Το φετινό «Ελληνικό Φεστιβάλ της Lonsdale Street, ήταν ομολογουμένως πολύ καλά οργανωμένο και θαρρώ ότι άφησε άριστες εντυπώσεις. Σιωπηλά και χωρίς τελετουργικούς τόνους, αφήσαμε τους «Αντίποδες» και υιοθετήσαμε πλέον «Το Ελληνικό Φεστιβάλ».
Η Στήλη έχει σκοπό σήμερα να μπει στα άδυτα των Φεστιβάλ για να αποκαλύψουμε τη γέννηση της μάλλον αγαπητής μας αυτής λέξης.
ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Κάθε Φεστιβάλ έχει έναν πανηγυρικό χαρακτήρα καθώς οργανώνονται καλλιτεχνικές εκδηλώσεις σε έναν ιδιαίτερο χώρο. Σήμερα έχουμε τα Φεστιβάλ τραγουδιού, χορού, κινηματογράφου και άλλων θεμάτων, όπως κρασιού κ.λπ.
Αυτομάτως, η λέξη μάς παραπέμπει σε εορταστικές εκδηλώσεις όπου προσφέρονται φαγητά, εδέσματα και κρασί και αυτό που ακολουθεί είναι η χαρά και η ευχάριστη ανθρώπινη ατμόσφαιρα. Προσέξτε: Στη Μελβούρνη φτάνει σύντομα και το «Φεστιβάλ Κωμωδίας»!
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ
Η λέξη Φεστιβάλ προήλθε -μέσω της λατινικής γλώσσας- από την ελληνική μας λέξη εστιάω, εστιώ, που σημαίνει φιλοξενώ, festive, belonging to a feast, αυτό που λέμε πανδαισία (μεγάλη ποικιλία εδεσμάτων και ποτών), ευωχία, φαγοπότι. Και όταν τα έχεις όλα αυτά είσαι χαρούμενος. Από αυτό το ρήμα έχουμε και τις λέξεις μας εστίαση, εστιατόριο, συνεστίαση και πολλές άλλες.
(Να σημειώσουμε εδώ ότι από την εστία, το εσωτερικό του σπιτιού, ο βωμός, το τζάκι, έχουμε την εστίαση και εστιάζω (θέτω στο κέντρο) = to focus, και πολλά άλλα που δεν συνδέονται με τα παραπάνω).
Το εστιάω παίρνει δασεία και, για το λόγο αυτό, η δασύτητα της λέξης, πρόσθεσε στη λατινική γλώσσα το αρχικό φθόγγο Φ και έτσι έγινε ο festus = χαρούμενος, merry, festive και από το festum έγινε το festival με λατινική χροιά. Εδώ μου έρχονται πάλι στο νου τα λόγια του Ρωμαίου ποιητή QUINTUS HORATIUS FLACCUS (Ρώμη 65π.Χ.-8μ.Χ.) που σπούδασε στην Ακαδημία του Πλάτωνα στην Αθήνα, ο οποίος είπε επιγραμματικά, μετρημένα και πειστικά λόγια για τη λατινική γλώσσα: «Και οι νέες λέξεις και οι νεόκοπες θα είναι αξιόπιστες, αν ξεπηδούν από πηγή Ελληνική, φειδωλά αλλαγμένες»!!
ΕΦΤΑΣΕ ΚΑΙ ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΩΜΩΔΙΑΣ!
Σε λίγες μέρες -από τις 23 Μαρτίου έως και 17 Απριλίου 2016- φιλοξενούμε στην πόλη μας, το «30ό Διεθνές Φεστιβάλ Κωμωδίας της Μελβούρνης» το οποίο θα γεμίσει γέλιο και διασκέδαση κάθε γωνιά της. Όλα τα θέατρα της Μελβούρνης -και το Πολιτισμικό Κέντρο της Ελληνικής Κοινότητάς μας- θα προσφέρουν άφθονο γέλιο σε περίπου ένα εκατομμύριο Μελβουρνιώτες και εκλεκτούς άλλους επισκέπτες από την Αυστραλία και τον κόσμο όλο.
Είναι το γέλιο που όντως μάς λείπει σήμερα. Πάρα πολλοί θα έρθουν στη Μελβούρνη να το βρουν. Εμείς οι Μελβουρνιώτες το έχουμε βρει; Πού είναι κρυμμένο;
Ποιος όμως από όλους θα εκτιμήσει την πρόσκληση που στέλνεται σε όλους στην ελληνική γλώσσα; ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΩΜΩΔΙΑΣ, COMEDY FESTIVAL! Αναντικατάστατες ελληνικές λέξεις!
Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ Ι. Θ. ΚΑΚΡΙΔΗ
Τον Οκτώβριο του 1976 μάς επισκέφθηκε στη Μελβούρνη και ειδικά τους φοιτητές του 3ου Έτους του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου Μελβούρνης, ο σεβαστός μας καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ι. Θ. Κακριδής. Η λέξη Φεστιβάλ τον έφερε στη μνήμη μου. Μας είπε ότι η ελληνική γλώσσα αφομοιώνει πολλές ξένες λέξεις οι οποίες μπαίνουν κανονικά στο δικό μας κλιτικό σύστημα. Πολλές όμως μένουν άκλιτες.
Ο κ. καθηγητής αναφέρθηκε ειδικά στη λέξη Φεστιβάλ, που αν και προέρχεται από ελληνική ρίζα παραμένει άκλιτη: Το φεστιβάλ, του φεστιβάλ, τα φεστιβάλ, των φεστιβάλ. Το ίδιο γίνεται με το τραμ, το ρεπορτάζ, το ρομπότ και χίλιες άλλες. Δεν λέμε τα φεστιβάλς ούτε τα τραμς και ούτε τα ρομπότς. Το θέμα τούτο είναι πολύ σοβαρό.
Εάν όμως βάλουμε ελληνική κατάληξη στη λέξη, τότε το θέμα λύνεται. Εάν πούμε το φεστιβάλι, τότε θα πούμε και τα φεστιβάλια. Γίνεται ελληνική λέξη όπως το τσουβάλι, τα τσουβάλια κ.λπ. Έλα, όμως, που το ακουστικό μας αισθητήριο δεν το δέχεται αυτό! Τότε τι κάνουμε; Τα αφήνουμε άκλιτα: το φεστιβάλ και τα φεστιβάλ, το τραμ, και τα τραμ. Αυτή ήταν η συμβουλή του καθηγητή μας, και τώρα τα ξέρετε όλα αυτά και όλοι σας.
ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΜΥΘΙΟ ΜΑΣ
Σε όλους τους αγαπητούς αναγνώστες που διαβάζουν με ενδιαφέρον τις γλωσσικές μας παρατηρήσεις, σήμερα λίγο ποιητικά και πολύ φιλικά θα σας έλεγα τα παρακάτω λόγια που είναι και το πραγματικό Επιμύθιο της Στήλης:
Χίλια καλώς ορίσατε όλοι σας,
φίλοι κι αγαπημένοι,
και νά ‘χετε πάντοτε στο νου:
«Ό,τι διαβάσεις…Μένει!!»
