Συγκλονισμένοι παρακολουθήσαμε πριν μερικούς μήνες να τυλίγεται στις φλόγες ο πρώτος Ελληνορθόδοξος ναός της Μελβούρνης «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου», που ανήκει στην Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτώριας (ΕΟΚΜΒ) και ιδρύθηκε πριν από 116 χρόνια.
Το μεγαλύτερο μέρος του ναού υπέστη μεγάλες ζημιές, καθώς οι φλόγες κατέστρεψαν σχεδόν όλο το εσωτερικό του, τις εικόνες και ιστορικά κειμήλια ανεκτίμητης αξίας.
Στο διάστημα που μεσολάβησε από την εκδήλωση της πυρκαγιάς ως σήμερα, έχει γίνει σοβαρή δουλειά από την πλευρά του Διοικητικού Συμβουλίου για να προετοιμασθούν τα σχέδια και εκδοθούν οι απαιτούμενες άδειες για την έναρξη των εργασιών αναστήλωσης του ναού. Επειδή η εκκλησία χαρακτηρίστηκε διατηρητέο κτίριο ιστορικής και θρησκευτικής σημασίας το 1982, όλα τα σχέδια για την αποκατάσταση των ζημιών πρέπει να έχουν την έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας Heritage Victoria.
Tο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΟΚΜΒ αμέσως μετά την πυρκαγιά, σχημάτισε Επιτροπή Παρακολούθησης του Έργου αποτελούμενη από τα μέλη του Μαρίνη Πυρπυρή, Κώστα Μάρκο, Αλέξη Κώστα και Άντζελα Γεωργαλή.
Η Επιτροπή διόρισε ως αρχιτέκτονες για το έργο τον Κωνσταντίνο Μοσχογιάννη και την Παναγιώτα Μοσχογιάννη από την εταιρεία Morea Architects, καθώς και τον αρχιτέκτονα Άρθουρ Ανδρώνα, που ειδικεύεται σε διατηρητέα κτίρια. Επίσης, ανέθεσε στον μηχανικό Πίτερ Πάρα, την αντιμετώπιση επειγόντων θεμάτων που αφορούσαν την προσωρινή υποστήλωση και προστασία του κτιρίου της εκκλησίας.
Σημειώνεται ότι στόχος του Διοικητικού Συμβουλίου είναι, αφενός, η αποκατάσταση των ζημιών στο ναό, με τρόπο ώστε να εξυπηρετούνται επαρκώς οι ανάγκες των πιστών και, αφετέρου, να διατηρήσει ο ναός τα ιστορικά χαρακτηριστικά του, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της υπηρεσίας Heritage Australia.
Παράλληλα, συστήθηκε ειδική επιτροπή με σκοπό τη διενέργεια εράνου και την εξασφάλιση των απαιτούμενων κεφαλαίων για να καλυφθούν επιπλέον κόστη αποκατάστασης του ναού. Aν και η ασφάλεια καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού κόστους, η αξία ορισμένων εικόνων και ιστορικών κειμηλίων που καταστράφηκαν είναι ανυπολόγιστη.
Η Επιτροπή αποτελείται από άτομα που συνδέονται στενά με το ναό και της οποίας προεδρεύει ο επίκουρος καθηγητής Ορθοπεδικής Χειρουργικής Μαρίνης Πυρπυρής.
Mέλη της Επιτροπής είναι οι Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Δέρβης κ. Ιεζεκιήλ, Πίτερ Πάρας, Στέλλα Παππά, Κώστας Παπακωνσταντίνου, Κρις Ζάπρης, Σάιμον Αγγελόπουλος, Τζόναθαν Αγγελόπουλος, Κώστας Μάρκος, Μαρίνης Πυρπυρής, Αλέξης Κώστα, π. Κοσμάς Δαμιανίδης, Παναγιώτα Μοσχογιάννη, Γιώργος Σταυριάς, Αρθουρ Ανδρώνας, Ντάνιελ Μπέλλης, Χάρυ Μάρκου, Άλεξ Μιχαηλίδης, Σπυριδούλα Μπούρα, Τζένη Κρασοπουλάκη και Άντζελα Γεωργαλή.
