Διακόσιοι περίπου άνθρωποι ήσαν εκεί. Σκυθρωπά πρόσωπα, βλέμματα άδεια, στόματα κενά από λόγια! Ανάμεσά τους… δύο γυναίκες που όσο και αν προσπαθούσαν να πιστέψουν ότι εκείνη τη στιγμή αποχαιρετούσαν την μητέρα τους για πάντα, το μυαλό τους αδυνατούσε να το κατανοήσει. Τα γιατί, τα πώς, οι ενοχές τις έπνιγαν. Τα ίδια γιατί, τα ίδια πώς, οι ίδιες ενοχές και στις σκέψεις όλων όσων βρισκόντουσαν στο ναό του Αγίου Ραφαήλ. To φέρετρο της Βιολέτας Ταμβάκη, επίσης εκεί. Ως μαρτυρία της τραγωδίας.
«Κοιτούσαμε ο ένας τον άλλον και δεν μπορούσαμε να αρθρώσουμε λέξη. Δεν ξέραμε τι να πούμε» μου είπε ένας στενός φίλος της οικογένειας που πήγε να πει το τελευταίο αντίο στην θεία Βιολέτα την περασμένη Πέμπτη. «Τραγωδία που δεν την χωρά ο νους. Από τη μία, χάσαμε έναν άνθρωπο μας τόσο απρόσμενα και, από την άλλη, η σκέψη ότι γι’ αυτήν τη βίαια πράξη της δολοφονίας της διώκεται ο γιος της»…
Όπως είπε η Αστυνομία, η Βιολέτα δολοφονήθηκε μέσα στο σπίτι της. Για το φόνο της, όπως πάλι είπε η Αστυνομία, διώκεται ο γιος της ο Σωκράτης. Η Βιολέτα, η μάνα, η γιαγιά, η προγιαγιά, όπως πάλι είπε η Αστυνομία, σκοτώθηκε βίαια. Έτσι έφυγε η Βιολέτα, η πρόσχαρη γειτόνισσα, η θεία που φίλευε κουλουράκια και άλλα καλούδια όχι μόνο όποιον περνούσε το κατώφλι του σπιτιού της αλλά και τους γείτονές της. Έτσι! Άδικα!
Για τις συνθήκες δολοφονίας της 75χρονης Βιολέτας Ταμβάκη από το Bentleigh της Μελβούρνης, δεν μπορούμε να πούμε πολλά ακόμα. Η υπόθεση βρίσκεται στα δικαστήρια. Μπορούμε όμως να πούμε ότι η Βιολέτα δολοφονήθηκε τη Μεγάλη Δευτέρα. Ότι οι γείτονες της Βιολέτας μετά το φονικό δήλωσαν ότι άκουγαν πού και πού τσακωμούς και φωνές στο σπίτι της. Ότι η Βιολέτα ήταν χήρα, έχασε τον άνδρα της πριν από περίπου 10 χρόνια, και ζούσε με τον γιο της στο σπίτι της. Ότι ο γιος της Σωκράτης, σύμφωνα με συγγενείς και φίλους της οικογένειας που μίλησαν στο «Νέο Κόσμο», είχε χρόνιο πρόβλημα με τα ναρκωτικά.
«Τον γνώριζα από μικρό παιδί. Κάπου εκεί στα 17 μας σταματήσαμε να κάνουμε παρέα. Η θεία Βιολέτα προσπαθούσε χρόνια τώρα. Έκανε τα πάντα για να βοηθήσει το παιδί της. Ήταν πολύ καλός άνθρωπος η θεία Βιολέτα. Πάντα με το χαμόγελο. Πάντα αισιόδοξη» είπε ο φίλος της οικογένειας.
