που ακολούθησαν στη ζωή της Ματίνας, είχαν πλέον αποκλειστικό επίκεντρο την οικογένειά της, το σύζυγό της Peter Νοταρά και τα τέσσερα παιδιά τους.
Την ήρεμη ζωή τους στο Brisbane, ήρθε να ταράξει ο ξαφνικός θάνατος του συζύγου, μόλις 17 χρόνια μετά το γάμο τους. Αποτέλεσμα ήταν η Ματίνα στα 48 της να βρεθεί αντιμέτωπη με την πρόκληση να μεγαλώσει ολομόναχη τα τέσσερα ανήλικα παιδιά τους.
“Ήταν πραγματικά δύσκολο να το διαχειριστεί… όμως, ευτυχώς, τα κατάφερε και το ξεπέρασε” λέει η Μαίρη καθώς θυμάται την ταραγμένη εποχή που ακολούθησε το θάνατο του πατέρα της.
Η Ματίνα ανέκαμψε, συνέχισε να προχωρά και να εξελίσσεται ως άτομο με στόχους και φιλοδοξίες, χωρίς ποτέ η ηλικία να στέκεται εμπόδιο σε ό,τι επιχειρούσε.
Είχε, μάλιστα, ως γνώμονα ένα ρητό που το είχε κάνει τρόπο ζωής: ‘Εάν έχεις κάτι και δεν το χρησιμοποιείς, θα το χάσεις’.
Έτσι προέκυψε, όταν είχε πλέον ξεπεράσει τα 50, η απόφασή της να εκπληρώσει δύο από τα μεγαλύτερα όνειρά της: να οδηγήσει και να πετάξει.
“Δεν οδηγούσε ποτέ. Αφότου πέθανε ο πατέρας, ο αδελφός μου αγόρασε ένα αμάξι και τότε ήταν που ξεκίνησε οδήγηση και μετά μαθήματα πτήσης” αναπολεί η Μαίρη και ο τόνος της δείχνει έναν αμέριστο θαυμασμό για τις προσπάθειες της μητέρας της.
Αν και υποφέρει από οστεοαρθρίτιδα και παρά τις εγχειρήσεις στις οποίες έχει υποβληθεί στους γοφούς, στα γόνατα και στους ώμους, σύμφωνα με το γιατρό της η υγεία της Ματίνας βρίσκεται ακόμη σε καλή κατάσταση.
“Χρειάζεται μόνο να παίρνει ένα χάπι για την πίεση, μισή δόση κάθε πρωί και μισή το βράδυ. Πέρα από αυτό, δεν παίρνει άλλα φάρμακα” λέει η κόρη της.
Όπως είναι αναμενόμενο, όμως, από μια μεγάλη σε διάρκεια ζωή δεν είναι δυνατό να λείπουν και οι δυσάρεστες στιγμές. Εκτός από τον πρόωρο χαμό του συζύγου της, η Ματίνα βίωσε τον μεγαλύτερο εφιάλτη που μπορεί να ζήσει ένας γονιός – την απώλεια ενός παιδιού.
Πριν από έξι χρόνια, ο «προστάτης» της οικογένειας, ο μοναχογιός της Andy, έχασε τη ζωή του εξαιτίας του τσιγάρου. Το μόνο θετικό -αν μπορεί κανείς να πει κάτι τέτοιο- μέσα από τις απώλειες και τα δεινά είναι πως έφεραν τις γυναίκες του σπιτιού πιο κοντά.
“Φροντίζουμε η μία την άλλη, έχουμε παραμείνει δεμένες” θα εξηγήσει η Μαίρη.
“Η μητέρα πάντοτε μας έλεγε ‘δεν πρέπει να μαλώνετε, πάντοτε να επιδιώκετε να τα βρίσκετε και να μην κρατάτε κακίες ανάμεσά σας”
Εκτός από το χρόνο που περνά με την οικογένειά της, η Ματίνα πηγαίνει τέσσερις φορές την εβδομάδα σε ένα κέντρο για ηλικιωμένους. Εκεί απολαμβάνει το πρωινό της τσάι, βλέπει ταινίες, παίρνει μέρος σε παιχνίδια, εορταστικές εκδηλώσεις και εκδρομές.
Για την γιαγιά με τα επτά εγγόνια και τα 17 δισέγγονα, αυτό που της προσφέρει τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση πέρα από κάθε άλλο, είναι μια έξοδος με καλή κουβέντα και το αφέψημα της επιλογής της.
“Θέλει συνέχεια να πηγαίνει για καφέ!” παραδέχεται η κόρη της, γελώντας.
“Δεν μένουμε ποτέ σπίτι, ποτέ! Ούτε το Σαββατοκύριακο, καθόλου. Για την ακρίβεια, ήθελε να επισκεφθεί τα ελληνικά νησιά για να γιορτάσει τα εκατοστά της γενέθλια!”
Μπορεί η επιθυμία της να μην εκπληρώθηκε για πρακτικούς λόγους, ωστόσο, η γιορτή για τα εκατοστά της γενέθλια είχε θέμα την Ελλάδα.
“Πιστεύω ότι ήταν ενθουσιασμένη που πολλά μέλη της τοπικής κοινότητας ήρθαν και της πρόσφεραν λουλούδια και όλοι ήταν τόσο καλοί απέναντί της” λέει η Μαίρη.
Λίγα λεπτά κουβέντας με την Μαίρη αρκούν για να καταλάβει κανείς τον ισχυρό δεσμό που έχει αναπτύξει με τη μητέρα της.
Τις ελεύθερες ώρες που της απομένουν, όταν δεν εργάζεται, τις περνά προσπαθώντας να κάνει τη ζωή της Ματίνας όσο το δυνατόν πιο άνετη.
Και παρ’ ότι η Ματίνα λαμβάνει τέτοια αφοσίωση και φροντίδα από την κόρη της, η Μαίρη επιμένει πως αυτή είναι στην πραγματικότητα η τυχερή της υπόθεσης.
“Η μητέρα μου δεν είναι γκρινιάρα, είναι εύκολος άνθρωπος. Δεν παραπονιέται για τίποτα, απλώς δέχεται τη ζωή όπως έρχεται και την απολαμβάνει” εξηγεί.
Αστειεύεται βέβαια για το αν θα σταθεί και αυτή εξίσου τυχερή να έχει κάποιον να την προσέχει όταν φτάσει αυτή η ώρα.
“Ρωτάω όλες τις ανιψιές και τους ανιψιούς μου. Τους λέω ‘τι θα γίνει, θα με προσέχετε όταν μεγαλώσω;” λέει η Μαίρη, γελώντας.
Καθώς αναπολεί τα αποφθέγματα σοφίας της, σε αντίθεση με άλλους που μιλάνε για το τι μπορεί να συμβεί, η Μαίρη δεν θυμάται ποτέ την μητέρα της να εκφράζει τέτοιου είδους ανησυχίες.
“Πάντοτε έλεγε ‘Έχει ο Θεός’. Δεν ανησυχεί για τίποτα”.
Όπως λέει η Μαίρη, το μόνο το οποίο θα μπορούσε να της προξενήσει ανησυχία είναι πού θα πάνε στις επόμενες διακοπές τους!
“Μόλις που τελειώσαμε το πάρτι γενεθλίων και ήδη ανυπομονεί για όσα θα επακολουθήσουν.”
Στην υγειά της Ματίνας, λοιπόν, και να τα χιλιάσει.
