Ανοδική τάση παρουσιάζουν οι εξαγωγές ελληνικού κρασιού στην Αυστραλία. Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζει ξέχωρο ενδιαφέρον δεδομένου ότι η Αυστραλία είναι μια από τις μεγαλύτερες οινοπαραγωγικές χώρες του κόσμου.

Όπως είναι γνωστό στο πλαίσιο του τριετούς προγράμματος εξωστρέφειας (2015-2017) του ελληνικού, υψηλής ποιότητας, εμφιαλωμένου οίνου το οποίο έχει ανακοινώσει η ΕΔΟΑΟ (Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου), ολοκληρώθηκε η δεύτερη οινική αποστολή η οποία χρονικά έγινε τον περασμένο Ιούνιο στο Σίδνεϊ, τη Μελβούρνη και την Αδελαΐδα.

Η αποστολή των 20 οινοποιητικών επιχειρήσεων (συμμετείχαν οινοποιοί και στελέχη τους) ανεδείχθη (όπως και κατά το 2015 ως εξής:

-Master Classes (από ένα σε Σίδνεϊ και Μελβούρνη) όπου παρευρέθησαν εκπρόσωποι του κλάδου φιλοξενίας της αυστραλιανής αγοράς (εισαγωγείς, διανομείς, εστιάτορες, οινογνώστες, σομμελιέ, κλαδικοί δημοσιογράφοι).

-Εκδηλώσεις αποκλειστικά οινογνωσίας μικρού αριθμού συμμετεχόντων (μερικές εξ αυτών εκπορεύθηκαν από τους εισαγωγείς σε συνεργασία με τους οινοποιούς) και παρατεθέντα δείπνα οινογνωσίας (consumer dinners) έναντι κόστους συμμετοχής. Στην Αδελαΐδα παρατέθηκε γεύμα οινογνωσίας με προσκεκλημένα στελέχη της αγοράς.

-Προξενικές εκδηλώσεις (σε Σίδνεϊ και Μελβούρνη), με την υποστήριξη της Ελληνικής Λέσχης Νέας Νότιας Ουαλίας και της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας Βικτώριας αντιστοίχως, σε υψηλής αισθητικής χώρους και με προσκεκλημένους επιφανείς ομογενείς – διαμορφωτές γνώμης για τον ελληνικό οίνο.

-Την εκδήλωση του Σίδνεϊ προλόγισε η πρέσβης, κ. Αικατερίνη Ξαγοράρη, η οποία αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της υψηλής αναγνωρισιμότητας των ελληνικών οίνων στην απόλυτα οργανωμένη οινική αγορά της Αυστραλίας. Παράλληλα, στο Σίδνεϊ, με προτροπή του γεν. προξένου της Ελλάδας, κ. Στ. Κυρίμη, διοργανώθηκαν τρεις εκδηλώσεις οινογνωσίας με συναφείς γαστριμαργικούς συνδυασμούς οι οποίες αφορούσαν τις εξής θεματικές: αρχαιολογία, οινοτουρισμός και συνεδριακός τουρισμός σε συνεργασία με το Αυστραλοελληνικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, την Ένωση Ταξιδιωτικών Πρακτόρων και την επιχειρηματική πελατεία του ιστορικού Grace Hotel. Στην εκδήλωση του Γεν. Προξενείου της Ελλάδας στη Μελβούρνη, κατόπιν σχεδιασμού της γεν. προξένου κ. Χρ. Σημαντηράκη, οι οινοποιοί παρουσίασαν τα προϊόντα τους σε εξειδικευμένο κοινό ομογενειακής καταγωγής αφήνιοντας περιθώρια αξιοποίησης των ελληνικών οίνων σε μελλοντικές κοινωνικές εκδηλώσεις.

