Την αντίθεσή του στην προοπτική αύξησης του Φόρου Αγαθών και Υπηρεσιών από το 10% στο 15% εξέφρασε χθες ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Bill Shorten, μιλώντας στο συνέδριο Rebuilding Foundations for Reform. «Το Εργατικό Κόμμα είναι αντίθετο στο να πληρώνουν περισσότερο οι Αυστραλοί γι’ αυτά που έχουν περισσότερο ανάγκη» ανέφερε σε μία αποστροφή του λόγου του ο κ. Shorten, τονίζοντας ότι η σχεδιαζόμενη αύξηση δεν αποτελεί, σε κανένα επίπεδο «φορολογική μεταρρύθμιση», όπως θέλει να παρουσιάσει το μέτρο η κυβέρνηση, απέφυγε, ωστόσο να επεκταθεί στην πολιτική που προτίθεται να εφαρμόσει σχετικά το Εργατικό Κόμμα, σε περίπτωση που κερδίσει την εκλογική μάχη του 2016.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, μία αύξηση του GST θα εξοικονομήσει πόρους δύο εκατομμυρίων δολαρίων, κάτι που το Εργατικό Κόμμα τονίζει πως δεν αποτελεί λύση για το έλλειμμα του προϋπολογισμού, το οποίο ανέρχεται σε 35 δισ. Σύμφωνα με τον κ. Shorten, οποιαδήποτε μεταρρύθμιση θα πρέπει να συνοδεύεται από αύξηση της παραγωγικότητας και να αποσκοπεί στην αποκατάσταση των αδικιών στην κοινωνία, με γνώμονα την ανάπτυξη.

Στην κριτική του, ο αρχηγός του Εργατικού Κόμματος βρήκε αρωγό το Αυστραλιανό Συμβούλιο Κοινωνικών Υπηρεσιών (Australian Council of Social Services – Acoss), το οποίο κλήθηκε να εξετάσει τις επιπτώσεις μίας πιθανής αύξησης του GST, καταλήγοντας ότι αυτή θα έπρεπε να είναι η έσχατη λύση της κυβέρνησης, στην προσπάθεια εξεύρεσης πόρων για τη μείωση του ελλείμματος, και την χρηματοδότηση της Υγείας και της Παιδείας. 

Ειδικότερα, σχετικά με την πρόθεση της κυβέρνησης να αντισταθμίσει την πιθανή αύξηση με περικοπές φόρων στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, το Acoss τονίζει πως μία τέτοια κίνηση θέτει συνολικά εν αμφιβόλω το δίκαιο του μέτρου. Οι ανταποδοτικές φοροαπαλλαγές μπορεί να μην διαρκέσουν και το να βασίζεται μία πολιτική σ’ αυτές ενέχει τον κίνδυνο να πέσουν τα βάρη της μεταρρύθμισης σ’ εκείνους που λιγότερο μπορούν να την αντέξουν. 

ΕΠΙΒΑΡΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ 

Σύμφωνα εξάλλου με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών και Οικονομικών Προτύπων (National Centre for Social and Economic Modelling – Natsem), το οποίο έκανε υποθέσεις εργασίας για τα προτεινόμενα μέτρα, η αύξηση του GST θα επιβαρύνει περισσότερο τα νοικοκυριά που ανήκουν στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, σε σχέση με τα υψηλότερα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι φόροι κατανάλωσης έχουν πάντοτε μεγαλύτερες επιπτώσεις στα χαμηλότερα στρώματα, καθώς δαπανούν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους. Ήδη, ο ισχύων GST του 10% στοιχίζει στα φτωχότερα νοικοκυριά το 13,4% του εισοδήματός τους, έναντι 5,9% που αναλογεί στα πλουσιότερα.

