Λένε ότι η κάθε κρίση έχει και την κωμική της πλευρά. Για τον πατέρα Θέμη Αδαμόπουλο, όμως, δεν ήταν η ώρα για χαμόγελα όταν μια μέρα ξύπνησε στη χτυπημένη από τον ιό Έμπολα, Σιέρα Λεόνε, με κόκκινα σημάδια στο σώμα του – ένα από τα συμπτώματα του θανατηφόρου ιού.
«Να, την έπαθες, τον κόλλησες τον Έμπολα» είπε στον εαυτό του.
«Σκεφτόμουν, πόσο θα ζήσω… Θα υποφέρω; Ήξερα ότι όταν κολλήσεις τον Έμπολα, έρχονται σ’ εκείνα τα spacesuits να σε πάρουν και όταν πεθάνεις σε θάβουν σε μαζικό τάφο».
«Θεέ μου, αυτό μου αξίζει; Αναρωτήθηκα».
«Δεν γίνεται να θαφτώ εγώ σε μαζικό τάφο, Θεέ μου, εγώ είμαι από τη St. Kilda» λέει στο «Νέο Κόσμο», με το χαρακτηριστικό του γέλιο ο πάτερ Θέμης.
Ήταν αυτό το περιστατικό –τα κόκκινα σημάδια που εμφανίστηκαν στο σώμα του λόγω της χλωρίνης με την οποία πλενόταν, και όχι λόγω του Έμπολα– που στον πατέρα Θέμη έδωσε ένα ακόμα κίνητρο να συνεχίσει με το έργο του.
Ενάμισι χρόνο, όσο κράτησε η θανατηφόρα επιδημία του ιού Έμπολα, την ώρα που νοσοκόμες, γιατροί και πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις, παρατούσαν τις δουλειές και το έργο τους στη Σιέρα Λεόνε για να σωθούν, ο πατέρας Θέμης δεν εγκατέλειψε τη Σιέρα Λεόνε.
Το 2014, τη χρονιά που ο Έμπολα «πέρασε» από τη Δυτική Αφρική, σκότωσε 11.000 άτομα. Στη Σιέρα Λεόνε, πέθαναν 4.000.
Οι τραγικές συνέπειες του Έμπολα δεν ήταν, όμως, μόνο οι νεκροί, αλλά και οι επιζώντες. Εκείνες οι χιλιάδες των παιδιών που έμειναν ορφανά.
Αυτά τα παιδιά, όπως λέει ο πατέρας Θέμης, σήμερα ζουν με όσους έμειναν από την οικογένεια –συνήθως τον παππού ή την γιαγιά– σε μια καλύβα, ένα σπιτάκι από λαμαρίνες, συνήθως χωρίς πάτωμα.
Αναγκάζονται να ζητιανεύουν στο δρόμο. Τα παιδικά τους χρόνια τα έκλεψε ο Έμπολα και η φτώχεια σε μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου.
«Το πρόβλημα είναι ότι όταν είσαι ορφανός στη Δυτική Αφρική δεν υπάρχει κοινωνική πρόνοια, δεν υπάρχουν χρήματα, όπως εδώ… Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να ζητιανεύεις – δεν υπάρχει άλλη επιλογή.
«Γι’ αυτόν το λόγο, το έργο των εκκλησιών –συμπεριλαμβανόμενης της Ορθόδοξης Εκκλησίας– είναι πολύ σημαντικό από πνευματικής, αλλά και κοινωνικής άποψης. Είμαστε ένα είδος κοινωνικής πρόνοιας – μαζί με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις. Αν είσαι ανάπηρος, δεν έχεις δουλειά, είσαι άρρωστος, χήρα ή ορφανός, δεν υπάρχει πουθενά να πας για να ζητήσεις βοήθεια ή να εργαστείς».
Ο πατέρας Θέμης, ο οποίος έχει δημιουργήσει τίτλους παγκοσμίως ως πρώην ροκάς και άθεος μαρξιστής, τα πούλησε όλα, έγινε μοναχός και εγκαταστάθηκε στην Αφρική με μία και μοναδική σκέψη στο νου του, να βοηθήσει τους φτωχούς.
Από το 2008 μέχρι σήμερα, έχει χτίσει κοινότητες για άτομα με αναπηρίες, έχει οργανώσει εκστρατείες για την προστασία των αλμπίνος, και αυτόν τον καιρό βρίσκεται στην πόρτα μιας καινούργιας αποστολής, να χτίσει ορφανοτροφεία για τα ορφανά παιδιά της Σιέρα Λεόνε.