Έστω όμως και αν μέχρι να αποφανθεί η δικαιοσύνη, είναι λίγα αυτά που μπορούμε να πούμε για τη δολοφονία της Βιολέτας, το γεγονός και μόνο ότι η Αστυνομία διώκει τον γιο της, λέει πολλά. Λέει πολλά όχι μόνο για την περίπτωση της ηλικιωμένης αυτής συμπαροίκου. Λέει πολλά για τα βάσανα που περνούν πολλοί άλλοι ηλικιωμένοι μας.
Την γειτόνισσά μου θα την πω Μαρία, σεβόμενη την παράκλησή της να μη δημοσιεύσω το αληθινό της όνομα. Είναι εκεί γύρω στα 75 της και αυτή. Χήρεψε πριν από πέντε χρόνια. Σχεδόν κάθε Σάββατο πρωί μαζί με τον καφέ μου στη βεράντα του σπιτιού μου, παίρνω, και μία γεύση του δράματός της. Φωνές, βρισιές, ήχοι από αντικείμενα που σπάνε και η κ. Μαρία να προσπαθεί πάντα με ξεψυχισμένη φωνή, να ηρεμήσει τον γιο της. «Όχι παιδάκι μου, δεν έχω. Σε παρακαλώ, παιδί μου. Σε παρακαλώ. Ηρέμησε».
Η ενδοοικογενειακή βία δεν είναι φαινόμενο που αφορά τους άλλους. Αφορά και αγγίζει όλους μας και πρέπει να το καταλάβουμε μία για πάντα. Αφορά, αγγίζει και απειλεί και την παροικία μας. Επιλέγουμε όμως να μη μιλάμε γι’ αυτό. Στην ουσία επιλέγουμε να συζητάμε εκ των υστέρων σοκαρισμένοι, τη δολοφονία της Τίνας Κοντοζή ή της Βιολέτας Ταμβάκη και μετά από λίγο να ξεχνάμε. Να συνεχίζουμε να ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι το δικό μας το παιδί δεν θα κάνει ποτέ κάτι τέτοιο, έστω και αν φωνάζει, έστω και αν σπάει ό,τι βρει μπροστά του, έστω και αν πού και πού δεν μπορεί να ελέγξει τη συμπεριφορά του.
Η κ. Μαρία ζει σήμερα αυτό που ίσως να έζησε λίγα χρόνια πριν η κ. Βιολέτα. Και όμως δεν μιλά, δεν ζητά βοήθεια. Φοβάται μπας και ο γιος της καταλήξει στη φυλακή. Ντρέπεται για το τι θα πει ο κόσμος. Δεν ξέρει πού και πώς να ζητήσει βοήθεια.
«Εγώ πέρα από το αλόου και το μπάι, δεν ξέρω άλλα εγγλέζικα. Δεν μπορώ να στείλω το μοναχοπαίδι μου στην Αστυνομία» μου ανταπάντησε όταν πρότεινα να την βοηθήσω. Τη βοήθεια η κ. Μαρία την αντιλαμβάνεται ως «μπλέξιμο» με τις Αρχές. «Τι είδους βοήθεια μπορεί ένας ξένος να μου δώσει» μου είπε τότε.
Την κουβέντα αυτή την κάναμε πριν από δύο περίπου μήνες με την κ. Μαρία. Ήταν λίγο μετά, μία από τις πολλές εκρήξεις του γιου της. Ανησύχησα εκείνη τη μέρα. Μόλις οι φωνές σταμάτησαν πήγα και της χτύπησα την πόρτα για να δω αν είναι καλά με την πρόφαση να της δώσω δήθεν, λίγες σπιτικές ελιές.
Όταν είδα το ματωμένο της πόδι, δεν άντεξα. «Πρέπει να σε πάω στο νοσοκομείο. Πρέπει να μιλήσεις. Δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις αυτήν την κατάσταση μόνη σου. Δεν λέω πως δεν αγαπάς το παιδί σου. Κανένας δεν θα σε κατηγορήσει για κακιά μάνα». Και τι δεν της είπα! Και τι επιχειρήματα δεν χρησιμοποίησα! Μάταια όμως. Η δολοφονία της κ. Βιολέτας την ταρακούνησε. Γνώμη όμως δεν της άλλαξε.