-Δείπνα Οινογευσίας, οργανωμένα από την ΕΔΟΑΟ, καθαρά με επιχειρηματικά κριτήρια και σε συνεργασία με συγκεκριμένα εστιατόρια, τα οποία δεν εντάσσονταν στο εν γένει πνεύμα προβολής των γηγενών ποικιλιών αμπέλου, συνιστούν όμως μία τακτική μάρκετινγκ που την έχουν υιοθετήσει ενώσεις οινοποιών σε διεθνές επίπεδο. 

-Γεύμα Οινογνωσίας, σε κεντρικό εστιατόριο της Αδελαΐδας με προσκεκλημένα στελέχη της αγοράς όπου παρευρέθη και ο γενικός πρόξενος της Ελλάδας στην ομώνυμη πόλη, κ. Α. Γούρας.

Η αποστολή βασίστηκε στην ανάδειξη των τεσσάρων κύριων ποικιλιών αμπέλου (όπως έχουν καθοριστεί από την ΕΔΟΑΟ) ήτοι τις λευκές Ασσύρτικο Σαντορίνης και Μοσχοφίλερο Μαντινείας και τις ερυθρές Αγιοργίτικο Νεμέας και Ξυνόμαυρο Νάουσσας, οι οποίες αντιστοίχως έχουν λάβει και το χαρακτηρισμό ΠΟΠ/Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (πλέον αυστηρό τοπωνύμιο αμπελώνα όπου παραδοσιακά καλλιεργείται μια συγκεκριμένη ποικιλία αμπέλου παράγοντας οίνο σε ελάχιστο ποσοστό 75% αυτής και σε συγκεκριμένο πλαίδιο φυσικών και τεχνικών παραγόντων). Επί μέρους κατηγοριοποιήσεις των ανωτέρω ποικιλιών έχουν λάβει το χαρακτηρισμό ΠΓΕ/Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ενδεικτικό της παράγωγης αμπελοοινικής περιφερειακής ενότητας). Εννοιολογικά, μια αμπελοοινική ποικιλία ΠΟΠ δύναται να «γεννήσει» ποικιλίες ΠΓΕ, οι οποίες και έχουν κατά γενική ομολογία ευγενέστερες ταννίνες από εκείνες των ΠΟΠ.

Σημειώνουμε ότι από τα 20 συμμετέχοντα οινοποιεία δύο εξ αυτών δεν είχαν εμπορική εκπροσώπηση στους Αντίποδες (ποσοστό 10%) και αναζητούσαν συνεργάτη. Κατά την αποστολή του Ιουνίου 2015, δέκα οινοποιεία δεν είχαν εκπροσώπηση από το σύνολο των 25 που συμμετείχαν (ποσοστό 40%) τα οκτώ όμως εξ αυτών τελικά κατέληξαν σε επιτυχείς διαπραγματεύσεις. Στο σημείο αυτό αναφέρουμε ότι οι εισαγωγικές επιχειρήσεις που διαδραματίζουν οιονεί ρόλο στην ανάδειξη των ελληνικών οίνων δεν υπερβαίνουν τις δέκα (επτά ομογενειακές και τρεις αγγλοσαξονικές). Στόχος του Γραφείου είναι η περαιτέρω διάχυση της εδώ εισαγωγικής βάσης σε επιχειρήσεις που εισάγουν οίνους από σημαντικές αγορές της Ευρώπης και Αμερικής (Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ, Χιλή). 

Όσον αφορά την τουριστική πτυχή του ζητήματος, αυτήν του οινοτουρισμού, η Αυστραλία έχει πολλά να διδάξει από την υλοποιούμενη συνεργασία Φορέων όπως οι «Tourism Australia», «Restaurant Australia» και «Wines Australia». Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να διοργανώσει στη Σαντορίνη, μεταξύ 14-16/10/2016, το 1ο Διεθνές Συνέδριο Οινοτουρισμού με τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Erasmus-Mundus, την επιστημονική υποστήριξη των Πανεπιστημίων Αιγαίου και Νοτίου Αυστραλίας και την υποστήριξη των Φορέων που απαρτίζουν την ΕΔΟΑΟ (ΣΕΟ/ΚΕΟΣΟΕ) και της τοπικής αυτοδιοίκησης (Δήμος Θήρας) ενώ την όλη διοργάνωση στηρίζει η Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Οινολόγων.

