Το ταξίδι μας στην Ελλάδα μία φορά το χρόνο με το σύζυγό μου είναι μη διαπραγματεύσιμο… από τη μητέρα μου! Δεν μας το λέει, αλλά το λένε τα μάτια της. Ευτυχώς, λατρεύουμε και οι δύο να ταξιδεύουμε ανά την Ελλάδα κάθε χρόνο, αλλά αυτή τη φορά αποφασίσαμε να αλάξουμε πορεία. Πέρα από την Άνδρο, τη γεννέτειρα της μαμάς που είναι μόνο δύο ώρες από την Αθήνα, αποφασίσαμε να γίνουμε τουρίστες και να κάνουμε ένα οδοιπορικό στην Δυτική Πελοπόννησο με κατάληξη τη Λευκάδα, από όπου και οι ρίζες του συζύγου. Για όσους, λοιπόν, επιθυμούν να κάνουν κάτι διαφορετικό όταν επισκεφθούν την Ελλάδα, ίσως η παρακάτω καταγραφή τούς φανεί χρήσιμη.
Πρώτη εβδομάδα, Άνδρος:
Ένα νησί αφιλόξενο τουριστικά για κάποιους, αλλά ατόφιο πολιτισμικά για κάποιους άλλους. Τι να πρωτοπείς για τα πεντακάθαρα νερά της που είναι ανέγγιχτα από ξενοδοχειακές μονάδες και γιοτ. Οι Ανδριώτες καπεταναίοι και εφοπλιστές έφεραν χρήματα στο νησί, αλλά άφησαν τις τουριστικές διεισδύσεις για τα άλλα νησιά. Γι’ αυτό το λόγο, την Άνδρο ή την αγαπάς ή δεν την πας! Όπως κι αν το δεις, το νησί είναι γι’ αυτούς που πριτιμούν αυτό που δεν ξέρουν οι πολλοί και είναι αρκετά τα κρυμμένα μυστικά της.
Ο σύζυγός μου φέτος, λοιπόν, αποφάσισε να κάνει μαθήματα καταδύσεων (μιας και ήταν σε πολύ καλύτερη τιμή από την Αυστραλία)! Απ’ ό,τι μας εέλεγε ο δάσκαλος καταδύσεων, Νίκος, του Scub Andros Hotel Perrakis, το Αιγαίο (και γενικότερα η Μεσόγειος) έχει τέτοιο υποθαλάσσιο πλούτο που θα μπορούσε να μετατραπεί σε καταδυτικό προορισμό για τουρίστες, όπως είναι φερ’ ειπείν η Μάλτα. Είναι πραγματικά μία πολύ καλή ιδέα!
Ωστόσο, αυτό που κέρδισε τον σύζυγο, ήταν το πόσο εγκαρδίως και αφιλοκερδώς του φέρθηκαν. Αυτή η ζεστασιά, μου λέει, είναι που κάνει τους Έλληνες να ξεχωρίζουν. Και όχι μόνο εκεί, αλλά όπου πήγαμε στην Ελλάδα είχαμε την ίδια αντιμετώπιση.
Δεύτερη εβδομάδα, Δυτική Πελοπόννησος:
Γυρνώντας στην Αθήν από την Άνδρο, παίρνουμε την Αθηνών – Τριπόλεως και οδεύουμε προς το Ναύπλιο με πρώτο σταθμό τις Μυκήνες με τη φημισμένη Πύλη των Λεόντων, τα γύρω μνημεία και ένα υπερσύγχρονο καταπληκτικό μουσείο. Συναντάμε ένα ζευγάρι Αμερικανών φιλελλήνων που με αφορμή μια φωτογραφία, μάς έπιασαν την κουβέντα και μάς έλεγαν λεπτομέρειες για την ακρόπολη των Μυκηνών, πώς την τροφοδοτούσαν με νερό και πολλά άλλα. Βρήκαμε συγκινητικό τον θαυμασμό και τις γνώσεις τους για τα αρχαία αυτά μνημεία.
Φτάνουμε στο Ναύπλιο και διανυκτερεύουμε για δύο βραδιές στην παλιά Πόλη. Πόσο όμορφη και αρχοντική με τα φρεσκοβαμμένα κτίρια και τα καλαίσθητα μαγαζάκια της. Μείναμε στο Dias Boutique Hotel μέσα στην παλιά πόλη και ο φιλόξενος ιδιοκτήτης της μάς εξήγησε τα μυστικά του ψησίματος της παραδοσιακής χωριάτικης σπανακόπιτας που έμαθε από τη Μικρασιάτισα μητέρα του και που τώρα προσφέρει στον μπουφέ του πρωινού. Πεντανόστιμη!
Επίσης, στο “Αλαλούμ” δοκιμάσαμε ωραία μαγειρευτά της ημέρας, στον “Αίολο” νόστιμους μεζέδες με συνοδεία ζωντανής μουσικής και στο “La Gratella” υπέροχες μακαρονάδες. Θα ξαναπήγαινα σε όλα χωρίς δεύτερη σκέψη!
