Σε κατάσταση συναγερμού παραμένουν οι Βρυξέλλες, δύο ημέρες μετά το διπλό τρομοκρατικό χτύπημα που συντάραξε την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργώντας φόβο για την επόμενη μέρα, τόσο στην Ευρώπη όσο και συνολικά στον δυτικό κόσμο.

«Συνέβη αυτό που φοβόμασταν» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Βέλγος πρωθυπουργός, Charles Michel, στην συνέντευξη Τύπου, όπου απέδωσε σε «βομβιστές αυτοκτονίας» τις επιθέσεις στο αεροδρόμιο Zaventhem και τον σταθμό του Μετρό Maalbeek. Λέγοντας ότι πρόκειται για μια «μαύρη μέρα» για το Βέλγιο, διαβίβασε τα συλλυπητήριά του προς τις οικογένειες των θυμάτων και συνέστησε στους πολίτες να επιδείξουν «ψυχραιμία και αλληλεγγύη».

Οι κάτοικοι των Βρυξελλών φαίνεται ότι άκουσαν τον πρωθυπουργό τους. Παρά τις εικόνες πολεμικού βομβαρδισμού που μεταδίδονται από τα ΜΜΕ, με 1000 στρατιώτες να περιπολούν στο κέντρο της πόλης, με ελικόπτερα στον αέρα και ασθενοφόρα να βρίσκονται διάσπαρτα στην πόλη, δεν επικράτησε ο πανικός.

Οι Βρυξέλλες στάθηκαν στο ύψος τους. Η πόλη που στεγάζει τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι, εκ των πραγμάτων, πολυεθνική και πολυσυλλεκτική – ενώ έχει και μεγάλη μουσουλμανική κοινότητα, προερχόμενη από τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής.

Το ελληνικό στοιχείο είναι, επίσης, έντονο, ενώ είναι χαρακτηριστικό το ότι η μια από τις δύο επιθέσεις, αυτή στον σταθμό μετρό Maalbeek, με τους 10 και πλέον νεκρούς, συνέβη δίπλα στην Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία και την Κομισιόν. Ο “Νέος Κόσμος” μίλησε με μερικούς από τους Έλληνες που βρίσκονται εκεί,

οι οποίοι μετέφεραν τη δική τους εμπειρία από τη ζωή στην “καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, λίγες ώρες μετά τα χτυπήματα, καθώς και τις σκέψεις τους για την επόμενη μέρα.

“Η τοπική κοινωνία εδώ κάνει εύκολη την υπόθαλψη ακραίων στοιχείων”

“Το χτύπημα στο μετρό ήταν το πιο σοκαριστικό” λέει η Έλενα Κινδύνη, υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. “Στο πεζοδρόμιο έξω από τα γραφεία μας ήταν οι τραυματίες, λες και ήμασταν στον Λίβανο” περιγράφει χαρακτηριστικά, εκτιμώντας ότι αυτήν την φορά, επειδή ακριβώς χτυπήθηκε η Ε.Ε., οι βελγικές Αρχές θα πιεστούν πολύ για να γίνουν πιο αποτελεσματικές. “Αν και είχαν όλον τον καιρό να προετοιμαστούν, μετά το Παρίσι, δεν έχουν ένα κοινό πλάνο: το αεροδρόμιο βρίσκεται σε φλαμανδικό έδαφος, ενώ το μετρό περνάει από παντού, κάθε τομέας της πόλης ανήκει σε διαφορετική Αρχή και πολλές Αρχές δεν επικοινωνούν μεταξύ τους” λέει, στηλιτεύοντας την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των αρμοδίων. “Όταν για μία περιοχή υπάρχουν τρεις διαφορετικές διοικήσεις, κανείς δεν παίρνει ποτέ καμία υπεύθυνη απόφαση”.

