Την περασμένη Κυριακή στο κτίριο του Παναρκαδικού Συλλόγου, έγινε η παρουσίαση της νέας συλλογής διηγημάτων του Νίκου Πιπέρη Όταν θά ‘ρθει το ποτάμι… παρουσία πολλών φίλων της λογοτεχνίας και συμπατριωτών του από την Αργολίδα και την Αρκαδία.

Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Σύλλογο Ελλήνων Λογοτεχνών και Συγγραφέων Αυστραλίας και από τον Ελληνο-Αυστραλιανό Πολιτιστικό Σύνδεσμο Μελβούρνης. Την παρουσίαση του βιβλίου έκανε η Δρ Κωνσταντίνα Ντούνη. Η καθηγήτρια Άντρια Γαριβάλδη και η λογοτέχνιδα Αικατερίνη Μπαλούκα, διάβασαν αποσπάσματα διηγημάτων από το βιβλίο. Οι κύριοι Θύμιος Χαραλαμπόπουλος και Γιάννης Γεωργίου απεύθυναν χαιρετιστήρια μηνύματα εκ μέρους των διοργανωτών Συνδέσμων.

Την εκδήλωση συντόνισε η λογοτέχνιδα κ. Διονυσία Μούσουρα.

Η Δρ Κωνσταντίνα Ντούνη μίλησε στην Ελληνική και Αγγλική, λέγοντας χαρακτηριστικά και τα εξής για το βιβλίο του Νίκου Πιπέρη:

«{… }Το ποτάμι, σαν πανάρχαιο σύμβολο, έχει χρησιμοποιηθεί σε μεταφορές γεγονότων και χρόνων περασμένων, και έτσι σχετίζεται με τη διάρκεια της ζωής και την τάση των ανθρώπων για αναθεώρηση και κριτική. Για παράδειγμα, η πόλη μας η Μελβούρνη όπου ο συγγραφέας μένει εδώ και μισό αιώνα, σχετίζεται με το δικό της ποτάμι σύμβολο – το ποτάμι Yarra. Αλλά στην προκειμένη περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη την δίγλωσση και διαπολιτισμική ταυτότητα του συγγραφέα, ο τίτλος, ένιωθα, ότι μάλλον υποδεικνύει ένα μακρινό τοπίο που είναι προσιτό μόνο διαμέσου της ανάμνησης και της νοσταλγίας.

Η διευκρίνηση δεν άργησε να έρθει με το εισαγωγικό επίγραμμα:

Είπες: Το ποτάμι, πόσο το μισώ! Όλο φεύγει κι όλο παίρνει.

Είπα: Το ποτάμι, πόσο τ’ αγαπώ! Όλο έρχεται κι όλο φέρνει.

…που μας θυμίζει την ισορροπία, την ταυτολογία και την αντίθεση που χαρακτηρίζουν τα δημοτικά μας τραγούδια. Αυτός ο παραλληλισμός με την δημοτική μας παράδοση υποδηλώνει μια βαθύτερη σύνδεση αυτών των διηγημάτων με μια πραγματικότητα που ανήκει στο παρελθόν. Επίσης, χάρη στην συγγραφική ικανότητα και ωριμότητα του Νίκου Πιπέρη έχουμε σαν αποτέλεσμα μια σειρά από συναρπαστικά διηγήματα που μένουν στη μνήμη.

Το πρώτο διήγημα, ‘Το Χωριό’, ανοίγει την αυλαία σε μια σχεδόν παραδεισιακή περιγραφή της γέννησης, θα λέγαμε, του χωριού. Τα βουνά, η πεδιάδα κι ο αιώνιος ποταμός, σμίγουν για να δημιουργηθεί ένας τόπος ομορφιάς και ευφορίας. Οι πρώτοι κάτοικοι κατεβήκανε απ’ τα γύρω βουνά και σιγά- σιγά σχημάτισαν μια μικρή, αναπτυσσόμενη κοινότητα.

