Αυτές τις ημέρες κλείνει ένας χρόνος από το εσωκομματικό πραξικόπημα που είδε τον Malcolm Turnbull να εκθρονίζει τον Tony Abbott από την πρωθυπουργία και να αναλαμβάνει ο ίδιος το αξίωμα. Η επέτειος αυτή, αποτέλεσε αφορμή για μια σειρά αξιολογήσεων της μέχρι στιγμής θητείας του πρωθυπουργού, οι οποίες στην συντριπτική τους πλειοψηφία καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: αυτό της απογοήτευσης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι σφοδρότερες επικρίσεις εναντίον του πρωθυπουργού δεν προέρχονται, όπως θα ήταν αναμενόμενο, από τις τάξεις της αντιπολίτευσης, αλλά από τους κόλπους του ίδιου του του κόμματος και των φιλικά προσκείμενων φορέων και κοινωνικών ομάδων. Αυτό στο οποίο συμφωνούν οι περισσότεροι, είναι ότι ο Malcolm Turnbull έχασε μοναδική ευκαιρία να εκμεταλλευτεί την περίοδο χάριτος που απολάμβανε τον πρώτο καιρό της ανάδειξής του στο αξίωμα, όταν τα ποσοστά δημοτικότητάς του ήταν ιδιαίτερα υψηλά, ώστε να προωθήσει πολιτικές που θα έδιναν το στίγμα του ως πρωθυπουργού.
Αντιθέτως, άφησε τον χρόνο να περάσει, είδε τα ποσοστά αποδοχής του να πέφτουν, χωρίς να διαμορφώσει ένα πολιτικό αφήγημα που να χαρακτηρίζει την πρωθυπουργία του. Σχολιάζοντας σχετικά, ο πρώην πρέμιερ της Βικτώριας, Jeff Kennett, εξέφρασε τη δυσκολία του να βρει ένα επίτευγμα του Malcolm Turnbull, ενώ η πρώην διευθύντρια του πολιτικού γραφείου του Tony Abbott, Peta Credlin, υπερθεματίζοντας, εστίασε μόνο στο γεγονός ότι κατάφερε -μετά βίας- να κερδίσει τις πρόσφατες ομοσπονδιακές εκλογές.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, μιλώντας στο περιθώριο του Φόρουμ Νησιών Ειρηνικού στο Πονπέι της Μικρονησίας, υπεραμύνθηκε της πρωθυπουργίας του, λέγοντας ότι έχει να παρουσιάσει μία μακρά λίστα επιτευγμάτων, κυρίως στο επίπεδο της ανάπτυξης και της καινοτομίας. Τονίζοντας ότι κύριο καθήκον της κυβέρνησής του είναι να οδηγήσει την αυστραλιανή οικονομία από την εποχή της εξόρυξης σε ένα πιο ποικιλόμορφο περιβάλλον, εκτίμησε ότι έχει καταφέρει να τονώσει το αίσθημα σιγουριάς στον επιχειρηματικό κόσμο, ενώ οι μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό και συνταξιοδοτικό σύστημα σκιαγραφούν ένα ξεκάθαρο οικονομικό πλάνο.
ΧΩΡΙΣ ΟΡΑΜΑ
Δεν είναι πολλοί αυτοί που μοιράζονται την εικόνα που προσπαθεί να καλλιεργήσει ο πρωθυπουργός. Στις επικριτικές φωνές προστέθηκε πρόσφατα και μία με ιδιαίτερο ειδικό βάρος, αυτή του πρώην υπουργού Οικονομικών, Peter Costello. Από τα επιφανέστερα στελέχη της κυβέρνησης Howard, ο θησαυροφύλακας που κατέθεσε στο κοινοβούλιο δώδεκα προϋπολογισμούς και άφησε την χώρα με πλεόνασμα 20 δις δολαρίων, απέφυγε μεν να στοχοποιήσει τον πρωθυπουργό, τόνισε, όμως, ότι το Φιλελεύθερο Κόμμα εμφανίζεται να μην έχει όραμα και να έχει απομακρυνθεί από την ιστορική του αποστολή: την μείωση του κράτους και την χαμηλή φορολογία. Μιλώντας σε ένα φόρουμ για επιχειρηματίες που διοργανώθηκε από το κέντρο ερευνών Menzies, ο κ. Costello τόνισε ότι η κυβέρνηση δεν έχει καταφέρει να πείσει τους ψηφοφόρους ότι χρειάζονται αυστηρά μέτρα για να διορθωθεί ο προϋπολογισμός, τονίζοντας ότι, αντιθέτως, το Εργατικό Κόμμα έχει ένα ξεκάθαρο όραμα, μία καθαρή εικόνα της εκλογικής του πελατείας και του πώς θα την υποστηρίξει.