Σύμφωνα με το Natsem, μία αύξηση του GST από το 10% στο 15%, θα συγκέντρωνε 29 δισ. δολάρια ετησίως, επιβαρύνοντας τα φτωχότερα νοικοκυριά κατά 7% καιτ α πλουσιότερα κατά 3,6%. Η επέκταση του φόρου στα νωπά τρόφιμα (που θα συγκέντρωνε ένα επιπρόσθετο ποσό ύψους 7,1δισ. δολαρίων), θα επιβάρυνε τα φτωχότερα νοικοκυριά κατά 2% (ή κατά $537εκ.), ενώ τα πλουσιότερα κατά 0,6% (ή κατά $937). Αν, πάλι, όπως εξετάζεται, ο GST επεκταθεί στις υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, ύδρευσης και αποχέτευσης, θα συγκέντρωνε επιπλέον $18,6 δισ. δολάρια κατ’ έτος, επιβαρύνοντας τους φτωχότερους κατά 4,6% και τους πλουσιότερους κατά 6,6%. 

Αυτά τα στοιχεία έρχονται να προστεθούν στο οπλοστάσιο των επιχειρημάτων του Εργατικού Κόμματος, το οποίο ισχυρίζεται πως ακόμη κι αν η αύξηση του GST αντισταθμιστεί με μειώσεις της τάξης του 5% σε κάθε φορολογική κλίμακα, τα δύο τρίτα των νοικοκυριών θα επιβαρυνθούν περισσότερο. Οι επικρίσεις περί της αδικίας των προτεινόμενων μέτρων, έρχονται ύστερα από την παραδοχή εκ μέρους της κυβέρνησης ότι δεν σκοπεύει να αυξήσει συνολικά τους φόρους, αντικαθιστώντας ουσιαστικά μία σειρά φόρων εισοδήματος με τον διευρυμένο GST. 

ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ Η ΑΔΙΚΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

«Στόχος μας είναι να προσφέρουμε ένα καλύτερο φορολογικό σύστημα, με ένα καλύτερο μίγμα (φόρων)» δήλωσε σχετικά ο Υπουργός Οικονομικών, Scott Morrison, ξεκαθαρίζοντας ότι τα έσοδα από την φορολογία θα αυξηθούν με την ενίσχυση της οικονομίας που θα επιτρέψει στους Αυστραλούς να κερδίζουν περισσότερα, όχι με το να τοποθετούν νέα βάρη στις πλάτες των πολιτών. Στο δίκαιο της όποιας φορολογικής μεταρρύθμισης επικεντρώθηκε ο πρωθυπουργός, Malcolm Turnbull, σε μία προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις και να απαντήσει στην κριτική. 

«Ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να καταφέρει να επιτύχει τουλάχιστον την αύξηση των αναγκαίων εσόδων, κατανέμοντας παράλληλα το βάρος δίκαια στην κοινωνία, με τρόπο που να προσφέρει κίνητρα για την απασχόληση, την καινοτομία και τις επενδύσεις» δήλωσε, τονίζοντας πως οι πλουσιότεροι Αυστραλοί θα πρέπει να καταβάλουν περισσότερους φόρους, καθώς έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν περισσότερα. Επισημαίνοντας παράλληλα πως η Αυστραλία είναι η χώρα με την μεγαλύτερη εξάρτηση από την φορολογία προσώπων και επιχειρήσεων, μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, με εξαίρεση την Δανία, ο πρωθυπουργός τόνισε πως περίπου 300 χιλιάδες Αυστραλοί θα κληθούν να πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος, καθώς θα αλλάξουν φορολογική κλίμακα στα επόμενα δύο χρόνια, κάτι που θα σημαίνει πως σε διάστημα δεκαετίας, αν δεν επιβληθούν περικοπές στην φορολογία εισοδήματος, οι μισοί φορολογούμενοι θα ενταχθούν στα υψηλότερα φορολογικά κλιμάκια. 

Η άποψη αυτή έδωσε την ευκαιρία στον σκιώδη Υπουργό Οικονομικών, Chris Bowen, την ευκαιρία να εξαπολύσει μία ακόμη επίθεση, σχολιάζοντας: «Δηλαδή, κάθε φορά που θα αλλάζουν οι πολίτες φορολογική κλίμακα, θα αυξάνουμε τον GST; Αυτό είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε».