Ο ομογενής νευροψυχολόγος Ματθαίος Στάιος, γνωρίζει πολύ καλά ότι εκατοντάδες Έλληνες της πρώτης γενιάς πάσχουν από άνοια.
Αυτός είναι εξάλλου και ο λόγος για τον οποίο αποφάσισε να δημιουργήσει ένα τεστ «κομμένο και ραμμένο» στην κουλτούρα των ηλικιωμένων Ελληνοαυστραλών, με στόχο να γίνεται πιο εύκολη η διάγνωση αυτών που πάσχουν από άνοια.
Όπως τονίζει ο ίδιος, αλλά και οι ειδικοί, πρέπει να αγωνιστούμε για τη δημιουργία δομών, υπηρεσιών και συνθηκών που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ατόμων με άνοια, αλλά και των φροντιστών τους.
Και αυτό θα γίνει με την υποστήριξη της έρευνας σχετικά με τη νόσο, την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού, την προάσπιση των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων των ατόμων με άνοια, καθώς και την καταπολέμηση του στίγματος και των διακρίσεων που αυτά βιώνουν.
Εκτιμάται ότι κάθε 68 δευτερόλεπτα διαγιγνώσκεται και μια νέα περίπτωση νόσου άνοιας ή Alzheimer παγκοσμίως,
ενώ σύμφωνα με τα τελευταία επιδημιολογικά δεδομένα, εντός του 2016 εκτιμάται ότι θα υπάρχουν συνολικά πάνω από 11 εκατομμύρια νέα περιστατικά άνοιας.
Ο όρος άνοια χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η έκπτωση των νοητικών ικανοτήτων του ατόμου, της μνήμης και της κρίσης, του λόγου και της προσωπικότητας με συνέπεια τη σταδιακή έκπτωση της καθημερινής λειτουργικότητας του.
Λόγω της εξέλιξής της, η νόσος Alzheimer έχει τεράστια οικονομική επίπτωση στον ασθενή και την οικογένεια του.
Οι συνέπειες της νόσου (κοινωνικές, οικονομικές, ιατρικές και ψυχολογικές) είναι ανυπολόγιστες..
Για την πρωτοβουλία του Ματθαίου Στάιου, έχει γράψει πολλές φορές ο «Νέος Κόσμος». Πρόσφατα, μάλιστα, δημοσιεύθηκε και σχετικό άρθρο στην αγγλική που είχε μεγάλη απήχηση.
«Με εντυπωσίασε ιδιαίτερα πόσο άγγιξε τους ομογενείς της δεύτερης και τρίτης γενιάς το άρθρο αυτό» λέει στην εφημερίδα μας ο Ματθαίος Στάιος.
Μετά την δημοσίευσή του, όπως είπε, τον πλησίασαν πολλοί νέοι, με διάφορους τρόπους και εξέφρασαν την ανησυχία τους για τον (λανθασμένο» τρόπο που γίνεται η διάγνωση της πάθησης αυτής στους γονείς τους και, κατ’ επέκταση, η έλλειψη κατάλληλης αντιμετώπισής της.
Η απήχηση που είχε το άρθρο αυτό επιβεβαίωσε -με τον πλέον πειστικό τρόπο-, ότι η άνοια όχι απλά «βασανίζει» χιλιάδες οικογένειες συμπαροίκων αλλά θέλει και ένα διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης.
Όπως έχουμε σημειώσει και άλλες φορές, οι εργαζόμενοι σε γηροκομεία και νοσοκομεία της Αυστραλίας δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν παππούδες και γιαγιάδες ελληνικής καταγωγής που πάσχουν από άνοια.
Οι δύο πλευρές δεν ομιλούν στο ίδιο επίπεδο κοινή γλώσσα επικοινωνίας, με συνέπεια να γίνονται παρανοήσεις και λανθασμένες διαγνώσεις. Η κατάσταση γίνεται εξαιρετικά δύσκολη όταν τίθεται ζήτημα πνευματικής διαύγειας. «Το πρόβλημα παρατηρείται με όλους τους ηλικιωμένους που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες της Αυστραλίας, το σύστημα υγείας δεν είναι φιλικό προς αυτούς» λέει ο Ματθαίος Στάιος, που ξεκίνησε την έρευνα του με στόχο τη σύσταση διαγνωστικών τεστ για την άνοια, «κομμένα και ραμμένα» στις ανάγκες των ηλικιωμένων Ελλήνων της Αυστραλίας.
«Έχει παρατηρηθεί ότι οι λάθος διαγνώσεις είναι δύο με τρεις φορές συχνότερες μεταξύ των ηλικιωμένων μεταναστών», σημειώνει ο ίδιος. «Αυτό οφείλεται και στα διαθέσιμα τεστ, τα οποία προέρχονταν αρχικά από τις ΗΠΑ για πληθυσμό με διαφορετικό μορφωτικό επίπεδο και άλλη μητρική γλώσσα». Οι ερωτήσεις συχνά απαιτούν γνώσεις αυστραλιανής ιστορίας, τις οποίες ούτως ή άλλως οι σημερινοί Ελληνοαυστραλοί συνταξιούχοι δεν κατέχουν, χωρίς, ωστόσο, να πάσχουν από άνοια. Αντίστοιχα, όμως, ούτε τα διαγνωστικά τεστ που διατίθενται στην Ελλάδα είναι κατάλληλα για εκείνους, «γιατί, εν τω μεταξύ, έχουν χάσει την επαφή με τη μητρική τους γλώσσα». Τα επόμενα χρόνια ο κ. Στάιος θα «οργώσει» την Αυστραλία, θα κάνει προσωπικές συνεντεύξεις με ηλικιωμένους και θα υποβάλει διαγνωστικά τεστ εξ Ελλάδος σε 30 Ελληνοαυστραλούς με διαγνωσμένο Αλτσχάιμερ και σε άλλους 200 φαινομενικά υγιείς Ελληνοαυστραλούς, από 60 έως 80 ετών. Στη σύσταση των νέων τύπου τεστ, που θα διαθέσει μετά στο αυστραλιανό δημόσιο σύστημα υγείας, θα βοηθήσουν ακαδημαϊκοί από τις δύο χώρες (εκπονεί το διδακτορικό του στο Monash University αλλά υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Μαρίας Κοσμίδου, του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης).
Για τη χρηματοδότηση του πρότζεκτ «i-remember» έχει ξεκινήσει crowdfunding, με στόχο να εξασφαλίσει $75.000. Προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη, θα διασχίσει με ποδήλατο την απόσταση από τη Μελβούρνη μέχρι την Καμπέρα (750 χλμ.), ξεκινώντας στις 27 Νοεμβρίου (http://www.i-remember.com.au). Την ημέρα αυτή είναι η επέτειος της αδελφοποίησης Μελβούρνης-Θεσσαλονίκης. Φορείς όπως η Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης, η Ένωση Θεσσαλονικέων «Ο Λευκός Πύργος», ομογενείς πολιτικοί και άλλο στηρίζουν αυτή την προσπάθεια.
Θα πρέπει να την στηρίξουν, όμως, όσο το δυνατόν περισσότεροι ομογενείς.
