Σε μία πρωτοφανή συμφωνία κατέληξε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση με τις επιμέρους πολιτειακές κυβερνήσεις, καθώς η Κοινοπολιτεία συναίνεσε, για πρώτη φορά, μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μέρος των εσόδων από την φορολογία εισοδήματος να διανέμεται στις Πολιτείες.
Σε αντάλλαγμα, οι πολιτειακές κυβερνήσεις παραχωρούν στην Κοινοπολιτεία το δικαίωμα να κρατήσει το σύνολο των εσόδων από την σχεδιαζόμενη αύξηση του Φόρου Αγαθών και Υπηρεσιών (Goods and Services Tax – GST).
H συμφωνία επισφράγισε την προχθεσινή συνάντηση των πολιτειακών Υπουργών Οικονομικών με τον ομοσπονδιακό ομόλογό τους, Scott Morrison, στο Σίδνεϊ, όπου ο θησαυροφύλακας της Νότιας Αυστραλίας, Tom Koutsantonis, έθεσε επί τάπητος την η πρόταση του Πρέμιερ, Jay Weatherill, να διατεθεί το 17,5% του φόρου εισοδήματος στις πολιτείες, προκειμένου να το αξιοποιήσουν κατά βούληση. Παρόμοια πρόταση κατέθεσε χθες στον πρωθυπουργό, Malcolm Turnbull, ο πρέμιερ της Νέας Νότιας Ουαλίας, Mike Baird, στο πλαίσιο της σύσκεψης κορυφής του Συμβουλείου των Αυστραλιανών Κυβερνήσεων (Council of the Australian Governments – COAG).
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, με τον τρόπο αυτό, οι πολιτείες θα καταφέρουν να αυξήσουν τα έσοδά τους κατά $5 δισ. μέχρι το 2020, αντισταθμίζοντας έτσι τις απώλειες που έχουν επιφέρει οι περικοπές στην χρηματοδότηση της παιδείας και της υγείας που περιλαμβάνονταν στον προϋπολογισμό του 2014. Επιπλέον, για την δεκαετία 2020 – 2030, οι Πολιτείες θα εισπράξουν τα έσοδα από την αλλαγή συντελεστή φορολογικής κλίμακας, στην οποία θα υποπέσουν οι φορολογούμενοι λόγω του πληθωρισμού, αξιοποιώντας τα χρήματα αυτά για την χρηματοδότηση των σχολείων και των νοσοκομείων.
Δεδομένου ότι ο φόρος εισοδήματος αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό από τον GST, η αξιοποίηση αυτών των χρημάτων από τις πολιτείες, θα τους δώσει μεγαλύτερη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις των τομέων της υγείας και της παιδείας.
Ο ομοσπονδιακός θησαυροφύλακας, Scott Morrison, εξέφρασε την πρόθεση να εξετάσει το ζήτημα «χωρίς προκατάληψη», εκφράζοντας παράλληλα την αντίθεσή του στην αξιοποίηση των εν λόγω εσόδων για να καλυφθούν οι μαύρες τρύπες στα ταμεία των Πολιτειών.
«Οι Πολιτείες ενδιαφέρονται για την προοπτική της φορολογικής τους βάσης στο πέρασμα του χρόνου. Έχουν εκθέσει εύλογα επιχειρήματα και είναι χαρά μας να συνεργαζόμαστε για την επίλυση αυτών των ζητημάτων, αλλά δεν πρόκειται να διορθωθούν με την αύξηση της φορολογίας και τη διάθεση των εσόδων που θα προκύψουν από αυτήν. Αυτό απλώς θα επιβραδύνει την οικονομία μας, θα καθυστερήσει την ανάπτυξη και δεν θα βελτιώσει τα οικονομικά τους, οπότε αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης, η αύξηση του GST από το 10% στο 15%, θα αποφέρει έσοδα της τάξης των 34 εκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία η κυβέρνηση επιθυμεί να αξιοποιήσει ως αντιστάθμισμα για περικοπές στην φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, αλλά και για να ανακουφίσει τους φορολογούμενους στα μεσαία και χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, οι οποίοι θα πληγούν περισσότερο από την αύξηση.