Η επίσκεψη στο Παλαμήδι μού θύμισε κάτι από την ιστορία του σχολείου για τα γεγονότα της Επανάστασης του ’21, το ζήλο ορισμένων να αντισταθούν στον κατακτητή από τη μία και την απραξία πολλών άλλων επειδή ζούσαν προνομιούχα επί Τουρκοκρατίας από την άλλη, αυτά τα μάθαμε μετά το σχολείο βέβαια. Η ιστορία, φυσικά, επαναλαμβάνεται σε κάθε εποχή, αλλά σήμερα το σκηνικό είναι πολυπλοκότερο.
Επόμενος σταθμός, η μυθική Πύλος, η πριγκίπισσα του Νότου, όπως την αποκαλούν πολλοί. Ας είναι καλά η κυρία Ανεζίνα που μας υποδέχτηκε ζεστά και αυτή, με δικό της τουριστικό οδηγό για το τι αξίζει να δούμε. Σημειώνω ότι το Anezina Hotel έχει δωμάτια με θέα, καθαρά σαν περιστέρια και, κυρίως… με ωραία, αναπαυτικά στρώματα. Το τονίζω μιας και εκεί κάναμε τον πιο ξεκούραστο ύπνο. Με κέντρο την Πύλο, κάναμε εξορμήσεις στη Μεθώνη με το Ενετικό της κάστρο και το μικρό εκκλησάκι. Έπειτα προχωρήσαμε προς τη Φοινικούντα και ξαποστάσαμε στο Καφέ-εστιατόριο “Έλενα”. Ο φιλόξενος ιδικοκτήτης του μάς κέρασε αναψυκτικά, σαν να μας ήξερε από χθες και μας άφησε να καθίσουμε όση ώρα θέλαμε. Είναι το ωραιότερο σημείο για φαγητό και με την καλύτερη θέα.
Η Μεσσηνία μπορεί να είναι φημισμένη για τα κάστρα της, αλλά το Νιόκαστρο της Πύλου είναι ιστορικό λόγω της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου, μιας ναυμαχίας που κράτησε ζωντανή τη φλόγα της Επανάστασης του ’21 και την έκανε αναγνωρίσιμη στην Ευρώπη. Αξίζει να δει κανείς στο κάστρο της Πύλου, τη βιντεοπροβολή με το πολιτικό παρασκήνιο της Ναυμαχίας και την αναπαράστασή της. Δίπλα, μάλιστα, στεγάζεται Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων με σκοπό τη διάσωση και συντήρηση υποβρύχιων αρχαιολογικών ευρημάτων απ’ όλη την Ελλάδα!
Φεύγοντας από την Πύλο, συναντήσαμε μερικές από τις καλύτερες παραλίες της Πελοποννήσου, όπως την Βοϊδοκοιλιά και τις Αμμοθίνες – την τελευταία με ξαπλώστρες πάνω σε αμμόλοφο με θέα τη θάλασσα. Σκέτο όνειρο! Η μια γωνιά της Μεσσηνίας ομορφότερη από την άλλη, δεν ξέρεις πού να πρωτοπάς… η λίστα επισκέψεων στο τρίτο πόδι είναι ατελείωτη, από την παραλία της Γιάλοβας, το Πολυλίμνιο (ένα όμορφο φυσικό τοπίο με λίμνες και καταρράκτες και πεντακάθαρα νερά για κολύμπι) μέχρι το νησάκι της Σαπιέντζας.
Στο δρόμο προς την Αρχαία Ολυμπία φάγαμε σπιτικό φαγητό στο Billy’s place στην Κυπαρισία, λες και μας προσκάλεσε κάποιος στην αυλή του και μάς μαγείρεψε η γιαγιά του. Φαγητό λουκούμι! Φτάνοντας στην Αρχαία Ολυμπία και βλέποντας το Μουσείο, ένιωσα συγκίνηση. Δεν μπορούσα να πιστέψω πόσο καλοδιατηρημένα ήταν κάποια αγάλματα και την τελειότητα της κατασκευής τους, πόση αρμονία και συμμετρία. Πολλά είχα ξεχάσει! Μού έμεινε στη μνήμη το ότι στήνανε ονομαστικές πλάκες (ντροπής) εκείνων των αθλητών και των οικογενειών τους που χρησιμοποιώντας αθέμιτα μέσα προσπαθούσαν να προκριθούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πόσος σεβασμός υπήρχε στην άθληση τότε, πόση τιμή στη δόξα της νίκης και πόσο εμπορευματοποιημένη είναι αυτή σήμερα (μετάλλια, σπόνσορες, διαφημιστικά κ.ο.κ.). Δέος και θαυμασμός μαζί για το πώς οι αρχαίοι κατάφεραν τόσα και πόσο εμείς δυσκολευόμαστε να τους ξεπεράσουμε και να χτίσουμε καλύτερο κόσμο πάνω στο δικό τους.
