ΣΕ ΛΙΓΕΣ ΜΕΡΕΣ, μπαίνοντας ηλικιακά σε νέα πορεία, αναστοχαζόμαστε το χρόνο που φεύγει: αμείλικτος και αυστηρός κριτής -τιμωρός ή ευεργέτης- ανέκφραστος και ψυχρός, προσθέτει μέρες και αφαιρεί χυμούς από την ικμάδα της ζωής μας.
ΕΤΣΙ, όσα λίφτινγκ κι αν κάνουμε, όσα ελιξίρια νεότητας και αλχημείες κι αν σκαρφιστούμε, όσο κι αν θελήσουμε να πουλήσουμε την ψυχή μας στο Διάβολο για μια πρέζα παραπάνω χρόνου, είναι αδύνατο να ξεγελάσουμε το «γερο-Κλέφτη». Η ζωή δεν μας χαρίζεται για δεύτερη φορά· και κανένας «γιατρός Η νεότης» δεν μπορεί να προσθέσει, ούτε καν μερικές μέρες, όταν επέλθει ο καιρός του ανεπίστροφου ταξιδιού μας!
Η ΦΘΟΡΑ είναι γενικός κανόνας στη φύση. Τα πάντα γεννιούνται, μεγαλώνουν και πεθαίνουν. Όμως, ο βιολογικός μας χρόνος δεν έχει καμιά σχέση με τον συμβατικό που δείχνουν τα ρολόγια. Η συμβατικότητα του ανθρώπινου χρόνου είναι περίεργη, αφού η αριθμητική του αποβαίνει παράλογη! Ας πούμε, τα ρολόγια της Μελβούρνης ή της Νέας Υόρκης, ποτέ δεν θα δείξουν τον ίδιο χρόνο με τα Χανιά. Και το πιο παράδοξο; Όταν γιορτάζουμε εμείς το νέο χρόνο με χιόνια και βροχές, άλλοι τον γιορτάζουν με καύσωνες και πυρκαγιές (Νότιο Ημισφαίριο). Όμως, αυτή η κοινή αντίληψη του χρόνου με τις αντιφάσεις της, είναι απαραίτητη για την προσαρμογή μας στο περιβάλλον. Το τι τέλος πάντων είναι (κι αν υπάρχει) ο πραγματικός χρόνος, αυτό κανείς δεν μπόρεσε ακόμη να μας το αποκαλύψει. Πιθανόν να είναι και μια ψευδαίσθηση!
ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΦΘΟΡΑ συμβαδίζουν, ή φαίνεται να συνυπάρχουν. Η φθορά είναι «ορατή» στις αισθήσεις μας, ο χρόνος όχι. Καταγράφεται στη σύγκριση του τώρα που ζούμε με το τότε. Όπως, όταν αντικρίζουμε παλιές φωτογραφίες με τα πρόσωπα και τα σώματα φίλων και γνωστών που, είτε «έφυγαν», είτε άλλαξαν όψη. Ή, όταν ερχόμαστε ενώπιος ενωπίω με το πρόσωπό μας στον καθρέφτη. Τότε νοσταλγούμε τον παρελθόντα χρόνο που κόλλησε γενόμενος εμμονή.