Η ίδια δεν κρύβει την ανησυχία της για ένα πιθανό νέο χτύπημα, “όταν χαλαρώσουν πάλι τα πράγματα και φυσικά ένα χτύπημα στα κτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν είναι δύσκολο” λέει, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη να μην συνδέονται οι επιθέσεις με τη γενικότερη κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς αυτή η νοοτροπία είναι που τρέφει το θηρίο της τρομοκρατίας. “Εμείς που το ζούμε αυτό εδώ, δεν το συνδέουμε τόσο ούτε με την κρίση της Ευρώπης ούτε με τους πρόσφυγες” λέει. “Είναι πολύ τοπικό πρόβλημα. Οι ρίζες του, βέβαια, έχουν να κάνουν με τη θέση της Ευρώπης αυτήν την στιγμή, αλλά η τοπική κοινωνία εδώ κάνει εύκολη την υπόθαλψη ακραίων στοιχείων. Κάτι που θα ήταν δύσκολο σε άλλη χώρα, εδώ γίνεται εύκολο. Υπάρχει μία μεγάλη μουσουλμανική κοινότητα, η οποία ζει μεν στο περιθώριο, αλλά έχει πρόσβαση σε κοινωνικές παροχές δια βίου. Και από την άλλη, υπάρχει παντελής έλλειψη ελέγχων στο ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει, ακόμη και τώρα. Είχαν πολύ εύκολη πρόσβαση σε κάποιον στόχο που σημαίνει κάτι για πολύ κόσμο, όπως είναι η καρδιά της Ευρώπης”.

“Σε μια χώρα οι κάτοικοι της οποίας σε μεγάλο βαθμό ταλαιπωρούνταν από μία ιδιότυπη μελαγχολία αφθονίας, ζώντας σε μια φούσκα, πρώτα μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι και τώρα εδώ, στην ίδια τους την αυλή, έχουν έναν πραγματικό εχθρό για να μισήσουν” εκτιμά, από την πλευρά του, ο Νίκος Λεγάκης, ο οποίος ζει στις Βρυξέλλες, εργαζόμενος στην Πρεσβεία της Κύπρου. “Διάβαζα πρόσφατα ότι οι φραστικές επιθέσεις κατά Μουσουλμάνων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα μετά το Νοέμβριο”.

“Αυτή τη φορά υπάρχει ένας φόβος”

Το Βέλγιο είναι μία χώρα η οποία έχει ιδιότυπη σχέση με το μουσουλμανικό στοιχείο. Ενώ ιστορικά, και λόγω του αποικιοκρατικού της παρελθόντος, έχει δει τον πληθυσμό της να εμπλουτίζεται με μετανάστες από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, η ενσωμάτωση των μεταναστών αυτών έχει γίνει με αργό τρόπο. Ένα μέρος έχει ενταχθεί στην μεσαία τάξη, αποκτώντας αστικά χαρακτηριστικά, αλλά κάποιο άλλο παραμένει στο περιθώριο, κάτι που ευνοεί την εμπρηστική ρητορική του Ισλαμικού Κράτους, η οποία, βέβαια, έχει ευνοηθεί και από άλλους παράγοντες. Δεν είναι τυχαίο το ότι η βελγική βιομηχανία όπλων είναι μία από τις πρώτες που εξόπλισαν την τρομοκρατική οργάνωση, όταν εκείνη εμφανίστηκε ως αντίσταση στο καθεστώς του Άσαντ στην Συρία, κάτι που έχει από καιρό καταδείξει η Διεθνής Αμνηστία και άλλοι διεθνείς παρατηρητές.

“Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι επιθέσεις αυτές συντηρούν και τροφοδοτούν το μίσος” συμφωνεί ο Μιχάλης Σκαραμαγκάς, κοινοβουλευτικός βοηθητικός υπάλληλος στην Ευρωομάδα της Αριστεράς (GUE/NGL) στο Ευρωκοινοβούλιο, “ακριβώς όπως οι επιθέσεις της Δύσης στη Συρία ή του Ισραήλ στην Παλαιστίνη ριζοσπαστικοποιεί κάθε φορά τους “απέναντι”. Άνθρωποι που δεν είχαν υποψιαστεί ότι θα έκαναν σκέψεις αποκλεισμού των πολιτισμών, έχουν αρχίσει να βλέπουν με μισό μάτι τη συνύπαρξη”. Ο ίδιος δεν κρύβει την ανησυχία του για αυτήν την εξέλιξη, σε μία χώρα τόσο ανεκτική όσο το Βέλγιο.

