Κάθε συναπάντημα με τον ιστορικό, συγγραφέα και αρθρογράφο Jim Claven είναι και μια νέα αποκάλυψη. Μια άλλη σελίδα στο βιβλίο της ιστορίας που ανιχνεύει με πάθος και αφοσίωση για να φέρει στο φως άγνωστα στοιχεία ιστορικών γεγονότων. Αυτά που συνδέονται με την ιστορία, περιέχουν όμως και σπάνιες, άγνωστες πτυχές της ανθρώπινης πλευράς των πρωταγωνιστών του, αλλά και των απλών ανθρώπων που δένονται μαζί τους, χαρίζοντας, μ’ αυτόν τον τρόπο, στην ανθρωπότητα κάτι πολύτιμο και μοναδικό.
«Μ’ ενδιαφέρει να διατηρηθούν αναλλοίωτα, αδιάψευστα στοιχεία της ιστορίας»
Ο Jim Claven, είναι ακούραστος, εφευρετικός και διορατικός, σίγουρα ένας εξαίρετος ανιχνευτής του παρελθόντος που ενδιαφέρεται για τη διάσωσή του και την προβολή του στις νεότερες γενιές.
«Συχνά κοιτάζοντας σε μια κατεύθυνση, βρίσκεσαι μπροστά σε νέα συμβάντα και εικόνες από το χθες. Ανακαλύπτεις, καινούριες, άγνωστες πτυχές, αλλά και νέα πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στο ίδιο ιστορικό γεγονός» μου εμπιστεύεται.
Το πάθος του, διαπιστώνεις σύντομα, είναι να περισώσει και να διατηρήσει κάτω από τις καλύτερες συνθήκες ό,τι ο ίδιος ανακάλυψε και την ίδια ώρα να δώσει την ευκαιρία να έχουν πρόσβαση σ’ αυτό όσο το δυνατόν περισσότεροι.
Αυτό το επιτυγχάνει με το να εντοπίσει και στη συνέχεια να πείσει τους συγγενείς εκείνων που έχουν στην κατοχή τους πολύτιμο υλικό να το εμπιστευθούν στην Πολιτειακή Βιβλιοθήκη Βικτώριας (State Library of Victoria).
«Είναι ο ιδανικός τόπος, όπου υπό τις κατάλληλες συνθήκες μπορούν με ασφάλεια να διατηρηθούν ντοκουμέντα, είτε αυτά αναφέρονται σε φωτογραφίες, επιστολές είτε διάφορα ενθύμια» υποστηρίζει ο Jim Claven.
Χαρακτηριστικά, σήμερα Πέμπτη, 10 Νοεμβρίου, στις 2μμ θα γίνει παράδοση ενός τέτοιου υλικού επίσημα στην Πολιτειακή Βιβλιοθήκη Βικτώριας.
Πρόκειται για τη συλλογή φωτογραφιών του στρατιώτη Syd Grant από το Horsham της Δυτικής Βικτώριας και του υπολοχαγού Henry Moran από το Ballarat.
Και οι δύο υπηρέτησαν στην κεντρική Ελλάδα. Ο Henry έλαβε μέρος και στην Μάχη της Κρήτης, ενώ ο Syd φυγαδεύτηκε από την Κρήτη πριν από το ιστορικό γεγονός που έλαβε χώρα τον Μάιο του 1941.
Οι δύο συλλογές περιλαμβάνουν πάνω από 300 φωτογραφίες οι οποίες απαθανατίζουν περιστατικά από την περίοδο που ο Syd υπηρέτησε στην Ελλάδα και τη Μέση Ανατολή, ενώ η συλλογή του Henry περιλαμβάνει πολύτιμα ντοκουμέντα, όπως ένα σπάνιο φύλλο από τα «Κρητικά Νέα» («Crete News»), μια εφημερίδα που έβγαινε στην Κρήτη από τους Συμμάχους, επιστολές και μαγνητοσκοπήσεις των βετεράνων που αφηγούνται τις εμπειρίες τους από την περίοδο αυτή στην Ελλάδα.
Ο ιστορικός, μας πληροφορεί ότι και οι δύο Αυστραλοί, επρόκειτο να φύγουν από την Καλαμάτα τέλη Απριλίου, όταν τα συμμαχικά στρατεύματα αναχωρούσαν από την Ελλάδα. Ο μεν Henry τα κατάφερε, ενώ ο Syd ήταν ένας από τις χιλιάδες Αυστραλών που έμειναν πίσω. Όπως πολλοί άλλοι, κατόρθωσε να αποφύγει τη σύλληψη και περνώντας από τη Μάνη, να φτάσει στο μικρό χωριουδάκι Τραχήλα. Εκεί, οι ντόπιοι τον έκρυψαν και τον προστάτευσαν μέχρι να μπορέσει να διαφύγει με συμμαχικό πολεμικό σκάφος το οποίο τον πήγε στην Κρήτη και στη συνέχεια από εκεί φυγαδεύτηκε στην Αλεξάνδρεια.
