“Βλέπω το φόβο, την απόγνωση, την οργή και την έκκληση για βοήθεια στο πρόσωπο των ανθρώπων. Όλα αυτά μαζί με πρησμένα από το περπάτημα πόδια γερόντων. νεογέννητα να σκούζουν στην αγκαλιά της μάνας που δεν έχει φάει για μέρες. Όλα αυτά σ’ έναν ανθρώπινο χείμαρρο, σε μια κατάσταση που είναι εκτός ελέγχου και ας λένε ότι πάει προς το καλύτερο. Μόλις καλμάρουν τα νερά, οι βάρκες καταφθάνουν φορτωμένες από ανθρώπους απεγνωσμένους, η μία μετά την άλλη. Βγαίνουν έξω βρεγμένοι και κοιμούνται στο κρύο, χωρίς ένα σκέπασμα πολλοί. Γιατί πόσους να προλάβεις; Έχω μοιράσει 500 κουβέρτες, μέχρι τώρα”.

Η Έλεν Ζάχου από το Ντάργουιν της Αυστραλίας, νοσοκόμος-τραυματοφορέας, βρίσκεται εδώ και λίγες μέρες στη Λέσβο, ως εθελόντρια, μαζί με άλλους έξι εθελοντές από την οργάνωση Γιατροί του Κόσμου.

Ευαισθητοποιημένη στην ανθρώπινη δυστυχία, έχει βρεθεί πολλές φορές σε τρομακτικές καταστάσεις, όπως το σεισμό στο Νεπάλ, τον τυφώνα στις Φιλιππίνες, την τρομοκρατική επίθεση στο Μπαλί, ένιωσε την ανάγκη να είναι εκεί όπου θα μπορούσε να δώσει χέρι βοηθείας. Η έκκλησή της για συγκέντρωση χρημάτων που θα τής επέτρεπαν, μαζί με τους συναδέλφους της, να βοηθήσουν πρακτικά τους πρόσφυγες που συρρέουν κατά χιλιάδες στο νησί της Λέσβου, βρήκε ανταπόκριση.

“Σε πολύ μικρό διάστημα, συγκέντρωσα $20.000. Με αυτά αγοράζουμε κουβέρτες, φάρμακα, νερό, τρόφιμα, παπούτσια για τους πρόσφυγες. Δεν τα έφερα μαζί μου. Αποφάσισα να αγοράσω όλα αυτά από τους ντόπιους που οι δουλειές τους έχουν πληγεί από τη φοβερή κατάσταση που επικρατεί στο νησί. Κρατώ αποδείξεις για το κάθε τι” λέει, με κομμένη ανάσα, προσπαθώντας, σ’ αυτήν την τηλεφωνική επικοινωνία να δώσει όλα αυτά που βλέπει και ζει.

ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

“Ποτέ δεν περίμενα να βρεθώ σε ένα τέτοιο χάος. Η κατάσταση είναι πλέον ανεξέλεγκτη. Οι πρόσφυγες έχουν εξαγριωθεί, γιατί οι περισσότεροι είναι εκτεθειμένοι στα στοιχεία της φύσης. Κοιμούνται στους δρόμους. Βιάζονται να μπουν στα καράβια και να φύγουν. Περιμένουν σε ουρές για να καταγραφούν, αλλά και αυτοί που είναι καταγεγραμμένοι δεν φεύγουν άμεσα.

Προχθές άναψαν φωτιές στη μέση του δρόμου για να ζεσταθούν.

Οι Αρχές δυσκολεύονται να τους ελέγξουν. Οι αστυνομικοί που μέτρησα προχθές, ήταν τέσσερις και προσπαθούσαν να επιβάλουν την τάξη ανάμεσα σε χιλιάδες που είχαν εξαγριωθεί. Δεν αρκούν μόνο τα τρόφιμα. Χρειάζεται ανθρώπινο δυναμικό για να μπορέσει να επιφέρει την τάξη σε μια κατάσταση που, ούτως ή άλλως, είναι ανεξέλεγκτη” λέει με μια ανάσα η κ. Ζάχου.

Εγώ γνωρίζω ότι το πρωί της ίδιας μέρας, ο δήμαρχος Λέσβου, Σπύρος Γαληνός, μιλώντας στην πρωινή εκπομπή της ΕΡΤ, χαρακτήρισε το πρόβλημα “εκρηκτικό”. “Είμαστε στο σημείο μηδέν πριν από την έκρηξη. Υπάρχουν περίπου επτά με οκτώ χιλιάδες πρόσφυγες που είναι καταγεγραμμένοι και περιμένουν να φύγουν. Τα πλοία δεν επαρκούν” δήλωσε ο δήμαρχος, απευθύνοντας έκκληση να δρομολογηθούν περισσότερα πλοία το ταχύτερο δυνατό. “Δεν θέλω απλώς μερικά πλοία, θέλω στόλο” τόνισε ο Σπύρος Γαληνός.

Στη συνέχεια, ο ίδιος , ορμώμενος από τις ταραχές που ξέσπασαν στο λιμάνι της πόλης, προειδοποιεί ότι “είναι ορατός ο κίνδυνος να χυθεί αίμα”.

ΑΠΙΣΤΕΥΤΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

“Παρ’ ότι ήμουν προετοιμασμένη και δεν ήταν η πρώτη φορά που βρισκόμουν αντιμέτωπη με την απρόσμενη τραγωδία χιλιάδων ανθρώπων, δεν περίμενα να δω αυτήν την εξαθλίωση. Γέροι με πρησμένα πόδια από τα χιλιόμετρα που αναγκάζονται να περπατήσουν, μιας και δεν υπάρχουν λεωφορεία για να τους μεταφέρουν στο λιμάνι ή στους καταυλισμούς. Μάνες με νήπια στην αγκαλιά να βγαίνουν νύχτα από τις βάρκες και να μη χωρούν στις σκηνές που ούτε και αυτές δεν αρκούν. Στην πραγματικότητα, τρέχουμε να σώσουμε ανθρώπους από την αφυδάτωση, την πείνα, το κρύο και την εξαθλίωση, αλλά αυτό που κάνουμε μοιάζει με σταγόνα μέσα στον ωκεανό. Πόσα τρόφιμα μπορείς να αγοράσεις για χιλιάδες, πόσες κουβέρτες και πόσο νερό; 

Πας να βοηθήσεις μια έγκυο, για παράδειγμα, που σού έχει πει ότι έχει να φάει τρεις μέρες και δεν ξέρεις όταν θα μπορέσεις να γυρίσεις πίσω θα την βρεις. Είναι ένας ανθρώπινος χείμαρρος που σαρώνει ό,τι βρεθεί στο διάβα του. Τα τρόφιμα, για παράδειγμα, δεν τα παίρνουν. Τα αρπάζουν από τα χέρια σου.

Θαυμάζω τους ανθρώπους του νησιού που πολλοί απ’ αυτούς μαγειρεύουν κάθε μέρα και μοιράζουν φαγητό στους πρόσφυγες. Απλοί άνθρωποι που, προφανώς, δεν είναι εύποροι, πονούν όμως για τον συνάνθρωπό τους. Στη Μυτιλήνη είδα τις πιο όμορφες εκφράσεις ανθρωπισμού. Γυναίκες να μοιράζουν ζεστό φαγητό και παπούτσια σε ξυπόλυτα παιδιά, από το υστέρημά τους. Άλλοι, απλοί άνθρωποι, να δίνουν σε πρόσφυγες ζεστά σκεπάσματα. 

Εκείνο που κάνει εντύπωση είναι ο μεγάλος αριθμός παιδιών σήμερα, καθώς και γερόντων. Είναι οι πιο ευάλωτοι και, σίγουρα, όχι εκείνοι που παραμερίζουν με αγριότητα τους άλλους για να αρπάξουν μια μπουκιά να επιβιώσουν” λέει η Έλεν Ζάχου.

Ο ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΗ ΛΕΣΒΟ

Τη Λέσβο επισκέφθηκε προχθές Τρίτη ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, για να δει ιδίοις όμμασι το πρόβλημα των προσφύγων . Εκεί συναντήθηκε και με τον καγκελάριο της Αυστρίας, Βέρνερ Φάιμαν, ο οποίος δήλωσε ότι η χώρα του θα στηρίξει τη λειτουργία των κέντρων ταυτοποίησης και καταγραφής προσφύγων.

Ο ίδιος, επίσης, διαβεβαίωσε τον κ. Τσίπρα, ότι θα υπάρξει ευρωπαϊκή υποστήριξη προς την Ελλάδα για την αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος των προσφυγικών ροών.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, από την πλευρά του, τόνισε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα σε κρίση, μια μικρή σε δυνατότητες χώρα, και η Λέσβος είναι ένα μικρό συγκριτικά νησί, που δέχεται όμως τεράστιες ροές προσφύγων, οι οποίοι έρχονται από την εμπόλεμη ζώνη της Συρίας, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη.

Αυτοί οι άνθρωποι, συνέχισε, που ταξιδεύουν χιλιάδες χιλιόμετρα φεύγοντας από τον πόλεμο και διακινδυνεύοντας τη ζωή τους στο Αιγαίο, ζητούν το αυτονόητο: τη δυνατότητα να έχουν μια ανθρώπινη συμπεριφορά, να μπορέσουν να τακτοποιηθούν σύντομα, να έχουν φαγητό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και να συνεχίσουν το μεγάλο τους ταξίδι για ένα καλύτερο μέλλον.

Δεν είναι, λοιπόν, ένα πρόβλημα ελληνικό, πρόσθεσε ο κ. Τσίπρας. Είναι ένα πρόβλημα παγκόσμιο και ευρωπαϊκό. Και ως τέτοιο, οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε από κοινού.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, κατέληξε ο πρωθυπουργός, δεν θα έχει νόημα ύπαρξης αν δεν λειτουργεί με γνώμονα την αξία της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.

Οι δύο άνδρες επισκέφθηκαν το λιμάνι της Μυτιλήνης, καθώς και τους χώρους προσωρινής φιλοξενίας και υποδοχής, όπου και ενημερώθηκαν για τις διαδικασίες υποδοχής, ταυτοποίησης και παραλαβής αιτημάτων ασύλου.

Ωστόσο η εικόνα που είδαν δεν είχε καμία σχέση με αυτό που επικρατούσε ακόμη και μέχρι την προηγούμενη μέρα στη Λέσβο. Και αυτό, γιατί το ίδιο πρωί, τα πλοία, το ένα μετά το άλλο άδειαζαν το νησί από μετανάστες.

Εκείνο που είδαν ήταν ένα δείγμα μόνο στο Λιμεναρχείο της Μυτιλήνης.