Η Βασιλική Επιτροπή για την ενδοοικογενειακή βία, ανέφερε στα πορίσματά της ότι παρά το γεγονός ότι όλο και περισσότερες γυναίκες νεαρότερης ηλικίας θύματα ενδοοικογενειακής βίας ζητούν βοήθεια από τις Αρχές, τα ηλικιωμένα θύματα σιωπούν και «θάβουν» τα βασανιστήρια που περνούν στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού τους. Τα στοιχεία αναφέρουν ότι κάθε εβδομάδα μία γυναίκα δολοφονείται από τον νυν ή πρώην σύντροφό της. Ακόμα και αυτά ξεχνούν τους ηλικιωμένους που σκοτώνονται από τα παιδιά τους ή κάποιο άλλο μέλος της οικογένειάς τους.
Η Πολιτεία απέδειξε τον τελευταίο καιρό ότι θέλει να βοηθήσει. Πάνω από 580 εκατομμύρια δολάρια θα διατεθούν προκειμένου να βοηθηθούν τα θύματα, οι θύτες και να δημιουργηθούν υπηρεσίες και δίκτυα που θα παρέχουν βοήθεια. Η δέσμευση της κυβέρνησης της Βικτώριας ότι θα εφαρμόσει όλες τις συστάσεις της Επιτροπής. Το θέμα όμως δεν είναι μόνο το τι κάνει η Πολιτεία αλλά και το τι μπορεί να κάνει η παροικία για να βοηθήσει τα θύματα να σπάσουν τη σιωπή τους.
Δεν θα αναφερθώ στον ρόλο της Αυστραλοελληνικής Κοινωνικής Πρόνοιας, γιατί παρά το γεγονός ότι είναι η μόνη υπηρεσία από παροικιακής άποψης, στην Μελβούρνη τουλάχιστον, που προσπαθεί να κάνει κάτι, πολλοί ηλικιωμένοι μας που βρίσκονται σ’ αυτή την θέση συνεχίζουν δυστυχώς να βλέπουν την βοήθεια που μπορεί να προσφέρει ο οργανισμός αυτός, ως «μπλέξιμο»!
Αναρωτιέμαι, όμως, για το ρόλο της Εκκλησίας μας! Γιατί σ’ αυτή στρέφονται οι περισσότεροι ηλικιωμένοι μας όταν έχουν προβλήματα με τα παιδιά τους. Δεν ξέρω αν η κ. Βιολέτα έκανε το ίδιο. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι μας όμως το κάνουν. Στον ιερέα της ενορίας πάει η κ. Μαρία να πει τον πόνο της. Της μιλά για υπομονή, για αγάπη, για πίστη. Δεν νομίζετε ότι θα ήταν ακόμα πιο ωφέλιμο αν την συμβούλευε να δει και έναν κοινωνικό λειτουργό;
Μήπως πρέπει η Εκκλησία μας να αναλάβει έναν πιο ενεργό ρόλο; Καλή η αγάπη, η πίστη και η ελπίδα, αλλά πρόσληψη κάποιου κοινωνικού λειτουργού από την Αρχιεπισκοπή προκειμένου να βοηθά άμεσα αλλά και να παραπέμπει ανθρώπους που βασανίζονται έτσι, σε άλλες υπηρεσίες, θα ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, πιστεύω.
Πρέπει να αναρωτηθούμε ως παροικία τι θέλουμε τελικά. Να συνεχίζουμε να θρηνούμε αδικοχαμένες ψυχές ή να φροντίσουμε ώστε τα θύματα και οι θύτες (σε πολλές περιπτώσεις θύματα και αυτοί άλλων καταστάσεων) να μπορέσουν κάποια στιγμή να βγουν από αυτόν τον φαύλο κύκλο της ενδοοικογενειακής βίας.