«Αυτό που έχουμε αρχίσει να κάνουμε εμείς ως Ιερά Αποστολή εκεί, είναι να φροντίσουμε γύρω στα 100-150 ορφανά παιδιά, στα δύο ή τρία ορφανοτροφεία που θα χτίσουμε. Το ένα θα είναι ορφανοτροφείο για παιδιά ηλικίας από τριών έως έξι ετών, και το άλλο για μεγαλύτερα παιδιά. Έπειτα, έχουμε βάλει στόχο να χτίσουμε δίπλα στη θάλασσα ένα κέντρο αναψυχής, που θα πηγαίνουν τα παιδιά τα Σαββατοκύριακα, να κολυμπούν, να περπατήσουν στο χώμα» λέει ο πατέρας Θέμης στο «Νέο Κόσμο».
Το 2008, όταν ξεκίνησε την αποστολή του στη Σιέρα Λεόνε, ο πατέρας Θέμης, με τη βοήθεια του φιλανθρωπικού οργανισμού Paradise4Kids (P4K) που ίδρυσε ο ίδιος, έχτισε το Waterloo Disabled Village για να βοηθήσει άτομα με αναπηρίες-θύματα του εμφυλίου πολέμου και τις οικογένειές τους που διήρκεσε 12 χρόνια.
Είκοσι χιλιόμετρα έξω από το Freetown, πρωτεύουσα της Σιέρα Λεόνε, το Waterloo Disabled Village ανανεώνεται και διαμορφώνεται ανάλογα και θα μετονομαστεί σε Waterloo Children’s Village και θα περιλαμβάνει ορφανοτροφείο.
Όταν ολοκληρωθεί, ο πατέρας Θέμης θα είναι σε θέση να στεγάσει, ταΐσει και εκπαιδεύσει εκατοντάδες ορφανά παιδιά.
«Είναι η αποστολή μας, ο σκοπός μας, το πάθος μας να βάλουμε τα παιδιά που ο Έμπολα ορφάνεψε σε οικογένειες, όπου θα έχουν άνευ όρων αγάπη, πνευματική μαθητεία, φροντίδα και ανατροφή και όπου θα καλύπτονται οι ανάγκες τους. Γι’ αυτό το λόγο το ένα ορφανοτροφείο θα αποτελείται από 12 σπίτια, με το κάθε σπίτι να στεγάζει οκτώ παιδιά τα οποία θα φροντίζει μία γυναίκα που θα αναλάβει το ρόλο της μητρικής φιγούρας στη ζωή τους.
«Η ‘μητέρα’ θα είναι μία ντόπια ανύπαντρη γυναίκα, που θα πρέπει να είναι νοσοκόμα ή δασκάλα, με κατάρτιση στην ψυχολογία και ανάπτυξη των παιδιών. Ο ρόλος αυτός μπορεί να δοθεί και σε μια από τις φοιτήτριες από το κολέγιο δασκάλων που λειτουργεί ως μέρος της Ιεράς Αποστολής μας, όπου εκπαιδεύουμε άτομα να γίνουν εκπαιδευτικοί προσχολικής ηλικίας.
«Το άλλο ορφανοτροφείο, το Tower Hill, θα είναι ένα κέντρο όπου άνθρωποι, όπως αρκετοί Αυστραλοί εθελοντές που έρχονται να βοηθήσουν στη δουλειά του P4K, θα έχουν κάποια επιρροή. Θα είναι ένα είδος πρότυπου κέντρου φροντίδας και διδασκαλίας».
Το χωριό θα περιλαμβάνει, επίσης, κέντρο υγείας όπως και παρεκκλήσι.
Ο πατέρας Θέμης πιστεύει ότι αν αυτά τα ορφανά παιδιά είναι εξοπλισμένα με βασικές ηθικές αξίες και δεξιότητες, τότε πραγματικά θα μπορέσουν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Είναι αυτά τα παιδιά που μπορούν να αλλάξουν το μέλλον της Σιέρα Λεόνε.
Ο σκοπός είναι το χωριό να στεγάσει τουλάχιστον 96 ορφανά παιδιά.
Για να δοθεί σε ένα παιδί στέγαση, τροφή, ρούχα, ιατρική φροντίδα, εκπαίδευση και φροντίδα μίας μητέρας, χρειάζονται περίπου $7.300.
Ο πατέρας Θέμης αυτόν τον καιρό βρίσκεται στην Αυστραλία, προσπαθώντας να ευαισθητοποιήσει ανθρώπους και φορείς στο ζήτημα των φτωχών της Σιέρα Λεόνε, καθώς και για να παρουσιάσει το καινούργιο project του.
