«Αρχίζουμε σιγά-σιγά να χτίζουμε την ιστορία των πρώτων Ελλήνων και Κυπρίων που έφτασαν στις αρχές του 20ού αιώνα στο Darwin και στόχος μας είναι να συλλέξουμε όσα περισσότερα στοιχεία μπορούμε ώστε να έχουμε μία ολοκληρωμένη εικόνα» είπε στο «Νέο Κόσμο» ο ομογενής πανεπιστημιακός επίκουρος καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Charles Darwin, κ. Γιώργος Φραζής, ο οποίος είναι και ο εμπνευστής του συγκεκριμένου ερευνητικού εγχειρήματος.
«Έχουν γίνει κατά καιρούς προσπάθειες καταγραφής, της ιστορίας, κάποιοι Καστελορίζιοι έχουν βγάλει κάποιους τόμους για τις οικογένειές τους, η οικογένεια Χαρίτου για παράδειγμα, δεν υπάρχει όμως κάποια συνολική εργασία που να καλύπτει την ιστορία, την παρουσία του ελληνικού στοιχείου στην Βόρεια Επικράτεια από το 1869 που έχουμε τον πρώτο Έλληνα στο Darwin, μέχρι σήμερα» λέει ο ομογενής καθηγητής.
Από το 2004 που βρίσκεται στο Charles Darwin και ξεκίνησε η σχέση του με το πρόγραμμα στο Darwin, αλλά, κυρίως, από πέρυσι τον Μάρτιο που είναι πλέον μόνιμα στο πανεπιστήμιο, ο ομογενής καθηγητής άρχισε να συμπεριλαμβάνει και τους φοιτητές του στο μεγαλόπνοο αυτό έργο. «Σε πολλές εργασίες που αναθέτω στους φοιτητές μου, είτε αυτοί είναι προπτυχιακού είτε μεταπτυχιακού επιπέδου, αντί να τους ζητώ οποιαδήποτε κάτι άσχετο που θα ήταν λόγος κενός, συνδέω την εργασία τους με την έρευνα αυτή ακόμα και για τους αρχάριους. Τους δίνω ερωτηματολόγια και εργασίες για να συλλέξουν την ιστορία διαφόρων οικογενειών εδώ στο Darwin».
Η ανταπόκριση των φοιτητών, σύμφωνα με τον καθηγητή Φραζή, είναι από θετική έως και ενθουσιώδης. «Ο καθένας θέλει να ασχοληθεί και θέλει να ασχοληθεί με τον τόπο καταγωγής του παππού, της γιαγιάς ή των γονέων του» αναφέρει, προσθέτοντας ότι πέρα από την επιστημονική αξία της έρευνας των φοιτητών αυτοί επανασυνδέονται με τις ρίζες τους με έναν πιο ουσιαστικό και προσωπικό τρόπο.
ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΙΔΕΑ, 54 ΕΤΩΝ ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΟΛΟΨΥΧΑ Η ΕΚΕΙ ΠΑΡΟΙΚΙΑ
Η ιδέα για τη δημιουργία αυτού του έργου, γεννήθηκε στο μυαλό του Δρ Φραζή, πριν ακόμα αυτός πατήσει το πόδι του στην Αυστραλία.
«Από παιδί το 1962, όταν μας άφησε ο μπαμπάς στην Κάλυμνο, και μετανάστευσε στο Darwin για ένα χρόνο για να δουλέψει -ήθελε να ξεπληρώσει ένα δάνειο που είχε πάρει για να φτιάξει το σπίτι μας εκεί, για να φύγουμε από το κατώι που μέναμε- συνέλαβα το όνειρο. Από τότε σκεφτόμουν ότι ήθελα να γράψω κάτι για τον εξωτικό αυτό κόσμο. Είχα ακούσει πολλές ιστορίες από τον πατέρα μου και τo δούλευα από τότε μέσα μου.
Παραδέχεται ότι η έρευνα για τον Ελληνισμό του Darwin δεν είναι εύκολη υπόθεση καθώς όπως λέει δεν υπάρχουν οργανωμένα αρχεία για να βοηθήσουν αλλά με μεγάλη αισιοδοξία αναφέρει ότι η χρηματοδότηση του έργου, έστω και αν για την ολοκλήρωσή του θα χρειαστεί μία δεκαετία, δεν τον ανησυχεί. Η ελληνική παροικία του Darwin και οι πρυτανικές Αρχές του Πανεπιστημίου, έχουν ενστερνιστεί το όραμά του.
«Πριν από οκτώ χρόνια ξεκίνησα συνεντεύξεις κάποιων ανθρώπων εκ των οποίων μερικοί έχουν ήδη φύγει από τη ζωή και υπάρχει αυτό το υλικό. Επίσης, υπάρχει εδώ και ένας Αυστραλός ιστορικός που συνεργάζεται με το «ΝΤ News», ο Peter Forrest, o οποίος καλύπτει ιστορίες Ελλήνων για τα τελευταία 30-40 χρόνια και αυτός έχει ταχθεί στο πλευρό μας. Ο χώρος της έρευνας στο Darwin πρέπει να πω ότι είναι πολύ δύσκολος γιατί δεν υπάρχουν τα οργανωμένα αρχεία όπως υπάρχουν για τις ελληνικές κοινότητες των άλλων Πολιτειών» λέει ο Δρ Φραζής.
«Στόχος μας είναι κάθε διετία να βγάζουμε έναν τόμο που θα καλύπτει μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Θα αρχίσουμε από τα πρώτα χρόνια που ήρθε κάποιος Έλληνας, οι Καστελορίζιοι ή οι υπόλοιποι νησιώτες έως ότου φτάσουμε μέχρι σήμερα τα τελευταία πέντε χρόνια, που λόγω της κρίσης στην Ελλάδα έχουμε επανάκαμψη πολλών εισροής πολλών Καλυμνίων και άλλων που ήρθαν τελευταία στο Darwin αλλά υπό διαφορετικών συνθηκών και είναι διαφορετικής ‘μορφής’» αναφέρει, τονίζοντας ότι θέλει το έργο να είναι αυτό να είναι κτήμα όλων.
«Επανέρχομαι σε κάτι που τόνισες προηγουμένως, Ευγενία. Δεν θέλω να δημιουργηθεί μία εργασία, και οι επόμενες γενιές να λιβανίζουν τον Γιώργο τον Φραζή, θέλω να γίνει ένα έργο, θέλω να γίνει μία συλλογική δουλειά που παιδιά και απόγονοι των οικογενειών αυτών με την δική μου εποπτεία και με μία επιτροπή που θα διορίσουμε εδώ πανεπιστημιακών θα συμβάλουμε στο να δημιουργηθεί αυτό το ντοκουμέντο» προσθέτει και δεν ξεχνά να αναφέρει την μεγάλη προσφορά των επιφανών Ελλήνων του Darwin, συλλόγων και οργανισμών που προσέφεραν γενναιόδωρα για να δημιουργηθεί η Έδρα Ελληνικών Σπουδών στο Charles Darwin University και συνεχίζουν να την συντηρούν.
ΟΙ ΑΠΙΣΤΕΥΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟΥ DARWIN
«Η Πολιτεία των κροκοδείλων και των όφεων είναι διαφορετική από τις υπόλοιπες της Αυστραλίας» λέει χαριτολογώντας, και αυτό που εννοεί είναι ότι η εγκατάσταση και παρουσία των Ελλήνων στο Darwin θα εξεταστεί μέσα σε ένα τριγωνικό γεωγραφικό πλαίσιο προκειμένου στο έργο να εξεταστεί η διαρκής κίνηση του Ελληνισμού του Darwin μεταξύ Perth, Darwin και Queensland. «Ο Ελληνισμός εδώ σε πολλές περιπτώσεις ήταν περαστικός από το Darwin. Υπάρχουν πάρα πολλές προσωπικές ιστορίες αλλά και ιστορίες θεσμικών οργάνων που θα συμπεριληφθούν μέσα στο έργο αυτό» αναφέρει.