Συνεχίζοντας το οδοιπορικό, μπήκαμε στην ορεινή Αρκαδία, περάσαμε από τη γραφική Στεμνίτσα και διανυκτερεύσαμε στη Δημητσάνα. Ένα αξιοσημείωτο της Δημητσάνας είναι ότι πέρα από το ότι ήταν γεννέτειρα του εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγορίου Ε’ και του Επισκόπου Παλαιών Πατρών Γερμανού, που έθεσαν τις βάσεις της Επανάστασης του ’21, ήταν και ο τόπος λειτουργίας των μπαρουτόμυλων που προμήθευσαν την Επανάσταση με μπαρούτι. Σήμερα, μάλιστα, υπάρχει υπαίθριο Μουσείο υδροκίνησης, υπαίθριο θέατρο, λαογραφικό Μουσείο, σημαντικές εκκλησίες, η Μονή Φιλοσόφου με το κρυφό σχολείο και το αξιοθαύμαστο αρχιτεκτονικό μνημείο της Μονής Προδρόμου, μιας μονής χτισμένης μέσα στο βράχο στις αρχές του 17ου αιώνα. Η πρόσβαση είναι δύσβατη, αλλά η μοναδικότητα της μονής σε αποζημιώνει.
Ίσως το αποκορύφωμα του ταξιδιού μας να ήταν αυτό το χωριό. Σε μεγάλο βαθμό συνέβαλε ότι μείναμε σε έναν καταπληκτικό ξενώνα, τον “Εν Δημητσάνη”, οι ιδιοκτήτες του οποίου έχουν δώσει έμφαση στη λεπτομέρεια και την ποιότητα της διακόσμησης, αλλά και του πρωινού μπουφέ με σπιτικές μαρμελάδες και πίτες. Εδώ μας υποδέχτηκε ο Ιορδάνης, ο οποίος μάς μίλησε με ευχαρίστηση για το κομψό αυτό χωριό και νιώσαμε σαν στο σπίτι μας. Όσο για το φαγητό, είναι περιττά τα σχόλια. Όποιος θέλει να ζήσει την εμπειρία του πλούσιου γευστικά ορεινού φαγητού, δεν έχει παρά να δοκιμάσει ένα από τα εστιατόρια της περιοχής. Εμείς πήγαμε στο “Τεύθις”, ωστόσο η “Ζέρζοβα” στην Παναγιά, είναι αυτό που μας προτείνανε σαν κάτι διαφορετικό. Και τι δε θά ‘δινα για να ξαναέτρωγα στη Δημητσάνα!
Τρίτη εβδομάδα, Ναύπακτος – Λευκάδα – Κεφαλλονιά:
Στο δρόμο για την Λευκάδα, σταματήσαμε στην Ναύπακτο και μείναμε στο Ίλιον, ένα ανακαινισμένο αρχοντικό, ρομαντικό, με υπέροχη θέα.
Όσο για την Λευκάδα, πολλά μπροεί να πει κανείς, το ιδιαίτερο, όμως, που κάναμε φέτος (μιας και διακοπές χωρίς καλό φαγητό δεν νοείται), ήταν η απόλαυση του να τρως ψάρι πάνω στο νερό. Η “Ταβέρνα του Δημήτρη” στο Γενί, έχει μερικά τραπέζια πάνω σε ξύλινη αποβάθρα… τα λόγια περιττά, καλύτερα να το επισκεφτείς, παρά να το περιγράφεις.
Από τη Βασιλική, πήγαμε στο Φισκάρδο και συναντήσαμε τον καλό μας φίλο και δάσκαλο γιόγκα, Βασίλη, ο οποίος μάς πήγε σε μία απίθανη παραλία, το Δαφνούδι, καθαρή, ερημική και γαλήνια.
Ζώντας εκτός πατρίδας εδώ και οκτώ χρόνια, μάς παρατηρώ καλύτερα. Βλέπω ένα λαό να ζει μέσα σε τόση ομορφιά, να έχει σπιρτάδα και ζεστασιά, αλλά να βιώνει ένα αδιέξοδο. Τον βλέπω, επίσης, να καταφέρνει να προοδεύει με τις εξαιρέσεις του, να επιβιώνει παρά τα κατάλοιπα της βεβαρημένης πολιτικά ιστορίας του από κατακτητές, να επιβιώνει παρά την αποχή του από την παγκοσμιοποιημένη αγορά που συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στη σημερινή κατάσταση, γιατί – πολύ απλά – έχει τον τρόπο.
Μού έρχονται στη θύμηση τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη, αναφερόμενου στη θέση μας στην Ευρώπη: “Μια ζωή αγωνίστηκα γι’ αυτό που λέμε Ελληνικότητα και που δεν είναι τίποτα άλλο από ένα τρόπο να νιώθεις και να βλέπεις τα πράγματα… το παν είναι η ευγένεια, η ποιότητα, σε αντίθεση με το μέγεθος και την ποσότητα που χαρακτηρίζουν τη Δύση”.
Αυτήν την ευγένεια και την ποιότητα, εμείς τη ζήσαμε φέτος και ήταν πιο έντονη από ποτέ.
Καλή σας μέρα.