Μέχρι στιγμής, στην Αυστραλία -όπου μεγάλωσε ο ίδιος- και στις Η.Π.Α. -όπου σπούδασε- είναι οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές και χορηγοί της δουλειάς που κάνει ο πατέρας Θέμης και το P4K.
«Πολλές άλλες αποστολές της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αφρική βασίζονται στην Ελλάδα και την Κύπρο, και με τις δυσκολίες που αυτήν τη στιγμή περνούν αυτές οι δυο χώρες έχουμε δει συρρίκνωση στην επέκταση αυτών των αποστολών. Με την υποστήριξη από την Αυστραλία και την Αμερική, η αποστολή στη Σιέρα Λεόνε δεν αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις».
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση και πλήρη λειτουργία των νέων ορφανοτροφείων, όπως λέει ο πατέρας Θέμης, «Θεού θέλοντος του χρόνου αυτόν τον καιρό θα λειτουργούν».
ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΗ ΣΙΕΡΑ ΛΕΟΝΕ
Εκτός από το θανατηφόρο ιό του Έμπολα, στη Σιέρα Λεόνε πολλά παιδιά θα πεθάνουν πριν φτάσουν τα πέντε τους χρόνια λόγω των νόσων που εμφανίζονται εξαιτίας της έλλειψης υγιεινής.
Η γυναίκα της Αφρικής, η μητέρα, είναι η πιο ταλαιπωρημένη και η πιο πονεμένη γυναίκα του πλανήτη, σύμφωνα με τον πατέρα Θέμη.
«Οι γυναίκες στη Δυτική Αφρική ζουν με λιγότερο από δυο δολάρια τη μέρα. Είσαι μητέρα, έχεις τέσσερα παιδιά, τι θα κάνεις; Θα αγοράσεις ένα σαπούνι να τα πλύνεις ή θα πάρεις φαγητό; Η απάντηση πάντα είναι το φαΐ» αναφέρει ο πατέρας Θέμης.
«Δεν υπάρχει τρεχούμενο νερό. Πρέπει να αγοράσουν και το νερό και το δοχείο που θα το βάλουν. Οπότε η γυναίκα αυτή πρέπει να πάρει πολλές δύσκολες αποφάσεις. Πρώτα για το πώς να ταΐσει τα παιδιά της, και μετά ποιο απ’ αυτά να στείλει στο σχολείο, γιατί είναι αδύνατο να πάνε όλα».
Γιατί και το σχολείο είναι ακριβό για τους φτωχούς. Οι δάσκαλοι παίρνουν απελπιστικά μικρούς μισθούς και για να βγάλουν παραπάνω λεφτά κάνουν τα τρία τέταρτα του μαθήματος κατά τη διάρκεια της εβδομάδας και όσοι μαθητές θέλουν να συμπληρώσουν το μάθημα, θα πάνε το Σαββατοκύριακο και θα πληρώσουν.
«Στο σχολείο που έχουμε ιδρύσει, οι δάσκαλοι πληρώνονται καλά, και απαγορεύεται ο δάσκαλος να παίρνει χρήματα από τον μαθητή» λέει ο πατέρας Θέμης, αλλά δεν κατηγορεί τους δασκάλους. Στη φτωχή Σιέρα Λεόνε -και άλλες χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου- λείπει η μεσαία τάξη. Η «θάλασσα» είναι οι φτωχοί. Εκεί δεν υπάρχει ευκαιρία, μιλώντας για τις βασικές ανάγκες – στέγαση και τροφή. Κάτι που είναι δύσκολο να κατανοήσει ο αναπτυγμένος κόσμος.
«Βλέπω ότι εσείς παραπονιέστε, επειδή βλέπετε μόνο αυτό που θέλετε να δείτε, αλλά δεν βλέπετε τι έχετε. Αν έχετε νερό και ηλεκτρικό, για μένα είστε πλούσιοι. Γιατί στη Σιέρα Λεόνε αυτά δεν τα έχουν. Εκεί αν βρω ένα γιαούρτι στο σουπερμάρκετ δεν ξέρω αν θα είναι καλό – εδώ δεν ξέρω ποιο από όλα να πάρω. Αυτός ο πλούτος από οικονομικής πλευράς είναι υπέροχος, αλλά ο κόσμος εδώ το θεωρεί δεδομένο.