Kύρια προτεραιότητα του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΟΚΜΒ δεν είναι μόνο να αποκτήσει ο ναός την πρότερη μορφή του, αλλά να επεκταθούν και βελτιωθούν οι εγκαταστάσεις της εκκλησίας για τους κληρικούς και τους πιστούς. Το όραμα του Διοικητικού Συμβουλίου είναι να δημιουργηθεί ένας ναός συμβολικός για την παρουσία των Ελλήνων στη Μελβούρνη.
Σημειώνεται ότι τα μέλη της Επιτροπής Παρακολούθησης του Έργου συναντήθηκαν με τον Επίσκοπο Δέρβης κ. Ιεζεκιήλ και τον ενημέρωσαν για τα σχέδια αποκατάστασης του ναού.
Ο κ. Ιεζεκιήλ δήλωσε ικανοποιημένος από τα σχέδια της Κοινότητας και εξέφρασε την πλήρη υποστήριξή του προς τις προσπάθειες που καταβάλει το Διοικητικό Συμβούλιο.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ
Η ιστορία του «Ευαγγελισμού» αντανακλά τις προσπάθειες χιλιάδων ατόμων που επέλεξαν να εγκατασταθούν στη Μελβούρνη. Είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της πολυθρησκευτικής και πολυπολιτισμικής κοινωνίας της πόλης μας και το πιο σημαντικό θρησκευτικό και ιστορικό μνημείο όχι μόνο για την Κοινότητά μας, αλλά και για τον ελληνισμό της Αυστραλίας γενικότερα. Μελετώντας την ιστορία του αποκαλύπτονται εντυπωσιακές πληροφορίες για τη ζωή των πρώτων Ελλήνων στη Μελβούρνη, καθώς η Κοινότητα και η εκκλησία αποτελούσαν το επίκεντρο των κοινωνικών και θρησκευτικών τους δραστηριοτήτων.
Ο ιερός ναός του «Ευαγγελισμού της Θεοτόκου» έχει να παρουσιάσει πλούσια ιστορία και δραστηριότητες, ενώ αποτελεί και την απαρχή ίδρυσης της ΕΟΚΜΒ. Ο θεμέλιος λίθος τέθηκε πριν από 116 χρόνια και είναι η δεύτερη παλαιότερη ελληνορθόδοξη εκκλησία στην Αυστραλία, μετά την Αγία Τριάδα Σίδνεϊ.
Στη Γενική Συνέλευση των μελών της Κοινότητας στις 7 Μαρτίου 1898, συστάθηκε η πρώτη Εκκλησιαστική Επιτροπή, αποτελούμενη από τους Γρηγόριο Ματορίκο, Αντώνιο Λεκατσά και Αλέξανδρο Μανιάκη.
Το θέμα αγοράς οικοπέδου και η ανέγερση ναού, συζητήθηκε και αποφασίσθηκε στην Α’ Γενική Συνέλευση της Κοινότητας που πραγματοποιήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου του 1898, στις 3.45 το απόγευμα, στο «δωμάτιο» του Chalmers Church Hall που χρησιμοποιείτο ως εκκλησία. Στη συνέλευση αυτή αποφασίσθηκε επίσης και η διενέργεια εράνου για τη συγκέντρωση των χρημάτων που απαιτούνταν για την αγορά του οικοπέδου.
Σημειώνεται ότι 15 από τα μέλη της Κοινότητας που συμμετείχαν στη Συνέλευση, προσφέρθηκαν να δώσουν διάφορα χρηματικά ποσά, έτσι ώστε να συκεντρωθεί το απαιτούμενο κεφάλαιο για την αγορά οικοπέδου.