“Δεν ξέρω πώς θα αποτιμηθεί αυτό που συνέβη. Είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν νεκροί από τρομοκρατικό χτύπημα στις Βρυξέλλες και πιστεύω ότι αυτή τη φορά θα επηρεαστούν οι ατομικές ελευθερίες. Αυτή τη φορά υπάρχει ένας φόβος”, τονίζει. “Δεν είναι τόσο ένας φόβος των ανθρώπων, όσο των αστυνομικών ότι τους έχει ξεφύγει κάτι”. Θέλουν τους δρόμους ελεύθερους για να κινούνται. Η εκτίμησή του συνάδει με τις ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες που κυκλοφόρησαν σε πολλούς κύκλους αξιωματούχων της Ε.Ε. ότι υπάρχει ακόμα ένας τουλάχιστον θύλακας τρομοκρατών έτοιμος να δράσει άμεσα. Τις πρώτες ώρες μετά το χτύπημα, η αστυνομία έψαχνε δύο τουλάχιστον ένοπλους με μοτοσυκλέτα, κάτι που οδήγησε στο γενικό κλείσιμο των κτηρίων.

“Η απάντηση στον ισλαμοφασισμό είναι ο ευρωφασισμός”

Ο μεγαλύτερος φόβος αφορά την επόμενη μέρα και τις επιπτώσεις που θα έχει αυτό το χτύπημα στην ίδια την δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ήδη, πολλές χώρες έχουν αρχίσει να παραβιάζουν την Συνθήκη του Σένγκεν, ενώ, όπως εκτιμά ο Μιχάλης Σκαραμαγκάς, και είναι θέμα χρόνου να γενικευτεί η πολιτική που προσπαθεί να εφαρμόσει πλέον το Ηνωμένο Βασίλειο: “με το που θα μένεις χωρίς δουλειά, θα χάνεις αμέσως την άδεια παραμονής σου στη χώρα, αν και Ευρωπαίος. Ο ένας λόγος θα είναι για να αποφύγουν να δίνουν επιδόματα ανεργίας, κοινωνικής πρόνοιας κ.ο.κ. στους μη γηγενείς και ο άλλος για να γίνει επιτέλους το ξεκαθάρισμα που ευαγγελίζονται οι νεοφιλελεύθεροι, περιχαρακώνοντας τα σύνορα, επαναφέροντας συνοριακούς ελέγχους για τους ανθρώπους -αλλά όχι για τα κεφάλαια ή για τα εμπορεύματα- και ελέγχοντας ουσιαστικά, με εργαλεία όπως ο φόβος , το δημόσιο χρέος ή ο κοινωνικός αποκλεισμός, τις κοινωνίες”.

Στο ίδιο ζοφερό συμπέρασμα καταλήγει και ο Στέλιος Χατζηκαλέας, μουσικός που βρίσκεται στις Βρυξέλλες για μεταπτυχιακές σπουδές. “Δυστυχώς, η απάντηση στον ισλαμοφασισμό είναι ο ευρωφασισμός” λέει. “Όταν η απάντηση, δηλαδή, είναι απαγόρευση κυκλοφορίας, κλείσιμο των θεάτρων, των κινηματογράφων, απαγόρευση συναυλιών και συναθροίσεων και η προτροπή για κλειδαμπάρωμα στο σπίτι, τότε δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος” λέει και συμπληρώνει: “Αυτό που προσωπικά με θλίβει είναι η δυσκολία των κατοίκων της χώρας αυτής να συνειδητοποιήσουν ότι αυτές οι εκρήξεις βίας που κατά καιρούς χτυπούν την πόρτα τους, για κάποιους άλλους λαούς είναι η κανονικότητα. Δεν καταλαβαίνω καθόλου τις εκρήξεις συναισθηματισμού, τύπου “ο Τεν Τεν κλαίει”, όταν, ως λαός, στηρίζουν κυβερνήσεις που είναι οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί στην αιματοχυσία που συντελείται στη Μέση Ανατολή. Αυτοί που δύο χρόνια πριν εξόπλιζαν και χρηματοδοτούσαν τον ISIS με σκοπό την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ, αυτοί που σφυροκοπούν αδιάκοπα εδώ και οκτώ μήνες τη Συρία δημιουργώντας κύματα εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων, τους οποίους αρνούνται και να τους δεχτούν στην ΕΕ, τώρα συμπονούν τους νεκρούς… Είναι τουλάχιστον άρρωστο όταν ένας λαός πληρώνει φόρους, οι φόροι αυτοί, μέσω μισάνθρωπων πλουτοκρατικών πολιτικών να χρηματοδοτούν ένοπλες φασιστικές ομάδες και, τελικά, τα ίδια όπλα που πληρώνει ο Ευρωπαίος φορολογούμενος στρέφονται εναντίον του!”