«Η Αυστραλία κινδυνεύει να γίνει μία οικονομία Ευρωπαϊκού τύπου, χωρίς τα ιστορικά κτήρια. Βρισκόμαστε στο ασιατικό κομμάτι του κόσμου και πρέπει να είμαστε ανταγωνιστικοί» προειδοποίησε ο πρώην θησαυροφύλακας, τονίζοντας τα εύσημά του, καθώς μόνο 13 φορές σε 40 χρόνια ήταν ο προϋπολογισμός της χώρας ισοσκελισμένος, και δέκα από αυτές τις φορές ήταν ο ίδιος στο τιμόνι της οικονομίας. Κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να ξανασυμβεί, αν τα κρατικά έξοδα αντιστοιχούν στο 25,8% του ΑΕΠ και η αύξηση της φορολογίας δεν αποτελεί απάντηση.
ΜΕΤΕΞΕΤΑΣΤΕΟΣ
Το ίδιο αίσθημα απογοήτευσης εκφράζουν πολλοί εκπρόσωποι της πολιτικής και οικονομικής ελίτ, φίλα προσκείμενοι στον κεντροδεξιό χώρο που εκπροσωπεί το Φιλελεύθερο Κόμμα. Μερικοί από αυτούς συμμετείχαν σε αφιέρωμα της εφημερίδας Australian Financial Review του Σαββάτου, καλούμενοι να ‘βαθμολογήσουν’ τον πρωθυπουργό με αφορμή την επέτειο της ανάληψης της πρωθυπουργίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση ‘βαθμολογία’ που συγκέντρωσε ο Malcolm Turnbull είναι ‘D+’, οριακά πάνω από την βάση. Η πλειοψηφία των ερωτώμενων απάντησε ότι ο πρωθυπουργός δεν φαίνεται να καταλαβαίνει πώς να ηγηθεί της χώρας, του λείπει η αυτοπεποίθηση και είναι εξαιρετικά άτολμος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κανείς από τους ερωτώμενους δεν βαθμολόγησε με άριστα τον πρωθυπουργό, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος αρνήθηκε καν να απαντήσει στα ερωτήματα της εφημερίδας. Από την πλευρά των ιδεολογικών αντιπάλων του Συνασπισμού, η βασική μομφή εναντίον του Malcolm Turnbull είναι ότι έχει αφήσει πίσω τις προοδευτικές ιδέες που τον χαρακτήριζαν στο παρελθόν και κυβερνά συναινετικά, υποχωρώντας όλο και περισσότερο στις απαιτήσεις της πιο συντηρητικής πλευράς του κόμματός του, εκείνης που φλερτάρει με τις ακροδεξιές ιδέες. Έτσι, φαίνεται δέσμιος βουλευτών που προωθούν την ατζέντα προς το αντιδραστικότερο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη απόπειρα αλλαγής του αντιρατσιστικού νόμου, εις βάρος των ευπαθών ομάδων.
Από την πλευρά της, η ιστορικός Judith Brett, επιχείρησε την πρόβλεψη ότι ο Malcolm Turnbull δεν θα μακροημερεύσει στον πρωθυπουργικό θώκο και θα αντικατασταθεί, αν δεν καταφέρει να προωθήσει κάποια σημαντική πολιτική που να μην κινδυνεύει να ανατραπεί όταν ο Συνασπισμός χάσει την εξουσία.
«Δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται τον μεταβλητό χαρακτήρα των ευκαιριών που παρουσιάζει η εξουσία. Τώρα που έχει την δύναμη, θα πρέπει να την αξιοποιήσει, γιατί μπορεί να μην έχει δεύτερη ευκαιρία».
Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι ο πρωθυπουργός προλαβαίνει να ανατρέψει τα δεδομένα και να κερδίσει τόσο στο πεδίο των εντυπώσεων, όσο και της ουσίας, αρκεί να πάρει κάποια ρίσκα, να καθορίσει μία ξεκάθαρη πολιτική ατζέντα και να πείσει τους πολίτες για την αναγκαιότητα λήψης μέτρων για την διάσωση του προϋπολογισμού. Όπως τονίζει σχετικά ο πρώην επικεφαλής του Συμβουλίου Ορυκτών της Αυστραλίας, Mitch Hooke, ο πρωθυπουργός οφείλει να αποφύγει τα πολιτικά τεχνάσματα που αποσκοπούν στην αύξηση των ποσοστών δημοτικότητας στις δημοσκοπήσεις και να αναλάβει έργο.