«Πού και πού κάποια φάλαινα ξεβράζεται σε κάποια παραλία της Αυστραλίας. Χιλιάδες άνθρωποι θα κατεβούν να βάλουν την φάλαινα πίσω στη θάλασσα και θα αισθανθούν ότι έκαναν κάτι σπουδαίο, δίνουν τόσο μεγάλη σημασία και χρόνο στο να βοηθήσουν ένα ψάρι και ξεχνούν τα παιδιά που πεθαίνουν. Αυτά εννοώ όταν λέω προτεραιότητες» λέει με πάθος.
Η ΙΕΡΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Όταν, στην αρχή της αποστολής του στη Σιέρα Λεόνε, ο πατέρας Θέμης έκανε τη Θεία Λειτουργία τις Κυριακές, παρατήρησε ότι τα παιδιά έπαιρναν το αντίδωρο, και έκαναν τον γύρο μερικές φορές, να πάρουν ακόμη λίγο ψωμάκι. Αυτό θα ήταν το γεύμα τους για ολόκληρη την μέρα.
Σήμερα, κάθε Κυριακή μετά την εκκλησία, προσφέρεται ένα ζεστό γεύμα για όλους.
Στις τρεις ελληνικές ορθόδοξες εκκλησίες συχνά ακούγονται ψαλμοί και στα Ελληνικά, ενώ εκτός από τον πατέρα Θέμη, όλοι οι υπόλοιποι ιερείς είναι ιθαγενείς. Ο Κεφάλα έγινε πατέρας Κυριάκος, ο Έντμουντ πατέρας Ελευθέριος, ο Βίκτωρ πατέρας Βάιος.
ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΕΜΠΟΛΑ
Πώς βλέπουν σήμερα, μετά από οκτώ χρόνια ακούραστης προσφοράς του, οι κάτοικοι της Freetown τον πατέρα Θέμη, αναρωτιέμαι; Έζησαν τη φτώχια μαζί και έδωσαν μαζί τη σκληρότερη μάχη εναντίον του Έμπολα.
«Στην αρχή δεν είναι σίγουροι αν είσαι εκεί να κάνεις χρήματα και να τους εκμεταλλευτείς, ή αν είσαι ειλικρινής».
Ο χρόνος που πέρασε ήταν το τεστ και η σφραγίδα που εδραίωσε τη θέση του πατέρα Θέμη ως φιλάνθρωπου. Έθεσε τη ζωή του σε κίνδυνο για να βοηθήσει.
Οι συνεχείς εκκλήσεις του πατέρα Θέμη προς τις πλούσιες δυτικές χώρες, από την αρχή της επιδημίας, αντηχούσαν σε κουφά αυτιά και αυτό είναι που σήμερα τον πονάει περισσότερο.
«Οι ΗΠΑ, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν έκαναν απολύτως τίποτα. Μόνο τη στιγμή που ο Αμερικανός πολίτης και η Βρετανίδα νοσοκόμα κόλλησαν τον Έμπολα, φοβήθηκαν ότι μπορεί ο ιός να επεκταθεί αλλού. Από εκείνη τη στιγμή ξεκίνησαν να στέλνουν ιατροφαρμακευτική βοήθεια και προσωπικό. Δεν την έστειλαν, όμως, για να βοηθήσουν τον κόσμο της Αφρικής, απλώς ήθελαν να σταματήσουν τον ιό για να μην περάσει τα όρια της Αφρικής» λέει με μεγάλη απογοήτευση ο πατέρας Θέμης.
Αυτές τις μέρες ο πατέρας Θέμης βρίσκεται στη Μελβούρνη, όπου στις 10 και 17 Σεπτεμβρίου θα γίνει ο ετήσιος έρανος για το Paradise4Kids. Όλα τα έσοδα θα διοχετευθούν στο χτίσιμο των δυο ορφανοτροφείων στη Σιέρα Λεόνε.
«Θα ήθελα να καλέσω την παροικία μας και όλους τους ορθόδοξους στην Αυστραλία, να έρθουν να δουν τη δουλειά που κάνει η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αφρική.
«Πρέπει να είμαστε πολύ ευγνώμονες για όλα όσα έχουμε εδώ, είμαστε προνομιούχοι που βρισκόμαστε εδώ. Και γι’ αυτό, έχουμε την ευθύνη να βοηθήσουμε τους άλλους χωρίς προνόμια».
*Ο έρανος του P4K στη Μελβούρνη θα γίνει τα Σάββατα, 10 και 17 Σεπτεμβρίου, στις 6.30μμ, στο William Angliss Institute, 555 La Trobe Street. Για περισσότερες πληροφορίες, τηλεφωνήστε στην Jane Pallot, στο τηλέφωνο 0404 040 578 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα http://paradise4kids.org/2016-melbourne-with-fr-themi