Τού ζητάω να μοιραστεί με το αναγνωστικό μας κοινό μία από τις ιστορίες που μέχρι στιγμή βρήκε ως μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες και αρχίζει από ένα… νεκροταφείο.
«Όταν ξεκίνησα την έρευνα άρχισα να συγκεντρώνω υλικό από τους ζώντες. Κάποια στιγμή, όταν με απογοήτευσαν οι ζώντες, λέω, δεν πάω και στους κεκοιμημένους. Άρχισα λοιπόν να επισκέπτομαι τα νεκροταφεία και να παίρνω φωτογραφίες από τους τάφους των πρωτοπόρων Ελλήνων. Τότε έπεσα πάνω στον τάφο κάποιου Λάμπρου Γούγου. Διαπίστωσα εκ των υστέρων, μετά από έρευνα, ότι ο Λάμπρος Γούγος, ήταν ο πρώτος Μακεδόνας στο Darwin, και καταγόταν από ένα χωριό της Καστοριάς. Πέθανε το 1958, ενώ εμφανίζεται να φτάνει στην Αδελαΐδα στις αρχές του 1938. Λίγους μήνες μετά την άφιξή του στην ΑδελαÀδα έφυγε και ήρθε οδικώς στο Darwin. Στην Καστοριά είχε αφήσει τη γυναίκα του και τα δύο του κορίτσια. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, ο Λάμπρος κατατάχθηκε στον αυστραλιανό στρατό. Στην Ελλάδα εν τω μεταξύ, έχει ξεσπάσει ο εμφύλιος και τα δύο κορίτσια του πέφτουν θύματα του «παιδομαζώματος» και καταλήγουν στη Ρουμανία, μακριά από τη μάνα τους. Άρα, ο πατέρας στην Αυστραλία, η μάνα στην Καστοριά και τα κορίτσια δεν ήξερε και ο Θεός πού βρίσκονταν κάπου στη Ρουμανία. Τελειώνει ο πόλεμος και το 1951 η οικογένεια βρίσκεται στο Darwin. Όταν πήρα τη φωτογραφία από το μνήμα, έψαξα στο Μακεδονικό Σύλλογο εδώ στο Darwin και αλλού να μάθω πληροφορίες γι’ αυτό τον άνθρωπο και την οικογένειά του, αλλά κανείς δεν ήξερε τίποτα».
Εντελώς τυχαία δύο χρόνια αργότερα ο δρ Φραζής βρέθηκε στον Αγ. Ανδρέα Perth για κάποια επιμορφωτικά σεμινάρια να κάνω στους δασκάλους εκεί. Εντελώς τυχαία, μέσω του πατρός Ελπιδίου Καραλή, γνωρίστηκε με τη θεία του την Άφη Καραλή, επίσης δασκάλα.
«Η κ. Άφη μου λέει λοιπόν ξεκάθαρα ότι έχει σχέσεις με το Darwin και ότι ο μπαμπάς της ήταν ο πρώτος Μακεδόνας θαμμένος στο Darwin. Έτσι λοιπόν μέσω Perth, έμαθα όλη την ιστορία του Λάμπρου και η κόρη του μου έδωσε τα πάντα, φωτογραφίες, πληροφορίες όλα» λέει ο Δρ Φραζής και αναφέρει ότι ένα εκ των δύο άρθρων που θα δημοσιεύσει σε επιστημονικό περιοδικό εντός του 2016, αφορά την ιστορία του Λάμπρου Γούγου.
Πληροφοριακά να αναφέρουμε ότι το μεγαλόπνοο έργο της παροικίας του Darwin θα τελεί υπό την επίβλεψη ειδικής επιστημονικής επιτροπής που αναμένεται να συγκροτηθεί σύντομα, αρχικά θα κυκλοφορήσει ως έντυπο αλλά και σε ψηφιακή μορφή ενώ όπως ο δρ. Φραζής ευελπιστεί αυτό θα συγγραφεί και στις δύο γλώσσες Ελληνική και Αγγλική.