Με ιδιαίτερη ευλάβεια τιμήθηκε η 94η επέτειος του ολοκαυτώματος της Σμύρνης και της εκκένωσης της Ανατολικής Θράκης με λιτή εκδήλωση στο Πολιτειακό Κοινοβούλιο της Νέας Νότιας Ουαλίας. Η εκδήλωση έγινε από τη Συντονιστική Επιτροπή Εκδηλώσεων Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και τα ποντιακά σωματεία «Ποντοξενητέας» και «Παναγία Σουμελά» Σίδνεϊ και «Διογένης» Wollongong.
Το επίκεντρο της εκδήλωσης ήταν η μεγάλη νεανική συμμετοχή: αυστραλογεννημένα Ελληνόπουλα, κάποια ντυμένα με ποντιακές και άλλες εθνικές στολές, στάθηκαν δίπλα σε νεαρή Αυστραλοαρμενοπούλα με παραδοσιακή στολή των προγόνων της. Μαζί με τους φοιτητές και άλλους νέους της ομογένειας, έδωσαν να καταλάβουν όλοι ότι δεν ξεχνούν τις πιο μαύρες σελίδες της ελληνικής ιστορίας, οι σελίδες των Γενοκτονιών των γηγενών Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσυρίων.
Ο φοιτητής Άκης Φλαμπουρίδης, απήγγειλε αποσπάσματα από τις ανταποκρίσεις ενός νεαρού δημοσιογράφου στην Κωνσταντινούπολη και τον Έβρο, τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 1922. Το όνομά του, Ernest Hemingway.
Ο νεαρός Αμερικανός δημοσιογράφος, που στη συνέχεια έγινε κορυφαίος λογοτέχνης, έστειλε στη εφημερίδα του Καναδά «The Toronto Star» κείμενα με τίτλους όπως «Οι Βρετανοί μπορούν να σώσουν την Κωνσταντινούπολη» («British Can Save Constantinople»), «Μία Σιωπηλή Πορεία» («A Silent Procession») και «Οι Πρόσφυγες από τη Θράκη» («Refugees from Thrace»).
Έτσι είδε ο Hemingway την έξοδο των γηγενών Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης: «Με μία ατελείωτη, συγκλονιστική πορεία, ο χριστιανικός πληθυσμός της Ανατολικής Θράκης μπλοκάρει τους δρόμους προς τη Μακεδονία … Είκοσι μίλια από κάρα τα οποία τα σέρνουν αγελάδες, βόδια και λασπωμένα βουβάλια, με εξαντλημένοι άνδρες, γυναίκες και παιδιά να περπατούν, με κουβέρτες πάνω από τα κεφάλια τους, περπατώντας στα τυφλά στη βροχή δίπλα από τα κοσμικά αγαθά τους … είναι μια σιωπηλή πομπή. Κανείς δεν βγάζει ήχο. Είναι το μόνο που μπορούνε να κάνουνε να συνεχίσουν να προχωράνε. Τα λαμπερά κοστούμια τους των αγροτών μούσκεμα και ξεχαρβαλωμένα». (In a never-ending, staggering march, the Christian population of Eastern Thrace is jamming the roads towards Macedonia … Twenty miles of carts drawn by cows, bullocks and muddy-flanked buffalo, with exhausted, staggering men, women and children, blankets over their heads, walking blindly along in the rain beside their worldly goods… It is a silent procession. Nobody even grunts. It is all they can do to keep moving. Their brilliant peasant costumes are soaked and draggled).
Ο μαθητής της ΣΤ’ Δημοτικού, Μάριος Σωτήρη Άνθονι, ανακηρύχθηκε νικητής του Μαθητικού Διαγωνισμού για τον Πόντο με το ποίημά του «Η Γενοκτονία των Ελλήνων». Στη συνέχεια, το απήγγειλε. Κατά γενική ομολογία, έχει λαμπρό μέλλον ως λογοτέχνης.
