«Δεν τους ξεχάσαμε. Τιμούμε την αντοχή σας και θρηνούμε τον άδικο χαμό των αθώων ανθρώπων. Θρηνούμε και την χαμένη μας αθωότητα». Με αυτά τα λόγια, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Malcolm Turnbull, απότισε την Πέμπτη φόρο τιμής στα θύματα του μεγαλύτερου φονικού στην ιστορία της χώρας, 20 χρόνια πριν.
Ήταν μία Κυριακή σαν όλες τις άλλες στη μικρή πόλη του Port Arthur. Ήταν 28 του Απρίλη του 1996. Η μικρή ιστορική πόλη της Τασμανίας γεμάτη χρώματα και αρώματα φθινοπωρινά, υποδεχόταν τους επισκέπτες της, επιδεικνύοντας την ιστορία της και τη φύση της. Στο Broad Arrow Café, μία από τις πολυσύχναστες καφετέριες της περιοχής, δεκάδες επισκέπτες απολάμβαναν το μεσημεριανό τους. Γέλια, ανέμελες συζητήσεις, ζωή…
Και ξαφνικά ένας νεαρός, ο Martin Bryant, τα κατέστρεψε όλα. Οπλισμένος σαν αστακός, άρχισε να σπέρνει τον θάνατο. Χωρίς καμία αφορμή, χωρίς καμία προειδοποίηση, χωρίς καμία εξαίρεση. Τριάντα πέντε ανθρώπους σκότωσε και 20 «τυχεροί μέσα στην ατυχία» τους τραυματίστηκαν για πάντα, ες αεί μάρτυρες ενός φονικού που δεν μπορεί να το χωρέσει ο ανθρώπινος νους.
«Ο Martin Bryant κατάφερε να συγκεντρώσει πάνω του τα βλέμματα του δυτικού κόσμου διασκεδάζοντας με την ψυχή του. Πυροβολώντας όποιον έβρισκε μπροστά του καθώς περιφερόταν στο Port Arthur της Τασμανίας, έζησε τη μεγάλη συγκίνηση του θριάμβου και της δύναμης» αναφέρει στο βιβλίο του «Α Study of Our Decline» ο Βρετανός φιλόσοφος, Phillip Atkinson.
Με αυτόν τον τρόπο προσπάθησε να εξηγήσει ο Atkinson τη σφαγή. Μέχρι σήμερα κανένας δεν ξέρει αν ήταν έτσι. Ο Martin Bryant παραμένει με το στόμα του ερμητικά κλειστό, έγκλειστος σε μία φυλακή της Τασμανίας. Ποτέ δεν εξήγησε γιατί. Κανένας ανακριτής, κανένας ψυχολόγος, κανένας ψυχίατρος δεν κατάφερε να καταλάβει γιατί ο νεαρός άνδρας έκανε αυτό που έκανε.
Τότε κανένας δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι κάτι καλό, κάτι θετικό θα μπορούσε να προκύψει από αυτό το φονικό. Και όμως… Μέσα σε δύο εβδομάδες η κυβέρνηση της χώρας πήρε μία από τις πιο σημαντικές αποφάσεις στη σύγχρονη ιστορία της Αυστραλίας. Οι Πολιτείες ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης δίνοντάς της το δικαίωμα να θέσει σε εφαρμογή τον Εθνικό Νόμο Οπλοχρησίας.
Ο τότε πρωθυπουργός John Howard, πήρε τους δρόμους λαμβάνοντας μέρος σε δημόσιες συζητήσεις, μιλώντας στους απλούς πολίτες. Ήταν δύσκολες μέρες εκείνες οι μέρες. Στην πρώτη δημόσια συγκέντρωση που διοργανώθηκε ο πρωθυπουργός φορούσε αλεξίσφαιρο γιλέκο.
Οι αντιδράσεις έρχονταν από παντού. Οι κυνηγοί της χώρας είχαν ξεσηκωθεί. Κάποιοι απ’ αυτούς, προσπάθησαν να εγγραφούν στο Φιλελεύθερο Κόμμα προσπαθώντας εκ των έσω να αλλάξουν την πολιτική του. Το κόμμα δεν τους δέχθηκε. Πεντακόσιοι εξ αυτών έφτασαν μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο Νότιας Αυστραλίας διεκδικώντας το δικαίωμα να εισέλθουν στους κόλπους του Φιλελεύθερου Κόμματος. Μάταια όμως. Το Δικαστήριο τους έκοψε τη φόρα.