«Μερικές από αυτές τις πολύτιμες και μοναδικές φωτογραφίες που πήρε ο Syd στη διάρκεια αυτών των δραματικών ημερών και επικίνδυνων περιστατικών, απαθανατίζουν, μεταξύ άλλων, τους κατοίκους της Καλαμάτας, τις γυναίκες στην Τραχήλα να βοηθούν τους δύο φυγάδες και τον κόσμο στην Κρήτη.
Όπως φαίνεται ήταν εμπειρίες οι οποίες άφησαν βαθιά σημάδια μέσα του, αλλά και ανεξίτηλες εικόνες, πέρα από τις φωτογραφίες, και στο νου του. Η απέραντη ευγνωμοσύνη που ένιωσε για τη φιλία που του έδειξαν οι ντόπιοι, φαίνεται και από το γεγονός ότι ονόμασε τη φάρμα του στη Βικτώρια «Καλαμάτα» λέει ο ιστορικός Jim Claven.
Στη συνέχεια, ο ίδιος μας πληροφορεί ότι ο Syd από την Αλεξάνδρεια που είχε φυγαδευτεί, τον Μάιο του 1941, σώζεται επιστολή στην οποία εκφράζει την ευγνωμοσύνη, αλλά και το θαυμασμό του, για τους Έλληνες: «Τους θαυμάζω απεριόριστα για τη μεγαλοψυχία τους. Τον τρόπο που μας συμπεριφέρθηκαν, βάζοντας σε κίνδυνο ακόμη κι αυτήν τη ζωή τους, προκειμένου να σώσουν τη δική μας ζωή».
ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
Το κυνήγι του ιστορικού Jim Claven, για νέο υλικό συνεχίζεται. Έχει ήδη υποκινήσει και επιτύχει να φθάσουν στην Πολιτειακή Βιβλιοθήκη της Βικτώριας, τρεις σημαντικές συλλογές πρωτόγνωρου, αυθεντικού υλικού.
Των δύο τελευταίων, προηγήθηκε αυτή της Αυστραλής νοσοκόμας, Evelyn Hutt, η οποία προσέφερε τις υπηρεσίες της στους Anzacs, στη Λήμνο το 1915.
Όπως γράφει ο ίδιος, η συλλογή αυτή περιέχει πάνω από 330 φωτογραφίες και καρτ ποστάλ, που δόθηκαν στην Evelyn κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας της στο νησί. Στην ίδια συλλογή, υπάρχουν σημειώσεις από τη ζωή της που έγραψε η κόρη της, Judith Gunnarsson.
Εδώ να πούμε ότι η Evelyn, όπως και οι άλλες νοσοκόμες, από την ημέρα που έφτασαν στη Λήμνο, στις 8 Αυγούστου 1915, βρέθηκαν μέσα σε μία θυελλώδη όσο και απίστευτη κατάσταση.
Διακόσιοι τραυματίες έφθασαν το επόμενο πρωί, 9 Αυγούστου, οι πρώτοι από τις εκατοντάδες που ακολούθησαν τις επόμενες μέρες.
Σε δύο μήνες, γράφει ο Jim Claven, 57.000 ασθενείς και 37.000 τραυματίες, είχαν μεταφερθεί από την παραλία της Καλλίπολης στα νοσοκομεία της Λήμνου, ενώ από τον Αύγουστο πάνω από 100.000 τραυματίες μεταφέρθηκαν από τον Μούδρο της Λήμνου στην Αίγυπτο, Μάλτα, Γιβραλτάρ και Αγγλία.
Ο Jim Claven γράφει: «Παρά τις δυσμενείς συνθήκες στη Λήμνο, η Evelyn, μαζί με τις άλλες νοσοκόμες και τους στρατιώτες που ήταν σε άδεια, επισκέπτονταν τις πόλεις και τα χωριά του νησιού, τις εκκλησίες και τα ιαματικά λουτρά, δοκιμάζοντας για πρώτη φορά την ελληνική κουζίνα και κουλτούρα, νιώθοντας ένα αίσθημα ελευθερίας που δεν είχαν ζήσει μέχρι τότε στην Αυστραλία.
Αυτές οι εμπειρίες βρίσκονται μέσα στα ημερολόγια που κρατούσαν, σε επιστολές και φωτογραφίες, που δεν απεικονίζουν μόνο τη φρίκη του πολέμου, αλλά και την ασύλληπτη ομορφιά του Αιγαιοπελαγίτικου νησιού».
Σε άλλο σημείο, ο ίδιος αναφέρει: «Μερικές από τις πιο σπουδαίες φωτογραφίες είναι εκείνες που απεικονίζουν την επαφή των συμμάχων στρατιωτών με τους ντόπιους.
Στη διάρκεια των μηνών που έμειναν οι στρατιώτες στη Λήμνο, εξερεύνησαν όλο το νησί, επισκεπτόμενοι τα χωριά, τα καφενεία και τις φυσικές πηγές. Η συλλογή της Evelyn απεικονίζει αυτήν την εμπειρία» γράφει ο Jim Claven.
O ίδιος προσθέτει ότι ελπίζει να ακολουθήσουν και άλλες προσφορές οι οποίες θα κρατήσουν ζωντανή την ιστορία για τις επερχόμενες γενιές.
Από πλευράς μας είμαστε τυχεροί που τον έχουμε ανάμεσά μας. Η προσφορά του είναι ανυπολόγιστης αξίας.