Δυστυχώς, όμως, αυτός ο μικρός παράδεισος μεταμορφώθηκε σε μια έρημο. Το ποτάμι ξεράθηκε –κυριολεκτικά και μεταφορικά– και οι κάτοικοί του, με βαριά καρδιά, αναγκάστηκαν να φύγουν για κάπου αλλού, για άλλα μέρη. Έχω πολύ καιρό να διαβάσω ένα λογοτεχνικό κείμενο που να με έχει τόσο συγκινήσει σε σχέση με το θέμα των εγκαταλελειμμένων Ελληνικών χωριών, τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά και στα νησιά:

{… }Η κάθε ιστορία προσφέρει στο τελικό μωσαϊκό, όπου όλες οι αισθήσεις – όραση, όσφρηση, γεύση, ακοή και αφή – μπλέκονται σε μια εικόνα μιας άλλης εποχής που σταδιακά ζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας. Πόσες περιγραφές με πήγαν κι εμένα την ίδια στο πρώτο μου ταξίδι, όταν ήμουν μικρό κορίτσι, στο χωριό των γονέων μου στην Εύβοια.

{… }Χωριάτικες δεισιδαιμονίες της εποχής παρουσιάζονται με λεπτομέρεια στα διηγήματα, ‘Το Στοιχειωμένο Φίδι’ και ‘Ό Χορός των Αερικών’, ενώ η θρησκευτική πίστη παίζει σημαντικότατο ρόλο. Στην ιστορία, ‘Το Θαύμα’, ο πατέρας αγωνιά να λάβει γράμμα από τον γιο του που έχει μεταναστεύσει στην Αυστραλία μήνες πριν.

Διαβάζουμε για τραγωδίες στη θάλασσα, για εργατικούς πατέρες και για τεμπέληδες, για άγιες μητέρες και αυτές που ήταν στρίγκλες. Μαθαίνουμε για τα παιχνίδια που έπαιζαν τα παιδιά την εποχή εκείνη. Για τον κρυφό τρόπο που φλέρταραν οι νέοι, για τις χαρές που φέρνει η αγάπη και για τον πόνο του ανεκπλήρωτου έρωτα.

{… }Πάντως, υπάρχει ένα θέμα που καθιερώνει τον Νίκο Πιπέρη ως έναν από τους πιο δεξιοτέχνες λογοτέχνες μας. Αναφέρομαι στον τρόπο με τον οποίο προβάλλει, με τόση ευαισθησία, την ζωή των γυναικών μέσα σε μια κοινωνία ασφυκτικά πατριαρχική που δεν άφηνε περιθώρια διαφυγής. Είναι επίσης σπάνιος ο τρόπος με τον οποίο αυτή η παρουσίαση του συντηρητισμού να αντικατοπτρίζει τα αρνητικά του αποτελέσματα τόσο στις γυναίκες όσο και στους άντρες. Στην τελική ανάλυση, σε αυτό το περιβάλλον καταπίεσης δεν υπήρχε νικητής –όλοι υπέφεραν– σε πολλές περιπτώσεις οι άντρες υπόφεραν όσο και οι γυναίκες…»

Ο συγγραφέας του βιβλίου Νίκος Πιπέρης, ευχαρίστησε το κοινό που με την αθρόα παρουσία του στήριξε ακόμη μια φορά την συλλογική προσπάθεια που γίνεται για περισσότερο από μισό αιώνα τώρα παράλληλα με τους καλλιτέχνες μας, τους μουσικούς μας, τους φωτογράφους, τους δασκάλους, τους καθηγητές μας στα διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα και με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης να κρατήσουμε την ελληνική γλώσσα ζωντανή. Μερικοί, πρόσθεσε, αρίστευσαν στην προσπάθειά τους και απέσπασαν αξιόλογες διακρίσεις, άλλοι, οι περισσότεροι, συνέχισαν από το αφανές μετερίζι τους τον αγώνα τους ρισκάροντας κατά καιρούς την αρνητική κριτική και το συνεπαγόμενο όνειδος ορισμένων αυτοδιορισμένων κριτικών της λογοτεχνίας και της τέχνης. Στη συνέχεια ευχαρίστησε τους διοργανωτές οργανισμούς και τα παροικιακά μας Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τονίζοντας το εξαιρετικό έργο προβολής και στήριξης των πολιτισμικών εκδηλώσεων της παροικίας μας.