Η κυβέρνηση αγόρασε τα όπλα από τους ιδιοκτήτες τους και εμείς οι φορολογούμενοι πληρώσαμε. Και πληρώσαμε γιατί δεν θέλαμε να ζήσουμε, ούτε εμείς ούτε ο γείτονάς μας ούτε ο συνάδελφός μας ούτε ο συμπολίτης μας, στιγμές όπως αυτές που ζουν κάθε λίγο και λιγάκι οι συνάνθρωποί μας στην Αμερική. Γιατί μέσα μας ελλόχευε ο φόβος και η ανησυχία, για τα παιδιά μας που πάνε στο σχολείο τους και τα περιμένουμε να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Εκείνο το τραγικό news flash που θα μας πληροφορούσε ότι κάποιος μπήκε στο σχολείο των παιδιών μας και άρχισε να πυροβολεί ανεξαίρετα αθώα αγγελούδια ήταν ο εφιάλτης που ο Martin Bryant έβαλε στο μυαλό μας. Πρέπει να τον ευχαριστήσουμε; Πρέπει να τον αναθεματίσουμε; Δεν ξέρω.
Τα $500 εκατ. που χρειάστηκαν για την εξαγορά των όπλων συγκεντρώθηκαν μέσα από την αύξηση της εισφοράς στο Medicare. Από τις αρχές του Οκτώβρη που ξεκίνησε το μέτρο εξαγοράς όπλων έως και στις 30 του Σεπτέμβρη του 1997, ένα εκατομμύριο όπλα επιστράφηκαν και καταστράφηκαν.
Η απόφαση της τότε ομοσπονδιακής κυβέρνησης, 20 χρόνια μετά μεταφράζεται σήμερα σε αριθμούς και οι αριθμοί αυτοί σοκάρουν. Το 2015 13.286 άνθρωποι σκοτώθηκαν από όπλο στις ΗΠΑ, ενώ στην Αυστραλία γύρω στους 250.
Ο πρώην πρωθυπουργός John Howard στο Port Arthur την Πέμπτη. Φώτο: AAP/Rob Blakers
Την Πέμπτη στην επιμνημόσυνη δέηση, προς τιμήν των θυμάτων στο Port Arthur, βρισκόταν και ο πρώην πρωθυπουργός John Howard, o άνθρωπος που δεν επέτρεψε να ξεχαστούν οι 35 αδικοχαμένες ψυχές. Ήταν ο δικός τους θάνατος σε συνδυασμό με την αποφασιστικότητα του John Howard που έσωσε χιλιάδες ζωές. Και αυτό κανένας δεν το ξεχνά.
Όμως το παρελθόν έρχεται πάλι να στοιχειώσει το μέλλον μας. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Σίδνεϊ, Philip Alpers και ιδρυτής του οργανισμού GunPolicy.org, ανέφερε με αφορμή τη μαύρη επέτειο του μαζικού φονικού, ότι, ναι μεν, μπορεί 20 περίπου χρόνια πριν να καταστράφηκαν 1 εκατομμύριο όπλα, αλλά σήμερα στην Αυστραλία ο αριθμός των όπλων ξεπερνά το 1 εκατομμύριο.
«Αντικαταστήσαμε τα ημιαυτόματα και αυτόματα με όπλα μονής βολής. Το προηγούμενο οικονομικό έτος η Αυστραλία εισήγαγε 104.000 όπλα. Μπορεί να θέλουμε να πιστεύουμε ότι λύσαμε το θέμα της οπλοκατοχής, αλλά δυστυχώς κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας» είπε ο καθηγητής.
Το φαινόμενο είναι ανησυχητικό, σίγουρα. Και σαν να μη φτάνει αυτό, έρχεται τώρα το κόμμα των Κυνηγών, Αλιέων και Γεωργών στη Ν.Ν. Ουαλία να διαμαρτυρηθεί ότι η απαγόρευση των αυτόματων και ημιαυτόματων τους έχει δημιουργήσει προβλήματα γιατί δεν είναι πλέον σε θέση να ελέγξουν αποτελεσματικά τα άγρια ζώα που τους καταστρέφουν τις καλλιέργειες. Επιμένουν ότι το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ η οπλοκατοχή αλλά η παράνομη οπλοκατοχή. Στα επιχειρήματά τους δεν αναφέρθηκαν στον Martin Bryant, που επίσης ήταν παράνομος καθώς δεν είχε δηλώσει τα όπλα που είχε στην κατοχή του. Πώς θα μπορούσαν άλλωστε! Οι αναμνήσεις είναι ακόμα νωπές. Κάποια στιγμή, όμως, οι πολλοί θα ξεχάσουν και εκείνοι που θυμούνται θα φύγουν από τον κόσμο αυτό. Κανένας, όμως, δεν πρέπει να επιτρέψει στον εφιάλτη να επιστρέψει. Το μαζικό φονικό λειτούργησε ως καταλύτης, την έκανε τη «δουλειά» του. Η λογική είναι από εδώ και μπρος ο σύμμαχός μας, η λογική της ζωής απέναντι στο παράλογο του πρόωρου θανάτου ενός αθώου συνανθρώπου μας που βρέθηκε στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή.