Η εφημερίδα «Argus», στην έκδοση του Σαββάτου, 22 Ιουνίου 1901, αναφέρει ότι τα επίσημα θυρανοίξια του Ιερού Ναού Ευαγγελισμού της Θεοτόκου επρόκειτο να γίνουν την επομένη ημέρα, Κυριακή 23 Ιουνίου.
Σημειώνεται ότι στον Ευαγγελισμό έχουν τελεστεί πολλές χιλιάδες μυστήρια (γάμοι, βαφτίσεις, κηδείες κ.λπ.).
«Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΝΑ ΕΠΑΝΑΚΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΤΟΥ ΔΟΞΑ»
Ο πρόεδρος της ΕΟΚΜΒ κ. Βασίλης Παπαστεργιάδης, υπογράμμισε τη μεγάλη σημασία που έχει ο ναός για την ομογένεια και την Κοινότητα και κάλεσε όλους να βοηθήσουν προς το σκοπό αυτό.
«Είναι σημαντικό ο Ευαγγελισμός να επανακτήσει την παλιά του δόξα» είπε. «Δεν έχει μόνο ιστορική σημασία, αλλά κάτι πολύ περισσότερο, καθώς αντιπροσωπεύει τις εκκλησιαστικές ρίζες και την προέλευση της Κοινότητάς μας. Το κόστος αποκατάστασης υπερβαίνει την πληρωμή της ασφάλειας για τούτο η υποστήριξη όλων είναι ζωτικής σημασίας».
Αναφερόμενος στον έρανο o κ. Μαρίνης Πυρπυρής, λέει: «Η οικονομική συμβολή όλων μας θα βοηθήσει σε πολλές πτυχές του έργου αποκατάστασης, είτε διευκολύνοντας στη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων στην εκκλησία είτε στην αγορά εικόνων είτε στην ψηφιοποίηση των ιστορικών αρχείων του ναού. Όλα τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν από τον έρανο θα διατεθούν για έναν σκοπό που θα ενισχύσει την εκκλησιαστική και πολιτιστική παρουσία μας στη Μελβούρνη. Όλες οι συνεισφορές θα κατατίθενται σε ειδικό λογαριασμό και θα εφαρμοστεί ένα κατάλληλο σύστημα ελέγχου.
»Ο Ευαγγελισμός είναι ένα από τα στολίδια της Κοινότητας και της παροικίας μας. Ενα διατηρητέο κτίριο που αντιπροσωπεύει πολλά από τα καλύτερα στοιχεία μιας ισχυρής κοινότητας. Αποτελεί σταθερή έκφραση κατανόησης, ανοχής, συμμετοχής και λατρείας στη Βικτώρια. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΜ έχει δεσμευτεί να αποκαταστήσει τις ζημιές στην εκκλησία, δίνοντας έμφαση στην ιστορία και τις παραδόσεις της. Το έργο θα περιλαμβάνει την αποκατάσταση του ναού σαν έναν τόπο περισυλλογής και λατρείας, την ανακαίνιση πολλών από των ανεκτίμητης αξίας αντικειμένων και επίπλων, την επισκευή και αντικατάσταση πολλών κατεστραμμένων εξαρτημάτων και την ωραιοποίηση των εσωτερικών χώρων του ναού.
»Ως πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης του Έργου, θα ήθελα να καλέσω όλους να υποστηρίξουν την Ελληνική Κοινότητα ώστε να αποκτήσει και πάλι ο ναός την πρότερη ομορφιά του. Παρακαλούμε να προσφέρετε γενναιόδωρα και να βοηθήσετε την Κοινότητα να αποκαταστήσει και ανακαινίσει αυτό το σημαντικό ιστορικό, θρησκευτικό και πολιτιστικό μνημείο της Βικτώριας».
Όσοι ενδιαφέρονται να ενισχύσουν οικονομικά τον έρανο για τον «Ευαγγελισμό» μπορούν να τηλεφωνήσουν στην Κοινότητα, στον αριθμό (+61 3) 9662 2722 ή με email info@greekcommunity.com.au