Αποκορύφωμα η παρουσία του ποντιακού μοιρολογιού «Η Ρωμανία πέρασεν» από τους νεαρούς Κώστα Παπουλίδη και Ευθύμη Αυγετίδη, οι οποίοι με άλλους νέους χόρεψαν τον πυρρίχιο χορό (Σέρρα). Σε μερική αναπαράσταση από τα ταφικά έθιμα των Ποντίων, χόρεψαν προς τιμή αυτών που έχουν φύγει από αυτή τη ζωή.
Μεταξύ των σημαντικών παρουσιών ο αρχιμανδρίτης Απόστολος Τριφύλλης (από την Ενορία Αγίων Πάντων Belmore, αντιπροσωπεύοντας τον αρχιεπίσκοπο κ. Στυλιανό), ο ιερέας της Κοπτικής Εκκλησίας Shenouda Mansour (με καταγωγή από τη Λήμνο), ο γενικός πρόξενος της Ελλάδας Δρ Σταύρος Κυρίμης, οι πολιτειακοί βουλευτές Σοφία Κώτση και Courtney Χούσσου, ο μόνιμος αντιπρόσωπος του Αρτσάχ, κ. Κάϋλαρ Μιχαηλιάν, ο αντιπρόσωπος της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής, ο κ. Χαζάκ Κορτιάν, ο αρχηγός της Παγκόσμιας Συμμαχίας Ασσυρίων, Χέρμιζ Σαχίν με συναδέλφους του, και αντιπρόσωποι πολλών ομογενειακών οργανισμών.
Κύριος ομιλητής ήταν ο Δρ Παναγιώτης Διαμάντης, ο οποίος έστρεψε τη προσοχή του ακροατηρίου στο ρόλο του Τύπου στη καταγραφή των ιστορικών γεγονότων και τη βοήθεια την οποία προσέφεραν ο πληθυσμός και οι κυβερνήσεις Αυστραλίας, Νέας Ζηλανδίας και άλλων χωρών τη μαύρη εκείνη εποχή.
Πρότεινε στα σωματεία των Ποντίων, των Μικρασιατών, των Θρακών και των Κωνσταντινουπολιτών της Αυστραλίας να διοργανώνουν συνέχεια εκδηλώσεις προς τιμή αυτών που έδωσαν χέρι βοήθειας στους προγόνους μας όταν την είχαν μεγάλη ανάγκη.
Ως παράδειγμα έφερε την εκδήλωση της εκκλησίας των Διαμαρτυρομένων (Uniting Church) κατά την οποία οι Αρμενική πατριά –με τη συμμετοχή των Ελλήνων και των Ασσυρίων– τίμησαν Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς οι οποίοι αφιέρωσαν τη ζωή τους για τη διάσωση επιζώντων των τριών γενοκτονιών.
Κλείνοντας την ομιλία του, ο Δρ Διαμάντης ανακοίνωσε, ότι συγγράφει το ιστορικό του Αυστραλού ήρωα της Θράκης, George Devine Treloar, μαζί με τον υιό του, David. Προγραμματίζεται η παρουσίαση του βιβλίου το 2017, για τη 95η επέτειος της άφιξης του Treloar στη Θράκη, τον Οκτώβριο του 1922.
Κατά γενική ομολογία ήταν η καλύτερη (μέχρι στιγμής) εκδήλωση για τη γενοκτονία των Ελλήνων η οποία έχει λάβει χώρα στο Σίδνεϊ. Ο συνδυασμός ποίησης, χορού, μουσικής, τραγουδιού, κινηματογράφου, φωτογραφιών και ομιλιών καθήλωσε το ενδιαφέρον των παραβρισκόμενων.
Επίσης, δείχνει ότι ο αγώνας για την πλήρη πολιτική αναγνώριση των Γενοκτονιών σε βάρος των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων συνεχίζεται ασταμάτητα, με νέες προσεγγίσεις.