ΕΠΕΙΤΑ, το γκρίζο της χειμωνιάτικης φύσης με το πάλλευκο των βουνών, η έκρηξη των χρωμάτων την άνοιξη, οι χρωματικοί μετασχηματισμοί του καλοκαιριού, το απέραντο καφεκίτρινο ή το πεθαμένο πράσινο του φθινοπώρου, δεν «ιστορούν» μέσα μας το πέρασμα των εποχών; Έτσι, ο χρόνος δεν γίνεται ένας απύθμενος Γαργαντούας που καταπίνει και ξερνάει κάθε στιγμή εποχές με εικόνες ζωής και θανάτου;
Ζώντας κανείς την Ελλάδα του σήμερα αντιλαμβάνεται την έκταση της φθοράς -ή μάλλον της πλήρους καταστροφής- των βασικών δομών και αξιών της. Σκεφθείτε μόνο τι σημαίνει χρόνος και φθορά για τον άνεργο, ή τον αυτοεξοριζόμενο στα ξένα νέο; Τί σημαίνει χρόνος και φθορά για τον πρόσφυγα; Τί θα πει πολιτικός χρόνος για τον κ. Τσίπρα; Πόσο οικονομικός ή συναισθηματικός είναι ο χρόνος για τον αυτόχειρα; Τι έγινε ο χρόνος για όσους μένουμε εδώ και δεν αντιδρούμε βλέποντας να γκρεμίζονται γύρω μας οι θεσμοί με τους οποίους μεγαλώσαμε; Πόσο πιο καταστροφικός είναι ο χρόνος των κυβερνήσεων, είτε είναι δεξιές ή αριστερές; Δεν είναι άραγε η χρονοβόρα φθορά της πολιτικής (2009-2015) που «έφαγε» επτά μνημονιακούς πρωθυπουργούς;
ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ηλικία μας ο χρόνος, λες και ήταν γάργαρο νερό ανοιξιάτικου ποταμιού. Παραμένει αγαπημένος σύμμαχος, αφήνοντας στις όχθες του μερικά κατάλοιπα χαράς ή θλίψης – τις αναμνήσεις μας. Προσωπικά, μικρός, είχα την αίσθηση πως σε όλους ανήκει ένας ορισμένος χρόνος (η εφήμερη ζωή): με αρχή και τέλος. Πίστευα πως κι ο «γερο-Χρόνος» ξαναγεννιέται κάποια Πρώτη ενός άλλου κύκλου. Έλεγα πως κι αυτός δεν μπορεί παρά να πεθαίνει και να ανασταίνεται! Στο σχολείο άκουγα τον καθηγητή των Θρησκευτικών να μας μιλά για την «εσχατολογία» (= συντέλεια του κόσμου), έννοια που αδυνατούσα να συλλάβω χρονικά. Φανταζόμουν τότε έναν άλλο κόσμο, ιδεατό, παράλληλο με το δικό μας. Όχι όμως «πεπερασμένο», αλλά άχρονο, άναρχο, χωρίς συμβατότητες και φθορά.
ΕΔΩ στη γη, ο μεν συμβατός χρόνος διορθώνεται «καθ’ οδόν» για τη «φθορά» που υφίσταται, ο δε πραγματικός, αν υπάρχει και όπου βρίσκεται, μάλλον θα καγχάζει βλέποντας μας πόσο υπολογιστικά και ματαιόδοξα όντα είμαστε. Πιστεύουμε εγωιστικά πως ο χρόνος δημιουργήθηκε για να μας εξυπηρετεί! Όμως, μια είναι η αλήθεια: ο χρόνος δεν περιμένει τίποτε από εμάς, δεν ρυθμίζει καν τη ζωή μας κι ούτε υποτάσσεται σε κανέναν μας. Κρατάει μια κλεψύδρα και μετράει μια – μια τις μέρες μας. Γι’ αυτό ας απολαμβάνουμε κάθε πολύτιμη στιγμή που μας χαρίζεται. Αν μάλιστα τη μοιραζόμαστε με πρόσωπα αγαπημένα, τότε αυτή η χρυσή στιγμή – το παρόν – μπαίνει στη σφαίρα του άφθαρτου και αιώνιου.
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!
*Το κείμενο αυτό είναι του πολύτιμου, παιδικού και καρδιακού ισόβιου φίλου -και παιδοπολίτη συμμαθητή- Σταύρου Καλαϊτζόγλου, που ζούμε μαζί τον απροσδιόριστο χρόνο μας ο οποίος «προσθέτει μέρες και αφαιρεί χυμούς από την ικμάδα της ζωής μας»! – Από τα «Χανιώτικα Νέα», 28-12-15. Έχω αφαιρέσει τις παραπομπές από το αξιόλογο αυτό, πρωτότυπο πόνημά του.
