Ιστορικής, αλλά και οικονομικής σημασίας, προοιωνίζεται ότι θα είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 23ης Ιουνίου για το Ηνωμένο Βασίλειο (Η.Β.), αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Δεν αποκλείεται όμως και παράλληλα να αποβεί το σύγχρονο κουτί (πιθάρι πιο σωστά) της Πανδώρας για το Η.Β. Η ελληνική μυθολογία φημίζεται όχι μόνο για τη φαντασία και την επινοητικότητά της, αλλά και για το συμβολισμό και την αλληγορία της.

Το κουτί, πιθάρι πιο σωστά, της Πανδώρας, το οποίο περιείχε όλα τα δεινά του κόσμου, είχε δοθεί από τους θεούς στην Πανδώρα ως γαμήλιο δώρο, με την εντολή να μην το ανοίξει ποτέ. Εκείνη όμως από περιέργεια το άνοιξε, με αποτέλεσμα να ξεχυθούν όλα εκείνα τα δεινά στον κόσμο, που έκτοτε πλήττουν την ανθρωπότητα.

Όταν γραφόταν αυτό το άρθρο, τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος δεν ήταν γνωστά. Ως εκ τούτου, εκφράζονται απόψεις για τις πιθανές επιπτώσεις του «Ναι» ή του «Όχι» στο ερώτημα αν το Η.Β. θα παραμείνει ή θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.).

Το διεθνές ενδιαφέρον για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι ευνόητο, δεδομένου ότι αυτό είναι το πρώτο δημοψήφισμα κράτους-μέλους της Ε.Ε. για το αν οι πολίτες του επιθυμούν την παραμονή της χώρας τους στην Ε.Ε. ή την αποχώρησή της από αυτήν. Επιπρόσθετα, πρόκειται για το τρίτο σε πληθυσμό, και σε Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), κράτος-μέλος της Ε.Ε. Την πρώτη και δεύτερη θέση καταλαμβάνουν η Γερμανία και η Γαλλία αντίστοιχα.

Ο πρωθυπουργός του Η.Β., David Cameron, έχει επανειλημμένως τονίσει ότι οι συντάξεις και το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο χρηματοδοτείται από το δημόσιο, θα υποστούν περικοπές, εάν οι πολίτες της χώρας του ψηφίσουν υπέρ της αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Έ.

Ο υπουργός Οικονομικών του Η.Β., George Osborne, προειδοποίησε ότι η έξοδος του Η.Β. από την Ε.Ε. θα θέσει σε κίνδυνο γύρω στις 400 χιλιάδες θέσεις εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών, ο οποίος με τα 25 εκατομμύρια που απασχολεί είναι ένας από μεγαλύτερους τομείς της οικονομίας του Η.Β. Επιπρόσθετα, οι επικεφαλείς μεγάλων βιομηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων έχουν εκφράσει την ανησυχία τους ότι ενδεχόμενη έξοδος του Η.Β. από την Ε.Ε. θα προκαλέσει σημαντικό πλήγμα στην οικονομία της χώρας.

Από την πλευρά του, ο Υπουργός Οικονομικών των Η.Π.Α., Jacob Lew, τόνισε ότι είναι προς το καλύτερο συμφέρον του Η.Β., της Ευρώπης, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας, εάν το Η.Β. αποφασίσει να παραμείνει στην Ε.Ε. Χαρακτηριστικά τόνισε: «Εάν η ψήφος κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση, το μόνο που διακρίνω είναι αρνητικές οικονομικές συνέπειες».

Υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. έχει ταχθεί και ο πνευματικός ηγέτης της Αγγλίας, Τζάστιν Ουέλμπι, αρχιεπίσκοπος του Canterbury, ο οποίος δήλωσε ότι θα ψηφίσει υπέρ της παραμονής του Η.Β. στην Ε.Ε., την οποία χαρακτήρισε ως «δύναμη ειρήνης και συμφιλίωσης».

Σε άρθρο του στην εφημερίδα «Mail» ο αρχιεπίσκοπος Canterbury έκανε το ακόλουθο χαρακτηριστικό σχόλιο: «Η Ε.Ε. συγκροτήθηκε σε μια Ευρώπη κατεστραμμένη πέραν πάσης περιγραφής από τον πόλεμο και διαμόρφωσε μια ήπειρο που μέχρι πρόσφατα συνέβαλε σε περισσότερη ανθρώπινη ευημερία και περισσότερη κοινωνική φροντίδα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή της ευρωπαϊκής ιστορίας».

Η ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ Ε.Ε.

Το γερμανικό εβδομαδιαίο περιοδικό «Der Spiegel», ένα από τα μεγαλύτερα περιοδικά της Ευρώπης, σε πρόσφατο τεύχος του έκανε τις ακόλουθες παρατηρήσεις:

«Αν η Βρετανία είναι έξυπνη, θα παραμείνει στην Ε.Ε., γιατί θα αναγνωρίσει ότι αυτό που διακυβεύεται είναι το μέλλον της Δύσης».

{… }«Επομένως, θα συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι μία παγκόσμια δύναμη από μόνη της, ότι θα χάσει πολλά με ένα «Ναι» στο Brexit στις 23 Ιουνίου, και ότι δεν θα κερδίσει τίποτε παρά μόνο μία στιγμή υπερηφάνειας».