Ο κλάδος της εκπαίδευσης δεν είναι αμέτοχος της όλης προσπάθειας προβολής του επώνυμου ελληνικού οίνου. Αξιοσημείωτη είναι η πιστοποίηση του Clive Hartley (πρώτη παγκοσμίως) από την ΕΔΟΑΟ ως εκπαιδευτού του προγράμματος «The World of Greek Wine» με σκοπό τη διάχυση της γνώσης περί του ελληνικού οίνου στην αυστραλιανή κοινωνία. Συγκεκριμένα, ο Clive Hartley είναι διευθυντής του προγράμματος σπουδών της Sydney Wine Academy, παραρτήματος του WSET/Wine & Spirit Education Trust στην Αυστραλία και ταυτόχρονα καθηγητής σε ζητήματα «Tourism, Hospitality & Events» στο Northern Sydney Institute, τμήμα του εκπαιδευτικού συστήματος δεξιοτήτων TAFE NSW. 

Σημειώνεται ότι ο κ. Hartley παρακολούθησε ένα εντατικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που αφορά την εξοικείωση ξένων ειδικών περί του οίνου με τις ελληνικές ποικιλίες αμπέλου, τις αμπελοοινικές ζώνες και τα ελληνικά κρασιά και στη συνέχεια πραγματοποίησε εκπαιδευτικό ταξίδι σε επιλεγμένες αμπελοοινικές περιοχές. Αντίστοιχα εκπαιδευτικά προγράμματα προγραμματίζει η ΕΔΟΑΟ να ακολουθήσουν και σε άλλες χώρες του εξωτερικού.

Σε στατιστικούς όρους, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μεταξύ των ετών 2010-2015, οι ελληνικές εξαγωγές οίνων αυξήθηκαν σε αξία κατά 75,5% (από 534.255 ευρώ σε 937.921 ευρώ) ενώ σε όγκο κατά 18,2% (από 258.099 λίτρα σε 305.178 λίτρα). Η σχέση αυτή υποδηλώνει τη σαφή ποιοτική βελτίωση των εξαγωγών μας (εξάγεται ποιοτικότερο κρασί, στοιχείο που κατά μέσον όρο δεν επαληθεύεται στις υπόλοιπες εξαγωγικές μας αγορές) ενώ η Αυστραλία, ως τόπος εξαγωγικού προορισμού, ανέβηκε μια θέση στην κατάταξη των εξαγωγών μας οίνου (στατ. κωδικός #22.04.21) από τη 12η θέση στην 11η. 

Σύμφωνα με στοιχεία της Αυστραλιανής Στατιστικής Υπηρεσίας, από τα Α$200 εκ. εξαγωγών μας προς την Αυστραλία, ο κωδικός #22.04.21 που αντιστοιχεί στο «Wines in Containers from Fresh Grapes» δεν υπερβαίνει το Α$1,4εκ., ποσοστό απειροελάχιστο (0,7%) για μια χώρα του παλαιού οινικού κόσμου, όπως η Ελλάδα. Διαχρονικά, μεταξύ των ετών 2005-2015 οι αυστραλιανές εισαγωγές οίνου από την Ελλάδα υπέστησαν μεταβολή από τα 204.532 λίτρα το 2005, στα 192.238 λίτρα το 2010 και στα 283.076 λίτρα το 2015, η αξία όμως των εισαγωγών σχεδόν τριπλασιάστηκε. Παράλληλα, η Ελλάδα βελτίωσε τη θέση της κατά μία, κατατασσόμενη 10η στις αυστραλιανές εισαγωγές εμφιαλωμένων οίνων.

*Ο Βαϊανός Ωραιόπουλος-Κελένης είναι προϊστάμενος Γραφείου Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων Ελληνικού Προξενείου Σίδνεϊ.