Στη συνέχεια το περιοδικό χαρακτηρίζει το δημοψήφισμα ως καθοριστικό για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, σε μία περίοδο αλλαγής και ανταγωνισμού μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων, και κάνει την ακόλουθη σημαντική επισήμανση: «Αφορά το μέλλον ενός εγχειρήματος για την ειρήνη που ξεκίνησε το 1946 από πάλαι ποτέ εχθρικά κράτη σε μία κατεστραμμένη ήπειρο». 

Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου, Ζαν Άσελμπορν, εξέφρασε την ανησυχία του ότι η έξοδος του Η.Β. από την Ε.Ε. μπορεί να προκαλέσει παρόμοιες κινήσεις και σε κράτη–μέλη της Ε.Ε. στην Ανατολική Ευρώπη, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, και χαρακτήρισε ως «ιστορικό λάθος» την απόφαση του πρωθυπουργού του Η.Β. να διοργανώσει το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου.

Η νέα κυβέρνηση της Πολωνίας έχει συγκρουστεί με κάποια ρυθμιστικά μέτρα της Ε.Ε., όπως η ελευθερία του λόγου, η δημοκρατία, καθώς και περιβαλλοντικά ζητήματα, παρά το γεγονός ότι λαμβάνει τα μεγαλύτερα ποσά από την Ε.Ε. για διαρθρωτικά προγράμματα.

Ακόμη και αν το «Όχι» για την αποχώρηση του Η.Β. επικρατήσει στο δημοψήφισμα, ο Ζαν Άσελμπορν είναι της γνώμης πως ένα μεγάλο μέρος των πολιτών του Η.Β. θα κρατήσει την αρνητική του στάση προς την Ε.Ε. 

Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει η άποψη του Ντόναλντ Τουσκ, προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ότι αν οι πολίτες του Η.Β. ψηφίσουν υπέρ της εξόδου από την Ε.Ε., αυτό θα μπορούσε να αποβεί η αρχή του τέλους για την Ε.Ε. των 28 κρατών-μελών, με ευρύτερες επιπτώσεις στον δυτικό πολιτισμό γενικότερα.

Γενική, θα έλεγα, είναι η εκτίμηση ότι η ενδεχόμενη αποχώρηση του Η.Β. από την Ε.Ε. θα αποτελέσει μεγάλο πλήγμα, οικονομικό, αλλά και πολιτικό, στο μοναδικό στην ιστορία της Ευρώπης εγχείρημα οικονομικής και πολιτικής ένωσης. Οι γεωπολιτικές επιπτώσεις, όμως, θα είναι τεράστιες.

ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΜΕ ΔΙΑΜΕΛΙΣΜΟ ΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

Ο όρος United Kingdom (Ηνωμένο Βασίλειο) υποδηλώνει ότι δεν πρόκειται για μια ομοιογενή, φυλετικά, και εν μέρει γλωσσικά, χώρα, αλλά συνομοσπονδία κρατών και περιφερειών που απαρτίζεται από την Αγγλία, την Σκωτία, την Ουαλία και την Βόρεια Ιρλανδία. 

Η Σκωτία κατά διαστήματα επιχείρησε την αυτονομία της, χωρίς όμως επιτυχία. Η τελευταία απόπειρα για ανεξαρτησία της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν το δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου 2014. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία ήταν 55,3% «όχι» και 44,7% «ναι». Με άλλα λόγια, ένα σημαντικό μέρος (44,7%) του πληθυσμού της Σκωτίας είναι υπέρ της αποχώρησης από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Σε περίπτωση που στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016 το «Ναι» για την αποχώρηση του Η.Β. υπερισχύσει στο σύνολο των ψήφων, ενώ στην Σκωτία η πλειονότητα των πολιτών δηλώσει «Όχι» για την αποχώρηση, δεν αποκλείεται η Σκωτία να ξανακάνει νέο δημοψήφισμα για την έξοδό της από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Αυτό εξάλλου εννοούσε η επικεφαλής της κυβέρνησης της Σκωτίας, κ. Νίκολα Στάρτζεον με την ακόλουθη δήλωσή της: «Αν η Αγγλία βγάλει το Ηνωμένο Βασίλειο από την Ε.Ε. και η Σκωτία ψηφίσει υπέρ της παραμονής, τότε πιθανόν να υπάρξει μεγάλη ενίσχυση όσων υποστηρίζουν την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας… Σαφέστατα, το δημοψήφισμα βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Δεδομένης της φυλετικής πολυμορφίας του Η.Β. είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τις αποσχιστικές τάσεις σε περίπτωση εξόδου από την Ε.Ε. Παρακινδυνευμένο, με άλλα λόγια, το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, το πρώτο δημοψήφισμα από τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η πρόσφατη δολοφονία της βουλευτή των Εργατικών Jo Cox, η οποία ήταν υπέρ της παραμονής του Η.Β. στην Ε.Ε., από συμπολίτη της που δηλώνει υπέρμαχος της αποχώρησης, έχει συγκλονίσει την κοινή γνώμη, και πιθανότατα θα κάνει τους αναποφάσιστους να διαμορφώσουν γνώμη για το «Ναι» ή για το «Όχι». 

Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 23ης Ιουνίου 2016, ο David Cameron θα περάσει στην ιστορία ως ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου που άνοιξε το σύγχρονο κουτί της Πανδώρας για τη χώρα του.

Η ελληνική μυθολογία μετουσιώνεται σε ευρωπαϊκή ιστορία…